Kontrola kompleksowa gospodarki finansowej

przeprowadzona w Urzędzie Gminy Gródek

przez inspektora Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku

Ustalenia kontroli zostały zawarte w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 18 lutego 2020 roku (znak: RIO.I.6001-18/19), o treści jak niżej:

Pan

Wiesław Kulesza

Wójt Gminy Gródek

           W wyniku kompleksowej kontroli gospodarki finansowej gminy Gródek za 2018 rok i inne wybrane okresy, przeprowadzonej w Urzędzie Gminy Gródek na podstawie art. 1 ust. 1 oraz art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2137) przez inspektorów Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku, stwierdzono nieprawidłowości i uchybienia opisane w protokole kontroli, którego egzemplarz pozostawiono w kontrolowanej jednostce.

Zakresem kontroli objęto regulacje wewnętrzne dotyczące ustroju i funkcjonowania gminy oraz jej jednostek organizacyjnych, funkcjonowanie kontroli zarządczej, prowadzenie rachunkowości, gospodarkę pieniężną i rozrachunki, realizację wybranych rodzajów dochodów i wydatków, w tym zagadnienie osiągania przez jednostki samorządu terytorialnego wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli, o których mowa w ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2019 r. poz. 2215), udzielanie zamówień publicznych, realizację zadań zleconych i w ramach porozumień, gospodarowanie mieniem komunalnym, rozliczenia budżetu z jednostkami organizacyjnymi.

Analiza dokumentacji opisującej przyjęte w jednostce zasady rachunkowości, przeprowadzona pod kątem jej zgodności z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351, ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1911, ze zm.), wykazała, że według przyjętych zasad funkcjonowania konta 130 „Rachunek bieżący jednostki” mają być na nim ujmowane m.in. wpływy środków pieniężnych „otrzymanych od dysponentów wyższego stopnia na realizację własnych wydatków i do przekazania dysponentom niższego stopnia”. Podział na dysponentów środków (główny, drugiego i trzeciego stopnia) nie występuje w gospodarce finansowej jednostek samorządu terytorialnego. Poza tym zapis ten jest niespójny z opisem konta 223 „Rozliczenie wydatków budżetowych” w planie kont dla budżetu, w którym właściwie określono zasady rozliczania środków przekazywanych na realizację wydatków jednostkom budżetowym – str. 8 protokołu kontroli.

Kontrola prawidłowości zapisów dokonywanych w księgach rachunkowych, przeprowadzona pod kątem zgodności z przepisami ustawy o rachunkowości oraz rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont…, wykazała, że:

a) w przypadku operacji dotyczących zwrotów dochodów dokonywanych na koncie 901 „Dochody budżetu” stosowano dodatkowo techniczny zapis ujemny po obu stronach tego konta. Zasady funkcjonowania konta 901 określone załącznikiem nr 2 do rozporządzenia nie przewidują zachowywania czystości obrotów na tym koncie – str. 10 protokołu kontroli.

b) na koncie 902-7 w ewidencji budżetu ujęto wydatki budżetu w kwocie 80.532,85 zł poniesione bezpośrednio z rachunków budżetu oraz projektów ewidencjonowanych w ramach konta 133 „Rachunek budżetu”, które nie zostały zaewidencjonowane na koncie 130. Operacje związane z poniesieniem wydatków ujmowane były zapisem Wn 902 „Wydatki budżetu” – Ma 133 w księgach budżetu. Natomiast w ewidencji Urzędu księgowano je na kontach zespołów 0, 2, 4 i 7, w tym bezpodstawnie na koncie 223 „Rozliczenie wydatków budżetowych”, bowiem nie miała miejsca operacja zasilenia rachunku wydatków Urzędu w środki na wydatki, a zatem ich rozliczenia. Należy wskazać, że do ujmowania w Urzędzie jako jednostce budżetowej wydatków ponoszonych bezpośrednio z rachunku budżetu (lub innych rachunków prowadzonych w ramach konta 133) służy konto 130, zaś zasady sporządzania jednostkowego sprawozdania Rb-28S jednostki budżetowej (m.in. Urzędu Gminy) przewidują, że wydatki wykonane wykazuje się na podstawie danych księgowości analitycznej do rachunku bieżącego – § 8 ust. 2 pkt 3 Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 9 stycznia 2018 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1393, ze zm.). Dla stwierdzonych operacji właściwym jest w związku z tym utworzenie dodatkowego subkonta wydatków do konta 130 (odrębnego od subkonta służącego do ewidencji rachunku Urzędu), na którym – zamiast na koncie 223 – byłyby powielane w ewidencji Urzędu operacje poniesienia wydatku bezpośrednio z rachunków księgowanych w ewidencji budżetu w ramach konta 133. Z ustaleń kontroli wynika, że kwota 80.532,85 zł została wykazana w jednostkowym sprawozdaniu Rb-28S Urzędu Gminy mimo, że nie była ujęta na koncie 130 – str. 11-13 i 18 protokołu kontroli,

c) na koncie 226 „Długoterminowe należności budżetowe” na koniec 2018 r. ujęta była m.in. kwota 14.140 zł odpowiadająca ratom należnym za sprzedaż nieruchomości, które podlegały zapłacie w 2019 r. Należy wskazać, że od 2018 r. obowiązuje zmieniony opis funkcjonowania konta 226, z którego wynika, że zasady ewidencyjnego zaliczania należności do długoterminowych w jednostkach budżetowych są takie same jak wynikające z art. 3 ust. 1 pkt 18 lit. c) ustawy, tj. krótkoterminowy charakter posiadają należności, które stają się wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego. W związku z powyższym kwota 14.140 zł winna być na koniec 2018 r. przeniesiona na konto 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych” – str. 17 protokołu kontroli,

d) jak wynika z ustaleń zawartych na str. 24 protokołu kontroli, koszt prowadzenia rachunku depozytów jest ponoszony z rachunku depozytów, a następnie refundowany w całości ze środków budżetu. Wartość odsetek dopisywanych do rachunku depozytowego nie wystarcza na pokrycie kosztów prowadzenia rachunku, zatem w takiej sytuacji cała kwota naliczonych odsetek powinna być przekazywana na dochody budżetu; według ustaleń kontroli naliczone odsetki pozostają nadal na rachunku depozytów,

e) na koncie 222 „Rozliczenie dochodów budżetowych” w ewidencji Urzędu ujęto dochody zrealizowane na rachunku Urzędu jako jednostki budżetowej (6.468.033,68 zł) oraz „dochody zrealizowane na organie” (17.981.902,77 zł). W związku z powyższym konto 222 zastosowano niezgodnie z jego funkcją ekonomiczną, opisaną w załączniku nr 3 do rozporządzenia, którą jest ewidencji rozliczenia z budżetem zrealizowanych przez jednostkę budżetową dochodów. Konto to nie powinno być wykorzystywane do ewidencji operacji dotyczących dochodów realizowanych bezpośrednio na rachunku budżetu – str. 28-29 protokołu kontroli,

f) rozliczenie gminy Gródek – jako podatnika VAT – z urzędem skarbowym dokonywane jest za pomocą rachunku budżetu gminy i ewidencjonowane w księgach budżetu. Operacje dotyczące podatku VAT zachodzące w księgach Urzędu Gminy (związane ze sprzedażą i zakupami) ewidencjonowane są poprzez ujęcie wszystkich wpływów (łącznie z VAT należnym) do dochodów i wykazaniu ich w sprawozdaniu Rb-27S danego miesiąca a następnie pomniejszeniu tych dochodów o środki podatku VAT polegające odprowadzeniu do urzędu skarbowego – w momencie przekazywania środków z rachunku Urzędu na rachunek budżetu. W wyniku kontroli tego zagadnienia stwierdzono, że:

- część podatku VAT należnego, od której zgodnie z „cząstkową” deklaracją VAT-7 Urzędu Gminy odliczono podatek VAT naliczony, przeksięgowuje się na m.in. zmniejszenie wykonanych wydatków (zgodnie z obrotami na koncie 225-7-2 w 2018 r. była to kwota 65.719,36 zł). Wskazać należy, że zmniejszanie wydatków o kwotę odpowiadającą podatkowi VAT naliczonemu rozliczonemu z podatkiem należnym nie wynika z rzeczywistego przebiegu operacji gospodarczych. W dyspozycji jednostki – po rozliczeniu podatku VAT należnego z naliczonym – pozostaje bowiem kwota podatku należnego uzyskanego w związku z dokonaną sprzedażą, w wysokości rozliczonej z podatkiem naliczonym. Środki te pochodzą od kontrahentów, na rzecz których jednostka dokonała sprzedaży, a nie od podmiotu, u którego jednostka dokonywała zakupów. Okoliczność braku konieczności odprowadzenia VAT należnego, wynikająca z rozliczenia go z podatkiem naliczonym, nie powinna zatem skutkować zmniejszeniem wydatków, lecz zaliczeniem pozostałych w jednostce z tego tytułu środków pieniężnych do dochodów budżetowych w paragrafie odpowiednim do rodzaju sprzedaży, w związku z którą jednostka uzyskała te środki. Metoda stosowana przez Urząd prowadzi do sytuacji, w której nie jest odzwierciedlona faktyczna kwota wydatków poniesionych na zadania publiczne w wysokości udokumentowanej wyciągami bankowymi, obrazującymi przelewy na rzecz dostawców i wykonawców – str. 29-30 protokołu kontroli,

- w ewidencji Urzędu na koniec 2018 r. wykazane było w zakresie rozliczeń podatku VAT saldo Wn na koncie 225 w kwocie 142.006,67 zł; kwota ta nie dotyczyła należności gminy z tytułu rozliczenia VAT z US, wynikającego z deklaracji VAT-7 (rozliczenia te były księgowane w ewidencji budżetu) lecz rzekomej należności Urzędu Gminy od budżetu, mimo że Urząd nie jest podatkiem VAT i jako jednostka budżetowa nie może mieć (poza błędnymi operacjami w zakresie finansowania wydatków czy rozliczania dochodów) należności od własnego budżetu. Przekazywanie własnym jednostkom budżetowym zwróconych przez US kwot VAT bezpodstawnie przewidziano w zarządzeniu Pana Wójta z dnia 21 grudnia 2016 r. w sprawie zasad prowadzenia rozliczeń podatku od towarów i usług… Możliwość przekazania nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wynikającej z cząstkowych danych podmiotu objętego centralnym rozliczeniem przepisy prawa przewidują jedynie dla zakładu budżetowego, a i to pod warunkiem podjęcia przez organ stanowiący stosownej uchwały w tej sprawie – art. 15 ust. 4a i art. 16 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 869, ze zm.). Jest to w pełni uzasadnione, ponieważ jednostki budżetowe są podmiotami finansowanymi środkami budżetu,

- w ewidencji budżetu na koniec 2018 r. konto 227 wykazywało nierealne saldo zobowiązań w wysokości 119.706,86 zł będące wynikiem per salda rzekomego zobowiązania budżetu wobec Urzędu Gminy na kwotę 142.006,67 zł i należności od Komunalnego Zakładu Budżetowego z tytułu rozliczenia VAT w wysokości 22.302,02 zł (oprócz tego na saldo Ma składała się kwota 2,21 zł wynikająca z zaokrągleń) – str. 33 protokołu kontroli,

- na koncie 229 „Rozliczenie z II US Białystok VAT” wykazane było saldo należności w kwocie 163.336 zł odpowiadające sumie należności gminy wynikających z deklaracji VAT-7 za październik, listopad i grudzień 2018 r., które według danych deklaracji miały być zwrócone przez US w ciągu 60 dni – wpływy tych środków miały miejsce między 16 stycznia a 20 marca 2019 r. i zostały zaliczone do dochodów budżetu. Jako należności z tytułu dochodów budżetowych, kwoty te nie powinny wynikać z ewidencji budżetu, lecz z ewidencji Urzędu. Stwierdzono, że w sprawozdaniu Rb-27S za 2018 r. nie wykazano żadnych należności gminy z tytułu podlegającego zwrotowi przez urząd skarbowy podatku VAT. Wymienioną kwotę wykazano natomiast jako należność w sprawozdaniu Rb-N – str. 36-37 protokołu kontroli,

g) zwrot niewykorzystanych przez Urząd Gminy środków na wydatki w kwocie 9.226,14 zł ujęto w ewidencji budżetu zapisem ujemnym na kontach 133 i 223, czyli wbrew zasadom funkcjonowania tych kont określonym załącznikiem nr 2 do rozporządzenia. Wpływ zwrotu środków należało ująć zapisem Wn 133 – Ma 223 – str. 129-130 protokołu kontroli,

h) błędnie ewidencjonowano – na koncie 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami” – zobowiązania z tytułu środków podlegających przekazaniu Podlaskiej Izbie Rolniczej jako 2% udziału we wpływach z podatku rolnego. Mając na uwadze zasady funkcjonowania kont określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia, tego typu zobowiązania powinny być ujęte na koncie 240 „Pozostałe rozrachunki”. W związku z ustaleniami kontroli, zobowiązanie wobec izby rolniczej na koniec 2019 r. zostało ujęte na koncie 240 – str. 25 protokołu kontroli.

Kontrola sporządzonej sprawozdawczości w świetle przepisów rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie sprawozdawczości budżetowej oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1773) wykazała – oprócz opisanego wyżej pominięcia w sprawozdaniu Rb-27S należności z tytułu VAT podlegającego zwrotowi z urzędu skarbowego – że:

a) w jednostkowym sprawozdaniu Rb-27S budżetu i Urzędu sporządzonym za okres 2018 r. w kolumnie 8 „Dochody otrzymane” wykazano kwotę 24.456.768,06 zł, zamiast sumy 24.411.490,19 zł (różnica 45.277,87 zł), ustalonej przez kontrolujących na podstawie przepisów § 3 ust. 1 pkt 5, ust. 2 pkt 1 i 2, ust. 4 pkt 4 i ust. 5 pkt 3 załącznika nr 36 do rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej. Przyczyną rozbieżności były: różnice dotyczące zwrotów dotacji w trakcie roku, omyłka pisarska oraz błędne ujęcie dochodów wpłaconych na rachunek budżetu w styczniu 2018 r. a dotyczących 2017 r.; szczegółowe wyliczenie różnicy zamieszczono na str. 15-16 protokołu kontroli,

b) w kolumnie 9 sprawozdania jednostkowego Rb-27S ujęto m.in. całą kwotę należności pozostałych do zapłaty z tytułu sprzedaży ratalnej nieruchomości, wykazaną na koncie 226 w wysokości 54.710 zł. Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 2 załącznika nr 36 do rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej w kolumnie „Należności” nie wykazuje się należności długoterminowych. Z podanej kwoty charakteru długoterminowego na dzień sprawozdawczy nie miała jedynie kwota 14.140 zł, która – jak wyżej wskazano, powinna była zostać przeksięgowana na koniec roku na konto 221 – str. 17 protokołu kontroli,

c) w sprawozdaniu Rb-N o stanie należności oraz wybranych aktywów finansowych zawyżono o 831,95 zł kwotę wykazaną w pozycji „gotówka i depozyty”. Wskazana kwota odpowiada bezpodstawnie wykazanym w tej pozycji dotacjom podlegającym zwrotowi w 2019 r. do budżetu gminy przez dotowane podmioty, ujętym jako należności z tytułu dochodów budżetowych na koncie 221 – str. 19 protokołu kontroli,

d) wykazane w sprawozdaniu Rb-27ZZ w kolumnie „dochody wykonane potrącone na rzecz jednostek samorządu terytorialnego” kwoty dochodów winny być wykazane w takiej samej wysokości w sprawozdaniu Rb-27S w kolumnie „Dochody wykonane (wpływy minus zwroty)”. Kwoty te, zgodnie z § 6 ust. 4 załącznika nr 36 do rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej, należy wykazać w sprawozdaniu Rb-27S w par. 2360 „Dochody jednostek samorządu terytorialnego związane z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami”. W wyniku kontroli stwierdzono rozbieżność o 0,06 zł między tymi sprawozdaniami w przedstawionym zakresie, co było, jak wyjaśniła Skarbnik Gminy, wynikiem omyłki przy konsolidacji sprawozdań jednostkowych – str. 20 protokołu kontroli,

e) kwota wyliczonych w trakcie kontroli wolnych środków, przy uwzględnieniu sald ewidencji budżetu rzetelnie obrazujących dane świadczące o posiadaniu środków, które mogą być zaangażowane na finansowanie budżetu, wykazała, że dane w tym zakresie były prezentowane w sprawozdaniach Rb-NDS w nieprawidłowej wysokości po stronie wykonania, czego przyczyny należy upatrywać w przedstawionym wyżej ewidencjonowaniu w księgach budżetu operacji związanych z centralnym rozliczeniem podatku VAT, powodującym powstawanie nierealnych sald. Jak wynika z ustaleń kontroli, stan wolnych środków prezentowany po stronie wykonania w sprawozdaniach Rb-NDS sporządzanych za poszczególne kwartały 2018 r. był zaniżony o 6.771,85 zł a za poszczególne kwartały 2019 r. o 45.837,26 zł – str. 40-43 protokołu kontroli.

Kontrola prawidłowości udostępniania nieruchomości jednostkom organizacyjnym gminy wykazała, że GOPS włada nieruchomością na podstawie umowy użyczenia z dnia 20 listopada 2015 r. Zgodnie z przepisami art. 43 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 10 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2020 r. poz. 65) formą prawną władania nieruchomościami przez jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej jest trwały zarząd. Ustanawiany jest on w drodze decyzji, której elementy określają przepisy art. 45 ust. 2 ustawy – str. 121 protokołu kontroli.

Analiza rozliczeń z Komunalnym Zakładem Budżetowym z tytułu przyznanej dotacji przedmiotowej wykazała, że zakład otrzymywał w 2018 r. dotację przedmiotową:

- do odebranych ścieków na poziomie 1 zł do 1 m³ (w okresie od 1 stycznia do 28 lutego), 0,97 zł do 1 m³ (w okresie od 1 marca do 10 czerwca) oraz 1,61 zł do 1 m³ (w okresie od 11 czerwca do 31 grudnia),

- do energii cieplnej na poziomie 14 zł brutto do 1GJ sprzedanej energii cieplnej.

W dniu 18 stycznia 2019 r. Zakład przekazał roczne rozliczenie dotacji przedmiotowej. Z rozliczenia w zakresie ścieków wynika, iż zrzut ścieków w 2018 r. wyniósł 86.385,2 m³. W związku z tym należna dotacja powinna wynosić 113.101,29 zł, tj. o 1.521,29 zł więcej niż przekazano. Stwierdzono, że w księgach Urzędu nie przypisano na koniec 2018 r. zobowiązania wobec KZB, a należna dopłata dotacji przedmiotowej nie została przekazana zakładowi w 2019 r. Z wyjaśnień złożonych przez Pana Wójta wynika, że Zakład otrzymał dotację w planowanej wysokości. Dodatkowo w rozliczeniu przekazanym w dniu 18 stycznia 2019 r. w pozycji „Różnica do przekazania” Zakład wpisał kwotę 0 zł – str. 131-132 protokołu kontroli. Należy wskazać, że istotą dotacji przedmiotowej, o której mowa w przepisach art. 130 ust. 1 w zw. z art. 219 ustawy o finansach publicznych są dopłaty do określonych rodzajów wyrobów lub usług, kalkulowane według stawek jednostkowych. W przypadku realizowania większej ilości usług, niż pierwotnie stanowiąca podstawę zaplanowania wydatków w budżecie, konieczne jest uwzględnienie różnicy między kwotą dotacji należnej a kwotą dotacji przekazanej w wydatkach następnego roku budżetowego. Nierozliczenie z Zakładem dotacji przedmiotowej ustalonej w wysokości wynikającej z przemnożenia stawki przez faktyczną ilość usług prowadzi w efekcie do zmiany (obniżenia) stawki jednostkowej dotacji określonej przez Radę w przypadku realizacji usług objętych dopłatą na wyższym poziomie niż zakładany.

W toku kontroli dochodów budżetowych gminy badaniu poddano również dochody z tytułu podatków i opłat lokalnych, dla których organem podatkowym pierwszej instancji, w myśl art. 13 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, ze zm.), jest Pan Wójt. Kontrola prowadzona była w szczególności pod kątem prawidłowości i powszechności poboru wskazanych dochodów, windykacji zaległości podatkowych oraz rachunkowości podatkowej, w tym rzetelności sporządzania sprawozdań budżetowych, której wynik doprowadził do następujących ustaleń.

W efekcie weryfikacji danych wykazanych w sprawozdaniach Rb-27S i Rb-PDP sporządzonych za 2018 r. w zakresie prawidłowości prezentacji skutków obniżenia górnych stawek podatków lokalnych oraz skutków udzielonych ulg odroczeń, umorzeń, zwolnień stwierdzono, że:

a) nie wykazano w sprawozdaniu Rb-PDP w kolumnie 2a kwoty 936 zł. Z ustaleń kontroli wynika, że w 2018 r. podatnik wskazany w protokole kontroli wpłacił cztery raty po 234 zł wynikające z decyzji w sprawie rozłożenia na raty zaległości podatkowej wydanej w październiku 2016 r.;

b) zawyżono kwotę skutków obniżenia górnych stawek w podatku od nieruchomości od osób prawnych o 13.153,08 zł. Kwota skutków wynikająca z dokumentów źródłowych dotyczących 2018 r. wynosi 259.804,07 zł, natomiast w sprawozdaniu wykazano kwotę 272.957,15 zł;

 c) zaniżono o 7.252,48 zł skutki obniżenia górnych stawek w podatku od środków transportowych od osób fizycznych. W sprawozdaniu wykazano kwotę 85.700,25 zł, natomiast w trakcie kontroli – na podstawie okazanych deklaracji i decyzji podatkowych – ustalono, że kwota ta powinna wynieść 92.952,73 zł.

Dokonane ustalenia wskazują, że w części dotyczącej przedstawionych zagadnień dane te są niezgodne z ewidencją podatkową, co stanowi naruszenie § 9 ust. 1 i 2 rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej, zgodnie z którym kierownicy jednostek, są obowiązani sporządzać sprawozdania rzetelnie i prawidłowo pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym a kwoty wykazane w sprawozdaniach powinny być zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej – str. 58-59 protokołu kontroli.

           Opis na str. 60-64 protokołu kontroli zawiera wyniki kontroli prawidłowości udzielania ulg w zapłacie należności podatkowych na podstawie art. 67a Ordynacji podatkowej. Stwierdzono, że:

a) w przypadku decyzji Fn. 3123.27.2018.MC podstawą zastosowanego rozstrzygnięcia był art. 208 § 1 Ordynacji podatkowej. Z akt sprawy wynika, że w momencie złożenia wniosku na koncie podatnika nie figurowała zaległość podatkowa. Brak zaległości skutkuje tym, że wniosek nie może być rozpatrywany, ponieważ nie ma do tego merytorycznych przesłanek. W związku z powyższym, zgodnie z art. 165a § 1 ustawy, organ podatkowy powinien wydać postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania;

b) decyzje Fn. 3120.37.2018.AG i Fn.3120.99.2018.AG nie zawierają wyjaśnienia podstawy prawnej. Tym samym nie wykonano dyspozycji wynikającej z treści art. 210 § 4 Ordynacji podatkowej. Przepis ten stanowi, że uzasadnienie prawne zawiera wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji z przytoczeniem przepisów prawa;

c) w przypadku decyzji Fn. 3120.37.2018.AG z materiału dowodowego nie wynika, aby w trakcie postępowania organ podatkowy przeanalizował i uprawdopodobnił, że argumentacja podatnika dotycząca trudnej sytuacji finansowej ma faktycznie uzasadnienie. Zgodnie z art. 210 § 4 Ordynacji podatkowej organ podatkowy w uzasadnieniu faktycznym ma za zadanie  wskazanie faktów, które uznał za udowodnione, dowodów, którym dał wiarę, oraz przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności. Ponieważ mamy do czynienia z gminną jednostką organizacyjną, nie ulega wątpliwości, że organ podatkowy ma możliwość ustalenia informacji na temat stanu finansów wnioskodawcy również we własnym zakresie, z posiadanych dokumentów (w tym sprawozdań). Takie postępowanie czyniłoby zadość art. 122 Ordynacji podatkowej, którym ustawodawca wskazał, że w toku postępowania organy podatkowe podejmują wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy w postępowaniu podatkowym. Ponadto na organie ciąży obowiązek prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie (art. 121 Ordynacji). Aby postępowanie uznać za takowe, z materiału dowodowego powinno wynikać, że w jego toku wykorzystano wszystkie prawnie dopuszczone środki do ustalenia stanu faktycznego, m.in. zebrano całościowy materiał dowodowy i przeprowadzono czynności mające wpływ na ustalenie stanu faktycznego. W każdym innym przypadku możliwy jest zarzut, że w toku postępowania nie uprawdopodobniono występowania przesłanek wskazanych w art. 67a § 1 Ordynacji podatkowej.

           Z kolei kontrola powszechności i prawidłowości realizacji dochodów z tytułu podatku od nieruchomości w  grupie osób prawnych i jednostek niemających osobowości prawnej wskazuje, że w przypadku podatników wymienionych w zał. Nr 3/3 do protokołu kontroli pod wskazanymi pozycjami:

a) 9 – należy wyjaśnić prawidłowość sporządzenia deklaracji. Analiza dokumentu wskazała na wątpliwości co do prawidłowości wykazania części nieruchomości jako zwolnionej z opodatkowania na mocy art. 13 ust. 6 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz. U. z 2017 r. poz. 1153). Przepis ten stanowi, że osoby prawne kościołów i innych związków wyznaniowych są zwolnione od opodatkowania nieruchomości lub ich części, stanowiących własność tych osób lub używanych przez nie na podstawie innego tytułu prawnego na cele niemieszkalne, z wyjątkiem części zajmowanej na wykonywanie działalności gospodarczej. Z ustaleń kontroli wynika, że część działki, na której jest posadowiony budynek jest sklasyfikowana jako Bi – inne tereny zabudowane. W przypadku gdyby grunt ten był bezpośrednio związany z budynkiem mieszkalnym należałoby uznać, że jest wykorzystywany na cele mieszkalne a zatem nie może korzystać ze zwolnienia z podatku. Ponadto należy zweryfikować również powierzchnię użytkową budynku mieszkalnego. Z ustaleń kontroli wynika, że jego powierzchnia zabudowy wynosi około 194 m² i posiada on co najmniej 1,5 kondygnacji. Suma rzutów poszczególnych kondygnacji wynosi 291 m², zatem przybliżona powierzchnia użytkowa może oscylować w granicach 230 m²;

b) 13 – w złożonej deklaracji nie wykazał do opodatkowania budowli. Z ustaleń kontroli wynika, że nieruchomość jest ogrodzona a część gruntu również utwardzona. Ponieważ tego rodzaju urządzenia budowlane zgodnie są budowlami zgodnie z przepisami Prawa budowlanego (ustawa z dnia 7 lipca 1994 r.; Dz. U. z 2019 r. poz. 1186, ze zm.), to będąc w posiadaniu przedsiębiorcy podlegają opodatkowaniu na mocy art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1170, ze zm.);

c) 23 – należy zweryfikować prawidłowość wykazanych do opodatkowania części składowych nieruchomości. W złożonej deklaracji podatnik wykazał do opodatkowania grunty związane z działalnością gospodarczą o pow. 10.785 m², budynki związane z działalnością gospodarczą o pow. 2.709,74 m² oraz budowle o wartości 520.182,68 zł. Z ewidencji gruntów i budynków wynika, że podatnik posiada grunty sklasyfikowane jako Bi o pow. 10.785 m², grunty rolne zabudowane 15.339 m², użytki rolne RVI o pow. 5.177 m², grunty pod stawami Wsr o pow. 19.260 m² i grunty leśne o pow. 4.603 m². Z ustaleń kontroli wynika, że posiada on 10 obiektów budowlanych mogących spełniać kryteria budynków o pow. zabudowy około 2.421 m². Suma rzutów poszczególnych kondygnacji wynosi około 4.361 m². Przy założeniu, że wszystkie te obiekty są budynkami, przybliżona powierzchnia użytkowa może wynosić około 3.409 m² tj. o 700 m² więcej niż deklaruje podatnik. Wątpliwości budzi również sposób opodatkowania gruntów. Podatnik jako związane z działalnością wykazał jedynie grunty sklasyfikowane jako Bi. W ocenie kontrolującego takie postępowanie jest nieprawidłowe m.in. z uwagi na specyfikę działalności podatnika. Nieruchomość podatnika stanowi zorganizowaną całość a budynki związane z działalnością są umiejscowione w różnych jej częściach, niektóre z nich znajduje się na użytkach rolnych zabudowanych. Należy zatem ustalić faktyczną powierzchnię budynków i gruntów  związanych  z działalnością gospodarczą oraz wartość budowli związanych z działalnością gospodarczą. Zweryfikowanie powierzchni wykazanych do opodatkowania gruntów i budynków należy również przeprowadzić u podatników wymienionych pod poz. 27; 28; 49. W przypadku pierwszego z podatników ustalenia kontroli wskazują, że powierzchnia budynku może być większa o około 60 m² od tego co deklaruje podatnik. Ponadto część gruntu posiadanego przez podatnika jest utwardzona, a place jako urządzenia budowlane (art. 3 ust. 1 pkt 3 Prawa budowlanego) zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych podlegają opodatkowaniu w przypadku gdy są związane z działalnością gospodarczą. W przypadku drugiego podatnika ustalono, że powierzchnia posiadanych budynków jest znacząco większa od powierzchni wynikającej z deklaracji. Podatnik wskazał, że powierzchnia posiadanych budynków wynosi 330 m². Natomiast z ustaleń kontroli wynika, że tylko na działkach położonych w obrębie 12 ich powierzchnia zabudowy wynosi ponad 3.000 m². W większości mogą to być budynki korzystające ze zwolnienia wynikającego z art. 7 ust. 1 pkt 4 lit. b) ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, lecz nie wykazanie przez podatnika żadnej powierzchni korzystającej ze zwolnienia stanowi naruszenie art. 6 ust. 10 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Szczególną uwagę  należy zwrócić na budynki położone na działkach wymienionych w protokole kontroli. Łączna powierzchnia zabudowy tych budynków wynosi około 1.517 m². Trzeci z podatników w złożonej deklaracji wykazał do opodatkowania budynki mieszkalne o pow. 116,37 m² i budynki związane z działalnością gospodarczą o pow. 349,85 m². W trakcie kontroli ustalono, że działce znajdują się cztery obiekty budowlane mogące spełniać kryteria budynków. Łączna suma rzutów poszczególnych obiektów wynosi około 753 m² a przybliżona powierzchnia użytkowa około 600 m² tj. o 136 m² więcej niż deklaruje podatnik;

d) 50 – należy ustalić faktyczną powierzchnię budynku. W 2018 r. opodatkowana powierzchnia wynosiła 662,72 m². Według danych geodezyjnych budynek ma powierzchnię zabudowy wynoszącą 473 m² i jedną kondygnację. W trakcie kontroli ustalono, że budynek ma przynajmniej dwie kondygnacje, co wskazywałoby, że suma rzutów poszczególnych kondygnacji wynosi co najmniej 946 m² a przybliżona powierzchnia użytkowa budynku może oscylować w granicach 756 m². Ponadto należy ustalić, czy podatnik nie posiada budowli związanych z działalnością gospodarczą;

e) 44 – ustalono, że podatnik w części B.1 wiersz 6 deklaracji nie wskazał identyfikatorów działek i budynków wykazanych w deklaracji, co uniemożliwia zweryfikowanie ich powierzchni. W tym zakresie jest ona sporządzona niezgodne z obowiązującym wzorem ustalonym uchwałą Nr XVII/144/16 Rady Gminy Gródek z dnia 31 marca 2016 r. Ponadto z załącznika dołączonego do deklaracji wynika, że w wykazanej do opodatkowania powierzchni budynków pozostałych znajdują się dwa obiekty, które podatnik określił jako wiaty (pow. 293,06 m²). Należy zatem ustalić, czy obiekty te spełniają kryteria budynków, o których mowa w art. 1a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych; 

f) należy ustalić podmiot, na którym w 2018 r. ciążył obowiązek  podatkowy w zakresie opodatkowania gruntów sklasyfikowanych jako dr o pow. 65.671 m² (działka 732 obręb 16). Zgodnie z ewidencją geodezyjną grunty te figurują na podmiocie o nazwie Wojewódzki Zarząd Melioracji Wodnych. Z ustaleń kontroli wynika, że na mocy uchwały Nr XL/371/17 z dnia 25 września 2017 r. Sejmiku Województwa Podlaskiego w sprawie likwidacji Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Białymstoku i uchwały Nr XLIII/386/2017 Sejmiku Województwa Podlaskiego z dnia 27 listopada 2017 r. zmieniającej uchwałę w sprawie likwidacji Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Białymstoku, z dniem 31 grudnia 2017 r. podmiot został zlikwidowany. Opodatkowanie gruntów skutkowałoby uzyskaniem dochodów w wysokości 23.642 zł;

g) 40 – analiza ewidencji gruntów i budynków wykazała, że są w niej zapisy wskazujące, że gmina Gródek i Urząd Gminy Gródek władają gruntami Skarbu Państwa o pow. 4.941.986 m². Weryfikacja deklaracji podatkowej złożonej przez podatnika wykazała, że znacząca ich część tj. 4.371.896 m² nie został opodatkowana. Z wyjaśnień złożonych przez podatnika wynika, że w jego ocenie nie ma możliwości wykazania w składanej deklaracji przedmiotowych gruntów, ponieważ nie czuje się on ich posiadaczem a zapis w ewidencji gruntów i budynków wskazuje, jako na władającego, na Urząd Gminy, który nie jest podmiotem prawa cywilnego. Natomiast z ustaleń kontroli wynika, że nie stwierdzono aby kontrolowana jednostka występowała do organów odpowiedzialnych za prowadzenie ewidencji geodezyjnej o zweryfikowanie zapisów geodezyjnych podnosząc ich nieprawdziwość. Część z przedmiotowych gruntów, których podatnik nie jest właścicielem, to gminne drogi publiczne a z wyjaśnień złożonych przez podatnika wynika, że podjęto działania w celu komunalizacji gruntów. Nie jest zatem w pełni uzasadnione stanem faktycznym, że kontrolowana jednostka nie ma woli posiadania przedmiotowych gruntów. Istnieją przesłanki wskazujące wręcz na odwrotną sytuację. Nie stwierdzono również – w kontekście wyjaśnień – aby podjęto działania w celu ustalenia kto faktycznie włada tymi gruntami i na kim ciąży obowiązek podatkowy Należy podkreślić, że nie powinna być akceptowana sytuacja, w której znacząca część gruntów jest nieopodatkowana i nie jest prowadzone w tej materii żadne postępowanie. W związku z powyższym należy podjąć działania w celu ustalenia podmiotu, na którym ciąży obowiązek podatkowy za przedmiotowe grunty oraz wyegzekwować deklarację podatkową;

h) 33 – analizując dane wykazane w deklaracji stwierdzono, że w deklaracji wykazano jedynie budowle zwolnione z podatku na mocy § 2 ust. 1 pkt 4 uchwały Nr XXVI/206/16 Rady Gminy Gródek z dnia 26 grudnia 2016 r. w sprawie zwolnień w podatku od nieruchomości. Przepis ten stanowi, że z podatku są zwolnione grunty, budynki i budowle zajęte na realizację zadań o charakterze użyteczności publicznej w zakresie uzdatniania i zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz oczyszczania i zbiorowego odprowadzania ścieków. Jest mało prawdopodobne, że do tego rodzaju działalności nie wykorzystuje się gruntów i budynków (np. budynku oczyszczalni i gruntu z nim związanego) – str. 65-74 protokołu kontroli.

Kontrola realizacji dochodów z tytułu podatku rolnego od osób prawnych wykazała przypadki uprawdopodobniające na naruszenie przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2019 poz. 1256) – m.in. art. 3, art. 3a i art. 4 ust. 1 pkt 1 – w przypadku podatników wymienionych w załączniku nr 3/7 do protokołu kontroli pod poz.:

a) 8 – w złożonym dokumencie podatnik wykazał grunty o pow. 17,1498 ha, z których powierzchnia przeliczeniowa do opodatkowania wynosi 4,2656 ha. Natomiast z danych geodezyjnych i po uwzględnieniu umów dzierżaw ustalono, że w posiadaniu podatnika pozostają grunty o pow. 17,1102 ha, z których powierzchnia przeliczeniowa to 4,8338 ha;

b) 26 – w przypadku podatnika należy podjąć działania mające na celu wyegzekwowanie poprawnie złożonej deklaracji, tj. wyeliminowanie nieupoważnionego zapisu, w którym podatnik powołuje się na wyłączenie z opodatkowania. Postanowienia art. 3a ustawy o podatku rolnym podmiotowo wskazują kogo nie dotyczy obowiązek podatkowy. Złożenie deklaracji przez podatnika i wykazanie w niej gruntów należy traktować jako ich posiadanie, co na mocy art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku rolnym powoduje, że jest podatnikiem;

c) 13 – analiza deklaracji składanych przez podatnika na podatek rolny, leśny i od nieruchomości wykazała rozbieżności z danymi geodezyjnymi. Z dokumentów przekazanych przez podatnika wynika, że na początku 2018 r. w jego posiadaniu było 1.706,89 ha gruntów. Natomiast na koniec roku zadeklarowana powierzchnia gruntów wynosiła 1.751,212 ha. Z ewidencji gruntów i budynków wynika, że podatnik jest właścicielem gruntów o pow. 1.584,4518 ha oraz współwłaścicielem gruntów o powierzchni 350,6213 ha (udział podatnika wynosi 72,0487 ha). W kontrolowanym okresie podatnik nie składał odrębnych deklaracji na grunty, których jest współposiadaczem, co wskazuje, że zostały one dopisane (powierzchnia odpowiadająca udziałowi) do gruntów posiadanych wyłącznie przez podatnika. Ponieważ i w takiej sytuacji dane geodezyjne nie pokrywają się z danymi z deklaracji należy wyjaśnić z podatnikiem przedmiotową sytuację oraz wyegzekwować prawidłowo złożone deklaracje –str. 75-76 protokołu kontroli.

Kontrola realizacji dochodów z tytułu podatku leśnego od osób prawnych wykazała, że w przypadku podatnika wymienionego w załączniku nr 3/8 do protokołu kontroli pod poz. 4 należy zweryfikować powierzchnię wykazanych do opodatkowania lasów. Z ewidencji geodezyjnej wynika, że podatnik posiada grunty leśne o pow. 35,4565 ha i we współposiadaniu lasy o pow. 8,8047 ha (udział 2,4290 ha). W kontrolowanym okresie podatnik zadeklarował grunty leśne będące w jego wyłącznym posiadaniu o pow. 29,2210 ha a w przypadku współposiadanych pow. 3,6235 ha. Również w przypadku podatnika wymienionego pod poz. 9 z ustaleń kontroli wynika, że prezentowane dane nie pokrywają się z danymi geodezyjnymi. Z ewidencji gruntów i budynków wynika, że podatnik posiada grunty leśne o pow. 15.059,4014 ha i współposiada grunty leśne o pow. 30,8222 ha (udział 19,5936 ha). W deklaracji dotyczącej gruntów będących w wyłącznym posiadaniu podatnika wykazano grunty leśne o pow. 15.037,329 ha (na koniec roku) a we współwłasności 15,6636 ha. W dzierżawę podatnik przekazał grunty o pow. 2,9919 ha. Z ustaleń kontroli wynika, że w przypadku gruntów będących we współposiadaniu podatnik nie wykazał w deklaracji całości powierzchni działek a zadeklarował jedynie swój udział oraz nie wykazał udziałów w działkach wymienionych w protokole kontroli o pow. 6,8264 ha (udział podatnika 4,3727 ha) – str. 77 protokołu kontroli.

Z ustaleń kontroli opisanych na str. 78-83 protokołu kontroli, dotyczących prawidłowości i powszechności opodatkowania podatkami lokalnymi osób fizycznych wynika, że w przypadku podatników o numerach kont wymienionych poniżej należy zweryfikować dane będące podstawą naliczenia podatków:

a) 20131 – z ewidencji podatkowej i informacji podatkowej wynika, że podstawa opodatkowania budynku mieszkalnego wynosi 168 m². Natomiast ustalenia kontroli wskazują, że przybliżona powierzchnia użytkowa budynku może wynosić około 262 m²;

b) 1250172 – opodatkowana powierzchnia budynku mieszkalnego wynosi 136 m². Według ustaleń kontroli jego przybliżona powierzchnia użytkowa może wynosić około 200 m²;

c) 1290325 – z ustaleń kontroli wynika, że na działce znajduje się obiekt budowlany o powierzchni zabudowy 26 m². Ponieważ podatnik wykazał do opodatkowania tylko budynki mieszkalne należy ustalić, z jakiego rodzaju obiektem mamy do czynienia i czy spełnia on kryteria budynku;

d) 1030172 – z ewidencji podatkowej i informacji podatkowej wynika, że powierzchnia użytkowa budynku mieszkalnego wynosi 181,63 m². Według danych geodezyjnych budynek ma powierzchnię zabudowy wynoszącą 132 m² i posiada dwie kondygnacje (jedna podziemna). W informacji podatkowej podatnik wskazał, że część budynku ma wysokość mniejszą niż 2,2 m. Z ustaleń kontroli wynika, że budynek może posiadać użytkowe poddasze. W związku z tym należy ustalić ile kondygnacji posiada budynek i jaka jest ich wysokość. W przypadku gdy wysokość piwnicy będzie wynosiła ponad 2,2 m a poddasze będzie użytkowe, prawdopodobna powierzchnia użytkowa może wynieść około 260 m² (przy poddaszu do obliczenia powierzchni użytkowej przyjęto 50% rzutu powierzchni zabudowy parteru),

e) 1030199 – w ewidencji podatkowej i informacji podatkowej do opodatkowania wykazano jedynie  grunty i budynki związane z działalnością gospodarczą. Natomiast z ustaleń kontroli wynika, że część działki jest utwardzona. Zgodnie z art. 3 ust. 3 w zw. z ust. 9 Prawa budowlanego place uznaje się za budowle a w przypadku gdy są związane z działalnością gospodarczą podlegają opodatkowaniu na mocy art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych,

f) 30022 – należy ustalić faktyczną powierzchnię budynków. W informacji podatkowej do opodatkowania wykazano budynki związane z działalnością o pow. 115,20 m² i budowle o wartości 6.200 zł. Z ewidencji gruntów i budynków wynika, że podatnik posiada trzy budynki o powierzchni zabudowy: 148 m² i jedna kondygnacja; 40 m² i jedna kondygnacja; 83 m² i jednej kondygnacji. W ewidencji podatkowej znajduje się informacja, że trzeci budynek to budowla. Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2019 r. poz. 725) podstawą wymiaru podatku od nieruchomości są dane wynikające z ewidencji gruntów i budynków. Do momentu, w którym inne dokumenty nie świadczą o tym, że są one błędne, przy wymiarze organ podatkowy powinien posiłkować się informacjami wynikającymi z ewidencji gruntów i  budynków. Zakładając, że opodatkowaniu podlegają jedynie dwa budynki to łączna powierzchnia zabudowy tych obiektów wynosi 188 m². A zatem opodatkowana wartość stanowi około 60% powierzchni zabudowy. Należy zatem zweryfikować, czy powierzchnia ścian może stanowić 40% powierzchni zabudowy. Ponadto należy również zwrócić uwagę na wartość wykazanych do opodatkowania budowli. Biorąc pod uwagę, że w jej skład może wchodzić obiekt budowlany o pow. 83 m² i budowla w postaci utwardzonego placu, to wartość 6.200 zł budzi wątpliwości;

g) 30178 – podatnik wykazał do opodatkowania budynki pozostałe o pow. 194,56 m², budynki związane z działalnością gospodarczą o pow. 146,74 m² oraz grunty zajęte na działalność gospodarczą o pow. 712 m² i grunty pozostałe 1.176 m². Ustalenia dokonane w trakcie kontroli, m.in. przy pomocy strony geoportal.gov.pl, wskazują, że do prowadzenia działalności mogą być wykorzystywane budowle w postaci utwardzonego placu. Ponadto wątpliwości budzi wykazana do opodatkowania jako „pozostała” część budynku. W budynku tym jest prowadzona działalność usługowa. Należy zatem ustalić czy faktycznie część budynków nie jest związana z działalnością gospodarczą;

h) 30013 – w przypadku podatnika należy zweryfikować prawidłowość opodatkowania gruntu i budynku związanego z działalnością gospodarczą. Z analizy dokumentacji dotyczącej podatnika wynika, że opodatkowana powierzchnia gruntu związanego z działalnością gospodarczą (70 m²) jest mniejsza od powierzchni zabudowy budynku, w którym jest ona prowadzona. Ponadto należy ustalić czy faktycznie ponad 30% powierzchni zabudowy budynku mogą zajmować jego ściany;

 i) 1030042 – należy zweryfikować prawidłowość opodatkowania części gruntów jako pozostałe. Z ustaleń kontroli wynika, że prawdopodobnie cała działka jest zajęta na prowadzenie działalności gospodarczej. Znajdują się na niej dwa obiekty budowalne, które podatnik wykorzystuje do jej prowadzenia. Nie ma budynków mieszkalnych, co wskazywałoby, że część nieruchomości nie jest zajęta na działalność. A zatem wykazanie jako związanej z działalnością powierzchni gruntów odpowiadającej powierzchni opodatkowanych budynków (145 m²) budzi uzasadnione wątpliwości Ponadto należałoby ustalić, czy na nieruchomości nie ma obiektów budowlanych mogących spełniać kryteria budowli (np. ogrodzenia);

j) 1160022 – w przypadku podatnika należy ustalić czy druga kondygnacja budynku mieszkalnego to część użytkowa. Z ewidencji podatkowej i informacji podatkowej wynika, że powierzchnia użytkowa budynku mieszkalnego wynosi 75,10 m². Z danych geodezyjnych wynika, że powierzchnia zabudowy wynosi 104 m² i budynek posiada 2 kondygnacje. Natomiast z ustaleń kontroli wynika, że faktycznie budynek posiada drugą kondygnację ale powierzchnia zabudowy wynosi około 75 m² i zawiera ona skosy. Mając na uwadze te informacje suma rzutów poszczególnych kondygnacji wynosiłaby około 137,50 m² a powierzchnia użytkowa może oscylować w granicach 110 m²;

k) 130029 – z ustaleń kontroli wynika, że opodatkowano podatkiem rolnym grunty sklasyfikowane jako Ł Wsr VI o pow. 0,3625 ha. Takie działanie należy uznać za nieprawidłowe ponieważ grunty rolne VI klasy są zwolnione z podatku na mocy art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku rolnym;

l) 30034 – ustalenia kontroli wskazują, że wykazana przez podatnika do opodatkowania powierzchnia użytkowa budynków wynosząca 357,36 m² stanowi niecałe 60% sumy rzutów powierzchni zabudowy posiadanych obiektów. Z ewidencji geodezyjnej wynika, że podatnik posiada dwa budynki: pierwszy o powierzchni zabudowy 108 m² i trzech kondygnacjach a drugi – 95 m² i trzech kondygnacjach. Suma rzutów wszystkich kondygnacji wynosi 609 m². Należy więc zweryfikować czy na ściany i klatki schodowe przypada ponad 40% powierzchni zabudowy budynków;

 ł) 420006 – w kontrolowanym okresie podstawa opodatkowania budynków mieszkalnych wynosiła 250 m². Ustalono, że podatnik posiada dwa budynki mieszkalne: pierwszy o powierzchni zabudowy wynoszącej około 127 m² i dwóch kondygnacjach, natomiast drugi budynek posiada jedną kondygnacje i powierzchnię zabudowy wynoszącą około 160 m². Suma rzutów poszczególnych kondygnacji wynosi łącznie dla obydwu budynków 414 m² a przybliżona powierzchnia użytkowa powinna wynosić około 328 m²;

 m) 1290142 – podatnik wykazał do opodatkowania budynki związane z działalnością gospodarczą o pow. 207 m², grunty związane z działalnością gospodarczą o pow. 220 m², grunty pozostałe o pow. 4.625 m² i lasy o pow. 0,2331 ha. W trakcie kontroli ustalono, że na działce znajdują się dwa budynki o powierzchni zabudowy 329 m². Przybliżona powierzchnia użytkowa budynku może wynieść około 260 m². Należy zatem ustalić faktyczną powierzchnię użytkową budynku, czy przedmiotem najmu są oba budynki oraz jaka jest faktycznie powierzchnia gruntu zajęta na działalność gospodarczą;

n) 290126 – z ustaleń kontroli wynika, że dane dotyczące opodatkowanej powierzchni gruntu zajętego na działalność gospodarczą, wykazane w informacji podatkowej, mogą być niezgodne ze stanem faktycznym. Opodatkowana powierzchnia gruntów związanych z działalnością gospodarczą wynosi 3.401 m². W trakcie kontroli na podstawie zdjęć z geoportal i google.pl/maps ustalono, że najprawdopodobniej w prowadzonej działalnością są wykorzystywane również 2 działki wskazane w protokole kontroli;

o) 1290135 – w przypadku podatnika należy zweryfikować powierzchnie wykazanych do opodatkowania budynków. W kontrolowanym okresie podstawy opodatkowania poszczególnych budynków były następujące: budynki mieszkalne o pow. 155 m², budynki pozostałe o pow. 100 m² i budynki związane z działalnością gospodarczą o pow. 30,50 m², grunty pozostałe o pow. 1378 m² i grunty związane z działalnością gospodarczą o pow. 53 m². W trakcie kontroli ustalono, że budynek mieszkalny ma powierzchnię zabudowy około 120 m² i trzy kondygnacje, pierwszy budynek niemieszkalny ma powierzchnię zabudowy około 20 m² i jedną kondygnację, a drugi – około 90 m² i posiada prawdopodobnie dwie kondygnacje (w przypadku drugiej należy ustalić jej wysokość). Przybliżona powierzchnia budynku mieszkalnego może wynieść około 360 m² a przybliżona powierzchnia użytkowa może około 288 m². Ponadto należy zweryfikować czy faktycznie tylko 1/3 budynków niemieszkalnych jest wykorzystywana do prowadzonej działalności;

p) 380149 – z ewidencji podatkowej wynika, że podatnik wykazał do opodatkowania budynki mieszkalne o pow. 145 m². W trakcie kontroli  ustalono, że podatnik posiada dwa budynki mieszkalne: pierwszy o powierzchni zabudowy około 110 m² i prawdopodobnie o dwóch kondygnacjach (druga zawiera skosy), drugi – około 65 m² i prawdopodobnie posiada również dwie kondygnacje, przy czym druga kondygnacja zawiera skosy. Obliczając sumę rzutów poszczególnych kondygnacji przyjęto, że druga kondygnacja to 50% pierwszej. Suma rzutów poszczególnych kondygnacji wynosi 262 m² a przybliżona powierzchnia użytkowa może wynieść około 210 m².

Opisane powyżej ustalenia wskazują, że należy zintensyfikować prowadzone działania sprawdzające w zakresie ustalenia stanu faktycznego. Ich prowadzenie powinno pozwolić na zachowanie powszechności i prawidłowości opodatkowania oraz zmaksymalizowanie wysokości uzyskiwanych dochodów z tytułu podatków lokalnych. W tym celu należy wykorzystać przede wszystkim dane wynikające z zapisów ewidencji gruntów i budynków, która to baza danych zgodnie z art. 21 ust. 1 Prawa geodezyjnego i kartograficznego jest podstawą wymiaru podatku od nieruchomości, oraz inne źródła informacji pomocne w ustaleniu stanu faktycznego.

W wyniku kontroli realizacji dochodów z tytułu podatku od środków transporotowych stwierdzono, że podatnik o nr konta 100026 wykazał w pozycji dmc pojazdu wartość 20,5 tony. Natomiast z ewidencji pojazdów przekazanych przez Starostwo Powiatowe w Białymstoku wynika, że dmc pojazdu to 26 ton. Mając na uwadze pozostałe parametry pojazdu (3 osie i inny rodzaj zawieszenia) stawka podatku za pojazd powinna wynieść 2.088 zł (w deklaracji wykazano 1.752 zł). Z uwagi, iż pojazd był opodatkowany za trzy miesiące podatnik powinien zapłacić podatek o 84 zł większy niż zadeklarował. Wyjaśnienia wymaga również prawidłowość ustalenia podstawy opodatkowania w przypadku podatnika wskazanego na str. 84 protokołu kontroli. W złożonej deklaracji nie wskazał on dmc zespołu pojazdów a jedynie podał dmc pojazdu wynoszące 27 ton (pozostałe parametry: 3 osie i inny system zawieszenia). Naliczony podatek wynosi 1.080 zł. Z okazanych dokumentów wynika, że podatnik posiada 6 samochodów ciężarowych i każdy ma dmc większe niż 18 ton. W związku z powyższym potencjalne dmc zespołu jest większe niż 37 ton, a stawka dla tego rodzaju pojazdów wynosi 1.452 zł. Należy również wyjaśnić dlaczego podatnik w przypadku jednego z pojazdów zadeklarował podatek w wysokości 236 zł. Mamy do czynienia z samochodem ciężarowym o dmc wynoszącym 18 ton, posiadającym 2 osie i inny system zawieszenia. Zgodnie z uchwałą stawka dla tego typu pojazdów wynosi 1.416 zł. Z zapisów deklaracji wynika, że pojazd podlegał opodatkowaniu za cały 2018 r.

Analiza deklaracji podatkowych podatników wymienionych w załącznikach nr 3/7 i 3/10 do protokołu kontroli wykazała, że część z nich składała deklaracje po terminach wskazanych w przepisach materialnego prawa podatkowego. Ponieważ takie działanie może  stanowić co najmniej wykroczenie skarbowe, o którym mowa art. 56 § 4 ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2020 r. poz. 19), należy każdorazowo rozważyć możliwość zawiadomienie właściwego miejscowo naczelnika urzędu skarbowego o naruszeniu przez podatników przepisów materialnego prawa podatkowego – str. 75 i 84 protokołu kontroli.

Kontrolując prawidłowość i powszechność prowadzenia działań upominawczych i egzekucyjnych stwierdzono, że:

a) w kontrolowanej jednostce nie ewidencjonowano prowadzonych działań informacyjnych; zgodnie z § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 30 grudnia 2015 w sprawie postępowania wierzycieli należności pieniężnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1483) działania informacyjne są rejestrowane w postaci papierowej lub elektronicznej przez wskazanie w szczególności formy działania informacyjnego i daty podjęcia działania informacyjnego,

b) w przypadku podatników o nr kont 10006; 10014; 10015; 70032; 280005; 320073; 101002; 1250236; 600023; 600038 i 600087 stwierdzono, że działania upominawcze podjęto ponad trzy miesiące od momentu powstania zaległości. Zgodnie z § 7 ust. 1 pkt 1 przywołanego rozporządzenia Ministra Finansów wierzyciel jest zobowiązany do wystawienia upomnień niezwłocznie a w przypadku gdy uzna za stosowane podjęcie w pierwszej kolejności działań informacyjnych nie później niż po upływie 21 dni od dnia, w którym po raz pierwszy działania podjęto jeżeli z tych działań wynika, że obowiązek zostanie dobrowolnie wykonany. Mając zatem na uwadze treść przepisu należy wskazać, że termin trzech miesięcy i dłuższy jest zbyt odległy aby uznać, że w przypadku tych podatników prace są prowadzone niezwłocznie,

c) niewystawienie tytułów wykonawczych stwierdzono jedynie w przypadku podatników nr 100015 i 280005. Zgodnie z art. 6 § 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2019 r. poz. 1438, ze zm.) w razie uchylania się zobowiązanego od wykonania obowiązku wierzyciel powinien podjąć czynności zmierzające do zastosowania środków egzekucyjnych. Brak tytułów wykonawczych w przypadku wymienionych podatników narusza przywołany przepis,

d) w przypadku podatników o nr kont 10006; 10014; 10015; 10032; 240048; 280005; 320073; 101002; 1030408; 60038; 600050; 600087 i 1250236 wystawiono tytułu wykonawcze po upływie trzech miesięcy. Mając na uwadze treść art. 15 § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz § 9 przywołanego rozporządzenia, podjęcie działań w takim terminie pozostaje wbrew wymienionym przepisom. Wynika z nich m.in., że tytuły wystawia się nie wcześniej niż po upływie 7 dni od dnia otrzymania przez dłużnika upomnienia oraz nie później niż po upływie 21 dni od dnia podjęcia pierwszych czynności informacyjnych.

Należy zauważyć, że prowadzenie systematycznych i terminowych działań upominawczych może wpłynąć na wysokość realizowanych dochodów z tytułu należności podatkowych. Należy zatem dokonać analizy przyczyn powstałych uchybień i podjąć działania aby w przyszłości takie sytuacje nie miały miejsca – str. 85-87 protokołu kontroli.

W zakresie prawidłowości stosowania klasyfikacji budżetowej określonej przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1053, ze zm.) stwierdzono, że:

a) w rozdz. 85154 „Przeciwdziałanie alkoholizmowi” par. 4510 „Opłaty na rzecz budżetu państwa” ujęto wydatki na opłaty sądowe na kwotę 3.125,62 zł, które powinny być sklasyfikowane w par. 4610 „Koszty postępowania sądowego i prokuratorskiego” – str. 99 protokołu kontroli,

b) w par. 4270 „Zakup usług remontowych” ujęto wydatki na serwis oprogramowania w kwocie 1.594,08 zł, które powinny być sklasyfikowane w par. 4300 „Zakup usług pozostałych” – str. 119 protokołu kontroli.

W zakresie wydatków ponoszonych z tytułu wypłat diet radnym Rady Gminy Gródek ustalono, że 27 marca 2018 r. odbyło się posiedzenie wspólne komisji stałych Rady Gminy Gródek, za które jednemu z radnych nie wypłacono diety w wysokości 120 zł, mimo potwierdzenia jego obecności na liście. Wyjaśniono, że było to wynikiem omyłkowego nieumieszczenia radnego na liście wypłat – str. 97 protokołu kontroli.

W zakresie udzielania zamówień publicznych badaniu poddano m.in. przetarg nieograniczony na udzielenie i obsługę kredytów: długoterminowego w kwocie 2.660.000 zł z przeznaczeniem na finansowanie planowanego deficytu budżetu w 2018 r. oraz na wyprzedzające finansowanie działań finansowanych ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej w kwocie 1.476.000 zł – str. 108-114 protokołu kontroli. Jako kryteria wyboru ofert przyjęto cenę ofertową – 60 pkt i termin wypłaty transzy kredytu – 40 pkt. Termin wypłaty transzy kredytu należało wyrazić w pełnych dniach roboczych. Możliwy do zaoferowania termin wypłaty transzy musiał zawierać się w przedziale między od 1 do 5 dni roboczych.

Przyjęta przez jednostkę waga i sposób oceny kryteriów mogły teoretycznie doprowadzić do sytuacji, w której oferta z ceną 789.453,03 zł (najniższa zaoferowana w przetargu kwota) oraz 2 dniami na uruchomienie kredytu okazałaby się mniej korzystna (uzyskałaby niższą liczbę punktów) niż oferta z ceną 1.179.453,03 zł (droższą o 390.000 zł) oraz 1 dniem na uruchomienie kredytu – punktacja odpowiednio 80 i 80,16 pkt.

Zgodnie z art. 91 ust. 2a ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1843) zamawiający będący jednostką sektora finansów publicznych może zastosować kryterium ceny jako jedyne kryterium oceny ofert lub kryterium o wadze przekraczającej 60%, jeżeli określi w opisie przedmiotu zamówienia standardy jakościowe odnoszące się do wszystkich istotnych cech przedmiotu zamówienia oraz wykaże w załączniku do protokołu, w jaki sposób zostały uwzględnione w opisie przedmiotu zamówienia koszty cyklu życia. W ocenie kontrolujących w specyfikacji istotnych warunków zamówienia określono przedmiot zamówienia dostatecznie precyzyjnie. Z kolei cykl życia Prawo zamówień publicznych definiuje w art. 2 pkt 1a jako wszelkie możliwe kolejne lub powiązane fazy istnienia przedmiotu dostawy, usługi lub roboty budowlanej, w szczególności badanie, rozwój, projektowanie przemysłowe, testowanie, produkcję, transport, używanie, naprawę, modernizację, zmianę, utrzymanie przez okres istnienia, logistykę, szkolenie, zużycie, wyburzenie, wycofanie i usuwanie. Zagadnienie cyklu życia nie może mieć zatem wpływu na usługę, jaką jest udzielenie kredytu bankowego.

Podstawowym celem prowadzenia postępowania o udzielenie udzielenia zamówienia publicznego jest dokonanie wyboru najkorzystniejszej oferty w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy. Sformułowanie kryteriów oceny ofert, które mogą prowadzić do wyniku postępowania skutkującego dokonaniem wyboru oferty istotnie droższej przy braku korzyści adekwatnie rekompensujących potencjalnie wyższe wydatki świadczy o nieprawidłowym przygotowaniu postępowania – umożliwia bowiem m.in. manipulowanie przez wykonawców jego wynikiem poprzez odpowiednie formułowanie ofert w zakresie kryterium niemającego w praktyce istotnego znaczenia dla realizacji zamówienia, tj. czasu uruchomienia kredytu. Zamawiający powinien kształtować kryteria w sposób zapewniający wybór oferty najkorzystniejszej, ustalając inne niż cena kryteria na poziomie odpowiednim do ich rzeczywistej istotności względem wydatków, które będą poniesione na realizację zamówienia. Prawo zamówień publicznych nie znosi obowiązku stosowania art. 44 ust. 3 pkt 1 ustawy o finansach publicznych, zgodnie z którym wydatki publiczne powinny być dokonywane w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów.

W wyjaśnieniu złożonym w sprawie przyjętych kryteriów wskazał Pan, że Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy Pzp Zamawiający wybiera ofertę najkorzystniejszą na podstawie kryteriów oceny oferty określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Zgodnie z ust. 2a jednostki sektora finansów publicznych kryterium ceny mogą zastosować jako jedyne kryterium oceny ofert lub kryterium o wadze przekraczającej 60%, jeżeli określą w opisie przedmiotu zamówienia standardy jakościowe odnoszące się do wszystkich istotnych cech przedmiotu zamówienia oraz wykażą w załączniku do protokołu w jaki sposób zostały uwzględnione w opisie przedmiotu zamówienia koszty cyklu życia. Zamawiający nie był w stanie określić w opisie przedmiotu zamówienia standardów jakościowych odnoszących się do wszystkich istotnych cech przedmiotu zamówienia, co przy przetargu na udzielenie kredytu jest bardzo trudne. Dlatego też kryterium ceny mogło mieć wagę nie większą niż 60% i konieczne było ustalenie innych kryteriów oceny ofert odnoszące do przedmiotu zamówienia. Zamawiający uznał, iż kryterium terminu wypłaty transzy kredytu od dnia złożenia dyspozycji przez Zamawiającego jest istotne przy badaniu ofert i niesprzeczne z postanowieniami ustawy Prawo zamówień publicznych. Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku pragnie zwrócić uwagę, że problemy interpretacyjne związane z rozumieniem poszczególnych pojęć zawartych w ustawie powinny być rozwiązywane z uwzględnieniem naczelnego celu instytucji udzielania zamówień publicznych a nie w sposób, który może prowadzić do osiągnięcia wyniku postępowania stanowiącego zaprzeczenie tego celu.

Stwierdzone w trakcie kontroli nieprawidłowości i uchybienia były w głównej mierze wynikiem nieprzestrzegania bądź błędnej interpretacji przepisów prawnych dotyczących gospodarki finansowej i rachunkowości gminy.

Organem wykonawczym gminy wiejskiej jest Wójt, na którym spoczywają obowiązki dotyczące m.in. przygotowywania projektów uchwał Rady Gminy, wykonywania budżetu i gospodarowania mieniem, a także ogólna odpowiedzialność za prawidłową gospodarkę finansową (art. 30 ust. 1 i 2, art. 60 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). Wójt jako organ wykonawczy wykonuje zadania przy pomocy Urzędu, działającego w strukturze organizacyjnej wskazanej w protokole kontroli, którego jest kierownikiem (art. 33 ust. 1 i 3 ustawy). Odpowiedzialność za gospodarkę finansową Urzędu, jako jednostki sektora finansów publicznych, w tym za wykonywanie obowiązków w zakresie kontroli zarządczej, spoczywa na Wójcie Gminy – kierowniku jednostki – zgodnie z art. 53 ust. 1 i art. 69 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach publicznych oraz pracownikach, którym powierzono obowiązki w zakresie gospodarki finansowej.

Wójt Gminy jest również organem podatkowym pierwszej instancji w myśl przepisu art. 13 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej.

Obowiązki w zakresie prowadzenia rachunkowości spoczywały w kontrolowanym okresie na 2 osobach zajmujących stanowisko Skarbnika Gminy – jedna z nich pełniła funkcję do 30 czerwca 2018 r., zaś druga w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2018 r. Osoba obecnie zajmująca stanowisko Skarbnika pełni obowiązki od 1 stycznia 2019 r. Prawa i obowiązki głównego księgowego (skarbnika) określają przepisy art. 54 ustawy o finansach publicznych

Mając na uwadze ustalenia kontroli, na podstawie art. 9 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, zalecam:

1. Dokonanie zmian w treści przepisów wewnętrznych składających się na dokumentację opisującą przyjęte zasady rachunkowości poprzez usunięcie z opisu konta 130 postanowień przewidujących ujmowanie na nim środków pieniężnych otrzymanych od dysponentów wyższego stopnia na realizację własnych wydatków i do przekazania dysponentom niższego stopnia.

2. Zobowiązanie Skarbnika Gminy do wyeliminowania nieprawidłowości i uchybień w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym stwierdzonych za okres pełnienia funkcji przez poprzednich Skarbników, poprzez:

a) zaprzestanie stosowania technicznych zapisów ujemnych na koncie 901,

b) ewidencjonowanie na koncie 130 wszystkich wydatków poniesionych w ciężar planu finansowego Urzędu; w przypadku poniesienia wydatku bezpośrednio z rachunku budżetu dokonywanie powielenia tej operacji w ewidencji Urzędu z wykorzystaniem utworzonego dla tego rodzaju zdarzeń subkonta do konta 130,

c) ustalanie kwoty należności długoterminowych na koncie 226 z uwzględnieniem obowiązującego od 2018 r. opisu zasad funkcjonowania tego konta,

d) przelewanie na dochody budżetu niezwróconych odsetek od depozytów w sytuacji, gdy koszty prowadzenia rachunku depozytów były wyższe niż naliczone odsetki,

e) zaprzestanie ujmowania na koncie 222 w ewidencji Urzędu operacji dotyczących dochodów zrealizowanych bezpośrednio na rachunku budżetu,

f) prowadzenie ewidencji operacji związanych z centralnym rozliczeniem podatku VAT w sposób zapewniający odzwierciedlenie w księgach i sprawozdawczości rzeczywistego stanu rozrachunków z tego tytułu; w tym celu uwzględnienie w szczególności, że:

- prowadzenie ewidencji centralnego rozliczenia podatku VAT w księgach budżetu uniemożliwia prawidłowe zaksięgowanie należności z tytułu dochodów budżetowych,

- rzeczywistymi rozrachunkami związanymi z centralnym rozliczeniem podatku VAT są rozliczenia gminy z urzędem skarbowym wynikające z deklaracji VAT-7 oraz ewentualne rozliczenia budżetu z zakładem budżetowym,

- w związku z wystąpieniem – w zakresie danych dotyczących danej jednostki budżetowej – nadwyżki podatku VAT naliczonego nad należnym, nie powinny być ewidencjonowane rozliczenia z tą jednostką, ponieważ przepisy prawa przewidują transfery środków z tego tytułu tylko między budżetem a zakładami budżetowymi,

- zmniejszanie wydatków budżetu o kwoty VAT należnego rozliczonego z VAT naliczonym jest sprzeczne z rzeczywistym przebiegiem operacji, ponieważ w dyspozycji Urzędu pozostają w takiej sytuacji środki uzyskane w związku z realizacją dochodów, a nie środki zwrócone przez kontrahentów, na rzecz których poniesiono wydatki,

g) ewidencjonowanie operacji wpływu na rachunek budżetu zwróconych środków na wydatki zapisem dodatnim Wn 133 – Ma 223.

3. W zakresie sprawozdawczości:

a) wykazywanie w sprawozdaniu Rb-27S kwoty dochodów otrzymanych w wysokości ustalonej zgodnie z przepisami wskazanymi w części opisowej wystąpienia,

b) zaniechanie wykazywania w sprawozdaniu Rb-27S należności długoterminowych,

c) zaprzestanie uwzględniania w pozycji „gotówka i depozyty” sprawozdania Rb-N ujętych na koncie 221 należności z tytułu dotacji podlegających zwrotowi do budżetu gminy,

d) zapewnienie zgodności między danymi sprawozdań Rb-27S i Rb-27ZZ w zakresie dochodów stanowiących udział gminy we wpływach z zadań zleconych,

e) wykazywanie w sprawozdaniu Rb-27S należności od urzędu skarbowego z tytułu podatku VAT, jeżeli ich zwrot skutkował będzie powstaniem dochodu budżetu,

f) wykazywanie w sprawozdaniu Rb-NDS po stronie wykonania prawidłowych danych w zakresie posiadanych wolnych środków, tj. kwot mających rzeczywiste pokrycie w środkach pieniężnych, które gmina może zaangażować na finansowanie budżetu danego roku,

g) zweryfikowanie i skorygowanie danych wykazanych w sprawozdaniach Rb-27S i Rb-PDP za 2018 r. w zakresie wynikającym z kontroli podatków i opłat lokalnych.

4. Ustanowienie na rzecz GOPS trwałego zarządu nieruchomością, którą włada ta jednostka.

5. W zakresie rozliczania dotacji przedmiotowej udzielonej KZB:

a) przekazywanie zakładowi dotacji w wysokości wynikającej z iloczynu faktycznej ilości zrealizowanych jednostek usług objętych dotowaniem i stawki jednostkowej dotacji,

b) zobowiązanie kierownika KZB do sporządzania rozliczenia dotacji zawierającego rzetelnie ustalone dane, obrazujące stan należności lub zobowiązań zakładu wobec budżetu gminy wynikający ze stosunku otrzymanej dotacji do iloczynu faktycznej ilości zrealizowanych jednostek usług objętych dotowaniem i stawki jednostkowej dotacji,

c) zobowiązanie Skarbnika do dokonywania, na podstawie rzetelnego rozliczenia dotacji, przypisu należności lub zobowiązań w stosunku do KZB, w księgach tego roku, za który rozliczana jest dotacja,

d) rozliczenie z KZB kwoty 1.521,29 zł, o którą zaniżono dotację przedmiotową za 2018 r.

6.  Przeprowadzanie systematycznych i kompletnych czynności sprawdzających, do których zobowiązują przepisy Ordynacji podatkowej, z wykorzystaniem procedur zawartych w dziale V tej ustawy.

7. Wyjaśnienie i wyeliminowanie wskazanych w protokole i części opisowej wystąpienia rozbieżności i niejasności w zakresie prawidłowości danych wykazanych w informacjach i deklaracjach podatkowych oraz ich zgodności z obowiązującymi przepisami. W odpowiedzi na zalecenia przedstawienie wyników poszczególnych ustaleń, także ich efektów finansowych.

8. Przestrzeganie przepisów Działu IV Ordynacji podatkowej w zakresie formalnoprawnej prawidłowości podejmowanych rozstrzygnięć.

9. Prowadzenie systematycznych i kompleksowych działań upominawczych i egzekucyjnych.

10. Zapewnienie przestrzegania klasyfikacji budżetowej.

11. Wypłacenie diety w wysokości 120 zł radnemu, który został pominięty na liście wypłat, mimo potwierdzonej obecności na posiedzeniu komisji Rady Gminy w dniu 27 marca 2018 r.

12. Ustalanie kryteriów oceny ofert w postępowaniach o udzielenie zamówień publicznych w sposób zapewniający wybór oferty obiektywnie najkorzystniejszej w rozumieniu przepisów Prawa zamówień publicznych, czego warunkiem jest adekwatne do istotności określenie wagi kryterium ceny i innych przyjętych kryteriów oceny ofert. Uwzględnienie przy określaniu kryteriów oceny ofert, że przepisy Prawa zamówień publicznych nie nakazują ustalania we wszystkich postępowaniach innych kryteriów oceny ofert oprócz ceny, jak również nie ograniczają wagi kryterium ceny do maksymalnie 60%, zaś oczekiwany przez zamawiającego sposób wykonania usługi może być sformułowany jako jeden z warunków zamówienia, który musi spełnić wykonawca.

O sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych proszę powiadomić Regionalną Izbę Obrachunkową w Białymstoku w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia.

Dodatkowo informuję o możliwości składania, w terminie 14 dni od daty otrzymania wystąpienia pokontrolnego, zastrzeżeń do zawartych w wystąpieniu wniosków, za pośrednictwem Prezesa RIO do Kolegium Izby, zgodnie z art. 9 ust. 3-4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Bieg 30-dniowego terminu ulegnie zawieszeniu w stosunku do wniosków objętych zastrzeżeniem.

Podstawą zgłoszenia zastrzeżeń może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie.

    Prezes

Regionalnej Izby Obrachunkowej

  w Białymstoku