Kontrola doraźna gospodarki finansowej

przeprowadzona w Urzędzie Marszałkowskim w Białymstoku

przez inspektora Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku

         Ustalenia kontroli zostały zawarte w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 03 listopada 2010 roku (znak: RIO.I.6003-3/10), o treści jak niżej:

Zarząd

Województwa Podlaskiego

W wyniku doraźnej kontroli gospodarki finansowej Województwa Podlaskiego, przeprowadzonej w Urzędzie Marszałkowskim w Białymstoku na podstawie art. 1 ust. 1 oraz w trybie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 1992 roku o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 55, poz. 577 ze zm.) przez inspektora Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku, stwierdzono uchybienia opisane w protokole kontroli, którego egzemplarz pozostawiono w kontrolowanej jednostce.

Zakresem kontroli doraźnej objęto organizację i finansowanie przez Województwo Podlaskie regionalnych kolejowych przewozów osób w okresie 2009 r. – I półrocze 2010 r.

Z ustaleń kontroli wynika, że w budżecie Województwa Podlaskiego na 2010 rok zostały zwiększone, w porównaniu do wykonania roku 2009, wydatki budżetowe na dotowanie regionalnych kolejowych przewozów pasażerskich (według dokumentacji planistycznej wzrost wydatków nastąpił w związku ze zwiększeniem dochodów Województwa z tytułu udziału w podatku CIT) – str. 14 protokołu kontroli.

Dotacje były przekazywane na podstawie umów o świadczenie usług publicznych zawieranych przez kontrolowaną jednostkę z przewoźnikiem – Przewozy Regionalne Sp.
z o.o. Stwierdzono jednakże, że świadczenie przez przewoźnika części usług (w ramach tzw. pakietu C) nie zostało poprzedzone zawarciem umowy ramowej, o której mowa w art. 40 ust. 4 i 4a ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 16, poz. 94 z e zm.). Powodem niezawarcia umowy ramowej, jak wyjaśniono, były wygórowane warunki oferty przewoźnika – str. 10 protokołu kontroli. Według przywołanych przepisów organ samorządu województwa oraz przewoźnik kolejowy wybrany do świadczenia usług publicznych są obowiązani zawrzeć umowę ramową o świadczenie usług publicznych na okres nie krótszy niż 3 lata, w terminie 3 miesięcy od dnia wyboru przewoźnika. Umowa ramowa winna określać w szczególności warunki i tryb zawarcia umowy o świadczenie usług publicznych na okres obowiązywania rozkładu jazdy pociągów oraz planowane łączne nakłady finansowe (ostateczną wysokość środków finansowych określa każdorazowo uchwała budżetowa). Ponadto ustalono, że umowy o świadczenie usług publicznych na okresy obowiązywania rozkładów jazdy pociągów były zawierane z naruszeniem terminu określonego w art. 40 ust. 4b ustawy. Stosownie do tego przepisu umowa o świadczenie usług publicznych na okres obowiązywania rozkładu jazdy pociągów, określająca w szczególności wysokość dotacji, powinna być zawarta nie później niż w terminie 1 miesiąca przed wejściem w życie rozkładu jazdy pociągów. Jedna z takich umów, dla rozkładu jazdy w okresie 13.12.2009 r. – 11.12.2010 r., została zawarta w dniu 20 kwietnia 2010 r., tj. 5 miesięcy po wymaganym terminie – str. 7 protokołu kontroli. Według wyjaśnienia zastępcy dyrektora Departamentu Infrastruktury i Ochrony Środowiska, któremu zakresem czynności z dnia 28 maja 2009 r. przypisano prowadzenie spraw związanych z organizowaniem i dotowaniem kolejowych regionalnych przewozów pasażerskich, podstawową przyczyną nieterminowego zawarcia przywołanej umowy rocznej był brak akceptacji przez przewoźnika warunków określonych w umowie ramowej z dnia 24 czerwca 2008 r.

Zawieranie umów o świadczenie usług publicznych w zakresie regionalnych kolejowych przewozów osób należy do kompetencji Zarządu Województwa – jako organu wykonawczego województwa samorządowego – na którym spoczywają obowiązki m.in. w zakresie wykonywania budżetu, gospodarowania mieniem, a także ogólna odpowiedzialność za prawidłową gospodarkę finansową województwa (art. 41 ust. 1 i 2, art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa). Zarząd, jako organ wykonawczy województwa, wykonuje zadania przy pomocy Urzędu Marszałkowskiego. Stosownie do regulaminu organizacyjnego Urzędu, przyjętego uchwałą Zarządu Województwa z dnia 30 czerwca 2009 r., prowadzenie spraw z zakresu transportu zbiorowego należy do zadań Departamentu Infrastruktury i Ochrony Środowiska.

Mając na uwadze ustalenia kontroli, na podstawie art. 9 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, zalecam podjęcie działań zmierzających do:

a) objęcia umowami ramowymi całości usług publicznych świadczonych w ramach regionalnego kolejowego przewozu osób, stosownie do wymogów art. 40 ust. 4 i 4a ustawy o transporcie kolejowym;

b) zawierania umów o świadczenie usług publicznych na okres obowiązywania rozkładu jazdy pociągów w terminie określonym przez art. 40 ust. 4b ustawy o transporcie kolejowym.

O sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych proszę powiadomić Regionalną Izbę Obrachunkową w Białymstoku w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia.

Dodatkowo informuję o możliwości składania, w terminie 14 dni od daty otrzymania wystąpienia pokontrolnego, zastrzeżeń do zawartych w wystąpieniu wniosków za pośrednictwem Prezesa RIO do Kolegium Izby, zgodnie z art. 9 ust. 3-4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Bieg 30-dniowego terminu ulegnie zawieszeniu w stosunku do wniosków objętych zastrzeżeniem.

Podstawą zgłoszenia zastrzeżeń może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie.

        Prezes

Regionalnej Izby Obrachunkowej

  w Białymstoku