Kontrola problemowa gospodarki finansowej

przeprowadzona w Starostwie Powiatowym w Augustowie

przez inspektora Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku

           Ustalenia kontroli zostały zawarte w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 4 stycznia 2018 roku (znak: RIO.I.6002-11/17), o treści jak niżej:

Pan

Jarosław Szlaszyński

Starosta Augustowski

W wyniku problemowej kontroli gospodarki finansowej powiatu augustowskiego, przeprowadzonej w Starostwie Powiatowym w Augustowie na podstawie art. 1 ust. 1 oraz art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 561) przez inspektora Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku, stwierdzono uchybienia i nieprawidłowości opisane w protokole kontroli, którego egzemplarz pozostawiono w kontrolowanej jednostce.

Kontrolą objęto zagadnienia związane z nadzorem nad Samodzielnym Publicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej w Augustowie za 2015 i 2016 rok, dla którego powiat jest podmiotem tworzącym, zawarte w tematyce kontroli zadłużenia samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, dla których podmiotem tworzącym są jednostki samorządu terytorialnego, zatwierdzonej przez Krajową Radę Regionalnych Izb Obrachunkowych.

           Z ustaleń kontroli wynika, że w badanym okresie powiat augustowski łączyły z SPZOZ w Augustowie powiązania finansowe związane z zadłużeniem Szpitala polegające na:

a) udzielaniu Szpitalowi pożyczek, których stan na początek 2015 r. wynosił – 4.204.577,08 zł, na koniec 2015 r. – 4.859.869,92 zł, a na koniec 2016 r. – 4.814.700 zł,

b) poręczaniu kredytów bankowych zaciąganych przez Szpital, których niespłacone raty kapitałowe wynosiły na początek 2015 r. 5.426.622 zł, na koniec 2015 r. – 4.800.000 zł i na koniec 2016 r. – 4.080.000 zł,

c) dokonywaniu spłat zobowiązań SPZOZ w ramach udzielonych przez powiat poręczeń, z których należności powiatu według stanu na początek 2015 r. wynosiły 2.625.608,89 zł, a na koniec 2015 i 2016 r. po 2.776.348,94 zł.

Przedstawione dane wskazują na istotne obciążenie budżetu powiatu operacjami związanymi z zadłużeniem SPZOZ w Augustowie. Jego poziom należy uznać za wymagający ciągłego monitorowania z punktu widzenia wielkości budżetu powiatu, zwłaszcza, że ustalenia kontroli nie wskazują na spłacenie przez SPZOZ w najbliższym czasie udzielonych pożyczek oraz dokonania zwrotu kwot wypłaconych z budżetu powiatu w związku z udzielonymi poręczeniami.

Z okazanych w trakcie kontroli zbiorów dokumentów związanych z nadzorem nad działalnością SPZOZ wynika, że rozliczenia finansowe ze Szpitalem są na bieżąco analizowane na podstawie przedkładanych do Starostwa Powiatowego planów finansowych i sprawozdań z ich wykonania, sprawozdań finansowych i budżetowych oraz informacji i zestawień. Z ustaleń kontroli dokonanych zarówno w Starostwie, jak i w SPZOZ, wynika, że nadzór powiatu nad SPZOZ powinien być zintensyfikowany. W szczególności wskazać należy, że w latach 2015-2016 nie przeprowadzano w SPZOZ kontroli, o których mowa w art. 121 ust. 3-4 i art. 122 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1638, ze zm.), zaś kontrola przeprowadzona w 2017 r. nie dotyczyła wprost zagadnień związanych z zadłużeniem Szpitala – str. 5 protokołu kontroli. Tymczasem kontrola przeprowadzona przez RIO w Białymstoku w SPZOZ w Augustowie – której wyniki przekazano do Pana wiadomości – wykazała szereg nieprawidłowości w prezentacji w sprawozdaniach Rb-Z danych dotyczących zadłużenia Szpitala.

Jak wynika z ustaleń kontroli, brak dokumentacji świadczącej o tym, że powiat augustowski dokonał oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej na podstawie raportu o sytuacji ekonomiczno-finansowej SPZOZ w Augustowie za 2016 r., o której mowa w art. 53a ust. 4 ustawy o działalności leczniczej. Na str. 8 protokołu kontroli wskazano, że uzasadnieniem zaniechania oceny są istotne zmiany w finansowaniu działalności leczniczej mające miejsce w IV kwartale 2017 r. Należy zaznaczyć, że wnioski wynikające z raportu i podlegające ocenie odnoszą się do sytuacji SPZOZ za rok poprzedni (2016). W szczególności należałoby poddać ocenie zerowe wartości wskaźników zadłużenia, szczególnie istotne w sytuacji niespłacania przez SPZOZ pożyczek udzielonych z budżetu powiatu w latach 2007-2015. Pożyczki te były udzielone na okres nie przekraczający 1 roku lub 2 lat, a terminy ich spłaty corocznie są przesuwane na grudzień kolejnego roku. W sytuacji finansowej SPZOZ w Augustowie jednorazowa spłata takiej kwoty (4.814.700 zł na koniec 2016 r.) jest całkowicie nierealna, podobnie jak spłata tej kwoty w następnym roku, w przypadku stosowania odroczenia terminu płatności o 1 rok. Dlatego też ustalane terminy odroczonej spłaty pożyczek nie mogą być uznane rzeczywistą podstawę planowania przychodów budżetu i obciążeń SPZOZ.

Mając uwadze ustalenia kontroli, na podstawie art. 9 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, zalecam:

1. Systematyczne przeprowadzanie kontroli w SPZOZ w Augustowie z jednoczesnym objęciem ich zakresem zagadnień dotyczących zadłużenia.

2. Wnikliwe analizowanie danych zamieszczanych przez SPZOZ w Augustowie w sprawozdaniach Rb-Z, pod kątem ich formalnej i merytorycznej poprawności, z uwzględnieniem uwag zawartych w wystąpieniu pokontrolnym skierowanym do dyrektora Szpitala, które przekazano do Pana wiadomości.

3. Dokumentowanie dokonania oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej SPZOZ w Augustowie na podstawie danych raportu o sytuacji ekonomiczno-finansowej Szpitala.

4. Ustalenie realnych terminów spłaty przez SPZOZ w Augustowie pożyczek otrzymanych z budżetu powiatu, adekwatnych do sytuacji ekonomiczno-finansowej Szpitala.

O sposobie wykonania zaleceń proszę powiadomić Regionalną Izbę Obrachunkową w Białymstoku w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia.

Dodatkowo informuję o możliwości składania w terminie 14 dni od daty otrzymania wystąpienia pokontrolnego, zastrzeżeń do zawartych w wystąpieniu wniosków, za pośrednictwem Prezesa RIO do Kolegium Izby, zgodnie z art. 9 ust. 3-4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Bieg 30-dniowego terminu ulegnie zawieszeniu w stosunku do wniosków objętych zastrzeżeniem.

Podstawą zgłoszenia zastrzeżeń może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie.

Do wiadomości:

Rada Powiatu Augustowskiego

        Prezes

Regionalnej Izby Obrachunkowej

  w Białymstoku