Informacje podstawowe
Podstawy prawne
Struktura organizacyjna
Organy izby
Kolegialne składy orzekające
Regionalna Komisja Orzekająca
Rzecznik DFP
Działalność nadzorcza
Działalność opiniodawcza
Działalność kontrolna
Działalność informacyjno-
-analityczna
Działalność szkoleniowa
Dostep do informacji publicznej
Roczne plany
i sprawozdania Izby
Wyjaśnienia RIO Białystok
w sprawach dotyczących
stosowania przepisów
o finansach publicznych
Petycje

Strona główna » Działalność kontrolna » Działalność kontrolna 2013

zalecenia - Biuro Obsługi Szkół Samorządowych w Hajnówce  

zalecenia - Biuro Obsługi Szkół Samorządowych w Rutce-Tartak  

zalecenia - Biuro Obsługi Szkół Samorządowych w Szypliszkach  

zalecenia - Biuro Obsługi Szkół w Rutkach  

zalecenia - Centrum Edukacji Nauczycieli w Białymstoku  

zalecenia - Gmina Bakałarzewo  

zalecenia - Gmina Bielsk Podlaski  

zalecenia - Gmina Boćki  

zalecenia - Gmina Brańsk  

zalecenia - Gmina Filipów  

zalecenia - Gmina Grodzisk  

zalecenia - Gmina Hajnówka  

zalecenia - Gmina Jaświły  

zalecenia - Gmina Juchnowiec Kościelny  

zalecenia - Gmina Kobylin Borzymy  

zalecenia - Gmina Kuźnica  

zalecenia - Gmina Milejczyce  

zalecenia - Gmina Nowinka  

zalecenia - Gmina Orla  

zalecenia - Gmina Przytuły  

zalecenia - Gmina Puńsk  

zalecenia - Gmina Rudka  

zalecenia - Gmina Rutka-Tartak  

zalecenia - Gmina Rutki  

zalecenia - Gmina Siemiatycze  

zalecenia - Gmina Sokoły  

zalecenia - Gmina Szypliszki  

zalecenia - Gmina Śniadowo  

zalecenia - Gmina Turośń Kościelna  

zalecenia - Gmina Wąsosz  

zalecenia - Gmina Zbójna  

zalecenia - Gminny Zespół Obsługi Szkół w Siemiatyczach  

zalecenia - Gminny Zespół Obsługi Szkół w Siemiatyczach  

zalecenia - Gminny Zespół Oswiaty w Jaświłach  

zalecenia - Gminny Zespół Szkół w Michałowie  

zalecenia - Miasto i Gmina Supraśl  

zalecenia - Miasto Augustów  

zalecenia - Miasto Białystok  

zalecenia - Miasto Bielsk Podlaski  

zalecenia - Miasto i Gmina Jedwabne  

zalecenia - Miasto i Gmina Łapy  

zalecenia - Miasto i Gmina Łapy 2  

zalecenia - Miasto i Gmina Mońki  

zalecenia - Miasto i Gmina Nowogród  

zalecenia - Miasto i Gmina Rajgród  

zalecenia - Miasto i Gmina Suraż  

zalecenia - Miasto i Gmina Szczuczyn  

zalecenia - Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Suwałkach  

zalecenia - Powiat Hajnowski  

zalecenia - Powiat Grajewski  

zalecenia - Powiat Łomżyński  

zalecenia - Powiat Sejneński  

zalecenia - Powiat Wysokomazowiecki  

zalecenia - Powiatowy Zespół Obsługi Szkół i Placówek Oświatowych w Wysokiem Mazowieckiem  

zalecenia - Samorząd Województwa Podlaskiego  

zalecenia - Szkoła Podstawowa nr 5 w Bielsku Podlaskim  

zalecenia - Szkoła Policealna Nr 2 Pracowników Medycznych i Społecznych w Białymstoku  

zalecenia - Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Mońkach  

zalecenia - Zespół Obsługi Szkół w Grodzisku  

zalecenia - Zespół Szkół i Placówek Oświatowo-Wychowawczych w Surażu  

zalecenia - Zespół Szkół nr 1 w Grajewie  

zalecenia - Zespół Szkół Ogólnokształcących w Sejnach  

zalecenia - Zespół Szkół w Augustowie  

zalecenia - Zespół Szkół w Bakałarzewie  

zalecenia - Zespół Szkół w Boćkach  

zalecenia - Zespół Szkół w Filipowie  

zalecenia - Zespół Szkół w Kuźnicy  

zalecenia - Zespół Szkół w Mońkach  

zalecenia - Zespół Szkół z dodatkowym nauczaniem języka białoruskiego w Orli  



zalecenia - Gmina Boćki

Autor:  BIP Admin
Dodane przez:  BIP Admin
Data utworzenia:  2014-03-18 09:56
Data modyfikacji:  2014-03-18 09:59
Data publikacji:  2014-03-18 09:59
Wersja dokumentu:  1


Kontrola kompleksowa gospodarki finansowej

przeprowadzona w Urzędzie Gminy Boćki

przez inspektorów Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku

 

 

            Ustalenia kontroli zostały zawarte w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 03 stycznia 2014 roku (znak: RIO.I.6001-14/13), o treści jak niżej:

 

Pan

Stanisław Derehajło

Wójt Gminy Boćki

 

W wyniku kompleksowej kontroli gospodarki finansowej gminy Boćki za 2012 rok i inne wybrane okresy, przeprowadzonej w Urzędzie Gminy w Boćkach na podstawie art. 1 ust. 1 oraz art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2012 r. poz. 1113, ze zm.) przez inspektorów Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku, stwierdzono nieprawidłowości i uchybienia opisane w protokole kontroli, którego egzemplarz pozostawiono w kontrolowanej jednostce.

 Zakresem kontroli objęto regulacje wewnętrzne dotyczące ustroju i funkcjonowania gminy oraz jej jednostek organizacyjnych, funkcjonowanie kontroli zarządczej, prowadzenie rachunkowości, gospodarkę pieniężną i rozrachunki, realizację wybranych rodzajów dochodów i wydatków, w tym zagadnienie osiągania przez jednostki samorządu terytorialnego wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli, o których mowa w ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm.), udzielanie zamówień publicznych, realizację zadań zleconych i w ramach porozumień, gospodarowanie mieniem komunalnym, rozliczenia budżetu z jednostkami organizacyjnymi.

         Weryfikacja dokumentacji opisującej przyjęte w jednostce zasady rachunkowości wykazała brak uregulowania stosowanych zasad (kryteriów) tworzenia odpisów aktualizujących należności. W praktyce jako okoliczność uzasadniającą dokonywanie odpisów aktualizujących traktowano zwrot tytułów wykonawczych oraz prowadzenie postępowania egzekucyjnego ponad rok. Reguły takie powinny mieć umocowanie w przepisach wewnętrznych opisujących przyjęte zasady rachunkowości – jako ustalone przez jednostkę kryteria oceny prawdopodobieństwa ściągnięcia należności oraz sytuacji majątkowej i finansowej dłużnika, tj. zaistnienia przesłanek określonych w art. 35b ust. 1 pkt 3 i 5 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2013 r. poz. 330, ze zm.) – str. 16 protokołu kontroli.

    Kontrola prawidłowości zapisów dokonywanych w księgach rachunkowych, w świetle przepisów ustawy o rachunkowości i rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczpospolitej Polskiej (Dz. U. z 2013 r. poz. 289) wykazała, że:

a) bezpodstawnie ujęto w ewidencji księgowej Urzędu wartość gwarancji bankowych otrzymanych tytułem zabezpieczenia należytego wykonania umów w wysokości 82.034,36 zł; wartość gwarancji z początkiem 2013 r. przeniesiono do ewidencji pozabilansowej – str. 5 i 15 protokołu kontroli,

b) na koncie syntetycznym 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych” wykazano saldo jednostronne, ustalone jako per saldo należności i zobowiązań, podczas gdy z danych ewidencji analitycznej wynikało, iż powinno ono wykazywać saldo dwustronne (Wn 200.821,93 zł i Ma 6.516,24 zł); konieczność wykazywania dwustronnego salda konta 221, w przypadku ujęcia na nim zarówno należności i zobowiązań, wynika z zasad jego funkcjonowania określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia – str. 5 protokołu kontroli,

c) bezpodstawnie sporządzano dowody „polecenie księgowania” w przypadku, gdy jednostka posiadała dowody źródłowe dokumentujące operacje gospodarcze. W świetle przepisów art. 20 ust. 2 ustawy dowód PK jest dowodem wewnętrznym, sporządzanym jako udokumentowanie operacji wewnątrz jednostki. Z tego względu sporządzanie go jako podstawy zapisu w zakresie dotyczącym operacji gospodarczych udokumentowanych już dowodami zewnętrznymi należy uznać za bezpodstawne. W sytuacji gdy sporządzone PK ma stanowić dowód zbiorczy, czyli służący dokonaniu łącznego zapisu zbioru dowodów źródłowych, powinno ono spełniać wymagania stawiane przez art. 20 ust. 3 pkt 1 ustawy, wymieniając w swej treści pojedynczo wszystkie dowody źródłowe stanowiące podstawę łącznego zapisu – str. 6 protokołu kontroli,

d) nie przestrzegano na koncie 130 „Rachunek bieżący jednostki” zasady czystości obrotów nakazującej stosowanie do błędnych zapisów, zwrotów nadpłat i korekt dodatkowo technicznego zapisu ujemnego – str. 8 protokołu kontroli.

        W zakresie podstaw gospodarowania nieruchomościami stwierdzono, że na terenie gminy obowiązuje uchwała Nr VII/81/08 Rady Gminy Boćki z dnia 27 czerwca 2003 r. w sprawie określenia zasad zbywania, nabywania i obciążania nieruchomości gruntowych oraz ich wydzierżawiania lub najmu na okres dłuższy niż trzy lata. Analiza treści uchwały prowadzi do wniosku, że zakres jej regulacji nie wyczerpuje dyspozycji art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a) ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594, ze zm.). Od dnia 22 października 2007 r. przywołany przepis nakazuje objęcie uchwałą także zasad wydzierżawiania lub najmu nieruchomości na czas nieoznaczony. Do czasu określenia tych zasad w drodze uchwały Rady może Pan zawierać umowy na czas nieoznaczony wyłącznie za zgodą Rady – str. 28 protokołu kontroli.

         W § 10 przywołanej wyżej uchwały przyznano dotychczasowemu dzierżawcy lub najemcy nieruchomości prawo pierwszeństwa zawarcia kolejnej umowy dzierżawy lub najmu, pod warunkiem złożenia, na miesiąc przed terminem wygaśnięcia umowy, wniosku o jej zawarcie na dalszy okres. Kontrola wykazała, że dokonywano przedłużenia umów pomimo nie spełnienia warunku przedłożenia wniosku przez dotychczasowych dzierżawców oraz najemców – str. 24-26 protokołu kontroli.

Kontrola wykazała, że od 2009 r. na terenie gminy nie obowiązuje wieloletni program gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy, co stanowi naruszenie przepisów art. 21 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.). Poprzednio obowiązywał program na lata 2004-2008 wprowadzony uchwałą Nr XIII/63/2004 Rady Gminy Boćki z dnia 17 marca 2004 r. Uchwałą tą określone były także zasady polityki czynszowej, o których mowa w art. 21 ust. 2 pkt 4 ustawy o ochronie praw lokatorów… Uchwała utraciła moc obowiązującą z końcem 2008 r. W związku z tym należy wskazać, że Pan Wójt nie ma od 2009 r. podstaw do określania stawek czynszu za najem lokali mieszkalnych. Zgodnie z art. 8 pkt 1 ustawy o ochronie praw lokatorów… organ wykonawczy gminy ustala stawki czynszu zgodnie z zasadami polityki czynszowej uchwalonymi przez radę gminy. Jak wynika z protokołu kontroli, ustalił Pan stawki czynszu za najem lokali mieszkalnych zarządzeniem Nr 36/11 z dnia 28 grudnia 2011 r. mimo braku podstaw w postaci obowiązujących zasad polityki czynszowej – str. 27-28 protokołu kontroli.

 

W obrębie zagadnień dotyczących realizacji dochodów z najmu i dzierżawy stwierdzono, iż pomimo zapisów w umowach przewidujących możliwość waloryzacji czynszu, stawki czynszu zwaloryzowano zaledwie jeden raz – w 2008 r. W złożonym wyjaśnieniu wskazał Pan, że zaniechanie waloryzacji czynszów było wynikiem braku zainteresowania dzierżawą nieruchomości na terenie gminy. Wskazania wymaga, że od 11 lutego 2012 r. obowiązuje przepis art. 42 ust. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885, ze zm.), który zobowiązuje jednostki sektora finansów publicznych do ustalania wszelkich przypadających im należności pieniężnych – str. 24-27 protokołu kontroli.

W zakresie pobieranych przez gminę opłat za centralne ogrzewanie lokali mieszkalnych w tzw. „domu nauczyciela” w Adryjankach ustalono, że obowiązująca w 2012 r. wysokość opłaty w kwocie 5,05 zł za 1 m2 powierzchni użytkowej została ustalona przez Pana pismem z dnia 20 marca 2012 r. Jak wynika z ustaleń kontroli, nie traktowano wpłat za c.o. jako zaliczek na poczet faktycznych kosztów centralnego ogrzewania – nie dokonywano rozliczeń kosztów wytworzenia ciepła i wniesionych wpłat. Praktyka taka jest niezgodna z przepisami ustawy o ochronie praw lokatorów…, która w art. 9 ust. 2 stanowi, iż wysokość opłat niezależnych od właściciela powinna być ustalana w taki sposób, aby zapewniała wyłącznie pokrycie przez odbiorców kosztów wytworzenia energii cieplnej. Brak rozliczenia kosztów wytworzenia ciepła uniemożliwia zweryfikowanie prawidłowości kwoty wnoszonych przez najemców opłat. W świetle przywołanego przepisu ustawy opłaty te nie mogą być ustalone na poziomie niższym od faktycznych kosztów wytworzenia ciepła, jak również nie mogą obciążać najemców ponad faktycznie poniesione przez gminę koszty. W trakcie kontroli okazano zestawienie pn. „koszty poniesione w 2011 r. na Dom Nauczyciela w Adryjankach”, z którego wynikały koszty ogrzewania poniesione na szkołę i Dom Nauczyciela (wytworzone przez kotłownię szkolną) w łącznej wysokości 74.815,90 zł, w tym przypadające na 1 m2 powierzchni 4,82 zł. Należy zwrócić uwagę, iż wynikająca z zestawienia analiza kosztów ogrzewania – sporządzona na potrzeby ustalenia stawki pobieranej w trakcie 2012 r. – nie zwalnia z obowiązku skonfrontowania wysokości wnoszonych przez najemców opłat z rzeczywistymi kosztami poniesionymi za okres rozliczeniowy – str. 28-29 protokołu kontroli.

 

Z ustaleń kontroli zawartych na str. 29 protokołu kontroli wynika, że ostatnia aktualizacja opłat za użytkowanie wieczyste miała miejsce w latach 90-tych ubiegłego wieku. Stosownie do postanowień art. 77 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.) wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego może być aktualizowana nie częściej niż raz na 3 lata, jeżeli wartość tej nieruchomości ulegnie zmianie. Z uwagi na odległy czas ostatniej aktualizacji, podjęcie działań w tym względzie jest zasadne w świetle art. 12 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zobowiązującego właściwe organy do gospodarowania nieruchomościami w sposób zgodny z zasadami prawidłowej gospodarki – str. 29 protokołu kontroli.

 

Kontrola dochodów z tytułu zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz zbiorowego odprowadzania ścieków wykazała, że gmina zaopatruje mieszkańców w wodę z wodociągów: Boćki, Oleksze i Dołubowo obsługiwanych przez Wodociągi Podlaskie oraz z wodociągu Koszewo. Obowiązująca w okresie od 1 maja 2012 r. do 30 kwietnia 2013 r. taryfa za zbiorowe zaopatrzenie w wodę z wodociągu Koszewo wynosząca 2,40 zł netto za 1m3 wody została ustalona uchwałą Nr X/72/12 Rady Gminy Boćki z dnia 30 marca 2012 r. Jako podstawę jej uchwalenia okazano dokument pn. „Kalkulacja kosztów eksploatacji sieci wodociągowej i ujęcia wody w Koszewie”, sporządzony przez pracownika Urzędu. Okazana dokumentacja nie potwierdziła, aby określenie taryfy odbyło się z uwzględnieniem podstawowych wymogów zawartych w przepisach art. 20 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858 ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Budownictwa z dnia 28 czerwca 2006 r. w sprawie określenia taryf, wzoru wniosku o zatwierdzanie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków (Dz. U. Nr 127, poz. 886). Przede wszystkim należy zakwestionować fakt, iż przedstawiona kalkulacja kosztów odnosiła się jedynie do rocznego kosztu utrzymania wodociągu Koszewo (wynoszącego 135.545,36 zł), nie zawierała zaś danych dotyczących rocznej wielkości sprzedaży (zużycia) wody w m3. W rezultacie omawiany dokument nie zawierał proponowanych cen i stawek opłaty, a zatem brak było powiązania między sporządzoną kalkulacją dotyczącą działalności wodociągowej, a ceną uchwaloną przez Radę Gminy. Nadto nie stwierdzono, aby Pan Wójt (jako kierownik Urzędu Gminy – przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego) złożył formalny wniosek o zatwierdzenie skalkulowanej taryfy zaopatrzenia w wodę. Taryfę za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzenie ścieków określa przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne. Przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne ustala niezbędne przychody, jako podstawę kalkulacji taryf, uwzględniając m.in. koszty związane ze świadczeniem usług, poniesione w poprzednim roku obrachunkowym, ustalone na podstawie ewidencji księgowej, z uwzględnieniem planowanych zmian tych kosztów w roku obowiązywania taryfy. Z wnioskiem o zatwierdzenie taryf do Rady Gminy powinien wystąpić Pan Wójt. Kompetencję do zatwierdzania taryf posiada Rada Gminy (art. 24 ust. 1 ustawy), przy czym w myśl postanowień ust. 5 tego artykułu, w zależności od tego, czy taryfy zostały opracowane poprawnie, czy też nie, rada gminy może podjąć uchwałę o zatwierdzeniu taryf bądź o odmowie zatwierdzenia.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy taryfę za zbiorowe zaopatrzenie w wodę z wodociągów: Boćki, Oleksze i Dołubowo określiło przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne (Wodociągi Podlaskie) oraz przedstawiło Panu Wójtowi wniosek o jej zatwierdzenie. Do obowiązków Pana Wójta należało sprawdzenie, czy taryfy ujęte we wniosku zostały opracowane zgodnie z przepisami ustawy oraz weryfikacja kosztów związanych ze świadczeniem usług przez przedsiębiorstwo pod względem celowości ich ponoszenia (art. 24 ust. 2 i 4). W trakcie kontroli nie stwierdzono udokumentowania wykonania przez Pana Wójta obowiązku analizy taryfy zawartej we wniosku Wodociągów z dnia 20 lutego 2012 r.

Kontrola wykazała ponadto, że nie przedłożył Pan wniosku o zatwierdzenie taryfy za odprowadzenie i przyjmowanie ścieków na terenie Gminy Boćki podjętej uchwałą Nr X/74/12 Rady Gminy Boćki z dnia 30 marca 2012 r. – str. 29-31 protokołu kontroli.

 

Kontrola dotacji udzielonej Powiatowi Bielskiemu tytułem pomocy finansowej na przebudowę drogi powiatowej wykazała, że zawarcie umowy w sprawie udzielenia w 2012 r. pomocy na łączną kwotę 185.792,44 zł nie było poprzedzone uchwałą Rady Gminy w sprawie udzielenia pomocy finansowej, jak tego wymaga art. 216 ust. 2 pkt 5 ustawy o finansach publicznych. Uchwałą Nr V/24/11 z dnia 29 marca 2011 r. Rada Gminy postanowiła o udzieleniu pomocy finansowej powiatowi w wysokości 100.000 zł, podczas zawarta w dniu 14 kwietnia 2011 r. umowa opiewała na łączną kwotę 286.000 zł, z czego 100.000 zł w 2011 r. i 186.000 zł w 2012 r.; aneksem z dnia 29 marca 2012 r. zmniejszono pomoc do wysokości 185.792,44 zł. Uchwała określająca pomoc finansową na kwotę 186.000 zł została zaś podjęta przez Radę Gminy w dniu 27 czerwca 2012 r., tj. po zawarciu umowy dotacyjnej – str. 63-64 protokołu kontroli.

Kontrola problemowa przeprowadzona przez RIO w Białymstoku w Zespole Szkół w Boćkach wykazała, że nie został ustanowiony trwały zarząd nieruchomościami, którymi włada Zespół Szkół. Trwały zarząd jest formą prawną władania nieruchomościami przez jednostkę nieposiadającą osobowości prawnej, stosownie do art. 43 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 10 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Pełnienie funkcji trwałego zarządcy wiąże się m.in. z ustawowo określonymi (art. 43 ust. 2 pkt 3 ustawy) uprawnieniami dotyczącymi wynajmowania i wydzierżawiania nieruchomości. Kontrola problemowa w Zespole Szkół wykazała, że zawierane były umowy najmu pomieszczeń szkolnych mimo braku formalnych podstaw do władania nieruchomościami przez tę jednostkę.

W toku kontroli dochodów budżetowych gminy badaniu poddano również dochody z tytułu podatków i opłat lokalnych, dla których organem podatkowym pierwszej instancji, w myśl art. 13 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, ze zm.), jest Pan Wójt. Kontrola prowadzona była w szczególności pod kątem prawidłowości i powszechności poboru wskazanych dochodów, windykacji zaległości podatkowych oraz rachunkowości podatkowej, w tym rzetelności sporządzania sprawozdań budżetowych, co doprowadziło do następujących ustaleń.

Analizując dokumentację dotyczącą kontroli podatkowych przeprowadzonych przez organ podatkowy w 2012 r. ustalono, że osoby przeprowadzające kontrole nie posiadały legitymacji służbowych, co stanowi naruszenie art. 284 § 1 Ordynacji podatkowej. W myśl przywołanego przepisu rozpoczęcie kontroli następuje poprzez okazanie kontrolowanemu upoważnienia do kontroli wraz z okazaniem legitymacji służbowej. Ponadto stwierdzono, że protokoły kontroli nie zwierają oceny prawnej sprawy będącej przedmiotem kontroli; pouczenia o prawie złożenia zastrzeżeń lub wyjaśnień oraz prawie złożenia korekty deklaracji; pouczenia o obowiązku zawiadomienia organu podatkowego przez kontrolowanego o każdej zmianie swojego adresu dokonanej w ciągu 6 miesięcy od dnia zakończenia kontroli podatkowej, jeżeli w toku kontroli podatkowej ujawniono nieprawidłowości oraz skutkach niedopełnienia tego obowiązku, sposób weryfikacji danych zawartych w deklaracjach podatkowych. Wymóg umieszczenia w protokole wymienionych elementów wynika z art. 290 § 2 Ordynacji podatkowej – str. 32-33 protokołu kontroli.

W trakcie weryfikacji dokumentacji podatkowej dotyczącej podatników podatku od nieruchomości stwierdzono, że za wyjątkiem czterech podatników wymienionych w protokole kontroli na str. 34 nie ma możliwości ustalenia czy stan faktyczny panujący w 2012 r. pokrywał się z danymi, które zostały zaprezentowane w deklaracjach podatkowych. Sytuacja ta dotyczy w szczególności powierzchni użytkowej budynków oraz wartości budowli wykazanych do opodatkowania. Braki w dokumentacji wskazują, że organ podatkowy nie ma możliwości wykonania czynności sprawdzających, do których jest zobligowany na podstawie art. 272 Ordynacji podatkowej. W myśl przywołanego przepisu organy podatkowe pierwszej instancji, z zastrzeżeniem art. 272a ustawy, dokonują czynności sprawdzających, mających na celu sprawdzenie terminowości składania deklaracji, wpłacania zadeklarowanych podatków, w tym również pobieranych przez płatników oraz inkasentów; stwierdzenie formalnej poprawności dokumentów oraz ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności z przedstawionymi dokumentami.

 

Natomiast w wyniku kontroli prawidłowości i powszechności opodatkowania, w przypadku podatników wymienionych w załączniku nr 3/2 do protokołu kontroli pod wskazanymi pozycjami, stwierdzono, że:

- poz. 15 w złożonej deklaracji posiadane budynki mieszkalne podatnik wykazał jako zwolnione na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 ze zm.). Przepis ten stanowi, że z podatku są zwolnione publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne objęte systemem oświaty oraz prowadzące je organy, w zakresie nieruchomości zajętych na działalność oświatową. Budynki mieszkalne wykorzystywane zgodnie z ich przeznaczeniem na cele mieszkalne nie korzystają ze zwolnienia. W związku z powyższym należy wezwać podatnika do złożenia wyjaśnień. Od ich ustaleń, w szczególności dotyczących sposobu ich faktycznego wykorzystania, uzależnione będzie dalsze postępowanie,

- poz. 16; należy wezwać podatnika który wykazuje do opodatkowania część nieruchomości wykorzystywaną przez gminną jednostkę organizacyjną do skorygowania deklaracji poprzez zmniejszenie podstawy opodatkowania budynków pozostałych. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt ustawy o podatkach i opłatach lokalnych podatnikiem podatku od nieruchomości jest podmiot, który jest w posiadaniu nieruchomości jednostek samorządu terytorialnego. Bez znaczenia w tej sytuacji jest podstawa prawna posiadania, bowiem ustawa przewiduje przeniesienie obowiązku podatkowego również w przypadku posiadania bezumownego. Ponadto w takiej sytuacji należy wyegzekwować deklarację od podmiotu faktycznie władającego nieruchomością.

Ponadto analizując deklaracje podatkowe pod względem sposobu wywiązywania się podatników z terminowego ich składania stwierdzono kilka przypadków wskazujących na naruszenie art. 6 ust. 9 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Opóźnienia nie przekraczały trzech dni, a przy stosowanym sposobie ewidencjonowania wpływających dokumentów  nie jest możliwe jednoznaczne stwierdzenie naruszenia przepisów. Aby uniknąć w przyszłości takiej sytuacji należałoby przyjąć odpowiedni sposób dokonywania adnotacji na wpływających dokumentach, który zawierałby informację o sposobie doręczenia (np. osobiście), a w przypadku doręczania za pomocą placówki pocztowej również datę nadania przesyłki. Brak wskazanych elementów powoduje, że pracownicy służb finansowych organu podatkowego nie mogą wykonywać czynności sprawdzających w zakresie wskazanym w art. 272 pkt 1 lit. a) Ordynacji podatkowej w zw. z art. 12 Ordynacji podatkowej – str. 35-36 protokołu kontroli.

 

Kontrola prawidłowości i powszechności opodatkowania podatników podatku rolnego od osób prawnych i jednostek niemających osobowości prawnej, której wyniki opisano na str. 37-40 protokołu kontroli wykazała, że w przypadku podatników wymienionych w załączniku nr 3/3 do protokołu kontroli, ujętych pod pozycjami:

- poz. 2; należy wyjaśnić, czy zastosowanie przez podatnika do obliczenia podatku zasady wynikającej z art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym ( Dz. U. z 2013 r. poz. 1381) jest zgodne ze stanem faktycznym. Na terenie gminy Boćki podatnik posiada jedynie użytki rolne sklasyfikowane jako B – R IIIb o pow. 0,01 ha. Ponieważ podatnik posiada grunty na terenie kilku gmin istnieje możliwość, że suma posiadanych gruntów przekracza 1 ha fizyczny lub przeliczeniowy. Skutkowałoby to zmianą sposobu naliczenia podatku, który byłby naliczany zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku rolnym. Artykuł 2 ust. 1 ustawy o podatku rolnym stanowi, że za gospodarstwo rolne  uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej. Przedmiotowy przepis nie ogranicza stanu posiadania tylko do obszaru jednej gminy. Podatnik ustalając sposób opodatkowania powinien uwzględnić wszystkie posiadane grunty rolne niezajęte na działalność gospodarczą,

- poz. 3; dane wykazane w deklaracji podatkowej złożonej przez podatnika, dotyczące powierzchni posiadanych gruntów, są niezgodne z zapisami ewidencji gruntów i budynków. Z deklaracji wynika, że w jego posiadaniu jest 4,99 ha użytków rolnych, z których opodatkowaniu podlegają grunty orne klasy IVa o pow. 0,08 ha i użytki zielone klasy IV o pow. 0,02 ha. Natomiast z ewidencji geodezyjnej wynika, że podatnik posiada użytki rolne o pow. 4,905 ha, z których opodatkowaniu podlega jedynie 0,0051 ha sklasyfikowanych jako R IVa. Dodatkowo podatnik wskazał, że jest posiadaczem działki gminnej o nr 449 i pow. 0,02 ha sklasyfikowanej jako B Ps IV. W przypadku opodatkowania powierzchni gruntów wynikającej z ewidencji gruntów i budynków oraz dodania powierzchni działki gminnej wysokość należnego podatku byłaby niższa o 9 zł,

- poz. 4 – stwierdzono, że powierzchnia gruntów sklasyfikowanych jako B R IIIb – 0,1166 ha wykazana w deklaracji jest niższa od powierzchni wynikającej z ewidencji gruntów i budynków o 0,06 ha. Na podstawie dokumentacji podatkowej nie jest możliwe ustalenie ewentualnych przyczyn niewykazania przedmiotowych gruntów. Sytuacja taka stanowi naruszenie przepisów art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku rolnym, z którego wynika, że w celu ustalenia podstawy opodatkowania korzysta się z ewidencji gruntów i budynków,

- poz. 7; podatnik opodatkował grunty sklasyfikowane jako S Ps III o pow. 0,24 ha niezgodnie z  zasadą wynikającą z art. 4 ust. 6 ustawy o podatku rolnym. Do ustalenia powierzchni przeliczeniowej podatnik wykorzystał przelicznik przyporządkowany gruntom sklasyfikowanym jako pastwiska (1,05). Tymczasem zgodnie z przywołanym przepisem tego rodzaju grunty przelicza się  przelicznikiem stosowanym dla gruntów ornych klasy IIIa,

- poz. 8; należy zweryfikować dane wykazane w złożonych deklaracjach. Opis zawarty w protokole wskazuje, że wykazane przez podatnika dane są niezgodne z zapisami ewidencji gruntów i budynków.  Z deklaracji podatkowych złożonych w roku 2012, a było ich w sumie 11, wynika, że powierzchnia posiadanych użytków rolnych wahała się od 112 do 124 ha. Natomiast na podstawie danych geodezyjnych oraz dokumentów wskazujących posiadaczy zależnych ustalono, że posiadana powierzchnia gruntów wynosiła około 333 ha. Rozbieżności stwierdzono również w wysokości zadeklarowanego podatku, który według podatnika wynosił od 4.084 zł do 4.860 zł. Tymczasem z ustaleń kontroli wynika, że jego wysokość powinna wynieść około 2.639 zł. W związku z powyższym należy dokonać ponownie weryfikacji prawidłowości danych wykazanych w deklaracji uwzględniając przy tym regulacje zawarte art. 3 ust. 5 ustawy o podatku rolnym. Ponieważ  część posiadanych przez podatnika gruntów stanowi współwłasność z innymi osobami w świetle przywołanego przepisu stanowią one odrębny przedmiot opodatkowania,

- poz. 9; na podstawie zapisów ewidencji geodezyjnej ustalono, że w kontrolowanym okresie deklaracji na podatek rolny podatnik nie złożył, pomimo, iż według zapisów geodezyjnych posiada 1,5773 ha użytków sklasyfikowanych jako B RIVb – 0,0047 ha, RIVb – 0,0050 ha, B RV – 0,0036 ha, RV – 0,004 ha oraz W – 1,56 ha,

- poz. 11 i 12; organ podatkowy dokonując ustalenia wysokości podatku w drodze decyzji administracyjnej naruszył art. 6a ust. 6 ustawy o podatku rolnym, który taką formę opodatkowania przewiduje jedynie dla podatników zaliczanych do osób fizycznych.  Z ustaleń kontroli wynika, że przedmiotowi podatnicy posiadają osobność prawną zgodnie z art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz. U. z 2005 r. Nr 127, poz. 1066 ze zm.).

 

W wyniku porównania danych z ewidencji gruntów i budynków z danymi wynikającymi z deklaracji podatkowych podatników podatku leśnego od osób prawnych i jednostek niemających osobowości prawnej (opis na str. 40-42 protokołu kontroli) ustalono, że podatnik, wymieniony w załączniku nr 3/4  do protokołu kontroli w:

- poz. 2 wykazując w deklaracji razem grunty będące we współposiadaniu z gruntami będącymi wyłącznie w jego samodzielnym posiadaniu naruszył art. 2 ust. 4 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 465). Przepis ten stanowi, że jeżeli las jest współwłasnością lub znajduje się w posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów, stanowi wówczas odrębny przedmiot opodatkowania podatkiem leśnym, a obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach lub posiadaczach,

- poz. 2 i 3 naruszył art. 3 ustawy o podatku leśnym deklarując do opodatkowania powierzchnię gruntów leśnych niezgodną z zapisami ewidencji gruntów i budynków. Zgodnie z treścią przywołanego przepisu podstawę opodatkowania podatkiem leśnym stanowi powierzchnia lasu, wyrażona w hektarach, wynikająca z ewidencji gruntów i budynków. Pierwszy z wymienionych podatników wykazał do opodatkowania powierzchnię mniejszą od powierzchni wynikającej z ewidencji gruntów i budynków o 4,2569 ha. Natomiast drugi z podatników zaniżył wykazaną powierzchnię o 0,0956 ha.

Analizując dokumentację podatkową stwierdzono również, że nie pozwala ona na zweryfikowanie deklaracji pod kątem prawidłowości stosowania zwolnienia z opodatkowania  wynikającego z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku leśnym. A zatem organ podatkowy nie ma możliwości potwierdzenia, że dane wykazane w deklaracjach, w każdym elemencie są zgodne z aktualnym stanem faktycznym (art. 272 pkt 3 Ordynacji podatkowej). Ponadto sposób ewidencjonowania wpływu deklaracji podatkowych nie pozwala na precyzyjne ustalenie momentu wywiązania się podatników z obowiązku terminowego złożenia dokumentów. W kontrolowanym okresie dwie deklaracje wpłynęły po terminie wynikającym z art. 6 ust. 5 pkt 1 ustawy o podatku leśnym. Na dokumentach jest tylko data ich zarejestrowania przez kancelarię urzędu. Obowiązujące przepisy uzależniają moment wywiązania się podatnika z terminowego dostarczenia deklaracji w zależności od sposobu dostarczenia dokumentów. W przypadku dostarczenia osobistego jest to data wpływu, natomiast w przypadku przesyłek otrzymanych za pomocą placówki pocztowej data nadania. A zatem aby móc wykonywać czynności sprawdzające w zakresie wynikającym z treści art. 272 Ordynacji podatkowej należałoby odnotowywać na otrzymanych dokumentach sposób ich dostarczenia i ewentualnie datę nadania w placówce pocztowej.

 

W trakcie kontroli prawidłowości i powszechności opodatkowania podatkiem od nieruchomości podatników zaliczanych do kategorii osób fizycznych stwierdzono, że ewidencja podatkowa nie zawiera dokumentacji umożliwiającej zweryfikowanie danych wykazanych w informacjach podatkowych dotyczących podstaw opodatkowania budynków. W związku z powyższym w tym zakresie czynności kontrolne oraz czynności sprawdzające wykonywane przez organ podatkowy są ograniczone jedynie do porównania danych z ewidencji podatkowej z danymi wynikającymi z informacji podatkowych składanych przez podatników. Natomiast kontrola prawidłowości i powszechności opodatkowania podatników w zakresie podatku rolnego i leśnego wykazała, że:

- w przypadku podatnika wymienionego pod poz. 34 doszło do naruszenia art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku rolnym, ponieważ powierzchnia gruntów rolnych wynikająca z ewidencji podatkowej nie odpowiada powierzchni z ewidencji gruntów i budynków.  W ewidencji podatkowej pow. użytków rolnych wynosi 6,7097 ha, natomiast według geodezji w posiadaniu podatnika są użytki rolne o pow. 6,5466 ha. Podatek obliczony na podstawie zapisów geodezyjnych byłby niższy o 2 zł,

- organ podatkowy opodatkowując grunty S Ps III o pow. 0,21 ha jako pastwiska, będące w posiadaniu podatnika wymienionego pod poz. 55, naruszył art. 4 ust. 6 ustawy o podatku rolnym, zgodnie z którym sady przelicza się na hektary przeliczeniowe według przeliczników określonych w ust. 5 dla gruntów ornych, z tym że do sadów klasy III i IV stosuje się odpowiednio przeliczniki dla klasy IIIa i IVa. Skutkiem tej nieprawidłowości jest zaniżenie należnego podatku o 10 zł – str. 43-44 protokołu kontroli.

 

         Z opisu zawartego na str. 44-50 protokołu kontroli wynika, że głównym mankamentem badanych decyzji, wydawanych przez organ podatkowy na podstawie art. 67a Ordynacji podatkowej, jest zawarte w nich uzasadnienie. Zgodnie z art. 210 § 1 pkt 6 Ordynacji podatkowej, każda decyzja winna zawierać uzasadnienie prawne i faktyczne. Wymagania w zakresie merytorycznej zawartości tej części decyzji zostały opisane w treści § 6 wymienionego artykułu. W przypadku uzasadnienia prawnego należy wskazać przepis oraz jego wyjaśnienie, natomiast w uzasadnieniu faktycznym organ podatkowy ma obowiązek dokonać analizy zebranego materiału dowodowego oraz odnieść się do ustalonych faktów. Tymczasem w niektórych przypadkach decyzje nie zawierają uzasadnienia prawnego a uzasadnienie faktyczne sprowadza się w praktyce do przywołania argumentów, które podatnik przytacza we wniosku. Nie ma zatem możliwości ustalenia, jakie fakty skłoniły organ podatkowy do zastosowania ulgi – np. które dowody przemawiają za argumentami podatnika, a które należy odrzucić. Ponadto w ocenie kontrolującego należałoby w większym stopniu dokumentować wskazywane przez podatników przesłanki mające przemawiać za zastosowaniem ulgi. W większości przypadków powołują się oni na trudną sytuację finansową. A zatem należałoby tak prowadzić postępowanie podatkowe, aby z zebranego materiału dowodowego wynikało jak ta sytuacja kształtuje się faktycznie. Oznacza to konieczność ustalenia czy w danym momencie podatnik może uiścić podatek. Należy mieć na uwadze, że zgodnie z art. 67a § 1 Ordynacji podatkowej organ podatkowy uzyskuje możliwości stosowania ulg dopiero w momencie, gdy jednoznacznie stwierdzi występowanie co najmniej jednej z przesłanek wskazanych w przywołanym przepisie, na zasadach tzw. uznania administracyjnego. W każdym innym przypadku organ podatkowy nie ma uprawnień do zastosowania ulgi. Natomiast występowanie ważnego interesu publicznego lub interesu podatnika umożliwia dowolne dysponowanie tym uprawnieniem. Środkiem do uzyskania takiego prawa jest prawidłowe prowadzenie postępowania podatkowego. W związku z powyższym organ podatkowy powinien przestrzegać przepisów Działu IV Ordynacji podatkowej. Jednym z fundamentalnych przepisów, który reguluje działania organu, jest art. 122 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z nim organ  podatkowy jest zobligowany do podejmowania w toku postępowania wszelkich niezbędnych działań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy. Innymi istotnymi regulacjami w tym zakresie zawartymi w Ordynacji podatkowej jest m.in. art. 187 § 1, w którym ustawodawca zobowiązał organ do zebrania i wyczerpującego rozpatrzenia całego materiału dowodowego, do którego należy zaliczyć m.in. deklaracje podatkowe, opinie biegłych, księgi podatkowe itp. (art. 181). Organy podatkowe mają również obowiązek dokonania, na podstawie zebranego materiału dowodowego, oceny czy dana okoliczność została faktycznie udowodniona (art. 191). Jej wyrażenie powinno się znaleźć w uzasadnieniu faktycznym decyzji (art. 210 § 4). Podsumowując należy stwierdzić, że organ podatkowy przy prowadzonym postępowaniu podatkowym powinien mieć na uwadze, że całość prowadzonego postępowania powinna mieć swoje oparcie w obowiązujących przepisach prawa (art. 120).

 

         Z kolei w wyniku kontroli prawidłowości i powszechności opodatkowania podatników podatku od środków transportowych stwierdzono, że posiadana ewidencja podatkowa uniemożliwia przeprowadzenie czynności sprawdzających w takim zakresie, jaki przewiduje art. 272 Ordynacji podatkowej. Na podstawie przedstawionej dokumentacji nie ma możliwości weryfikacji wszystkich istotnych parametrów pojazdów wykazanych w deklaracjach, w szczególności dotyczy to ustalenia rodzaju zawieszenia i dmc zespołu pojazdów.  Spowodowało to m.in., że:

- informacje wskazane w deklaracji przez podatnika wymienionego pod poz. 7 w przypadku pojazdu o nr …..[1], w zakresie rodzaju zawieszenia, różnią się od danych wynikających z dokumentacji przekazanej przez Starostwo Powiatowe w Bielsku Podlaskim. Podatnik wskazał, że pojazd posiada zawieszenie pneumatyczne, natomiast według danych z powiatu jest to inny system zawieszenia. W przypadku opodatkowania pojazdu z uwzględnieniem zmiany rodzaju zawieszenia podatek byłby wyższy o 353 zł i wynosiłby 1.337 zł,

-  w przypadku podatnika wymienionego pod poz. 6  należy wyjaśnić prawidłowość podanej przez niego w deklaracji wartości dmc zespołu pojazdów wynoszącej 26,4 tony, dotyczącej przyczepy o nr …..[2]. Wartość ta jest nieznacznie większa od dmc przyczepy (4 tony). W takiej sytuacji pojazd w praktyce nie mógłby poruszać się po drogach publicznych, ponieważ naruszałoby to wskazania art. 62  ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U z 2012 r. poz. 1137, ze zm.). Mając na uwadze, że zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych podstawą opodatkowania przyczep i naczep jest dopuszczalna masa całkowita zespołu pojazdów, na którą składa się dmc przyczepy i dmc pojazdu silnikowego, należy ustalić realną wartość tego parametru umożliwiającą wykorzystywanie pojazdu w praktyce,

- podatnicy wymienieni pod poz. 6-8, składając deklaracje podatkowe w dniach 1-2 marca 2012 r. naruszyli przepisy art. 6 ust. 6 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Z dokumentacji podatkowej wynika, że organ podatkowy nie podjął działań w celu wyegzekwowania deklaracji. Wartość podatku w złożonych z naruszeniem prawa deklaracjach wyniosła 13.988 zł – str. 56-57 protokołu kontroli.

 

         Analizując zapisy instrukcji w sprawie ewidencji i poboru podatków i opłat lokalnych w Urzędzie Gminy Boćki stwierdzono, że § 10 ust. 3 instrukcji jest niezgodny z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 25 października 2010 r. w sprawie zasad rachunkowości oraz planów kont dla organów podatkowych jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 208, poz. 1375). Zgodnie z jego treścią księgowy w przypadku wpłaty dokonanej przez podatnika na zaległość podatkową, któremu wystawiono upomnienie oraz istnieje obowiązek zapłaty odsetek, ma zmienić przeznaczenie dokonanej wpłaty i rozksięgować ją na należność główną, odsetki i koszty upomnienia. Przepisy rozporządzenia nie dają możliwości zaliczenia części wpłaconej kwoty na koszty upomnienia, jeżeli podatnik nie wskazał tego w opisie tytułu wpłaty. Nieuregulowanie przez podatników kosztów upomnienia powoduje, że podlegają one ściągnięciu w drodze postępowania egzekucyjnego w administracji. Ponadto kontrola wykazała, że inkasenci do poboru podatków wykorzystują kwitariusze przychodowe wzór K-103, co jest niezgodne z zapisami instrukcji w sprawie ewidencji i poboru podatków i opłat lokalnych, ponieważ według niej inkasent poboru podatków powinien dokonywać z wykorzystaniem kwitariuszy drukowanych z programu księgowego jednostki – str. 58 protokołu kontroli.

Analiza sposobu realizacji dochodów z tytułu opłaty targowej oraz sposobu prowadzenia ewidencji wykazała, że na pokwitowaniach dokumentujących sprzedaż nie są wpisywane dane osób zobowiązanych do uiszczenia opłaty, co narusza § 5 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zasad rachunkowości oraz planów kont dla organów podatkowych jednostek samorządu terytorialnego. Ponadto nie stosowano zasady wynikającej z art. 63 § 1 Ordynacji podatkowej dotyczącej zaokrąglania wynagrodzenia przysługującego inkasentom – str. 59-60 protokołu kontroli.

 

Stwierdzone w trakcie kontroli nieprawidłowości i uchybienia były wynikiem nieprzestrzegania bądź błędnej interpretacji przepisów prawnych dotyczących gospodarki finansowej i rachunkowości gminy, a także niewłaściwego funkcjonowania kontroli zarządczej.

Organem wykonawczym gminy wiejskiej jest Wójt, na którym spoczywają obowiązki dotyczące m.in. przygotowania projektów uchwał Rady Gminy, wykonywania budżetu i gospodarowania mieniem gminy, a także ogólna odpowiedzialność za prawidłowa gospodarkę finansową gminy (art. 30 ust. 1 i 2, art. 60 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). Wójt jako organ wykonawczy gminy wykonuje zadania przy pomocy Urzędu, którego jest kierownikiem (art. 33 ust. 1 i 3 ustawy). Odpowiedzialność za gospodarkę finansową Urzędu jako jednostki sektora finansów publicznych, w tym za wykonywanie obowiązków w zakresie kontroli zarządczej, spoczywa na Wójcie – kierowniku jednostki – zgodnie z art. 53 ust. 1 i art. 69 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach publicznych oraz o pracownikach, którym powierzono obowiązki w zakresie gospodarki finansowej.

Wójt jest również organem podatkowym pierwszej instancji w myśl przepisu art. 13 par. 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej.

Obowiązki w zakresie prowadzenia rachunkowości oraz nadzorowania prac z tego zakresu spoczywały na Skarbniku Gminy. Prawa i obowiązki głównego księgowego (skarbnika) określają przepisy art. 54 ustawy o finansach publicznych.

 

Mając na uwadze ustalenia kontroli, na podstawie art. 9 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, zalecam:

 

1. Uzupełnienie polityki rachunkowości o regulacje określające stosowane w praktyce zasady dokonywania odpisów aktualizujących.

2. Zobowiązanie Skarbnika do wyeliminowania uchybień w prowadzeniu ksiąg rachunkowych, poprzez:

a) zaniechanie wykazywania per saldo stanu syntetycznych kont rozrachunkowych w przypadku ujęcia na nich zarówno należności jak i zobowiązań jednostki,

b) zaprzestanie sporządzania dowodów wewnętrznych ,,polecenie księgowania” w przypadku posiadania dowodów źródłowych dokumentujących daną operację,

c) prowadzenie ewidencji na koncie 130 z zachowaniem zasady czystości obrotów nakazującej stosowanie do błędnych zapisów, zwrotów nadpłat i korekt dodatkowo technicznego zapisu ujemnego.

3. Przedłożenie Radzie Gminy projektu uchwały uzupełniającej treść obowiązującej uchwały podjętej na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a) ustawy o samorządzie gminnym o zasady wydzierżawiania lub najmu nieruchomości na czas nieoznaczony.

4. Przedłożenie Radzie Gminy projektu uchwały w sprawie wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy, określającej także zasady polityki czynszowej, mając na uwadze stworzenie podstaw do określania przez Pana Wójta stawek czynszu za najem lokali mieszkalnych.

5. Przestrzeganie, aby przedłużenie umowy dzierżawy lub najmu nieruchomości poprzedzone było wnioskiem dotychczasowego najemcy lub dzierżawcy, jak tego wymagają zasady określone uchwałą przez Radę Gminy.

6. Waloryzowanie ustalonych w umowach najmu oraz dzierżawy stawek czynszu, mając na uwadze przepis art. 42 ust. 5 ustawy o finansach publicznych.

7. Ustalanie rzeczywistych kosztów wytworzenia i dostarczenia do lokali ciepła oraz rozliczanie ich z wpłatami wniesionymi przez odbiorców.

8. Niezwłoczne przeprowadzenie aktualizacji wysokości opłat za użytkowanie wieczyste.

9. Przestrzeganie zasad uchwalania taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków mając na uwadze opis zawarty w części opisowej wystąpienia. W tym celu m.in.:

a) przedkładanie Radzie Gminy wniosków o zatwierdzenie taryf, sporządzonych zgodnie z wymogami przepisów wskazanych w części opisowej wystąpienia,

b) dokonywanie analizy prawidłowości wniosków o zatwierdzenie taryf w zakresie wymaganym przez art. 24 ust. 4 ustawy.

10. Zawieranie umów w sprawie udzielenia pomocy finansowej lub rzeczowej innej jednostce samorządu terytorialnego dotyczących pomocy w wysokości wynikającej z odrębnej uchwały Rady Gminy podjętej na podstawie art. 216 ust. 2 pkt 5 ustawy o finansach publicznych.

11. Wydanie decyzji ustanawiającej trwały zarząd nieruchomościami, którymi włada Zespół Szkół w Boćkach.

12. Gromadzenie dokumentacji podatkowej umożliwiającej prowadzenie czynności sprawdzających w zakresie wynikającym z treści wskazanych przepisów Ordynacji podatkowej.

13. Wyeliminowanie oraz wyjaśnienie wskazanych w protokole i części opisowej wystąpienia nieprawidłowości w zakresie danych wykazanych w informacjach i deklaracjach podatkowych oraz ich zgodności z obowiązującymi przepisami. W odpowiedzi na zalecenia przedstawienie wyników (w tym finansowych) poszczególnych ustaleń.

14. Przestrzeganie przepisów Ordynacji podatkowej w zakresie prowadzenia postępowania podatkowego oraz wymogów formalnych dotyczących wydawanych decyzji podatkowych.

15. Dostosowanie wewnętrznych przepisów dotyczących realizacji dochodów z tytułu podatków i opłat do obowiązujących przepisów.

16. Zobowiązanie inkasenta opłaty targowej do przestrzegania obowiązujących przepisów.

17. Naliczanie wynagrodzenia inkasentom zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej.

 

O sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych proszę powiadomić Regionalną Izbę Obrachunkową w Białymstoku w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia.

Dodatkowo informuję o możliwości składania, w terminie 14 dni od daty otrzymania wystąpienia pokontrolnego, zastrzeżeń do zawartych w wystąpieniu wniosków, za pośrednictwem Prezesa RIO do Kolegium Izby, zgodnie z art. 9 ust. 3-4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Bieg 30-dniowego terminu ulegnie zawieszeniu w stosunku do wniosków objętych zastrzeżeniem.

Podstawą zgłoszenia zastrzeżeń może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie.

 

 

 

        Prezes

Regionalnej Izby Obrachunkowej

  w Białymstoku

 



[1] Wyłączono dane objęte tajemnicą skarbową - podstawa wyłączenia art.5 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej w zw. z art.293 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (dane zawarte w deklaracji podatkowej i innych dokumentach składanych przez podatników). Wyłączenia dokonał Naczelnik Wydziału Kontroli RIO w Białymstoku Rafał Trykozko

 

[2] Jak w pkt. 1





Odsłon dokumentu: 120436822
Poprzdnie wersje tego dokumentu: brak


www.bialystok.rio.gov.pl | Wejść na stronę: 120436822 Strona główna | Informacje niedostępne | Pomoc | Redakcja | Kontakt |