Informacje podstawowe
Podstawy prawne
Struktura organizacyjna
Organy izby
Kolegialne składy orzekające
Regionalna Komisja Orzekająca
Rzecznik DFP
Działalność nadzorcza
Działalność opiniodawcza
Działalność kontrolna
Działalność informacyjno-
-analityczna
Działalność szkoleniowa
Dostep do informacji publicznej
Roczne plany
i sprawozdania Izby
Wyjaśnienia RIO Białystok
w sprawach dotyczących
stosowania przepisów
o finansach publicznych
Petycje

Strona główna » Działalność Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku » Działalność kontrolna 2005

zalecenia - Gmina Nowy Dwór  

zalecenia - Augustowskie Centrum Edukacyjne  

zalecenia - Dom Kultury w Łapach  

zalecenia - Gmina Bakałarzewo  

zalecenia - Gmina Bielsk Podlaski  

zalecenia - Gmina Brańsk  

zalecenia - Gmina Goniądz  

zalecenia - Gmina Grodzisk  

zalecenia - Gmina Hajnówka  

zalecenia - Gmina Jaświły  

zalecenia - Gmina Jedwabne  

zalecenia - Gmina Knyszyn  

zalecenia - Gmina Kobylin Borzymy  

zalecenia - Gmina Kolno  

zalecenia - Gmina Krypno  

zalecenia - Gmina Kuźnica  

zalecenia - Gmina Lipsk  

zalecenia - Gmina Mały Płock  

zalecenia - Gmina Michałowo  

zalecenia - Gmina Milejczyce  

zalecenia - Gmina Nowinka  

zalecenia - Gmina Orla  

zalecenia - Gmina Płaska  

zalecenia - Gmina Przytuły  

zalecenia - Gmina Puńsk  

zalecenia - Gmina Rudka  

zalecenia - Gmina Rutka Tartak  

zalecenia - Gmina Rutki  

zalecenia - Gmina Siemiatycze  

zalecenia - Gmina Sokoły  

zalecenia - Gmina Szypliszki  

zalecenia - Gmina Wąsosz  

zalecenia - Komunalny Zakład Budżetowy w Jedwabnem  

zalecenia - Miasto Bielsk Podlaski  

zalecenia - Miasto i Gmina Łapy  

zalecenia - Miasto i Gmina Mońki  

zalecenia - Miasto i Gmina Rajgród  

zalecenia - Miasto i Gmina Szczuczyn  

zalecenia - Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacji w Łomży  

zalecenia - Moniecki Ośrodek Kultury  

zalecenia - Obsługa Finansowo-Księgowa Szkół Gminy Knyszyn  

zalecenia - Ośrodek Pogranicze-sztuk, kultur, narodów w Sejnach  

zalecenia - Ośrodek Wsparcia dla Osób z Zaburzeniami Psychicznymi w Lipniaku  

zalecenia - Powiat Augustowski  

zalecenia - Powiat Białostocki  

zalecenia - Powiat Bielski  

zalecenia - Powiat Grajewski  

zalecenia - Powiat Hajnowski  

zalecenia - Powiat Łomżyński  

zalecenia - Powiat Moniecki  

zalecenia - Powiat Sejneński  

zalecenia - Powiat Siemiatycki  

zalecenia - Powiat Sokólski  

zalecenia - Powiat Suwalski  

zalecenia - Powiat Wysokomazowiecki  

zalecenia - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Augustowie  

zalecenia - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Sejnach  

zalecenia - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Suwałkach  

zalecenia - Szkoła Podstawowa Nr 10 w Suwałkach  

zalecenia - Wojewódzki Ośrodek Animacji Kultury w Białymstoku  

zalecenia - Województwo Podlaskie  

zalecenia - Zakład Gospodarki Komunalnej w Nowym Dworze  

zalecenia - Zakład Wodociągów Kanalizacji i Energetyki Cieplnej w Wysokiem Mazowieckiem  

zalecenia - Zarząd Mienia Komunalnego w Białymstoku  

zalecenia - Zespoł Szkół w Sobolewie  

zalecenia - Zespół Szkół i Przedszkola w Tykocinie  

zalecenia - Zespół Szkół Nr 1 w Suwałkach  

zalecenia - Zespół Szkół Nr 3 w Suwałkach  

zalecenia - Zespół Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych w Jedwabnem  

zalecenia - Zespół Szkół Techniczno-Rolniczych w Sejnach  

zalecenia - Zespół Szkół w Brańsku  

zalecenia - Zespół Szkół w Czyżach  

zalecenia - Zespół Szkół w Siemiatyczach  

zalecenia - Zespół Szkół z Litewskim Językiem nauczania w Puńsku  



zalecenia - Gmina Jaświły

Autor:  BIP Admin
Dodane przez:  BIP Admin
Data utworzenia:  2006-03-31 08:27
Data modyfikacji:  2006-03-31 08:27
Data publikacji:  2006-03-31 08:27
Wersja dokumentu:  1


Kontrola kompleksowa gospodarki finansowej Gminy Jaświły

przeprowadzona w Urzędzie Gminy w Jaświłach

przez inspektorów Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku

 

 

 

         Ustalenia kontroli zostały zawarte w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 22 marca 2006 roku (znak: RIO.I.6011 - 22/05), o treści jak niżej:

 

                                                                           Pan

Jan Joka

                                                                                              Wójt Gminy Jaświły

 

         W wyniku kompleksowej kontroli gospodarki finansowej gminy Jaświły za okres 2004 roku, przeprowadzonej w Urzędzie Gminy w Jaświłach na podstawie art. 1 ust. 1 oraz w trybie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 55, poz. 577 ze zm.) przez inspektorów Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku, stwierdzono nieprawidłowości opisane w protokole kontroli, którego egzemplarz pozostawiono w kontrolowanej jednostce.

 

Zakresem kontroli objęto m.in. regulacje wewnętrzne dotyczące ustroju i funkcjonowania gminy oraz jej jednostek organizacyjnych, funkcjonowanie kontroli wewnętrznej, prowadzenie rachunkowości, gospodarkę pieniężną i rozrachunki, wykonanie budżetu, w tym realizację wybranych dochodów oraz wydatków, udzielanie zamówień publicznych, realizację zadań zleconych i realizowanych w ramach porozumień, gospodarowanie mieniem komunalnym, rozliczenia budżetu z jednostkami organizacyjnymi.

 

         Badając prawidłowość ujmowania zachodzących zdarzeń w księgach rachunkowych budżetu gminy i Urzędu Gminy jako jednostki budżetowej – w świetle przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2001 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. Nr 153, poz. 1752 ze zm.) oraz zakładowych planów kont wprowadzonych przez Wójta Gminy, ustalono, że:

- ewidencja zadłużenia z tytułu pożyczek zaciągniętych przez gminę była prowadzona na odrębnych kontach analitycznych (dla każdej pożyczki) do konta syntetycznego 224 „Rozrachunki budżetu”. Zgodnie z zasadami funkcjonowania kont dla budżetu jednostki samorządu terytorialnego, zawartymi w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Finansów, a także zakładowym planem kont dla budżetu gminy, zaciągnięte pożyczki powinny być księgowane na koncie 260 „Zobowiązania finansowe” – str. 27, 32-33 protokołu kontroli;

- kontrolowana jednostka stosowała konto syntetyczne 224 „Rozrachunki budżetu” do ewidencji subwencji oświatowej otrzymanej w grudniu a dotyczącej roku przyszłego. Określony rozporządzeniem Ministra Finansów plan kont dla budżetu przewiduje konto 909 „Rozliczenia międzyokresowe”, służące do ewidencji rozliczeń międzyokresowych. Taki charakter mają operacje gospodarcze związane z przekazywaniem subwencji oświatowej na kolejny rok budżetowy, zatem konto 909 jest właściwe do ich ewidencji. Stwierdzono, że zakładowy plan kont budżetu nie przewiduje takiego konta – str. 27-28 protokołu kontroli;

- na saldo strony Wn konta 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych”, w księgach Urzędu Gminy jako jednostki budżetowej, składały się m.in. należności podatkowe wraz z ustalonymi, według stanu na koniec 2004 roku, odsetkami od tych należności. Zgodnie z przepisami załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Finansów, do ewidencji odpisów aktualizujących należności wątpliwe i odsetek od należności przypisanych, a niewpłaconych służy konto 290 „Odpisy aktualizujące należności”. Saldo tego konta (strony Ma) oznacza wartość odpisów aktualizujących należności oraz wartość odsetek należnych, a jeszcze niezapłaconych przez kontrahentów. Na tym koncie badana jednostka powinna była ująć, w korespondencji: Wn 750 – Ma 290, wartość przypisanych i niezapłaconych odsetek, wynoszących na koniec 2004 roku łącznie 18.815,- zł. Zakładowy plan kont Urzędu nie przewiduje konta 290 – str. 29 protokołu kontroli.

         Stosownie do przepisu § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2001 r., ustalając zakładowy plan kont, winno się kierować się m.in. zasadą, iż podane w planach kont konta należy traktować jako standardową liczbę kont, która może być ograniczona jedynie o konta służące do księgowania operacji gospodarczych niewystępujących w jednostce albo uzupełniona o konta zgodne co do treści ekonomicznej z odpowiednimi kontami planu kont.

 

         W zakresie realizacji obowiązków sprawozdawczych stwierdzono, że sprawozdania jednostkowe, w tym bilanse, złożyły Urząd Gminy I GOPS. Natomiast Gminny Zespół Oświaty, prowadzący skoncentrowaną obsługę finansowo-księgową szkół gminy, złożył sprawozdania, które zbiorczo prezentowały dane obsługiwanych szkół i GZO – str. 23 protokołu kontroli. Należy wskazać, że sprawozdania zbiorcze, tj. obejmujące dane ze sprawozdań jednostkowych, powinny być sporządzane przez Wójta, który w myśl przepisów w sprawie sprawozdawczości jest odbiorcą wszystkich sprawozdań jednostkowych. Przyjęcie skoncentrowanej obsługi jednostek organizacyjnych nie może prowadzić do zniesienia prawem określonych obowiązków w zakresie rachunkowości, ciążących na jednostkach budżetowych oświaty z mocy ustawy o rachunkowości oraz przepisów szczególnych, odnoszących się do jednostek sektora finansów publicznych. Należy też podkreślić, iż odpowiedzialność za realizację planów finansowych poszczególnych jednostek organizacyjnych ponoszą kierownicy tych jednostek z racji upoważnienia do dysponowania środkami określonymi w planie finansowym (w odniesieniu do szkół stanowi o tym m.in. art. 39 ust. 1 pkt 5 ustawy o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.), w myśl którego dyrektor szkoły dysponuje środkami określonymi w planie finansowym szkoły zaopiniowanym przez radę szkoły i ponosi odpowiedzialność za ich prawidłowe wykorzystanie). Sprawozdania jednostkowe z procesów gospodarowania środkami publicznymi są jednym z narzędzi pozwalających dokonać organowi wykonawczemu gminy oceny prawidłowości prowadzenia gospodarki finansowej przez kierowników jednostek organizacyjnych.

Sprawozdawczość budżetowa, w tym jej podmiotowy i przedmiotowy zakres, regulowana jest obecnie przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z 19 sierpnia 2005 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. Nr 170, poz. 1426).

         Poza tym, z ustaleń kontroli, zawartych na str. 10 protokołu kontroli, wynika, że Gminny Zespół Oświaty nie był w 2004 roku i latach wcześniejszych objęty kontrolą, o której była mowa w art. 127 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 15, poz. 148 ze zm.), obowiązującej w okresie kontrolowanym. Zgodnie z tym art. ustawy, na organie wykonawczym (Wójcie) ciąży obowiązek kontroli przestrzegania przez podległe jednostki organizacyjne ustanowionych w nich procedur kontroli finansowej. Kontrola taka powinna obejmować w każdym roku co najmniej 5 % wydatków podległych jednostek organizacyjnych. Z uwagi, iż GZO jest jednostką odrębną, wypełniającą obowiązki w zakresie obsługi gospodarki finansowej i rachunkowości szkół gminy, przeprowadzanie takiej kontroli jest zasadne. (Obecnie kwestię kontroli podległych i nadzorowanych jednostek reguluje art. 187 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 ze zm.)).

 

Badając realizację dochodów z majątku gminy ustalono, że w 2004 r. Wójt Gminy umorzył najemcy lokalu użytkowego czynsz za miesiące październik i listopad 2004 r. w łącznej wysokości 351,36 zł. Z wnioskiem o umorzenie czynszu wystąpił najemca, podając w uzasadnieniu, że pomieszczenie przyjął w bardzo zdewastowanym stanie i na własny koszt dokonał jego remontu.

Zgodnie z art. 34a ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych, do kompetencji organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego należało określenie szczegółowych zasad i trybu umarzania wierzytelności jej jednostek organizacyjnych z tytułu należności pieniężnych, do których nie stosuje się przepisów ustawy – Ordynacja podatkowa, udzielania innych ulg w spłacaniu tych należności oraz wskazania organów do tego uprawnionych. Treść przywołanego artykułu ustawy przesądza, że umorzenie wymienionych wyżej wierzytelności powinno było mieć oparcie w normie prawnej zawartej w akcie prawa miejscowego – uchwale Rady Gminy określającej zasady i tryb tego umarzania. Stwierdzono, że Rada Gminy nie podjęła dotychczas uchwały określającej zasady umarzania wierzytelności, do których nie stosuje się przepisów – Ordynacja podatkowa. W aktualnym stanie prawnym kompetencja organu stanowiącego w omawianym względzie została określona w art. art. 43 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych – str. 38-39 protokołu kontroli

W wyniku badania sprzedaży w przetargu ustnym nieograniczonym lokali mieszkalnych i części wspólnych w budynku wielorodzinnym w Jaświłach, wraz z udziałem w prawie własności w gruntach działki nr 90/27, stwierdzono natomiast uchybienia polegające na ustaleniu kwot postąpień niższych, niż wymagane przepisem § 14 ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 września 2004 r. w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania przetargów oraz rokowań na zbycie nieruchomości (Dz. U. Nr 207, poz. 2108). Zgodnie z tym przepisem, o wysokości postąpienia decydują uczestnicy przetargu, z tym że postąpienie nie może wynosić mniej niż 1 % ceny wywoławczej, z zaokrągleniem w górę do pełnych dziesiątek złotych. W przypadku sprzedaży lokali nr 7 i 12 kwoty postąpienia ustalono na 63 i 38 zł, podczas gdy powinny one wynosić 70 i 40 zł (ceny wywoławcze lokali wynosiły odpowiednio 6.260 zł i 3.702 zł) – str. 42-44 protokołu kontroli.

Ponadto stwierdzono, że w 2005 r. badana jednostka dokonała sprzedaży nieruchomości gminnych, z których dochody ewidencjonowano w rozdziale 70005 Gospodarka gruntami i nieruchomościami, par. 0870 Wpływy ze sprzedaży składników majątkowych. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z 20 września 2004 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. Nr 209, poz. 2132 ze zm.), wpływy uzyskane ze sprzedaży nieruchomości powinny być ewidencjonowane w par. 0770 Wpłaty z tytułu odpłatnego nabycia prawa własności oraz prawa użytkowania wieczystego nieruchomości – str. 39 protokołu kontroli.

 

         Z ustaleń kontroli wynika, że wysokość opłat za dostawę wody pobieranej z urządzeń zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz za ścieki wprowadzone do zbiorczych urządzeń kanalizacyjnych została ustalona przez Radę Gminy w uchwale z 29 kwietnia 2002 r. i dotychczas, jak wyjaśnił zastępca Wójta, nie była zmieniana. Gmina Jaświły powierzyła, na podstawie umowy, eksploatację urządzeń wodno-kanalizacyjnych Gospodarstwu Pomocniczemu przy WZMiUW w Białymstoku. Zgodnie z umową, administrator jest m.in. zobowiązany do finansowania kosztów utrzymania urządzeń z zebranych opłat, a ich właściciel m.in. do ustalania opłat na wniosek administratora, poparty kalkulacją kosztów – str. 44-45 protokołu kontroli.

         Gospodarstwo Pomocnicze jest przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. Nr 72, poz. 747 ze zm.), a także postanowień uchwały Nr XXIX/197/02 Rady Gminy Jaświły z dnia 29 sierpnia 2002 r. w sprawie uchwalenia regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków (Dz. Urz. Woj. Podl. Nr 57, poz. 1270). Wskazać zatem należy, że przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne jest obowiązane do określania taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków, z uwzględnieniem przepisów art. 20 ustawy, a także rozporządzenia szczegółowo określającego sposoby ustalania taryf, wydanego na podstawie art. 23 (m.in. taryfa winna być kalkulowana na podstawie niezbędnych przychodów, przy uwzględnieniu kosztów związanych ze świadczeniem usług, po dokonaniu ich alokacji na poszczególne taryfowe grupy odbiorców usług). Ustalone przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne taryfy, na podstawie wniosku przedsiębiorstwa, podlegają weryfikacji przez wójta oraz zatwierdzeniu przez radę gminy i powinny obowiązywać, co do zasady, przez jeden rok, stosownie do przepisów art. 24 ustawy (m.in. art. 24 ust. 9a stanowi, iż na uzasadniony wniosek przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego rada gminy, w drodze uchwały, przedłuża czas obowiązywania dotychczasowych taryf, lecz nie dłużej niż o 1 rok).

         Stwierdzony w trakcie kontroli stan faktyczny wskazuje, że przywołane regulacje ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków nie były w kontrolowanej gminie stosowane.

 

         Pośród wydatków budżetowych kontrolą objęto m.in. wydatki z tytułu podróży służbowych, w oparciu o przepisy rozporządzenia Ministra Płacy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalenia należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. Nr 236 poz.1990 ze zm.). Stwierdzono, że polecenia wyjazdu służbowego były wystawiane także sołtysom.

Zgodnie z art. 37b ustawy o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.), rada gminy może ustanowić zasady, na jakich m.in. przewodniczącemu organu wykonawczego jednostki pomocniczej będzie przysługiwała dieta oraz zwrot kosztów podróży służbowej. Uchwałą nr XXV/167/01 Rada Gminy Jaświły ustanowiła wysokości diet sołtysom – przewodniczącym rad sołeckich. Uchwała ta nie określiła jednak zasad zwrotu kosztów podróży służbowych. Takich postanowień nie zawiera także statut sołectw wchodzących w skład Gminy Jaświły, wprowadzony uchwałą nr IV/21/94 – str. 67 protokołu kontroli.

 

Badając wydatki budżetowe na utworzenie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych ustalono, że Urząd Gminy prowadził wspólną działalność socjalną z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Gminnym Ośrodkiem Kultury oraz Biblioteką Publiczną w Jaświłach. Działalność ta nie była jednak usankcjonowana w formie przewidzianej w ustawie z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70 poz. 335 ze zm.). Zgodnie z art. 9 ustawy, pracodawcy mogą prowadzić wspólną działalność socjalną na warunkach ustalonych w umowie, określającej w szczególności przedmiot wspólnej działalności, zasady jej prowadzenia, sposób rozliczeń oraz tryb wypowiedzenia i rozwiązania umowy. Może ona także określać warunki odstąpienia od jej stosowania oraz odpowiedzialność stron z tego tytułu – str. 69 protokołu kontroli.

 

W trakcie kontroli ustalono, że Skarbnikowi Gminy i zastępcy Wójta wypłacono w 2005 roku dodatkowe wynagrodzenie roczne za rok 2004 w pełnej wysokości (odpowiednio 4.748,71 zł i 4.874,78), naliczonej w oparciu o przepisy ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz. U. Nr 160, poz. 1080 ze zm.). Do obliczenia wysokości dodatkowego wynagrodzenia rocznego tych pracowników nie zastosowano zatem ograniczenia, wynikającego z art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 4 marca 2004 r. o zmianie ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 116, poz. 1202), stanowiącego, iż za 2004 rok dodatkowe wynagrodzenie roczne dla osób, o których mowa w art. 2 pkt 1 lit. a-c i pkt 3 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (tj., m.in. wójta, jego zastępcy oraz skarbnika gminy) – przysługuje w wysokości połowy dodatkowego wynagrodzenia rocznego.

Przyznanie pracownikom dodatkowych wynagrodzeń w pełnej wysokości nastąpiło pismami Wójta Gminy z 15 lutego 2005 r., powołującymi się na art. 4 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej. Kontrolujący ustalili ponadto, iż zarządzeniem nr 13/04 z dnia 6 sierpnia 2004 r. Wójt Gminy ustalił regulamin wynagradzania pracowników Urzędu Gminy Jaświły. Z § 15 regulaminu wynika, że w Urzędzie Gminy tworzy się zakładowy fundusz nagród przeznaczony na dodatkowe wynagrodzenie roczne, wynoszący 8,5 % funduszu płac, a wysokość i zasady przyznawania indywidualnych nagród z tego funduszu określają odrębne przepisy. W wyjaśnieniu kwestii naliczenia dodatkowego wynagrodzenia rocznego dla wymienionych pracowników Pan Wójt podniósł dodatkowo, że pismami z 2 stycznia 2003 r. otrzymali oni potwierdzenie przyznania wynagrodzenia, w tym i dodatkowego wynagrodzenia rocznego, które wynosić miało 8,5 % sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego w ciągu roku kalendarzowego. Pisma te dookreślały treść stosunku pracy, gdyż akt o powołaniu, powierzeniu stanowiska nie jest wystarczający do pełnego ukształtowania stosunku pracy. Wynikająca z art. 11 Kodeksu Pracy zasada swobody nawiązania stosunku pracy odnosi się nie tylko do samego faktu powstania stosunku, lecz także do kształtowania jego treści, która musi być wspólnie uzgodniona przez strony. Poza tym podniósł, że ustawa zmieniająca ustawę o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym weszła w życie z dniem 1 lipca 2004 roku, czyli po ukształtowaniu stosunków pracy z ww. osobami. Z wyrażonej w art. 9 i 18 Kodeksu Pracy zasady wynika, iż postanowienia umów o pracę, regulaminów wynagradzania oraz układów zbiorowych pracy mają pierwszeństwo przed ustawami i aktami wykonawczymi, jeśli są korzystniejsze dla pracownika. Pisma dookreślające treść stosunku pracy nie odnosiły się do ustawy a jednoznacznie określały, że składnikiem wynagrodzenia jest również dodatkowe wynagrodzenie roczne precyzując jego wysokość i zasadę wypłacenia. Dlatego też zmiana przepisów o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym nie mogła spowodować utraty prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego – str.70-71 protokołu kontroli.

         W odniesieniu do przytoczonych wywodów należy przede wszystkim wskazać, że stosownie do art. 5 Kodeksu pracy, w przypadku, gdy stosunek pracy określonej kategorii pracowników regulują przepisy szczególne, przepisy kodeksu stosuje się w zakresie nie uregulowanym tymi przepisami. Stosunek pracy, w tym zasady wynagradzania, pracowników samorządowych regulowany jest przepisami ustawy o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1593 ze zm.) oraz przepisami rozporządzeń Rady Ministrów, wydanymi w oparciu o delegację zawartą w art. 20 ust. 2 ustawy. Pracownicy samorządowi są objęci ponadto podmiotowym zakresem ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej, z mocy przepisu zawartego w jej art. 1 ust. 2 pkt 3. Wszystkie wymienione regulacje prawne w odniesieniu do wynagradzania pracowników samorządowych mają charakter kompletny (zawierają normy dwustronnie bezwzględnie obowiązujące), a zatem indywidualne wynagrodzenia pracowników winny być kształtowane w ramach wynikających z nich zasad. Oznacza to m.in., że nie ma znaczenia wskazanie w angażu płacowym pracownika o przysługującym mu dodatkowym wynagrodzeniu rocznym, ponieważ zasady nabycia prawa do tego wynagradzania, ustalenia jego wysokości oraz obowiązek wypłaty w oznaczonym terminie wynikają z obowiązujących przepisów prawa pracy zawartych w ustawie. Nadanie takiemu wskazaniu charakteru kształtującego prawo pracownicze musiałoby prowadzić do wniosku, że pominięcie w angażu pracownika kwestii dodatkowego wynagrodzenia rocznego przesądzałoby o jego utracie (niemożności dochodzenia). Z tych samych względów oznacza to także, iż w przypadku zmiany regulacji prawnej, polegającej na pozbawieniu niektórych pracowników prawa do dodatkowego wynagrodzenia lub obniżeniu jego wysokości, nie mogą jej zastąpić postanowienia regulaminu wynagradzania lub zapisy w angażu płacowym. Podkreślić przy tym należy, iż postanowienia § 15 pkt 1 regulaminu wynagradzania (poza samą kwestią zasadności wprowadzenia takiego regulaminu z uwagi na wymienione regulacje prawne) są niezgodne z przepisem § 13 obowiązującego w dacie jego wydania rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 lutego 2003 r. w sprawie zasad wynagradzania i wymagań kwalifikacyjnych pracowników samorządowych zatrudnionych w urzędach gmin, starostwach powiatowych i urzędach marszałkowskich (Dz. U. Nr 33, poz. 264 ze zm.; obecnie obowiązuje tak samo brzmiący § 13 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 sierpnia 2005 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w urzędach gmin, starostwach powiatowych i urzędach marszałkowskich (Dz. U. Nr 146, poz. 1223)), a także przepisami ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym. Przywołane postanowienie regulaminu określa bowiem, że w Urzędzie Gminy tworzy się zakładowy fundusz nagród z przeznaczeniem na dodatkowe wynagrodzenia roczne, podczas gdy przepis § 13 rozporządzenia ustanawia możliwość utworzenia funduszu nagród, w ramach posiadanych środków na wynagrodzenia, z przeznaczeniem na nagrody za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej, pozostający w dyspozycji kierownika urzędu. Dodatkowe wynagrodzenie roczne, stosownie do ustawy je regulującej, nie stanowi nagrody pracownika, zaś prawo do niego nie może być limitowane poziomem środków na wynagrodzenia.

         W świetle przedstawionego stanu prawnego wypłata w pełnej wysokości dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2004 rok dla Skarbnika Gminy i zastępcy Wójta nastąpiła bez podstawy prawnej, z naruszeniem zasady wyrażonej w art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych, zgodnie z którą jednostki sektora finansów publicznych dokonują wydatków zgodnie z przepisami dotyczącymi poszczególnych rodzajów wydatków. (Obecnie zasadę tę formułuje przepis art. 35 ust. 2 ustawy o finansach publicznych z dnia 30 czerwca 2005 r.).

         Wyrokiem z dnia 21 lutego 2006 r., sygn. akt K 1/05, Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 1 ust. 3 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej oraz art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 4 marca 2004 r. o zmianie ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej oraz niektórych innych ustaw są niezgodne z Konstytucją (wyrok został opublikowany w Dz. U. z dnia 1 marca 2006 r. Nr 34, poz. 243). Jednakże, jak zostało podkreślone w Komunikacie prasowym po rozprawie dotyczącej pozbawienia niektórych pracowników samorządowych dodatkowego wynagrodzenia rocznego (Komunikat jest dostępny na stronie internetowej Trybunału Konstytucyjnego): Istotne znaczenie w tej sprawie mają konsekwencje wyroku Trybunału. Eliminacja z obrotu prawnego niekonstytucyjnych przepisów nie powoduje konieczności zwrotu (wraz z odsetkami) części niewypłaconego dodatkowego wynagrodzenia rocznego za rok 2004 i całości dodatkowego wynagrodzenia rocznego za rok 2005 w stosunku do niektórych pracowników samorządowych. Zgodnie bowiem z utrwalonym orzecznictwem TK bezpośrednim skutkiem orzeczenia Trybunału jest utrata mocy obowiązującej przepisów niezgodnych z Konstytucją z dniem wejścia w życie orzeczenia lub w innym terminie określonym przez Trybunał. Wyrok TK wywiera skutki prawne od dnia ogłoszenia. Oznacza to, że zasadniczo nie ma on mocy wstecznej, czyli nie odnosi się do kwestii obowiązywania przepisu od dnia jego wejścia w życie do dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

 

Kontrola prawidłowości postępowań o udzielenie zamówień publicznych nie wykazała istotnych nieprawidłowości. Stwierdzono przejściowe uchybienia przy tworzeniu zabezpieczenia należytego wykonania umów: na wykonanie budynku parterowego – sali gimnastycznej przy Szkole Podstawowej w Dolistowie Starym – str. 78 protokołu kontroli oraz na budowę sieci wodociągowej i przyłączy domowych – str. 83 protokołu kontroli.

Badając gospodarowanie nieruchomościami stwierdzono, że Gmina Jaświły w dalszym ciągu nie posiada ustalonych przez organ stanowiący zasad nabycia, zbycia i obciążania nieruchomości gruntowych i wydzierżawiania lub najmu na okres dłuższy niż trzy lata, o których mowa w art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a) ustawy o samorządzie gminnym. Na konieczność przygotowania i przedłożenia Radzie Gminy projektu uchwały w tej sprawie Regionalna Izba Obrachunkowa wskazywała na podstawie ustaleń poprzedniej kontroli gospodarki finansowej gminy (pismo RIO.I.0916-6/02 z dnia 24.07.2002r.), zalecając Zarządowi Gminy opracowanie i przedłożenie Radzie Gminy projektu uchwały. Kontrolującym okazano projekt uchwały Rady Gminy Jaświły, nie został on jednakże przyjęty przez organ stanowiący (rozpatrzenie projektu nastąpiło w lutym 2003 roku). Należy wskazać, iż uchwała organu stanowiącego określająca zasady gospodarowania nieruchomościami winna służyć wykonywaniu uprawnienia Wójta do gospodarowania mieniem komunalnym, wynikającego z art. 30 ust. 2 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym. Tezę tę potwierdza obecne brzmienie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a) ustawy (ukształtowane zmianą wynikająca z ustawy z dnia 6 listopada 1992 r. o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym (Dz. U. Nr 100, poz. 499)), zawierające zwrot, iż „do czasu określenia zasad wójt może dokonywać tych czynności wyłącznie za zgodą rady gminy”. Ustalenie znaczenia tej normy przy zastosowaniu reguł wykładni funkcjonalnej prowadzi do wniosku, iż ustawodawca zmieniając treść art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a) miał na celu zobowiązanie rady gminy do określenia ogólnych zasad gospodarowania nieruchomościami gruntowymi w formie uchwały zawierającej normy o charakterze generalnym i abstrakcyjnym. Natomiast do zmiany w 1992 roku przepis ten przewidywał każdorazowe podejmowanie stosownej uchwały przez radę w sprawach dotyczących gospodarowania nieruchomościami gruntowymi gminy. Istnienie ogólnych i stałych zasad gospodarowania nieruchomościami należy uznać za służące prawidłowej i ukierunkowanej realizacji ustawowych zadań organu wykonawczego, a także ułatwienia jego pracy. Każdorazowe podejmowanie uchwał przez radę przenosi na nią w praktyce część uprawnień wójta z zakresu gospodarowania nieruchomościami gruntowymi – str. 85-86 protokołu kontroli.

 

W ramach kontroli księgowego ujęcia składników majątkowych gminy ustalono, że w zakresie dokumentowania obrotów i wykazywania stanu księgowego poszczególnych składników mienia, oprócz ogólnie obowiązujących przepisów, w kontrolowanej jednostce stosowane były regulacje wewnętrzne, wprowadzone zarządzeniami Wójta Gminy.

W ramach realizacji Zarządzenia Nr 2/01 Wójta Gminy z dnia 30 listopada 2004 r. w sprawie ustalenia zasad ewidencji środków trwałych oraz pozostałych środków trwałych w używaniu Referat Finansowy prowadził ilościową ewidencję pozostałych środków trwałych, których cena zakupu mieściła się w przedziale od 3% do 10% dolnej granicy wartości podstawowych środków trwałych. Ewidencję tę prowadzono w księgach inwentarzowych, w których zapisów dokonywano bezpośrednio na podstawie dowodów zakupu. Pozostałe środki trwałe o wartości niższej niż równowartość 3 % dolnej granicy wartości podstawowych środków trwałych (tj. do 105 zł w 2004 r.) nie podlegały żadnej ewidencji.

Zarządzenie Wójta w sprawie ustalenia zasad ewidencji środków trwałych nie uregulowało kwestii znakowania poszczególnych składników majątkowych, w sposób umożliwiający ich identyfikację pod względem obowiązku (lub braku obowiązku) objęcia ewidencją księgową. Brak takiego oznakowania znacznie utrudnia pracę komisji inwentaryzacyjnej – str. 96 protokołu kontroli.

Kontrola wykazała również, że sporządzone przez Skarbnika Gminy dokumenty dotyczące rozliczenia inwentaryzacji za 2004 r. (rozliczenie spisu z natury, zestawienia arkuszy inwentaryzacyjnych, rozliczenie sprzętu komputerowego wg inwentaryzacji, rozliczenie inwentaryzacji) nie spełniały ustawowych wymogów, zawartych w art. 27 ustawy o rachunkowości, udokumentowania i powiązania wyników inwentaryzacji z zapisami ksiąg rachunkowych w sposób jasny i sprawdzalny – str. 99-102 protokołu kontroli.

 

W toku kontroli badaniu poddano również dochody z tytułu podatków i opłat lokalnych, dla których organem podatkowym pierwszej instancji, w myśl art. 13 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), jest Wójt Gminy. Kontrola w powyższym zakresie prowadzona była między innymi pod kątem prawidłowości i powszechności poboru wskazanych dochodów, kompletności ewidencji, windykacji zaległości podatkowych oraz rzetelności sporządzanych sprawozdań budżetowych, co doprowadziło do następujących ustaleń.

 

Opis na stronach 45 – 48 protokołu kontroli wskazuje na uchybienia w zakresie powszechności i prawidłowości pozyskiwania dochodów podatkowych z tytułu podatku od nieruchomości osób prawnych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej. Ustalono m. in., że podatnik o numerze konta 180001 wykazał do opodatkowania grunty pozostałe o powierzchni 418.572 m2. Zgodnie z danymi wynikającymi z ewidencji gruntów i budynków posiada on grunty podlegające opodatkowaniu o powierzchni 137.200 m2, pozostałe grunty sklasyfikowane są jako użytki rolne i podlegają opodatkowaniu podatkiem rolnym, chyba, że są związane z działalnością gospodarczą.. Różnica ta nie została przez organ podatkowy wyjaśniona w drodze czynności sprawdzających, do prowadzenia których obliguje go treść art. 272 Ordynacji podatkowej.

W związku z powyższym powierzchnia gruntów przyjęta do ustalenia skutków obniżenia górnych stawek w podatku od nieruchomości została zawyżona o 281.372 m2. W wyniku tego w sprawozdaniach: Rb-PDP z wykonania podstawowych dochodów podatkowych i Rb-27S sporządzonych za rok 2004 kwota skutków dotycząca obniżenia górnych stawek została zawyżona o kwotę 2.813,72 zł. Sporządzając korektę sprawozdania należy mieć na uwadze ustalenia opisane w podatku od nieruchomości osób prawnych – str. 45-46 protokołu kontroli.

Z przedstawionych kontrolującemu danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków wynika również, że podatnik ten posiada także 205,8956 ha gruntów sklasyfikowanych jako drogi (dr). Zgodnie z treścią art. 2 ust. 3 pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości pasy drogowe wraz z drogami oraz obiektami budowlanymi związanymi z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu. W trakcie kontroli nie okazano dokumentów wskazujących, że drogi te zostały uchwałą odpowiedniego organu zaliczone do dróg publicznych i jako takie korzystają z opisanego wyżej ustawowego wyłączenia z opodatkowania. Oznaczałoby to, iż nie posiadając statusu dróg publicznych, na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.

W trakcie kontroli ustalono również, że deklaracji na podatek od nieruchomości nie złożyły podmioty, które korzystają ze zwolnienia z podatku na mocy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych np. szkoły, podatnicy posiadający grunty sklasyfikowane jako Wp. Obowiązek złożenia deklaracji wynika z treści art. 6 ust. 10 wskazanej ustawy. W związku z tym, że w ewidencji gruntów i budynków brak jest danych dotyczących powierzchni budynków oraz wartości budowli będących w posiadaniu podatników stosowne byłoby ich pozyskanie bezpośrednio od nich samych. Umożliwiłoby to dokonanie ustaleń w zakresie prawidłowości i powszechności opodatkowania w trakcie prowadzenia czynności sprawdzających wykonywanych na podstawie wskazanego art. 272 pkt 3 Ordynacji podatkowej – str. 46-47 protokołu kontroli.

         Uchybienia w wykonywaniu obowiązków w tym zakresie były przyczyną nieprawidłowości opisanych na stronie 48 protokołu kontroli, które polegały na braku reakcji służb organu podatkowego na błędne opodatkowanie podatkiem rolnym gruntów wykazanych w deklaracji podatkowej, niebędących użytkami rolnymi.

 

Analizując ewidencję podatkową w zakresie podatków opłacanych w formie łącznego zobowiązania podatkowego stwierdzono, że w ewidencji dotyczącej podatku rolnego widnieją grunty sklasyfikowane w ewidencji geodezyjnej jako N-nieużytki. Zgodnie z treścią § 67 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 (Dz. U. Nr 38, poz. 454) nieużytki nie są użytkami rolnymi W związku z powyższym mając na uwadze art. 1 i 2 ustawy o podatku rolnym nieużytki nie są objęte ustawą o podatku rolnym, nie mogą być zaliczone do powierzchni gospodarstw rolnych. Co do zasady grunty te są objęte ustawą o podatkach i opłatach lokalnych i jedynie jako zwolnione z mocy art. 7 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Podczas kontroli porównano dane z ewidencji podatkowej z danymi wynikającymi z ewidencji geodezyjnej odnośnie powierzchni użytków rolnych będących podstawą obliczania podatku. Sytuacja taka miała miejsce w pozycjach wymiarowych wskazanych w opisie na stronach 49 i 50 protokołu kontroli.

 

Kontrola ewidencji podatkowej dotyczącej podatku leśnego wykazała brak informacji na podatek leśny w pozycjach wymienionych w opisie na stronie 51 protokołu kontroli. Natomiast w przypadku złożonych informacji na podatek leśny stwierdzono błędy w ich wypełnieniu, co polegało na wpisywaniu w rubryce dotyczącej lasów zwolnionych powierzchni lasów, które podlegały opodatkowaniu.

 

      W wyniku kontroli prawidłowości realizacji dochodów z tytułu opłaty targowej stwierdzono, że w uregulowaniach wewnętrznych nie ma określonych zasad dotyczących terminu i sposobu rozliczania się inkasenta z pobranej opłaty targowej. Potrzeba opracowania tego typu uregulowań związana jest z koniecznością wyeliminowania sytuacji mającej miejsce w kontrolowanej jednostce, w której dochody z opłaty targowej pobrane w roku 2003 wpłacone zostały przez inkasenta w drugiej połowie roku 2004. W kontekście opisu dokonanego na stronie 55 protokołu kontroli trzeba wskazać, że pobraną i nie odprowadzoną należność należy traktować jak zaległość podatkową, mając na względzie treść art. 47 § 4a Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym terminem płatności podatków i opłat pobranych przez inkasenta jest następny dzień po dniu, w którym wpłata podatku (opłaty) powinna nastąpić, co w opisywanej sytuacji oznacza dzień następny po dniu w którym powstał obowiązek uiszczenia opłaty targowej przez podatnika, a należna opłata została pobrana. Oznacza to również, że w opisanej sytuacji zastosowanie ma przepis art. 53 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym od zaległości podatkowych naliczane są odsetki za zwłokę, na zasadach wynikających z przepisów ustawy. Należy przy tym zauważyć, iż obowiązek ustanowienia brakujących zasad i terminów rozliczenia jest pochodną wskazań zawartych w art. 47 ustawy o finansach publicznych dotyczących kontroli finansowej, szczególnie w aspekcie gromadzenia środków publicznych, jakimi są niewątpliwie podatkowe dochody budżetu gminy, jako dochody bezpośrednie j.s.t. Jak wskazuje treść ustępu 3 w przywołanym przepisie, obowiązek ustanowienia procedur kontroli ciąży na kierowniku jednostki, który w myśl art. 44 ustawy jest odpowiedzialny za całość gospodarki finansowej, w tym za wykonywanie określonych ustawą obowiązków w zakresie kontroli finansowej.

 

W trakcie kontroli dochodów z tytułu opłaty administracyjnej stwierdzono, że dla ustanowionych uchwałą Rady Gminy stawek opłaty, pobieranej za wyrysy i wypisy z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub studium, kontrolowana jednostka nie posiada kalkulacji kosztów związanych z ich wydaniem. Zgodnie z art. 30 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.), wysokość opłaty powinna odpowiadać kosztom przygotowania wyżej wymienionych dokumentów. A zatem, należy przeprowadzić kalkulacje kosztów ich wydania. W przypadku stwierdzenia, że wysokość obowiązujących stawek jest inna należy przedstawić organowi stanowiącemu projekt uchwały, w którym wysokość opłaty będzie odpowiadać kosztom ich sporządzenia – str. 56 protokołu kontroli.

 

Podczas kontroli prawidłowości prowadzenia postępowania podatkowego dotyczącego decyzji wydawanych na podstawie art. 67a § 1 pkt 1, 2 i 3 ustawy Ordynacja podatkowa stwierdzono, że sposób jego prowadzenia jest nie zgodny z zasadami określonymi w Dziale IV Postępowanie podatkowe ww. ustawy. Zgodnie z przywołanym art. 67a organ podatkowy może udzielić ulgi w zapłacie podatku w przypadku występowania ważnego interesu podatnika lub też ważnego interesu publicznego. W celu stwierdzenia występowania tych przesłanek jest on zobowiązany do przeprowadzenia postępowania podatkowego. Tymczasem z przedstawionej dokumentacji wynika, że w przypadku decyzji z pozytywnym rozstrzygnięciem organ podatkowy w prowadzonym postępowaniu nie zebrał żadnych dowodów świadczących o występowaniu przesłanek, o których mowa w tym przepisie. Treść art. 122 Ordynacji podatkowej nakłada na organ podatkowy obowiązek podjęcia wszelkich niezbędnych działań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy w postępowaniu podatkowym. Ponadto jest on zobowiązany do zebrania dowodów i ich rozpatrzenia w sposób wyczerpujący. Ograniczenie tych działań sprowadzające się do sporządzenia w prowadzonym postępowaniu podatkowym jedynie protokołu o stanie majątkowym nie spełnia wymogów wynikających przepisu ustawy. Protokół taki jest cennym źródłem informacji, ale nie dostarcza dokumentów źródłowych potwierdzających zawarte w nim informacje. Ponadto w trakcie kontroli stwierdzono, że większość kontrolowanych decyzji nie zawiera uzasadnienia faktycznego dla podjętego rozstrzygnięcia. Naruszono tym przepis art. 210 § 5, z którego wynika, że decyzje na podstawie, których udzielono ulgi w zapłacie podatku muszą posiadać zarówno uzasadnienie prawne jak i faktyczne – str. 57-58 protokołu kontroli

 

Badanie zagadnień z zakresu prawidłowości prowadzenia ewidencji podatkowej w obrębie analitycznych kont podatkowych wykazała, że w przypadku podatku od środków transportowych sposób prowadzenia tej ewidencji jest niezgodny z wymogami § 9 ust. 6 pkt 1 Ministra Finansów z dnia 25 maja 1999r. w sprawie zasad i planu kont dla prowadzenia ewidencji podatków i opłat lokalnych dla organów samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 50, poz. 511 ze zm.). Z przytoczonego przypisu wynika, że ewidencję podatkową w ujęciu analitycznym prowadzi się dla każdego podatnika w rozbiciu na poszczególne podatki. Natomiast w kontrolowanej jednostce ewidencję prowadzi się w rozbiciu na poszczególne pojazdy – przedmioty opodatkowania. W wyniku tego podatnik, który ma kilka pojazdów ma też tyle samo kont podatkowych, czego efektem jest brak możliwości ustalenia łącznej kwoty zobowiązania podatkowego ciążącego na podatniku z tytułu tej należności a także stopnia jego realizacji.

Ponadto w wyniku analizy zapisów obowiązującej instrukcji obiegu dokumentów, wprowadzonej Zarządzeniem Nr 4/94 Wójta Gminy Jaświły z dnia 12 października 1994 roku, stwierdzono, że nie określa ona wszystkich dokumentów będących drukami ścisłego zarachowania oraz zasad dotyczących sposobu ich ewidencjonowania – str. 59 protokołu kontroli.

 

         Stwierdzone w wyniku kontroli nieprawidłowości i uchybienia były wynikiem nieprzestrzegania lub błędnej interpretacji obowiązujących przepisów prawnych dotyczących gospodarki finansowej i rachunkowości gminy oraz podatków i opłat lokalnych.

Organem wykonawczym gminy jest Wójt, na którym spoczywają obowiązki dotyczące m.in. przygotowania projektów uchwał rady gminy, wykonywania budżetu i gospodarowania mieniem gminy, a także ogólna odpowiedzialność za prawidłową gospodarkę finansową gminy (art. 30 ust. 1 i 2, art. 60 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). Wójt wykonuje zadania przy pomocy Urzędu, którego jest kierownikiem (art. 33 ust. 1 i 3 ustawy). Odpowiedzialność za gospodarkę finansową Urzędu, jako jednostki sektora finansów publicznych, w tym za wykonywanie obowiązków w zakresie kontroli wewnętrznej, spoczywa na Wójcie zgodnie z art. 44 obowiązującej od 1 stycznia 2006 r. ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych.

Wójt jest również organem podatkowym pierwszej instancji w myśl przepisu art. 13 § 1 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

         Obowiązki w zakresie prowadzenia rachunkowości oraz nadzorowania prac z tego zakresu spoczywały, stosownie do zakresu czynności, na Skarbniku Gminy. Prawa i obowiązki głównego księgowego (skarbnika) określają obecnie przepisy art. 45 ustawy z 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych.

 

         Mając na uwadze ustalenia kontroli, na podstawie art. 9 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, zalecam:

 

1. Uaktualnienie zakładowych planów kont budżetu i Urzędu o konta 909 „Rozliczenia międzyokresowe” i 290 „Odpisy aktualizujące należności”.

 

2. Zobowiązanie Skarbnika do prowadzenia zapisów na kontach 224, 260 i 909 w ewidencji budżetu oraz 290 w ewidencji Urzędu – jednostki budżetowej, zgodnie z treścią ekonomiczną tych kont.

 

3. Zapewnienie prawidłowej realizacji obowiązków sprawozdawczych w zakresie sprawozdań jednostkowych i zbiorczych, określonych w przepisach w sprawie sprawozdawczości.

 

4. Obejmowanie kontrolą, o której mowa w art. 187 ustawy o finansach publicznych, Gminnego Zespołu Oświaty, prowadzącego odrębną skoncentrowaną księgowość gminnych jednostek oświaty.

 

5. Opracowanie i przedłożenie Radzie Gminy projektów uchwał określających:

a) szczegółowe zasady i tryb umarzania i udzielania innych ulg w spłacie przypadających gminie lub jej jednostkom organizacyjnym należności pieniężnych, do których nie stosuje się przepisów ustawy – Ordynacja podatkowa oraz wskazania organu lub osób do tego uprawnionych, zgodnie z art. 43 ustawy o finansach publicznych;

b) zasady, na jakich przewodniczącemu organu wykonawczego jednostki pomocniczej będzie przysługiwał zwrot kosztów podróży służbowej, zgodnie z art. 37 b ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym;

c) zasady nabycia, zbycia i obciążania nieruchomości gruntowych oraz ich wydzierżawiania lub najmu na okres dłuższy niż trzy lata, o której mowa w art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a) ustawy o samorządzie gminnym.

 

6. Ustalanie wysokości postąpienia przy sprzedaży nieruchomości w trybie przetargu ustnego nieograniczonego według zasad określonych w § 14 ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 września 2004 r.

 

7. Planowanie i ewidencjonowanie dochodów z tytułu sprzedaży nieruchomości w par. 0770 Wpłaty z tytułu odpłatnego nabycia prawa własności oraz prawa użytkowania wieczystego nieruchomości, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych.

 

8. Podjęcie niezbędnych działań w celu wypełnienia regulacji wynikających z ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków; w tym celu zobowiązanie przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego do terminowego przedkładania wniosku o zatwierdzenie taryf dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków.

 

9. Zawarcie umowy, o której mowa art. 9 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, określającej warunki wspólnego prowadzenia działalności socjalnej przez Urząd Gminy i gminne jednostki organizacyjne.

 

10. Przestrzeganie przy kształtowaniu wynagrodzeń pracowników Urzędu, iż zasady ich wynagradzania zawarte są w aktach prawnych stanowiących pragmatykę pracowników samorządowych. Dokonanie zmian postanowień regulaminu wynagradzania (przy rozważeniu zasadności jego wprowadzenia) ustanawiających dodatkowe wynagrodzenia roczne jako nagrody pracowników wypłacane z zakładowego funduszu nagród.

 

11. Rozważenie stosownych zmian w wewnętrznych regulacjach dotyczących ewidencjonowania środków trwałych i pozostałych środków trwałych, mających na celu zapewnienie prawidłowego przebiegu inwentaryzacji tych składników majątkowych.

 

12. Sporządzenie korekty sprawozdań Rb-27S i Rb-PDP za rok 2005 z uwzględnieniem uwag zawartych w protokole kontroli i części opisowej wystąpienia pokontrolnego.

 

13. Wyeliminowanie nieprawidłowości w zakresie opodatkowania podatkami lokalnymi z uwzględnieniem sytuacji opisanych w protokole kontroli i części opisowej wystąpienia pokontrolnego, których pośrednim źródłem są zaniechania w stosowaniu przez organ podatkowy czynności sprawdzających.

 

14. Wyeliminowanie nieprawidłowości w zakresie realizacji dochodów z tytułu opłaty targowej.

 

15. Przestrzeganie przepisów w zakresie osiągania dochodów z tytułu opłaty administracyjnej z uwzględnieniem wskazań zawartych w części opisowej wystąpienia pokontrolnego.

 

16. Wydawanie decyzji podatkowych zawierających wszystkie elementy wskazywane treścią ustawy Ordynacja podatkowa oraz przestrzeganie przepisów jej działu IV w zakresie postępowania podatkowego.

 

17. Prowadzenie ewidencji księgowej podatków i opłat zgodnie z obowiązującymi przepisami wskazanego rozporządzenia Ministra Finansów.

 

O sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych proszę powiadomić Regionalną Izbę Obrachunkową w Białymstoku w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia.

Dodatkowo informuję o możliwości składania, w terminie 14 dni od daty otrzymania wystąpienia pokontrolnego, zastrzeżeń do zawartych w wystąpieniu wniosków, za pośrednictwem Prezesa RIO do Kolegium Izby, zgodnie z art. 9 ust. 3-4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Bieg 30-dniowego terminu ulegnie zawieszeniu w stosunku do wniosków objętych zastrzeżeniem.

         Podstawą zgłoszenia zastrzeżeń może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie.

 

 

 

    Z-ca  Prezesa

Regionalnej Izby Obrachunkowej

  w Białymstoku

 





Odsłon dokumentu: 120437984
Poprzdnie wersje tego dokumentu: brak


www.bialystok.rio.gov.pl | Wejść na stronę: 120437984 Strona główna | Informacje niedostępne | Pomoc | Redakcja | Kontakt |