Kontrola kompleksowa gospodarki finansowej

przeprowadzona w Urzędzie Gminy w Jaświłach

przez inspektorów Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku

Ustalenia kontroli zostały zawarte w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 06 czerwca 2017 roku (znak: RIO.I.6001-4/17), o treści jak niżej:

Pan

Jan Joka

Wójt Gminy Jaświły

W wyniku kompleksowej kontroli gospodarki finansowej gminy Jaświły za 2016 rok i inne wybrane okresy, przeprowadzonej w Urzędzie Gminy Jaświły na podstawie art. 1 ust. 1 oraz art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 561) przez inspektorów Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku, stwierdzono nieprawidłowości i uchybienia opisane w protokole kontroli, którego egzemplarz pozostawiono w kontrolowanej jednostce.

Zakresem kontroli objęto regulacje wewnętrzne dotyczące ustroju i funkcjonowania gminy oraz jej jednostek organizacyjnych, funkcjonowanie kontroli zarządczej, prowadzenie rachunkowości, gospodarkę pieniężną i rozrachunki, realizację wybranych rodzajów dochodów i wydatków, w tym zagadnienie osiągania przez jednostki samorządu terytorialnego wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli, o których mowa w ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2016 r. poz. 1379, ze zm.), udzielanie zamówień publicznych, realizację zadań zleconych i w ramach porozumień, gospodarowanie mieniem komunalnym, rozliczenia budżetu z jednostkami organizacyjnymi.

Kontrola prawidłowości prowadzenia ksiąg rachunkowych w świetle przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2016 r. poz. 1047, ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2017 r. poz. 760) wykazała, że:

a) nie prowadzono ewidencji analitycznej do kont 222 „Rozliczenie dochodów budżetowych”  i 223 „Rozliczenie wydatków budżetowych” w ewidencji budżetu; ewidencja analityczna do tych kont powinna być prowadzona z podziałem na poszczególne jednostki budżetowe (Zespół Szkół w Jaświłach, Szkoła Podstawowa w Dolistowie, Centrum Usług Wspólnych w Jaświłach), jak tego wymaga załącznik nr 2 do rozporządzenia – str. 9-11 protokołu kontroli,

b) zdublowano te same rozrachunki w ewidencji budżetu na koncie 224 „Rozrachunki budżetu” i w ewidencji Urzędu na koncie 225 „Rozrachunki z budżetami” – dotyczyły one zwrotu niewykorzystanych dotacji do budżetu państwa. Na koncie 225 dokonano naliczenia dotacji do zwrotu w kwocie 12.675,07 zł bezpodstawnym zapisem ujemnym: Wn 225-6 – Ma 720 „Przychody z tytułu dochodów budżetowych” (kwota 12.675 zł) w księgach 2016 r., w wyniku czego powstało saldo Ma konta 225 dublujące saldo Ma konta 224 w ewidencji budżetu; saldo konta 224 – aczkolwiek właściwe – powstało w wyniku niewłaściwego zapisu ujemnego Wn 224 – Ma 901 „Dochody budżetu”, zamiast prawidłowego zapisu dodatniego Wn 901 – Ma 224. Jak wynika z ustaleń kontroli zwrot dotacji został ujęty w księgach Urzędu 2017 r. błędnym ujemnym zapisem Wn 130-1 „Dochody Urzędu” – Ma 225-6 (12.675 zł). W efekcie tego księgowania kwota dochodów na koncie 130-1 będzie w 2017 r. wykazywać niezgodność z kwotą dochodów na koncie 901, na którym pomniejszenia dochodów dokonano prawidłowo w księgach 2016 r. W księgach 2016 r. należało dokonać następujących księgowań w zakresie kwoty dotacji zwróconej do końca stycznia 2017 r.: w ewidencji budżetu Wn 901 – Ma 224 oraz w ewidencji Urzędu Wn 720 – Ma 130 (subkonto dochodów, które w 2016 r. nie było wyodrębnione). Z kolei w księgach 2017 r. powinien zostać ujęty tylko przelew zwrotu dotacji do budżetu państwa zapisem Wn 224 – Ma 133 „Rachunek budżetu” – str. 11 i 39 protokołu kontroli,

c) dochody budżetowe za 2016 r. zaniżone zostały o kwotę 248,82 zł stanowiącą różnicę między dochodami przekazanymi w 2016 r. (5.119,29 zł) a dochodami wykonanymi (4.870,47 zł) w par. 035 „Wpływy z podatku od działalności gospodarczej osób fizycznych, opłacanego w formie karty podatkowej”, rozdz. 75601 „Wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych”, co wynika z danych przedstawionych przez urzędy skarbowe; zaniżenie nastąpiło w związku z bezpodstawnym, dokonanym pod datą 31 grudnia 2016 r., zapisem ujemnym na tę kwotę w korespondencji kont Wn 224-1 – Ma 901 „Dochody budżetu”. W 2017 r. w księgach rachunkowych ujęto tę operację zapisem dodatnim Wn 224 – Ma 901, co oznacza skorygowanie bezpodstawnego zapisu ujemnego z ksiąg 2016 r. – str. 12 protokołu kontroli,

d) do końca 2016 r. zaniechano wyodrębnienia w ramach konta 130 subkont dochodów i wydatków budżetowych, naruszając zasady funkcjonowania tego konta określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia. Od 2017 r. konto 130 zostało podzielone na subkonta: 130-1 „Dochody Urzędu”, 130-2 „Wydatki Urzędu” i 130-3 „Rozliczenia VAT” – str. 15 protokołu kontroli,

e) na konto 800 „Fundusz jednostki” dokonano przeksięgowania wydatków w kwocie o 1.654,10 zł niższej niż wykazano w jednostkowym sprawozdaniu Rb-28S Urzędu Gminy za 2016 r.; kwota 1.654,10 zł stanowiła różnicę pomiędzy zwrotem dotacji za 2015 r. ujętym  na koncie 902 „Wydatki budżetowe” (1.847 zł), a pominiętym bezpodstawnie na koncie 130, i wpływami ujętymi na koncie 130 bez klasyfikacji budżetowej (192,90 zł); uchybienie w zakresie kwoty 192,90 zł należy wiązać z brakiem wyodrębnionych subkont dochodów i wydatków – str. 15 protokołu kontroli,

f) stan kont 201/1 i 201/12 prowadzonych w ramach konta syntetycznego 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami” wykazano per saldo. Ogółem na koncie 201 wykazane zostało saldo Wn w kwocie 7.770,44 zł i Ma 36.023,01 zł. W rzeczywistości na tym koncie należało wykazać należności 8.202,27 zł i zobowiązania 36.454,84 zł. W bilansie Urzędu sporządzonym na dzień 31 grudnia 2016 r. po stronie zobowiązań z tytułu dostaw i usług należało wykazać 36.454,84 zł, zamiast 36.023,01 zł i w należnościach 8.202,27 zł, zamiast 7.770,84 zł – str. 31 i 42-43 protokołu kontroli,  

g) stan konta syntetycznego 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych” wykazano saldem jednostronnym strony Wn w wysokości 282.308,80 zł, ustalonym jako per saldo należności i zobowiązań, a dodatkowo z pominięciem niektórych danych z ewidencji analitycznej, co wynikało z wydruku „Zestawienia obrotów i sald kont syntetycznych i analitycznych Urzędu” sporządzonego z datą 5 kwietnia 2017 r. Kontrola wykazała, że saldo strony Wn powinno wynosić 305.609,45 zł a strony Ma 4.393,65 zł; wykazanie salda jednostronnego konta 221 w sytuacji ujęcia na nim zarówno należności i zobowiązań jednostki narusza zasady funkcjonowania tego konta określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia. Brak zgodności na koniec 2016 r. między ewidencją syntetyczną i analityczną prowadzoną do konta 221 polegał na nie ujęciu w ewidencji syntetycznej odsetek naliczonych za rok 2015 w kwocie 18.907 zł. Jednostkowe sprawozdanie Rb-27S Urzędu  za 2016 r. sporządzone zostało na podstawie ewidencji analitycznej – str. 32-35 protokołu kontroli. Zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy konta ksiąg pomocniczych (analitycznych) powinny zawierać zapisy będące uszczegółowieniem i uzupełnieniem zapisów kont księgi głównej,

h) niezgodnie z danymi wyciągów bankowych ewidencjonowano operacje dotyczące wpływów za energię elektryczną (zwroty wydatków) na koncie 133, co polegało na stosowaniu zapisu ujemnego po stronie Ma dla otrzymanych zwrotów, zamiast zapisu dodatniego po stronie konta właściwej dla operacji wynikającej z wyciągu – str. 28-29 protokołu kontroli,

i) rozrachunki dotyczące dochodów z tytułu najmu lokali oraz użytkowania ujęcia wody ewidencjonowano na koncie 201, zamiast na koncie 221 jak to wynika z załącznika nr 3 do rozporządzenia – str. 31 i 53 protokołu kontroli,

j) saldo konta 139 „Inne rachunki bankowe” wynosiło 22.435,47 zł, a w jego skład wchodziła m.in. kwota 10.392,23 zł stanowiąca odsetki naliczone przez bank od środków znajdujących się na rachunku depozytowym. Z ustaleń kontroli wynika, że kwoty wadium i zabezpieczenia należytego wykonania umów zwracane były wykonawcom bez należnych odsetek naliczonych przez bank w czasie przechowywania ich na rachunku gminy. Stosownie do art. 46 ust. 4 i art. 148 ust. 5 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2164, ze zm.), wnoszone przez wykonawców w pieniądzu wadia i zabezpieczenia należytego wykonania umów należy zwracać wraz z odsetkami wynikającymi z umowy rachunku bankowego, na którym są one przechowywane, pomniejszone o koszty prowadzenia tego rachunku oraz prowizji bankowej za przelew na rachunek bankowy wykonawcy. Wysokość kwoty odsetek w porównaniu do sumy przechowywanych depozytów świadczy o wieloletnim okresie nieprzestrzegania przywołanych przepisów – str. 38 protokołu kontroli,

k) w księgach Urzędu Gminy za 2016 r. nie ujęto przychodów z tytułu dochodów 2016 r. pochodzących z raty części oświatowej subwencji ogólnej, która wpłynęła w grudniu 2015 r.; zaniżono w ten sposób przychody i wynik Urzędu za 2016 r. o kwotę 265.022 zł. Z kolei w wyniku ujęcia na koncie 720 „Przychody z tytułu dochodów budżetowych” w księgach 2017 r. przychodów z udziału gminy w podatkach dochodowych, zaliczonych do dochodów 2016 r. na podstawie informacji Ministerstwa Finansów, zaniżono przychody za 2016 r. o 29.367 zł – str. 19-20 protokołu kontroli,

l) według ustaleń zawartych na str. 137 protokołu kontroli w księgach Szkoły Podstawowej w Dolistowie znajduje się budynek „Dom Nauczyciela”, mimo że – jak wynika ze złożonych wyjaśnień – nie został oddany szkole w trwały zarząd; sprzeciwia się to postanowieniom § 2 pkt 5 rozporządzenia określającym zasady ewidencji środków trwałych,

ł) ewidencja analityczna gruntów nie spełnia wszystkich wymagań określonych w art. 23 ust. 2 ustawy, ponieważ zapisy nie zawierają daty dokonania operacji gospodarczej oraz określenia rodzaju i numeru identyfikacyjnego dowodu księgowego stanowiącego podstawę zapisu – str. 125 protokołu kontroli,

m) nieprawidłowo ewidencjonowano dotacje podmiotowe dla instytucji kultury ujmując przelew środków zapisami Wn 810 „Dotacje budżetowe, płatności z budżetu środków europejskich oraz środki z budżetu na inwestycje” – Ma 130, z pominięciem konta 224 „Rozliczenie dotacji budżetowych oraz płatności z budżetu środków europejskich” służącego zgodnie z załącznikiem nr 3 do rozporządzenia do ewidencji rozliczenia przez organ dotujący udzielonych dotacji.

           W zakresie gospodarki pieniężnej stwierdzono, że w trakcie 2016 r. nie przeprowadzano kontroli kasy (przeprowadzono tylko inwentaryzację na dzień 30 grudnia 2016 r.). Według obowiązującej w Urzędzie instrukcji kasowej, wprowadzonej zarządzeniem Pana Wójta z dnia 12 lutego 2015 r., co najmniej raz na kwartał należy przeprowadzić kontrolę stanu gotówki w kasie, a ponadto kontrola musi być przeprowadzona na dzień 30 czerwca i 31 grudnia, na dzień zmiany osoby odpowiedzialnej materialnie, a także w dowolnym innym niezapowiedzianych terminie – str. 25 i 27 protokołu kontroli.

Kontrola sprawozdawczości w świetle przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1015, ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1773) wykazała następujące nieprawidłowości:

a) sprawozdania budżetowe sporządzone przez Centrum Usług Wspólnych w Jaświłach zostały podpisane przez dyrektora Centrum „z upoważnienia Wójta”. Należy wskazać, iż kierownik jednostki budżetowej (w tym przypadku kierownik CUW) nie podpisuje sporządzonych przez siebie sprawozdań budżetowych z upoważnienia innych podmiotów (organów), lecz w wykonaniu ciążącego na nim bezpośrednio obowiązku wynikającego z § 4 pkt 3 lit. b) i § 14 ust. 1 rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej oraz § 4 ust. 1 pkt 1 i § 6 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych – str. 16-19 protokołu kontroli,

b) sprawozdania budżetowe sporządzone przez Zespół Szkół w Jaświłach i Szkołę Podstawową w Dolistowie za styczeń, luty i marzec 2017 r. zostały podpisane przez dyrektorów poszczególnych szkół oraz głównego księgowego CUW, zaś sprawozdania GOPS podpisane zostały przez kierownika GOPS i księgową zatrudnioną w CUW – str. 3-4 i 19 protokołu kontroli. Należy wskazać, że zgodnie z art. 10c ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446, ze zm.) w przypadku powierzenia jednostce obsługującej obowiązków z zakresu rachunkowości i sprawozdawczości, są one przekazywane w całości. Odpowiedzialność kierownika jednostki obsługiwanej za obowiązki w tym zakresie potwierdza art. 53 ust. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1870, ze zm.). Na podstawie przywołanych regulacji ustawowych w § 4 pkt 3 lit. g) rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej wymieniono kierowników jednostek obsługujących jako obowiązanych do sporządzana sprawozdań stosownie do zakresu wykonywanych zadań wynikających z przepisów odrębnych,

c) na podstawie analizy zobowiązań wynikających z jednostkowych sprawozdań Rb-28S za 2016 r. sporządzonych przez Urząd Gminy, Zespół Szkół w Jaświłach, Szkołę Podstawową w Dolistowie oraz GOPS ustalono, że jest ona wyższa od kwoty zobowiązań wykazanych w zbiorczym sprawozdaniu Rb-28S za 2016 r. o 114,17 zł; w sprawozdaniach jednostkowych zobowiązania wykazano w wysokości 565.485,06 zł, zaś w zbiorczym sprawozdaniu Rb-28S – 565.370,89 zł. Jako przyczynę różnicy Skarbnik wskazała: W pierwotnej wersji sprawozdania jednostkowego Rb-28S (…) w Zespole Szkół w Jaświłach nie wykazane zostały zobowiązania z tytułu składek na Fundusz Emerytur Pomostowych naliczonych od dodatkowego wynagrodzenia rocznego kierowców w kwocie 114,17 zł. Przy księgowaniu dodatkowego wynagrodzenia rocznego omyłkowo pominięto ww. składkę. W wyniku korekty zmianie uległa kwota zobowiązań w sprawozdaniu jednostkowym Zespołu Szkół w Jaświłach. Sprawozdania zbiorcze zostały przesłane 16 lutego 2017 r. zaś korekta sprawozdania jednostkowego ZSz w Jaświłach sporządzona 8 marca 2017 r. Różnica w kwocie zobowiązań wynika z tego, że do dnia dzisiejszego nie sporządzono korekty sprawozdań zbiorczych. Wykazanie w zbiorczym sprawozdaniu Rb-28S danych niezgodnych z danymi sprawozdań jednostkowych narusza § 6 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej – str. 17-18 protokołu kontroli. W dniu podpisania protokołu kontroli okazano korektę sprawozdania Rb-28S opatrzoną datą 5 maja 2017 r.,

d) w jednostkowym sprawozdaniu Rb-27S sporządzonym przez Pana Wójta w kolumnie 8 „dochody otrzymane” wykazano kwotę 17.697.827,14 zł, podczas gdy prawidłowo należało wykazać 17.742.776,87 zł (różnica 44.949,73 zł); szczegółowe wyliczenie różnicy zamieszczono na str. 20 protokołu kontroli. Zasady wypełniania kolumny „dochody otrzymane” określają przepisy § 3 ust. 1 pkt 5, ust. 1a pkt 1 lit. c) i pkt 2 lit. c), ust. 3 pkt 4, ust. 4 pkt 3 i ust. 6 załącznika nr 39 do rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej,

e) w jednostkowym sprawozdaniu Rb-28S Urzędu Gminy za 2016 r. stwierdzono rozbieżność na kwotę 742,34 zł między ewidencją księgową prowadzoną na kontach rozrachunkowych w zakresie zobowiązań a danymi sprawozdawczymi. W sprawozdaniu wykazano sumę zobowiązań w wysokości 138.856,10 zł, natomiast w wyniku analizy danych kont rozrachunkowych ustalono, że kwota zobowiązań z tytułu wydatków to łącznie 139.598,44 zł. Różnica wynikała z korekty wynagrodzenia Zastępcy Wójta za listopad 2016 r. Zmian w księgach rachunkowych dokonano po sporządzeniu rocznego sprawozdania Rb-28S za 2016 r., ponieważ korekta deklaracji ZUS wpłynęła do Urzędu po sporządzeniu tego sprawozdania. W dniu podpisania protokołu kontroli okazano korektę rocznego sprawozdania Rb-28S Urzędu za 2016 r. sporządzoną z datą  5 maja 2017 r., w wyniku której wykazano zobowiązania na kwotę zgodną z danymi ewidencji – str. 40-42 protokołu kontroli,

f) we własnym sprawozdaniu jednostkowym Rb-N według stanu na koniec IV kwartału 2016 r.:

- w wierszu N.3 „gotówka i depozyty” wykazano kwotę 110.431,54 zł zamiast 120.403,43 zł (różnica 9.971,89 zł), którą kontrolujący ustalili w wyniku wyliczenia dokonanego zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 4 załącznika nr 9 do rozporządzenia w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych, zaprezentowanego na str. 43-44 protokołu kontroli. Wynika z niego, że przy ustalaniu kwoty podlegającej prezentacji w tej pozycji nie uwzględniono pozostających na koniec roku na rachunku GOPS niewykorzystanych środków na wydatki i nieodprowadzonych do budżetu dochodów. Kwota 9.971,89 zł została błędnie ujęta w jednostkowym sprawozdaniu Rb-N GOPS za 2016 r. Zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 4 załącznika nr 9 do przywołanego wyżej rozporządzenia, w pozycji „gotówka i depozyty” uwzględnia się sumę stanu środków na rachunku budżetu i rachunkach Urzędu prowadzonych dla dochodów i wydatków, skorygowaną m.in. o środki podlegające przekazaniu jednostce w następnym roku budżetowym, a pozostające na dzień sprawozdawczy na rachunkach innych jednostek, zobowiązanych do ich przekazania,

- w wierszu N.4 „należności wymagalne” wykazano kwotę 392.133,21 zł, podczas gdy prawidłowo, w świetle przepisów § 13 ust. 1 pkt 5 załącznika nr 9 do przywołanego wyżej rozporządzenia, wykazaniu podlegała suma 242.658,45 zł – różnica 149.474,76 zł odpowiada zaległościom wynikającym z ksiąg GOPS, które należało wykazać w jednostkowym sprawozdaniu Rb-N sporządzonym przez GOPS; w sprawozdaniu GOPS nie wykazano żadnych należności wymagalnych.

W zakresie organizacji i funkcjonowania kontroli zarządczej ustalono, że dowody księgowe opatrywane były adnotacjami o wykonaniu kontroli pod względem formalno-rachunkowym przez Skarbnika Gminy i podinspektora ds. budżetowych, a pod względem merytorycznym przez Pana Wójta i Zastępcę Wójta. Obowiązujące do 13 grudnia 2016 r. zarządzenie Nr 17/06 z dnia 30 października 2006 r. w sprawie polityki rachunkowości ustalało, że przyporządkowanie czynności systemowych dla stanowiska w strukturze organizacyjnej jednostki tj. przyjmowanie dowodów z zewnątrz, gromadzenie i grupowanie dowodów ze wstępną kontrolą, sprawdzenie dowodów pod względem formalnym i rachunkowym oraz pod względem merytorycznym, wykorzystanie do celów ewidencji, statystyki itp. stanowi załącznik nr 1. Nie okazano takiego załącznika, jak również innych regulacji bądź zakresów czynności osób wyznaczających do wykonywania kontroli formalno-rachunkowej i merytorycznej w 2016 r. osoby inne niż Pan Wójt i Skarbnik. Od 14 grudnia 2016 r. obowiązuje zarządzenie z tego dnia w sprawie wprowadzenia zasad (polityki) rachunkowości. Instrukcja kontroli, obiegu i archiwizowania dokumentów księgowych określa, na czym polega kontrola formalno-rachunkowa i merytoryczna, nie wymienia jednak stanowisk bądź pracowników dokonujących tego rodzaju kontroli. W trakcie kontroli, zarządzeniem Nr 14/2017 z dnia 13 kwietnia 2017 r., zmienił Pan zarządzenie z 14 grudnia 2016 r. poprzez wprowadzenie wzorów podpisów osób wykonujących kontrolę formalno-rachunkową (Skarbnik, podinspektor ds. budżetowych), merytoryczną (Wójt, Zastępca Wójta) oraz zatwierdzających do wypłaty (Wójt, Zastępca Wójta, Skarbnik i podinspektor ds. budżetowych). Ponadto w dniu 10 kwietnia 2017 r. zmieniono zakres czynności podinspektora ds. budżetowych dodając do niego sprawdzanie i zatwierdzania dowodów księgowych pod względem formalno-rachunkowym – str. 6-7 protokołu kontroli.

Badając procedurę sprzedaży nieruchomości w trybie przetargowym (str. 48-52 protokołu kontroli), na podstawie przepisów ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2016 r. poz. 2147, ze zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 września 2004 r. w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania przetargów oraz rokowań na zbycie nieruchomości (Dz. U. z 2014 r. poz. 1490), stwierdzono, że:

a) wartość szacunkową nieruchomości nr 759/02 położonej we wsi Zabiele rzeczoznawca majątkowy określił operatem szacunkowym na 18.100 zł. Z ogłoszenia o przetargu wynika m.in. cena wywoławcza nieruchomości w wysokości 18.000 zł oraz termin przetargu – 20 maja 2016 r. Cena wywoławcza była zatem o 100 zł mniejsza od ustalonej w operacie szacunkowym. Zgodnie z art. 67 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami cenę nieruchomości ustala się na podstawie jej wartości, natomiast w myśl art. 61 ust. 2 pkt 1 ustawy przy sprzedaży nieruchomości cenę wywoławczą w pierwszym przetargu ustala się w wysokości nie niższej niż wartość nieruchomości. Wartość nieruchomości określa rzeczoznawca majątkowy w operacie szacunkowym, co wynika z przepisów Rozdziału 1 Działu IV ustawy. Nieprawidłowość nie wpłynęła na zaniżenie dochodów budżetu, ponieważ w przetargu wylicytowano cenę 21.000 netto,

b) ogłoszenie o przetargu na sprzedaż nieruchomości nr 759/02 podano do publicznej wiadomości 15 kwietnia 2016 r., czyli wbrew art. 38 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zgodnie z którym ogłoszenie o przetargu podaje się do publicznej wiadomości nie wcześniej niż po upływie terminów, o których mowa w art. 34 ust. 1 pkt 1 i 2 i ust. 4, tzn. nie wcześniej niż po upływie 6 tygodni. Wykaz nieruchomości, w którym określono termin na złożenie wniosków został opublikowany 22 marca 2016 r. Analogiczną nieprawidłowość stwierdzono w przetargu na sprzedaż lokalu mieszkalnego w Jaświłach wraz z udziałem w działce i garażem – wykaz nieruchomości opublikowano 9 listopada 2016 r., natomiast ogłoszenie o przetargu podano do publicznej wiadomości 7 grudnia 2016 r.,

c) wysokość postąpienia w przetargu na zbycie wskazanego wyżej lokalu mieszkalnego ustalono na 338 zł (cena wywoławcza 33.740 zł), podczas gdy prawidłowa kwota postąpienia powinna wynosić co najmniej 340 zł, czyli nie mniej niż 1% ceny wywoławczej, zaokrąglona w górę do pełnych dziesiątek złotych, jak stanowi § 14 ust. 3 rozporządzenia,

d) w obu badanych przetargach, o których mowa wyżej, nabywców poinformowano telefonicznie o miejscu i terminie podpisania aktu notarialnego. Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy organizator przetargu jest obowiązany zawiadomić osobę ustaloną jako nabywca nieruchomości o miejscu i terminie zawarcia umowy sprzedaży najpóźniej w ciągu 21 dni od dnia rozstrzygnięcia przetargu; wyznaczony termin nie może być krótszy niż 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, co przesądza o jego pisemnej formie. Ponadto na podstawie art. 41 ust. 2 ustawy w zawiadomieniu, o którym mowa w ust. 1, zamieszcza się informację o uprawnieniu zbywcy do odstąpienia od zawarcia umowy i zatrzymania wadium, jeżeli osoba ustalona jako nabywca nieruchomości nie stawi się bez usprawiedliwienia do zawarcia umowy w miejscu i terminie wyznaczonym w zawiadomieniu.

Badając dochody z najmu lokali użytkowych ustalono, iż w dniu 29 października 2014 r. zawarł Pan umowę najmu lokalu z przeznaczeniem na gabinet stomatologiczny, na czas określony od 1 listopada 2014 r. do 31 października 2017 r. Zgodnie z umową w skład czynszu wchodzi opłata za wodę i odprowadzanie ścieków a opłatę za energię elektryczną najemca ma ponosić według wskazań podlicznika. Ustalono, iż najemca w kontrolowanym okresie nie ponosił kosztów centralnego ogrzewania, co bezpośrednio nie wynikało z umowy. Należy wskazać, że umowa nie określa w istocie stawki czynszu rozumianej jako należność jednostki za prawo korzystania przez najemcę z lokalu. Czynsz stanowi istotę umowy najmu, jak to wynika z art. 659 § 1 Kodeksu cywilnego. Odrębnym rodzajem należności gminy od najemcy są ponoszone przez jednostkę przejściowo – za najemcę – koszty utrzymania lokalu (dostarczanych do niego mediów), które najemca zobowiązany jest ponieść w całości. Do zadań gminy nie należy bowiem ponoszenie kosztów funkcjonowania innych podmiotów, w tym prowadzących działalność gospodarczą. Ponadto umowa nie zawierała terminu płatności czynszu – termin ten określano w wystawianych fakturach.

Lokal jest wynajmowany przez ten sam podmiot nieprzerwanie od 1 marca 2005 r. na podstawie umów zawieranych na okres do 3 lat. Zgodnie z uchwałą Nr XXV/157/13 Rady Gminy Jaświły z dnia 30 sierpnia 2013 r. o zasadach gospodarowania nieruchomościami gminy, dotychczasowemu dzierżawcy lub najemcy przysługuje pierwszeństwo do zawarcia umowy na kolejny okres, jeżeli wywiązywał się z postanowień umowy i złoży wniosek przed jej wygaśnięciem. Ustalono, iż najemca złożył w dniu 1 października 2014 r. wniosek w sprawie zawarcia umowy na kolejny okres. Należy jednak wskazać, że przywołana uchwała Rady Gminy odnosi się w swej treści jedynie do wydzierżawiania i najmu nieruchomości gruntowych i lokali użytkowych na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub na czas nieoznaczony (§ 1 ust. 1 i § 11 ust. 1). Nie odnosi sie natomiast do umów zawartych na okres do 3 lat. W związku z tym kolejną umowę najmu lub dzierżawy na okres do 3 lat z tym samym podmiotem, w sytuacji gdy łączny czas trwania najmu lub dzierżawy będzie dłuższy niż 3 lata, może Pan zawrzeć wyłącznie po uzyskaniu zgody Rady Gminy, jak to wynika z art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a) ustawy o samorządzie gminnym – str. 55-56 protokołu kontroli.

W toku kontroli dochodów budżetu gminy badaniu poddano także dochody z tytułu podatków i opłat lokalnych, dla których organem podatkowym pierwszej instancji, w myśl art. 13 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201), jest Pan Wójt. Kontrola prowadzona była w szczególności pod kątem prawidłowości i powszechności poboru dochodów, windykacji zaległości podatkowych oraz rachunkowości podatkowej, w tym rzetelności sporządzania sprawozdań budżetowych, co doprowadziło do następujących ustaleń.

W wyniku kontroli ustalono, iż kontrolowany organ podatkowy nie  przestrzegał zasad opodatkowania zawartych w treści art. 132 § 1 i 2 Ordynacji podatkowej. Według § 1 wójt, burmistrz (prezydent miasta), starosta, marszałek województwa, ich zastępcy oraz skarbnik jednostki samorządu terytorialnego podlegają wyłączeniu od załatwiania spraw dotyczących ich zobowiązań podatkowych lub innych spraw normowanych przepisami prawa podatkowego. Zasada ta powinna być stosowana również do spraw dotyczących małżonka, rodzeństwa, wstępnych, zstępnych albo powinowatych do drugiego stopnia osób wymienionych w § 1, osób związanych stosunkiem przysposobienia, opieki lub kurateli z osobami wymienionymi w § 1, a także osób pozostających z osobami wymienionymi w § 1 w takim stosunku prawnym, że może to mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy. W przypadku wyłączenia organu, o którym mowa w § 1, samorządowe kolegium odwoławcze wyznacza, w drodze postanowienia, organ właściwy do załatwienia sprawy. Kontrolowana jednostka dla Pana Wójta, Zastępcy Wójta oraz Skarbnika Gminy nie wystąpiła do samorządowego kolegium odwoławczego o wyznaczenie organu właściwego do załatwiania spraw ze wskazanego przepisem zakresu – str. 60 protokołu kontroli.

Sprawdzeniu poddano ewidencję podatkową nieruchomości, przewidzianą treścią art. 7a ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 716, ze zm.), której zasady prowadzenia określone są w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie ewidencji podatkowej nieruchomości (Dz. U. Nr 107, poz. 1138). Pozwoliło to ustalić, że ewidencja podatkowa prowadzona za pomocą systemu informatycznego nie spełnia wszystkich warunków przewidzianych w § 5 wymienionego rozporządzenia. Główną nieprawidłowością jest brak możliwości eksportu danych do pliku w formacie przewidzianym przez przytoczony przepis.

Kontrola wykazała, że deklaracje oraz informacje podatkowe, jak również deklaracje złożone przez zobowiązanych do uiszczenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, przed skopiowaniem i umieszczeniem w systemie elektronicznego obiegu dokumentów nie przechodziły przewidzianych procedur w ramach czynności sprawdzających, stanowiących realizację obowiązków wynikających z treści art. 272 Ordynacji podatkowej. Nie stwierdzono również, aby osoba zobowiązana do dokonania tych czynności mogła nanosić na kopii elektronicznej dokumentu potwierdzenie, iż takie czynności zostały dokonane – str. 61 protokołu kontroli.

Na str. 61 protokołu kontroli opisano również poczynione ustalenia w zakresie realizacji przez kontrolowany organ podatkowy obowiązków, o których mowa w art. 281 § 1 Ordynacji podatkowej, dotyczących kontroli podatkowych. Wynika z nich, że czynności tych nie przeprowadzano w 2015 r. Nie stwierdzono, aby kontrolowana jednostka posiadała opracowane wytyczne dotyczące zakresu i przedmiotu kontroli, w oparciu o które mają być prowadzone kontrole. Należy zauważyć, iż w przepisach prawa podatkowego nie zostały uregulowane sprawy dotyczące zakresu, tematyki i ilości przeprowadzanych kontroli, co oznacza, iż kwestie te leżą w kompetencji organów podatkowych.

Nieprawidłowości stwierdzono przy opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości osób prawnych, wskazanych w opisie na str. 64 protokołu kontroli. Dotyczy to braku reakcji organu podatkowego na pojedyncze przypadki:

- zadeklarowania powierzchni gruntów związanych z działalnością gospodarczą zawyżonej o 2.200 m2,

-  błędnego złożenia deklaracji na podatek od nieruchomości zamiast na podatek rolny,

- błędnego opodatkowania powierzchni 7.100 m2 gruntów, w wyniku czego doszło do zawyżenia podatku od nieruchomości o kwotę 3.205 zł.

Dokonane w tym obszarze ustalenia dotyczyły również braku reakcji organu podatkowego na nieujęcie w złożonej przez podatnika deklaracji na podatek od nieruchomości budynków wykorzystywanych w prowadzonej działalności gospodarczej związanej ze świadczeniem usług medycznych.

W zakresie dochodów z tytułu podatku rolnego od osób prawnych ustalono, iż podatnik wskazany na str. 65 protokołu kontroli w złożonej deklaracji podatkowej zastosował stawkę podatkową przewidzianą dla podatników posiadających grunty rolne niespełniające normy obszarowej gospodarstwa rolnego (5 dt). Ponieważ podatnik ten posiada grunty rolne na terenie całego powiatu, znacznie przekraczające areałem minimalną normę obszarową przewidzianą w definicji gospodarstwa rolnego, zastosowana winna być stawka podatkowa stosowana dla gospodarstw rolnych (2,5 dt).

W zakresie dochodów z tytułu podatku leśnego od osób fizycznych stwierdzono pojedynczy przypadek, opisany na str. 67 protokołu kontroli, wydania decyzji podatkowej na inną osobę niż figurującą w ewidencji gruntów i budynków. Powyższa nieprawidłowość stanowi naruszenie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 374), według którego podatnikami podatku leśnego, z zastrzeżeniem ust. 2, są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki, nieposiadające osobowości prawnej, będące

-  właścicielami lasów, z zastrzeżeniem ust. 3;

- posiadaczami samoistnymi lasów;

- użytkownikami wieczystymi lasów;

- posiadaczami lasów, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.

Nieprawidłowości stwierdzono również, w grupie podatników osób fizycznych, którym wymierzono podatki lokalne w formie łącznego zobowiązania pieniężnego – str. 69-71 protokołu kontroli. Do poważniejszych ustaleń należy zaliczyć:

- 11 przypadków błędnego ustalenia podstawy opodatkowania w podatku rolnym, w wyniku czego zawyżono wymiar podatku rolnego na łączną wartość 145 zł. Zasady prawidłowego ustalania podstawy opodatkowania w podatku rolnym zostały zawarte w art. 4 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 617),

- pojedynczy przypadek wystawienia decyzji podatkowej na osobę zmarłą,

- cztery przypadki podzielenia gruntów będących współwłasnością i dołączenia ich do gruntów będących własnością poszczególnych współwłaścicieli co stanowi naruszenie art. 3 ust. 5 ustawy o podatku rolnym, który stwierdza, że jeżeli grunty stanowią współwłasność lub znajdują się w posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów, to stanowią odrębny przedmiot opodatkowania podatkiem rolnym, a obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach (posiadaczach),

- dwa przypadki nie złożenia informacji podatkowych na podatki rolny, leśny oraz od nieruchomości, co narusza art. 6a ust. 5 ustawy o podatku rolnym, art. 6 ust. 2 ustawy o podatku leśnym oraz art. 6 ust. 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Opis na str. 71 protokołu kontroli wskazuje na wykryty przypadek wadliwej prezentacji w złożonej przez podatnika informacji podatkowej danych dotyczących przedmiotów i podstaw opodatkowania. Analiza zaprezentowanych danych budzi uzasadnione wątpliwości co do ich rzetelności, szczególnie w zakresie budynków związanych z działalnością gospodarczą. Jednocześnie nie stwierdzono aby organ podatkowy podejmował jakiekolwiek działania zmierzające do ustalenia stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do potwierdzenia rzetelności przedstawionych danych.

Kontroli poddano również prawidłowość osiągania przez gminę dochodów z tytułu podatku od środków transportowych i w jej wyniku stwierdzono, że dwóch podatników złożyło korekty deklaracji podatkowych na podatek od środków transportowych z opóźnieniem stanowiącym naruszenie terminów określonych w art. 9 ust. 6 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych – str. 74 protokołu kontroli.

Nieprawidłowości stwierdzono również przy przyznawaniu ulg inwestycyjnych, co polegało na braku konsekwencji w ocenie stanu faktycznego w zakresie wartości inwestycji, a więc w istocie podstawy udzielenia ulgi. W decyzji opisanej na str. 77 protokołu kontroli organ podatkowy w jednym przypadku zaliczał zakup narzędzi do nakładów inwestycyjnych, inne zakupy tego typu wykluczając z nich, przy jednoczesnym braku kryteriów, którymi się kierował dokonując takich wyborów.

W wyniku przeprowadzonej kontroli decyzji opisanych na str. 78-79 protokołu kontroli – przyznających ulgi i zwolnienia w podatku rolnym z tytułu nabycia gruntów na powiększenie lub utworzenie nowego gospodarstwa rolnego – stwierdzono, iż błędnie zastosowano w treści decyzji obniżkę podatku rolnego w drugim roku po zakończeniu stosowania zwolnienia nowo nabytych gruntów rolnych. Zamiast zastosować obniżenie w wysokości 50% zastosowano, tak jak w pierwszym, obniżenie podatku rolnego w stosunku do nowo nabytych gruntów w wysokości 75%. Stoi to w sprzeczności z art. 12 ust. 6 ustawy o podatku rolnym, z treści którego jednoznacznie wynika, iż po upływie okresu zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, 5 i 6, stosuje się ulgę w podatku rolnym polegającą na obniżeniu podatku w pierwszym roku o 75% i w drugim roku o 50%. Jednocześnie w uzasadnieniu faktycznym decyzji wysokość udzielonej obniżki podatku rolnego w drugim roku po zakończeniu zwolnienia ustalono w wysokości 50%, to jest zgodnie z cytowanym przepisem.

Badaniu, w zakresie prawidłowości stosowania poddano ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych przyznawanych na podstawie art. 67a Ordynacji podatkowej. Analizując zgromadzony materiał dowodowy zebrany w toku postępowania podatkowego prowadzonego w związku z decyzjami opisanymi na str. 80-81 protokołu kontroli należy stwierdzić, iż jest on niewystarczający. Z punktu widzenia prowadzenia postępowania podatkowego istotne są przepisy Działu IV Ordynacji mające charakter proceduralno-merytoryczny. Artykuł  187 § 1 Ordynacji zobowiązuje organ podatkowy do zebrania i wyczerpującego rozpatrzenia całego materiału dowodowego, do którego należy zaliczyć m.in. deklaracje podatkowe, opinie biegłych, księgi podatkowe, itp. (art. 181 Ordynacji). Organy podatkowe mają również obowiązek dokonania, na podstawie zebranego materiału dowodowego, oceny czy dana okoliczność została faktycznie udowodniona (art. 191 Ordynacji). Jej wyrażenie powinno się znaleźć w uzasadnieniu faktycznym decyzji (art. 210 § 4 Ordynacji). W obu omawianych decyzjach zamieszczone uzasadnienia faktyczne nie odnoszą się do zgromadzonego materiału dowodowego. Przede wszystkim powinny być w nich wskazane przesłanki, jakimi kierował się organ wydając rozstrzygnięcie, a w szczególności wskazanie faktów uznanych za udowodnione, przyczyn dla których innym dowodom odmówiono wiarygodności oraz przepisów prawa zastosowanych w sprawie.

W zakresie rachunkowości podatków i opłat lokalnych ustalono 6 przypadków, opisanych na str. 84 protokołu kontroli, wypełnienia kopii kwitariusza przychodowego długopisem. Natomiast na str. 90 protokołu kontroli wskazano przypadki nieterminowego wypłacania wynagrodzeń inkasentom, przez co naruszono postanowienia § 6 ust. 2 uchwały Rady Gminy Jaświły Nr III/28/15 z dnia 20 marca 2015 r.

Kontrola zagadnienia przeznaczania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi na funkcjonowanie systemu gospodarki odpadami, przeprowadzona na podstawie przepisów art. 6r ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości porządku w gminach (Dz. U. z 2016 r. poz. 250, ze zm.), wykazała, iż łączne dochody z tytułu gospodarki odpadami komunalnymi zaewidencjonowane w rozdziale 90002 „Gospodarka odpadami” wyniosły 322.263,66 zł, natomiast wydatki w tym rozdziale to kwota 315.669,66 zł, co pozwala na przyjęcie wniosku o braku nieprawidłowości w zakresie przestrzegania przepisów art. 6r ustawy. Tym bardziej, że analiza wydatków ujętych w rozdz. 90002 wykazała pominięcie w nim wydatku z tytułu odpisu na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych pracownika zajmującego zagadnieniami funkcjonowania systemu gospodarki odpadami. Zaniżono tym samym wydatki w rozdz. 90002 o 1.093,93 zł, co stanowi naruszenie zasad kwalifikowania wydatków związanych z pokrywaniem kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami wynikających z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1053, ze zm.) – str. 60 protokołu kontroli.

W zakresie stosowania klasyfikacji budżetowej wydatków stwierdzono również, że na koncie 080 „Środki trwałe w budowie (inwestycje)” na koniec 2016 r. znajdowały się nakłady dotyczące uporządkowania przestrzeni publicznej w Dzięciołowie poprzez oczyszczenie stawu i umocowanie skarp, poniesione w 2016 r. w kwocie 4.305 zł, dotyczące kosztów dokumentacji. Na podstawie wykazu zadań inwestycyjnych na 2017 r. ustalono, iż na powyższe zadanie planuje się wydatkowanie 120.000 zł – str. 129 protokołu kontroli.

Należy wskazać, że czynności związane z oczyszczeniem stawu i umocowaniem skarp nie mają charakteru wykonania środka trwałego lub ulepszenia istniejącego środka trwałego. Ich istotą jest wykonanie usługi przywracającej właściwy stanu obiektu, zatem powinny być zakwalifikowane do wydatków bieżących. Celem robót o charakterze remontowym jest przywrócenie (odtworzenie) pierwotnego stanu technicznego środka trwałego, niezmieniające jego charakteru i funkcji, następujące w trakcie eksploatacji środka trwałego i wynikające z tej eksploatacji. Remont nie zwiększa wartości środka trwałego w świetle przepisów art. 31 ust. 1 ustawy o rachunkowości.

Niewłaściwe stosowanie klasyfikacji budżetowej, wpływające na wysokość wydatków bieżących budżetu, powoduje nieprawidłowości w obliczeniu indywidualnego wskaźnika spłaty zadłużenia gminy oraz relacji dochodów bieżących do wydatków bieżących budżetu (art. 242 i 243 ustawy o finansach publicznych), a także w ustaleniu wartości początkowej środków trwałych.

Zalecenie dotyczące prawidłowego klasyfikowania wydatków do bieżących i majątkowych zostało skierowane do Pana Wójta po poprzedniej kompleksowej kontroli gospodarki finansowej gminy Jaświły.

Badaniu poddano wypłaty diet sołtysom, których wysokość – na poziomie 150 zł za udział w sesji Rady lub posiedzeniu komisji Rady – określa uchwała Nr XVIII/97/12 Rady Gminy z dnia 26 września 2012 r. w sprawie ustalenia wysokości diet radnych Rady Gminy Jaświły oraz przewodniczących organów wykonawczych jednostek pomocniczych. Jako udokumentowanie wypłaconych diet kontrolującym okazano listy obecności gości zaproszonych na obrady sesji Rady (obecność na nich odnotowywali, poza sołtysami, także Pan Wójt, Zastępca Wójta, Skarbnik, pracownicy Urzędu oraz ewentualnie inni obecni goście), listy obecności na posiedzeniach komisji a także listy wypłat dla radnych i sołtysów. Na podstawie listy obecności gości zaproszonych na obrady XVIII sesji Rady Gminy Jaświły w dniu 15 grudnia 2016 r. ustalono, iż w tej sesji Rady uczestniczyło 18 sołtysów, podczas gdy z listy wypłat diet z tego dnia wynika, iż 20 sołtysów otrzymało diety w wysokości po 150 zł. Odbiór gotówki był potwierdzony datą i podpisem 20 sołtysów w dniu 15 grudnia 2016 r. Wyjaśnił Pan, że za udział w XIX sesji Rady Gminy w dniu 15 grudnia 2016 r. wypłacono diety 20 sołtysom. Dwóch z nich omyłkowo nie wpisało się na listę obecności, ale brali oni udział w sesji, co potwierdza podpis na liście płac diet pobranych w tym dniu. Listy obecności zaproszonych gości pod kątem naliczenia diet sołtysom w 2016 r. weryfikowała Skarbnik Gminy (…).

Należy wskazać, że przywołana wyżej uchwała Rady nie precyzuje, jaki dokument ma poświadczać obecność radnych i sołtysów na sesji lub posiedzeniu komisji; brak też wskazań w tym zakresie w regulacjach wewnętrznych. Ponadto ani uchwała ani przepisy wewnętrze nie wymieniają pracownika lub stanowiska w Urzędzie Gminy obowiązanego do weryfikacji listy obecności pod kątem naliczenia diet – str. 97-98 protokołu kontroli.

W 2016 r. gmina Jaświły przekazała powiatowi monieckiemu środki w kwocie 35.782,46 zł na dofinansowanie modernizacji chodników położonych przy drogach powiatowych. Z umowy zawartej w dniu 24 maja 2016 r. wynika, że w terminie 30 dni po wykonaniu zadania powiat przedłoży gminie sprawozdanie z jego realizacji, zawierające wykaz kosztów, kopie umów oraz faktur za wykonane roboty. Ustalono, że powiat przesłał gminie jedynie kserokopię protokołu odbioru z dnia 27 września 2016 r. Wynika z niego, iż odebrano przebudowane chodniki o łącznej długości 808 mb i wartości brutto robót 71.564,91 zł, z której 50% miało być sfinansowane przez gminę. Nie okazano jednak wymaganych umową z dnia 24 maja 2016 r. kopii umów oraz faktur za wykonane roboty; jak wynika z ustaleń kontroli, nie zostały one przekazane przez powiat – str. 133-134 protokołu kontroli.

Kontrola zagadnień dotyczących funduszu sołeckiego, regulowanego przepisami ustawy z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (Dz. U. z 2014 r. poz. 301, ze zm.), wykazała, że jako wydatek wykonany w ramach funduszu sołeckiego sołectwa Bobrówka zakwalifikowano kwotę 4.428 zł  wydatkowaną na podstawie faktury z dnia 4 stycznia 2016 r. wystawionej za „Utwardzenie placu kostką brukową przy klubie w Bobrówce” oraz kwotę 3.333,80 zł wydatkowaną na podstawie faktury z dnia 18 października 2016 r. za  „Wykonanie chodnika na drodze przy świetlicy wiejskiej w Bobrówce” (w treści umowy z wykonawcą zadanie określono jako „wykonanie chodnika przy świetlicy wiejskiej na działce stanowiącej własność Gminy Jaświły, na skrzyżowaniu dróg oznaczonych nr 1356B i 103426B”). Zgodnie z wnioskiem złożonym przez sołectwo Bobrówka w sprawie określenia przeznaczenia funduszu sołeckiego na 2016 r., uchwalonym przez zebranie wiejskie z dnia 26 sierpnia 2015 r., jako przeznaczenie funduszu wskazano tylko jedno przedsięwzięcie, określone jako „remont i modernizacja dróg lokalnych”. W uzasadnieniu wniosku podano „zły stan dróg”.

Zakwalifikowanie wymienionych wyżej zadań jako finansowanych z funduszu sołeckiego wsi Bobrówka nie ma należytego umocowania w treści wniosku sołectwa, co pozostaje w sprzeczności z art. 2 ust. 6 ustawy o funduszu sołeckim.  W złożonym w tej sprawie wyjaśnieniu Skarbnik Gminy wskazała, że Działka oznaczona nr geod. 550 położona w obrębie wsi Bobrówka stanowi własność Gminy Jaświły (…) zabudowana jest budynkiem Świetlicy Wiejskiej. (…) Mieszkańcy wsi Bobrówka podczas zebrania wiejskiego w dniu 26 sierpnia 2015 roku postanowili wybudować chodnik, na poboczu zaczynającym i kończącym się w obrębie szerokości działki. Ponieważ oprócz tej inwestycji były też i inne (utwardzenie placu przy Klubie Rolnika oraz podsypywanie dróg pospółką piaskowo-żwirową prowadzących do zabudowy kolonijnej sołectwa) postanowiono w protokole i uchwale zebrania wiejskiego ująć to w jednej pozycji tj. „remont i modernizacja dróg lokalnych”. Z kolei w odniesieniu do utwardzenia placu przy klubie w Bobrówce, według wyjaśnienia Skarbnika Działka oznaczona nr geod. 178/2 (…) zabudowana jest budynkiem Klubu Rolnika (…) Ze względu na swoje umiejscowienie oraz funkcjonalność i estetykę mieszkańcy wsi na zebraniu w dniu 26 sierpnia 2015 roku postanowili zmienić starą nawierzchnię i położyć nową. Prace te zostały wykonane na działce gminnej wzdłuż ulicy wiejskiej. Poprawiły możliwość korzystania z przystanku PKS, poprawiły również estetykę wsi oraz ułatwiły przejście pieszym po równej nawierzchni. Również ze względów czysto formalnych, z uwagi na to, że oprócz tej inwestycji były też i inne (chodnik przy Świetlicy Wiejskiej oraz podsypywanie dróg pospółką piaskowo-żwirową prowadzących do zabudowy kolonijnej sołectwa) postanowiono w protokole i uchwale zebrania wiejskiego ująć to w jednej pozycji tj. „remont i modernizacja dróg lokalnych” – str. 106-107 protokołu kontroli.

           Z ustaleń kontroli oraz złożonych wyjaśnień wynika, że działki, na których prowadzono roboty nie są drogami lokalnymi, lecz nieruchomościami zabudowanymi świetlicą i klubem. Świadczy to o braku uzasadnienia dla traktowania poniesionych wydatków jako zrealizowanych zgodnie z wnioskiem sołectwa Bobrówka. Ponadto w okazanej dokumentacji nie ma podstaw do przyjęcia twierdzeń przedstawionych w wyjaśnieniu Skarbnika Gminy, iż mieszkańcy podczas zebrania wiejskiego zadecydowali o realizacji takich przedsięwzięć. Należy wskazać, że wniosek sołectwa powinien w sposób dostatecznie precyzyjny wyrażać wolę mieszkańców, co najmniej poprzez określenie celu, jaki ma być osiągnięty w wyniku wydatkowania środków w ramach funduszu sołeckiego. Ponoszenie wydatków na roboty na działkach zabudowanych, podczas gdy z wniosku wynika przedsięwzięcie dotyczące dróg lokalnych jednoznacznie świadczy o niezgodności z wydatków z wnioskiem. W świetle ustaleń kontroli, omówionych wyżej wydatków na łączną kwotę 7.761,80 zł nie można uznać za zgodne z wnioskiem sołectwa, a przez to za wykonane w ramach funduszu sołeckiego.

W wyniku analizy wewnętrznych procedur udzielania zamówień publicznych ustalono, iż w Urzędzie obowiązuje wewnętrzny regulamin udzielania zamówień publicznych o wartości szacunkowej poniżej 30.000 euro ustalony zarządzeniem Pana Wójta z dnia 24 kwietnia 2014 r., który w § 6 zakłada, iż zamówienia o wartości szacunkowej do kwoty 25.000 euro będą udzielane bez zachowania formy pisemnej.

Pragnę wskazać Panu Wójtowi, że ustawa o finansach publicznych w art. 44 ust. 3 pkt 1 stanowi, iż wydatki publiczne powinny być dokonywane w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów. Wewnętrzne procedury winny zaś zapewniać właściwe udokumentowanie przestrzegania tej zasady przy wyłanianiu wykonawców odpłatnych dostaw, robót i usług, do których nie mają zastosowania przepisy Prawa zamówień publicznych. Przyjęte w kontrolowanej jednostce regulacje – z uwagi na wysoki próg wartości szacunkowej zamówienia, od której przewidziano konkurencyjność postępowania – nie zapewniają udokumentowania, iż przy zlecaniu większości odpłatnych dostaw, robót i usług (w tym o znaczącej wysokości, przekraczającej w praktyce 100.000 zł netto) przestrzegano zasady dokonywania wydatków publicznych w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów. Teza ta znajduje potwierdzenie tym bardziej, że próg wartości szacunkowej zamówienia, od którego przewidziano pisemność postępowania, przyjęto na poziomie przekraczającym znacznie wartość 14.000 euro, od której – do czasu nowelizacji Prawa zamówień publicznych – uzależnione było stosowanie przepisów tej ustawy. Przyjęty sposób uregulowania zasad wyboru wykonawców zamówień, których wartość nie przekracza 30.000 euro świadczy o braku zainteresowania jednostki dokumentowaniem oszczędnego i efektywnego wydatkowania środków publicznych o wysokości istotnej z punktu widzenia wielkości budżetu gminy. W praktyce brak udokumentowania stosowania przy wyborze wykonawców zasady określonej w art. 44 ust. 3 pkt 1 ustawy o finansach publicznych (spowodowany obowiązującymi regulacjami wewnętrznymi) stwierdzono przy wyłonieniu wykonawcy m.in. modernizacji przepompowni ścieków w Dolistowie za kwotę 62.607 zł oraz dokumentacji technicznej budowy sieci kanalizacyjnej za kwotę 26.000 zł.

Ponadto wskazania wymaga, że tryb „rozeznania cenowego”, przewidziany regulaminem dla zamówień o wartości od 25.001 euro do 30.000 euro, oprócz szeregu wyłączeń obowiązku jego stosowania określonych w § 8, przewiduje w § 13, iż Rozeznanie cenowe musi obejmować, co najmniej jednego wykonawcę lub dostawcę. Oznacza to w praktyce możliwość odejścia od konkurencyjnego wyboru wykonawcy, tj. od działań mających na celu uzyskanie najkorzystniejszej oferty poprzez porównanie warunków proponowanych przez co najmniej dwóch dostawców lub wykonawców, także w przypadku zamówień o wartości przekraczającej 25.000 euro – str. 112-114 protokołu kontroli.

Okazane plany finansowe instytucji kultury nie w pełni odpowiadały wymogom art. 31 ustawy o finansach publicznych – brak w ich treści danych o stanie należności i zobowiązań. Ponadto na druku planu zamiast terminem „koszt” posługiwano się terminem „wydatek”. Podobnego nazewnictwa używano w sprawozdaniach z wykonania planu finansowego GOK i Biblioteki Publicznej, pomijając także w jego treści dane  wskazane dane o stanie należności i zobowiązań. Należy wskazać, że uchybienia w treści planu pozostają w związku z treścią sprawozdania z jego wykonania, ponieważ zgodnie z art. 265 pkt 2 ustawy o finansach publicznych sprawozdanie roczne powinno być sporządzone w szczegółowości nie mniejszej niż w planie finansowym – str. 134-135 protokołu kontroli.

Poprzednia kompleksowa kontrola RIO przeprowadzona w 2013 r. wykazała, że nieruchomości, którymi władają jednostki oświatowe – Zespół Szkół w Jaświłach oraz Szkoła Podstawowa w Dolistowie – nie zostały im oddane w trwały zarząd. W wystąpieniu pokontrolnym skierowanym do Pana Wójta w dniu 5 sierpnia 2013 r. zalecono wydanie decyzji ustanawiających na rzecz szkół trwały zarząd nieruchomościami, którymi władają te jednostki. Decyzje zostały wydane w dniu 30 października 2013 r. Kontrola wykazała, że w obu decyzjach ustalono opłaty roczne za trwały zarząd w wysokości 0,3% ceny nieruchomości, tj. odpowiednio 1.498,50 zł i 5.004,60 zł. Należy zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2015 r. poz. 2156, ze zm.) publiczne szkoły oraz prowadzące je organy są zwolnione z opłat z tytułu trwałego zarządu, użytkowania i użytkowania wieczystego nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, zajętych na działalność oświatową. Ponadto wniesione przez szkoły opłaty z tytułu trwałego zarządu w łącznej kwocie 6.503,10 zł zostały błędnie zaewidencjonowane w par. 0550 Wpływy z opłat z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości”. Abstrahując od braku podstaw do ustalania opłat za trwały zarząd obiektami szkolnymi zajętymi na działalność oświatową należy wskazać, że właściwą podziałką dla dochodów z tytułu opłat za trwały zarząd jest par. 0470 „Wpływy z opłat za trwały zarząd, użytkowanie i służebności” – str. 135 protokołu kontroli.

Stwierdzone w trakcie kontroli nieprawidłowości i uchybienia były w głównej mierze wynikiem nieprzestrzegania bądź błędnej interpretacji przepisów prawnych dotyczących gospodarki finansowej i rachunkowości gminy oraz niewłaściwego funkcjonowania kontroli zarządczej.

Organem wykonawczym gminy wiejskiej jest Wójt, na którym spoczywają obowiązki dotyczące m.in. przygotowywania projektów uchwał Rady Gminy, wykonywania budżetu i gospodarowania mieniem, a także ogólna odpowiedzialność za prawidłową gospodarkę finansową (art. 30 ust. 1 i 2, art. 60 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). Wójt jako organ wykonawczy wykonuje zadania przy pomocy Urzędu, działającego w strukturze organizacyjnej wskazanej w protokole kontroli, którego jest kierownikiem (art. 33 ust. 1 i 3 ustawy). Odpowiedzialność za gospodarkę finansową Urzędu, jako jednostki sektora finansów publicznych, w tym za wykonywanie obowiązków w zakresie kontroli zarządczej, spoczywa na Wójcie – kierowniku jednostki – zgodnie z art. 53 ust. 1 i art. 69 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach publicznych oraz pracownikach, którym powierzono obowiązki w zakresie gospodarki finansowej.

Wójt jest również organem podatkowym pierwszej instancji w myśl przepisu art. 13 § 1 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Obowiązki w zakresie prowadzenia rachunkowości spoczywały, stosownie do postanowień zakresu czynności, na Skarbniku Gminy. Prawa i obowiązki głównego księgowego (skarbnika) określają przepisy art. 54 ustawy o finansach publicznych.

Mając na uwadze ustalenia kontroli, na podstawie art. 9 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, zalecam:

1. Zobowiązanie Skarbnika do wyeliminowania nieprawidłowości w zakresie ewidencjonowania operacji w księgach rachunkowych, poprzez:

a) prowadzenie do kont 222 i 223 w ewidencji budżetu kont analitycznych dla każdej jednostki budżetowej,

b) księgowanie operacji związanych ze zwrotem do budżetu państwa dotacji za dany rok, następującym do 31 stycznia następnego roku, w sposób wskazany w części opisowej wystąpienia; skorygowanie danych na koncie 130-1, którego stan w księgach 2017 r. został bezpodstawnie zaniżony zapisem ujemnym na stronie Wn tego konta,

c) zaprzestanie nieuzasadnionego dokonywania zapisów ujemnych,

d) ustalanie dwustronnych sald na kontach 201 i 221 w przypadku ujęcia na nich zarówno należności jak i zobowiązań,

e) zapewnienie zgodności między ewidencją analityczną i syntetyczną na koncie 221,

f) dokonywanie na koncie 133 zapisów zgodnych z danymi wyciągów bankowych; w tym celu zaprzestanie dokonywania zapisów ujemnych na tym koncie,

g) ewidencjonowanie należności z najmu lokali oraz użytkowania ujęcia wody na koncie 221,

h) księgowanie w ewidencji Urzędu Gminy na koncie 720 przychodów związanych z ratą części oświatowej subwencji ogólnej otrzymanej w grudniu na styczeń następnego roku oraz z dochodami z udziałów w podatkach dochodowych i podatków realizowanych na rzecz gminy przez urzędy skarbowe w roku zaliczenia danych kwot do dochodów budżetu, a nie w roku faktycznego wpływu środków,

i) przeniesienie z ksiąg Szkoły Podstawowej w Dolistowie do ksiąg Urzędu Gminy wartości „Domu Nauczyciela”, mając na uwadze, że nieruchomość ta nie została szkole przekazana w trwały zarząd,

j) dokonywanie zapisów w ewidencji analitycznej gruntów zawierających dane wymagane przepisami art. 23 ust. 2 ustawy o rachunkowości,

k) ewidencjonowanie rozliczenia dotacji podmiotowych udzielanych instytucjom kultury za pośrednictwem konta 224 w ewidencji Urzędu.

2. Zwracanie wykonawcom kwot wniesionych tytułem wadium i zabezpieczenia należytego wykonania umowy wraz z odsetkami wynikającymi z umowy rachunku bankowego, na którym były one przechowywane, po pomniejszeniu o koszty prowadzenia tego rachunku. Ustalenie kwot odsetek należnych poszczególnym wykonawcom w ramach przechowywanej na rachunku depozytowym kwoty 10.392,23 zł oraz dokonanie ich zwrotu. W przypadku braku możliwości ustalenia wszystkich podmiotów, którym należny zwrócić odsetki, przeniesienie pozostałej po rozliczeniach kwoty odsetek na dochody budżetu.

3. Zapewnienie przestrzegania obowiązujących w Urzędzie regulacji określających częstotliwość przeprowadzania kontroli kasy.

4. W zakresie sprawozdawczości:

a) wskazanie dyrektorowi Centrum Usług Wspólnych na zaprzestanie podpisywania sprawozdań jednostkowych z adnotacją „z upoważnienia Wójta”,

b) zapewnienie, aby sprawozdania jednostek, dla których jednostką obsługującą jest Centrum Usług Wspólnych były podpisywane przez dyrektora CUW,

c) wykazywanie w sprawozdaniu zbiorczym Rb-28S kwot zobowiązań zgodnych z wynikającymi ze sprawozdań jednostkowych; w tym celu sporządzanie korekty sprawozdania zbiorczego w przypadku korekty danych w sprawozdaniach jednostkowych,

d) prawidłowe wykazywanie kwoty dochodów otrzymanych w sprawozdaniu Rb-27S, stosownie do uwag zawartych w części opisowej wystąpienia,

e) wykazywanie w rocznym jednostkowym sprawozdaniu Rb-28S Urzędu zobowiązań zgodnie z danymi ewidencji księgowej; w tym celu sporządzanie korekty sprawozdania w przypadku zmiany danych ujętych w księgach rachunkowych roku, za który sporządzane jest sprawozdanie,

f) wypełnianie wiersza N.3 „gotówka i depozyty” w sprawozdaniu Rb-N zgodnie z zasadami określonymi przepisami wskazanymi w części opisowej wystąpienia,

g) zaprzestanie wykazywania we własnym jednostkowym sprawozdaniu Rb-N należności wymagalnych GOPS, mając na uwadze, że należności te powinny być wykazane w sprawozdaniu Rb-N GOPS.

5. W zakresie sprzedaży nieruchomości w drodze przetargu:

a) ustalanie ceny wywoławczej nieruchomości w pierwszym przetargu w wysokości nie niższej niż wartość nieruchomości ustalona przez rzeczoznawcę majątkowego,

b) podawanie do publicznej wiadomości ogłoszenia o przetargu nie wcześniej niż po upływie terminów, o których mowa w art. 34 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami,

c) zapewnienie, aby uczestnicy przetargu ustalali wysokość postąpienia na poziomie zgodnym z prawem,

d) pisemne powiadamianie osoby ustalonej jako nabywca nieruchomości o miejscu i terminie zawarcia umowy sprzedaży.

6. Określenie w umowie z najemcą lokalu wykorzystywanego na gabinet stomatologiczny odrębnie kwoty czynszu najmu i odrębnie zasad ustalania odpłatności za media dostarczane przez gminę, w tym za ogrzewanie lokalu.

7. Zawieranie z tym samym kontrahentem kolejnych umów najmu lub dzierżawy tej samej nieruchomości na okres do 3 lat po uzyskaniu zgody Rady Gminy, jeżeli łączny czas trwania najmu lub dzierżawy będzie w wyniku zawarcia kolejnej umowy dłuższy niż 3 lata.

8. Wystąpienie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego z wnioskiem o wyznaczenie organu podatkowego właściwego do załatwiania spraw podatkowych osób wyłączonych wskazanymi przepisami Ordynacji podatkowej.

9. Wyeliminowanie nieprawidłowości dotyczących systemu informatycznego, w którym prowadzona jest ewidencja podatkowa nieruchomości.

10. Zobowiązanie pracowników kontrolowanej jednostki do przeprowadzania czynności sprawdzających względem deklaracji i informacji podatkowych złożonych przez podatników przed wprowadzeniem do elektronicznego systemu obiegu dokumentów.

11. Przeprowadzanie przez organ podatkowy kontroli podatkowych o których mowa we wskazanych przepisach Ordynacji podatkowej.

12. Wyeliminowanie nieprawidłowości w zakresie podatków lokalnych opisanych w protokole kontroli; poinformowanie Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku o efektach i skutkach finansowych tych działań.

Wyeliminowanie nieprawidłowości w przyznawaniu ustawowych ulg i zwolnień w podatku rolnym.

13. Przestrzeganie przepisów Działu IV Ordynacji podatkowej w zakresie prowadzenia postępowania podatkowego i formalnoprawnej poprawności wydawanych decyzji.

14. Bezwzględne zapewnienie sprawdzalności i prawidłowego wypełniania kwitariuszy, przy użyciu których inkasenci dokonują poboru podatków.

15. Terminowe wypłacanie wynagrodzenia inkasentom należności podatkowych.

16. W zakresie klasyfikacji budżetowej:

a) ujmowanie w rozdz. 90002 wydatków z tytułu odpisu na ZFŚS pracownika, którego wynagrodzenie zaliczane jest do kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami,

b) zaprzestanie finansowania wydatkami majątkowymi zadań posiadających cechy remontu; dokonanie odpowiednich zmian w uchwale budżetowej na 2017 r., polegających na zmianie klasyfikacji – z wydatków majątkowych na wydatki bieżące – w zakresie zadań, których realizacja nie skutkuje ulepszeniem środka trwałego, lecz przywróceniem jego właściwego stanu.

17. Wdrożenie procedur określających zasady poświadczania obecności sołtysów na sesjach Rady Gminy i posiedzeniach komisji Rady oraz podstawy sporządzania i tryb kontrolowania list wypłat za obecność na sesjach i posiedzeniach.

18. Wyegzekwowanie od powiatu monieckiego wymaganej umową dokumentacji rozliczenia dotacji na dofinansowanie przebudowy chodników.

19. Kwalifikowanie jak wydatków wykonanych w ramach funduszu sołeckiego wyłącznie wydatków niewykazujących sprzeczności z opisem przedsięwzięć zawartym we wniosku danego sołectwa, którego dotyczy wydatek. W przypadku zamiaru przeznaczenia przez sołectwo środków funduszu na cele niewynikające z wniosku, wskazywanie na obowiązek dokonania zmiany wniosku w trybie art. 7 ustawy o funduszu sołeckim.

20. Rozważenie zmiany regulaminu udzielania zamówień publicznych o wartości nieprzekraczającej 30.000 euro, mając na uwadze wskazania zawarte w części opisowej wystąpienia, poprzez:

a) obniżenie kwoty, powyżej której istnieje obowiązek dokumentowania wyboru wykonawców,

b) usunięcie przyjętej obecnie zasady przewidującej możliwość prowadzenia rozeznania cenowego poprzez zwrócenie się do tylko jednego wykonawcy lub dostawcy.

21. Zapewnienie zawierania w planach finansowych instytucji kultury wszystkich danych wymaganych przepisami art. 31 ustawy o finansach publicznych.

22. Dokonanie zmiany decyzji ustanawiających trwały zarząd nieruchomościami na rzecz szkół poprzez usunięcie z nich postanowień przewidujących opłatę za trwały zarząd.

O sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych proszę powiadomić Regionalną Izbę Obrachunkową w Białymstoku w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia.

Dodatkowo informuję o możliwości składania, w terminie 14 dni od daty otrzymania wystąpienia pokontrolnego, zastrzeżeń do zawartych w wystąpieniu wniosków, za pośrednictwem Prezesa RIO do Kolegium Izby, zgodnie z art. 9 ust. 3-4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Bieg 30-dniowego terminu ulegnie zawieszeniu w stosunku do wniosków objętych zastrzeżeniem.

Podstawą zgłoszenia zastrzeżeń może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie.

                  Prezes

Regionalnej Izby Obrachunkowej

           w Białymstoku