Kontrola problemowa gospodarki finansowej

przeprowadzona w Gminnym Ośrodku Kultury w Goniądzu

przez inspektora Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku

           Ustalenia kontroli zostały zawarte w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 17 kwietnia 2019 roku (znak: RIO.I.6002-5/19), o treści jak niżej:

Pani

Katarzyna Nowicka

Dyrektor

Gminnego Ośrodka Kultury

w Goniądzu

W wyniku problemowej kontroli gospodarki finansowej Gminnego Ośrodka Kultury w Goniądzu za 2018 r. i inne wybrane okresy, przeprowadzonej na podstawie art. 1 ust. 1 oraz art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 561, ze zm.) przez inspektora Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku, stwierdzono nieprawidłowości i uchybienia opisane w protokole kontroli, którego egzemplarz pozostawiono w kontrolowanej jednostce.

Zakresem kontroli objęto sprawy ogólnoorganizacyjne, w tym regulacje wewnętrzne z zakresu kontroli zarządczej i ich przestrzeganie, wykonywanie obowiązków z zakresu rachunkowości, gospodarkę pieniężną i rozrachunki, przychody i koszty objęte planem finansowym, gospodarowanie składnikami majątkowymi oraz rozliczenia z budżetem gminy Goniądz.

Z ustaleń kontroli wynika, że wartość środków trwałych uwidoczniona w księgach Gminnego Ośrodka Kultury uwzględniała wartość budynku GOK wraz z Ośrodkiem Integracji Europejskiej i Promocji Podlasia, położonego przy ul. Stary Rynek 23 w Goniądzu na działce nr 506/2 (łączna wartość nieruchomości ujęta w ewidencji wynosiła 3.658.716,63 zł). Z kolei działka gruntu, na której jest położony budynek, ujęta jest w ewidencji Urzędu Miejskiego w Goniądzu. Według decyzji komunalizacyjnej i danych wyciągów z ksiąg wieczystych na dzień 19 marca 2019 r. przedmiotowa nieruchomość zabudowana stanowi własność gminy Goniądz. Stwierdzono, iż na podstawie umowy z dnia 31 grudnia 2010 r. (aneksowanej następnie w dniu 11 października 2012 r.) zawartej pomiędzy Burmistrzem Goniądza a GOK została ona oddana GOK w nieodpłatne użyczenie na czas nieoznaczony. Zgodnie z art. 56 w zw. z art. 51 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2018 r. poz. 2204, ze zm.), właściwą formą władania nieruchomościami przez samorządowe osoby prawne jest własność lub użytkowanie wieczyste. Za dopuszczalne należy uznać także zastosowanie innej formy cywilnoprawnej, w tym użyczenie lub użytkowanie. Mając na względzie, że gmina Goniądz jest właścicielem nieruchomości gruntowej, a tym samym także budynku zgodnie z art. 48 k.c., należy uznać, iż w świetle zasad wynikających z art. 3 ust. 1 pkt 15 i ust. 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351), prawidłowo ich wartość powinna znajdować się w księgach Urzędu Miejskiego w Goniądzu, a nie GOK – str. 4–5 protokołu kontroli.

Kontrola dokumentacji opisującej przyjęte w jednostce zasady rachunkowości wykazała zaniechanie przez Panią Dyrektor aktualizacji przepisów w tym zakresie, wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 10 ust. 2 ustawy o rachunkowości. Na podstawie analizy treści zarządzenia Nr 1/2012 Dyrektora GOK z dnia 2 stycznia 2012 r. w sprawie ustalenia dokumentacji opisującej przyjęte zasady (politykę) rachunkowości (zmienionego zarządzeniem Nr 1/2013 z dnia 2 stycznia 2013 r.) stwierdzono, iż:

a) w jednostce od 2016 r. nie jest prowadzona kasa a mimo to zakładowy plan kont przewiduje konto 101 „Kasa” – str. 13 protokołu kontroli,

b) zakładowy plan kont przewiduje konta, które nie są otwarte w księdze głównej, takie jak: 139 „Psi obowiązek”, 137 „Kultura w zgodzie  naturą” (w obu przypadkach projekty, dla których wyodrębniono wskazane konta nie były już realizowane), 310-03 „Dzieje Goniądza” i 310-02 „Znaczki pocztowe” – str. 7 i 27 protokołu kontroli,

c) w dokumentacji brak jest wykazu zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe na komputerowych nośnikach danych z określeniem ich struktury, wzajemnych powiązań oraz ich funkcji w organizacji całości ksiąg rachunkowych i procesach przetwarzania danych. Wskazane elementy określające sposób prowadzenia ksiąg rachunkowych, wymagane na gruncie przepisów art. 10 ust. 1 pkt 3 lit. b) ustawy, nie stanowiły części opisywanej dokumentacji, gdyż miały postać odrębnych oświadczeń składanych przez firmę Comarch, której program jest wykorzystywany do prowadzenia ksiąg rachunkowych GOK – str. 7 protokołu kontroli.

W wyniku czynności kontrolnych mających na celu ocenę prawidłowości zapisów księgowych i danych wynikających z ksiąg rachunkowych stwierdzono, że:

a) przychody z tytułu dotacji celowych bezpodstawnie księgowano na dwóch różnych kontach: środki otrzymane z Powiatu Monieckiego na realizację imprez kulturalnych ujęto na koncie 740-P „Dotacje i środki na inwestycje”, zaś środki otrzymane z Biblioteki Narodowej w kwocie 2.500 zł z przeznaczeniem na zakup nowości wydawniczych zaewidencjonowano przy użyciu konta 760-B „Pozostałe przychody operacyjne - Biblioteka”, co jak wyjaśniono było efektem omyłki – str. 16-17 protokołu kontroli,

b) na koncie 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami” nie ujęto na koniec 2017 r. kwoty 1.232,62 zł i na koniec 2018 r. kwoty 1.147,57 zł, które wynikały z faktur PGE Obrót S.A. za energię elektryczną za okres odpowiednio grudnia 2017 r. i grudnia 2018 r. (wpływ faktur miał miejsce na początku stycznia 2018 i 2019 r.). Sumy te na koniec wskazanych lat stanowiły błędnie saldo Ma konta 300 „Rozliczenie zakupu” (nieprzewidzianego postanowieniami zakładowego planu kont), co było efektem zastosowania niewłaściwych zapisów księgowych, tj. Wn 401 – Ma 300 (wpływ faktur ujęty w księgach grudnia 2017 r. i 2018 r.), Wn 300 – Ma 201 (ujęcie zobowiązań wynikających z faktur w księgach stycznia 2018 i 2019 r.) i Wn 201 – Ma 131 (opłacenie faktur dokonane w styczniu 2018 i 2019 r.). Należy wskazać, że zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy w księgach rachunkowych do okresu sprawozdawczego należy ująć, w postaci zapisu, każde zdarzenie, które nastąpiło w okresie sprawozdawczym. Poza tym zasada memoriału stanowi w art. 6 ust. 1 ustawy, iż w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty. W związku z tym wpływ faktur, pomimo, iż nastąpił w styczniu następnego roku obrachunkowego, należało ująć w księgach odpowiednio 2017 r. i 2018 r. zapisem Wn 401 – Ma 201 pod datą 31 grudnia – zarówno jako koszty i zobowiązania. Stwierdzono, iż na koncie 201 na koniec 2017 r. nie ujęto również zobowiązania wynikającego z tytułu faktury za usługi telekomunikacyjne na kwotę 124,54 zł za okres od 1 do 31 grudnia 2017 r., otrzymanej 3 stycznia 2018 r. – str. 13-14 i 27–28 protokołu kontroli.

Kontrola sporządzonej sprawozdawczości w świetle przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1773) wykazała, że w sprawozdaniach Rb-N według stanu na koniec I, II i III kwartału 2018 r. w wierszu N5. „Pozostałe należności” nie wykazano żadnych kwot, mimo występowania na koniec tych okresów należności figurujących na koncie 201 w ewidencji księgowej:

- 1.950,14 zł na koniec I kwartału,

- 1.880,14 zł na koniec II kwartału,

- 2.388,64 zł na koniec III kwartału.

Zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 6 załącznika nr 9 do rozporządzenia w wierszu N5. wykazuje się wartość wszystkich bezspornych należności niewymagalnych z tytułu dostaw towarów i usług, podatków i składek na ubezpieczenia społeczne oraz z wszelkich innych tytułów nieobjętych pozostałymi kategoriami przedmiotowego sprawozdania, wyłączając odsetki i inne należności uboczne. W wymienionych sprawozdaniach nie wykazano należności na łączną kwotę 6.218,92 zł – str. 9-10 protokołu kontroli.

Badając procedurę opracowywania planu finansowego GOK stwierdzono, że praktykowany w jednostce układ (szczegółowość) planu przychodów i kosztów nie odpowiada obowiązującym przepisom prawa. Zgodnie z regulacją zawartą w art. 30 ust. 3 ustawy z dnia z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2077, ze zm.) plany finansowe samorządowych osób prawnych są sporządzane zgodnie z ustawami o ich utworzeniu, z uwzględnieniem przepisów ustawy o finansach publicznych. Ustawa o finansach publicznych wymaga, aby państwowe i samorządowe osoby prawne wyodrębniały w planach finansowych elementy wymienione w art. 31 ustawy, w tym między innymi stan należności i zobowiązań na początek i koniec roku (art. 31 pkt 6) oraz stan środków pieniężnych na początek i koniec roku (art. 31 pkt 7). Sporządzone na 2018 i 2019 r. plany finansowe nie zawierały planowanych należności i zobowiązań oraz stanu środków pieniężnych zarówno na początek jak i na koniec roku – str. 14-15 protokołu kontroli.

Uchybienia polegające na nieprzestrzeganiu procedur wewnętrznych stwierdzono przy wyłanianiu wykonawców zamówień publicznych o wartości nieprzekraczającej 30.000 euro. Zasady obowiązujące w GOK określone są procedurami udzielania zamówień, do których nie mają zastosowania przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1986, ze zm.), wprowadzonymi przez Panią Dyrektor zarządzeniem Nr 2/2016 z dnia 1 czerwca 2016 r. Z przyjętych regulacji wynika, iż procedur nie stosuje się do zamówień, których szacowana równowartość nie przekracza 400 zł. W pozostałych przypadkach przed dokonaniem zamówienia należy przeprowadzić rozeznanie cenowe w jednej z wybranych przez pracownika form: pisemnie, faksem, pocztą elektroniczną, telefonicznie, za pomocą analizy ofert internetowych lub osobiście. Postanowiono, iż potwierdzeniem uzyskania informacji cenowej jest notatka służbowa (w przypadku zamówień o wartości do 1.000 zł) lub pismo, faks lub e-mail od wykonawcy, albo wydruk z jego strony internetowej (przy zamówieniach o wartości przekraczającej 1.000 zł). Dodano, iż przed udzieleniem zamówienia należy wystosować zapytania cenowe do minimum trzech wykonawców świadczących w ramach prowadzonej przez nich działalności dostawy, usługi lub roboty budowlane będące przedmiotem zamówienia.

Analiza wybranych wydatków pod kątem zgodności z opisanymi procedurami wykazała naruszenie postanowień w zakresie dokumentowania procesu wyboru wykonawców. Wyboru oferty na przewóz osób z Kaszubskiego Zespołu Pieśni i Tańca Kościerzyna na sumę 3.888 zł dokonano po przeprowadzeniu rozeznania telefonicznego, zamiast w drogą pisemną, faksem, pocztą elektroniczną lub wydrukiem ze strony internetowej (fakt uzyskania informacji cenowej udokumentowano jednakże notatką służbową). Analogicznie, dokonywany począwszy od 2019 r. zakup oleju opałowego poprzedzany jest rozeznaniem telefonicznym i sporządzeniem notatki służbowej, podczas gdy ze względu na wartość udzielonych zamówień, wymagane jest potwierdzenie uzyskania informacji cenowej w formie wyżej opisanej. Brak jakiejkolwiek dokumentacji z procesu wyboru usługodawców stwierdzono zaś w odniesieniu do zlecenia: remontu i przeglądu kserokopiarki za kwotę 595,94 zł, przeglądu i konserwacji kotłowi za kwotę 769,37 zł oraz przeglądu klimatyzacji i wentylacji za kwotę 1.195,56 zł – str. 22-25 protokołu kontroli.

W wyniku badania wynagrodzeń stwierdzono, że w okresie objętym kontrolą otrzymała Pani dwie nagrody pieniężne przyznane odpowiednio w dniu 8 czerwca 2018 r. (4.000 zł) i 14 listopada 2018 r. (700 zł) przez byłego Burmistrza Goniądza M. Ramotowskiego za sumienne i rzetelne wykonywanie powierzonych obowiązków służbowych. Jak ustalono, podstawę przyznania nagród stanowiły przepisy art. 33 ust. 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U z 2019 r. poz. 506) oraz art. 7 pkt 1 i art. 36 ust. 6 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1260, ze zm.). Należy wskazać, że podstawę przyznania nagrody rocznej dla dyrektora instytucji kultury mogą stanowić jedynie przepisy ustawy z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 1252, ze zm.), która ma zastosowanie do wynagradzania osób kierujących samorządowymi instytucjami kultury, z mocy jej art. 1 pkt 3 w zw. z art. 2 pkt 1 i 4. Zgodnie z art. 5 ust. 3 tejże ustawy osobom takim może być przyznana nagroda roczna, jednakże jej przyznanie powinno nastąpić w trybie przepisów art. 10 ustawy. Z art. 10 ust. 2 ustawy wynika, że nagrodę roczną kierownikom (dyrektorom) samorządowych jednostek organizacyjnych posiadających osobowość prawną przyznaje właściwy organ na umotywowany wniosek rady nadzorczej lub innego statutowego organu nadzorczego. Przesłanki udzielenia nagrody określają przepisy art. 10 ust. 4-5 ustawy. Stosownie do postanowień art. 10 ust. 8 ustawy Burmistrz zobowiązany jest do określenia, w drodze zarządzenia, wzoru wniosku o przyznanie nagrody, o którym mowa w ust. 2, oraz szczegółowych zasad i trybu jej przyznawania. Treść pism przyznających Pani Dyrektor nagrody prowadzi do wniosku, iż nie zastosowano zasad określonych ustawą o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi; w ogóle nie posłużono się w nich pojęciem nagrody rocznej.

Zgodnie z art. 5 ust. 1-3 i art. 11 ustawy o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi osobie kierującej samorządową osobą prawną przysługuje wynagrodzenie miesięczne, nagroda roczna oraz świadczenia dodatkowe określone rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 21 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowego wykazu świadczeń dodatkowych, które mogą być przyznane osobom kierującym niektórymi podmiotami prawnymi, oraz trybu ich przyznawania (Dz. U. Nr 14, poz. 139, ze zm.). Przywołane przepisy nie dają możliwości przyznawania innego rodzaju nagród. W świetle przepisów ustawy o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi podstawy takiej nie może stanowić też obowiązujący od 1 stycznia 2012 r. przepis art. 31 ust. 5 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1983, ze zm.), przewidujący ogólną możliwość otrzymania przez pracownika instytucji kultury nagrody za szczególne osiągnięcia w pracy. Świadczy o tym – obok ogólnej reguły interpretacyjnej lex prior specialis derogat legi posteriori generali – okoliczność, iż ustawodawca wprowadzając nowelizację ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej obowiązującą od dnia 1 stycznia 2012 r. miał na uwadze przepisy ustawy o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi, wskazując wprost w art. 31a ust. 3, że dodatkowe wynagrodzenie dyrektora instytucji artystycznej za udział w roli, przedstawieniu lub koncercie nie podlega ograniczeniom z art. 5 ustawy o wynagradzaniu osób… Podobnej regulacji brak w odniesieniu do nagród za szczególne osiągnięcia w pracy – str. 20-21 protokołu kontroli.

Kwestę zasad udzielania nagród osobom kierującym instytucją kultury podniosłem w treści odrębnego pisma skierowanego do Burmistrza Goniądza.

Analiza wypełniania obowiązków inwentaryzacyjnych wykazała, że w latach 2017-2018 jednostka nie przeprowadzała spisu z natury rzeczowych składników aktywów obrotowych. Saldo konta 310 „Materiały” na dzień 31 grudnia 2017 r. wynosiło 5.860 zł, zaś na dzień 31 grudnia 2018 r. 5.115,60 zł (w całości olej opałowy); salda te, jak wynikało z okazanej dokumentacji, zostały objęte protokołami weryfikacji sald. W udzielonym wyjaśnieniu główna księgowa GOK argumentowała, iż materiały są inwentaryzowane w drodze spisu z natury; w roku 2018 omyłkowo użyto do tego celu druku weryfikacji sald. Nieprzeprowadzenie inwentaryzacji tych składników majątkowych metodą spisu z natury stanowi naruszenie art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości. Dodania wymaga, iż olej opałowy w momencie zakupu ewidencjonowano na koncie 310, zaś rozchód (zużycie) ujmowano w ewidencji księgowej na podstawie protokołów zużycia, zatem stosownie do art. 26 ust.  3 pkt 2 ustawy o rachunkowości, częstotliwość inwentaryzacji oleju opałowego znajdującego się na terenie strzeżonym i objętego ewidencją ilościowo-wartościową uważa się za zachowaną, jeśli przeprowadzono ją raz w ciągu 2 lat – str. 28–29 protokołu kontroli.

Przyczyną wystąpienia stwierdzonych nieprawidłowości i uchybień było nieprzestrzeganie lub wadliwa interpretacja przepisów ustawy o rachunkowości oraz przepisów regulujących zasady organizowania i prowadzenia działalności kulturalnej, w tym wynagradzania pracowników instytucji kultury.

Stosownie do postanowień art. 53 ust. 1 oraz art. 69 ust. 1 pkt 3 ustawy o finansach publicznych, odpowiedzialność za całość gospodarki finansowej jednostki sektora finansów publicznych, w tym za wykonywanie obowiązków w zakresie kontroli zarządczej, spoczywa na Pani Dyrektor, jako kierowniku jednostki. Na kierowniku jednostki spoczywa również powinność wdrożenia i aktualizowania dokumentacji opisującej przyjęte w jednostce zasady rachunkowości oraz nadzór nad prowadzeniem rachunkowości, stosownie do postanowień art. 4 ust. 5 i art. 10 ust. 2 ustawy o rachunkowości.

Prowadzenie rachunkowości instytucji kultury należy do głównego księgowego, stosownie do art. 54 ust. 1 ustawy o finansach publicznych oraz postanowień zakresu czynności.

           Mając na uwadze ustalenia kontroli, na podstawie art. 9 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, zalecam:

1. Doprowadzenie do prawidłowości stanu nieruchomości wykazywanego w księgach rachunkowych GOK. W tym celu przekazanie Urzędowi Miejskiemu w Goniądzu wartości budynku posadowionego na działce stanowiącej aktualnie własność gminy i nie oddanego w użytkowanie wieczyste instytucji kultury. Zobowiązanie osoby prowadzącej księgi rachunkowe GOK do dokonania odpowiednich zapisów w związku z przekazaniem wartości budynku.

2. Bieżące aktualizowanie dokumentacji opisującej przyjęte zasady rachunkowości, w związku ze zmianami przepisów prawa lub zmianami w zakresie organizacji jednostki. Zmodyfikowanie przepisów wewnętrznych składających się na dokumentację opisującą przyjęte zasady rachunkowości, poprzez:

a) usunięcia zapisów odnoszących się do prowadzenia kasy, z uwagi na jej likwidację,

b) usunięcie z zakładowego planu kont niestosowanych w praktyce kont 139 „Psi obowiązek” i 137 „Kultura w zgodzie  naturą”,

c) określenie w treści dokumentacji elementów wymaganych przepisami art. 10 ust. 1 pkt 3 lit. b) ustawy o rachunkowości w zakresie opisu zbiorów danych tworzących księgi rachunkowe na nośnikach komputerowych.

3. Zobowiązanie głównego księgowego do wyeliminowania uchybień w zakresie ewidencji operacji w księgach rachunkowych, poprzez:

a) zaprzestanie ewidencjonowania przychodów z tytułu otrzymywanych dotacji celowych na różnych kontach syntetycznych,

b) ujmowanie kosztów i wynikających z nich zobowiązań w księgach tego roku obrotowego, którego dotyczą, zgodnie z zasadą memoriału.

4. Wykazywanie w sprawozdaniu Rb-N kwoty wszystkich należności podlegających prezentacji w tym sprawozdaniu.

5. Sporządzanie planów finansowych GOK z uwzględnieniem wszystkich elementów wskazanych przepisami art. 31 ustawy o finansach publicznych.

6. Przestrzeganie ustalonych w GOK procedur wewnętrznych regulujących zasady wyłaniania wykonawców zamówień o wartości nieprzekraczającej 30.000 euro.

7. Przeprowadzanie inwentaryzacji rzeczowych składników aktywów obrotowych w drodze spisu z natury z zachowaniem częstotliwości wymaganej dla materiałów objętych ewidencją ilościowo-wartościową na koncie 310.

O sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych proszę powiadomić Regionalną Izbę Obrachunkową w Białymstoku w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia.

           Dodatkowo informuję o możliwości składania, w terminie 14 dni od daty otrzymania wystąpienia pokontrolnego, zastrzeżeń do zawartych w wystąpieniu wniosków, za pośrednictwem Prezesa RIO do Kolegium Izby, zgodnie z art. 9 ust. 3-4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Bieg 30-dniowego terminu ulegnie zawieszeniu w stosunku do wniosków objętych zastrzeżeniem.

           Podstawą zgłoszenia zastrzeżeń może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie.

Zastępca Prezesa

Regionalnej Izby Obrachunkowej

  w Białymstoku

Do wiadomości:

Burmistrz Goniądza

           W wyniku kontroli w ww. jednostce skierowano pismo z dnia 17 kwietnia 2019 roku, do organu wykonawczego:

Pan

Grzegorz Andrzej Dudkiewicz

Burmistrz Goniądza

          Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku przeprowadziła w okresie luty-marzec 2019 r. problemową kontrolę gospodarki finansowej Gminnego Ośrodka Kultury w Goniądzu. Stwierdzone podczas kontroli nieprawidłowości i uchybienia zawarte zostały w wystąpieniu pokontrolnym wystosowanym do dyrektora GOK, którego egzemplarz przekazuję Panu w załączeniu. Z ustaleń kontroli wynika, że wyeliminowanie nieprawidłowości w zakresie przyznawania nagród dyrektorowi GOK wymaga podjęcia stosownych czynności przez Pana Burmistrza.

W wyniku badania wynagrodzeń stwierdzono, że w okresie objętym kontrolą dyrektor GOK otrzymała dwie nagrody pieniężne przyznane odpowiednio w dniu 8 czerwca 2018 r. (4.000 zł) i 14 listopada 2018 r. (700 zł) przez byłego Burmistrza Goniądza M. Ramotowskiego za sumienne i rzetelne wykonywanie powierzonych obowiązków służbowych. Jak ustalono, podstawę przyznania nagród stanowiły przepisy art. 33 ust. 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U z 2019 r. poz. 506) oraz art. 7 pkt 1 i art. 36 ust. 6 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1260, ze zm.). Należy wskazać, że podstawę przyznania nagrody rocznej dla dyrektora instytucji kultury mogą stanowić jedynie przepisy ustawy z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 1252, ze zm.), która ma zastosowanie do wynagradzania osób kierującymi samorządowymi instytucjami kultury, z mocy jej art. 1 pkt 3 w zw. z art. 2 pkt 1 i 4. Zgodnie z art. 5 ust. 3 tejże ustawy osobom takim może być przyznana nagroda roczna, jednakże jej przyznanie powinno nastąpić w trybie przepisów art. 10 ustawy. Z art. 10 ust. 2 ustawy wynika, że nagrodę roczną kierownikom (dyrektorom) samorządowych jednostek organizacyjnych posiadających osobowość prawną przyznaje właściwy organ na umotywowany wniosek rady nadzorczej lub innego statutowego organu nadzorczego. Przesłanki udzielenia nagrody określają przepisy art. 10 ust. 4-5 ustawy. Stosownie do postanowień art. 10 ust. 8 ustawy Burmistrz zobowiązany jest do określenia, w drodze zarządzenia, wzoru wniosku o przyznanie nagrody, o którym mowa w ust. 2, oraz szczegółowych zasad i trybu jej przyznawania. Treść pism przyznających nagrody Dyrektorowi GOK prowadzi do wniosku, iż nie zastosowano zasad określonych ustawą o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi; w ogóle nie posłużono się w nich pojęciem nagrody rocznej.

Zgodnie z art. 5 ust. 1-3 i art. 11 ustawy o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi osobie kierującej samorządową osobą prawną przysługuje wynagrodzenie miesięczne, nagroda roczna oraz świadczenia dodatkowe określone rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 21 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowego wykazu świadczeń dodatkowych, które mogą być przyznane osobom kierującym niektórymi podmiotami prawnymi, oraz trybu ich przyznawania (Dz. U. Nr 14, poz. 139, ze zm.). Przywołane przepisy nie dają możliwości przyznawania innego rodzaju nagród. W świetle przepisów ustawy o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi podstawy takiej nie może stanowić też obowiązujący od 1 stycznia 2012 r. przepis art. 31 ust. 5 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1983, ze zm.), przewidujący ogólną możliwość otrzymania przez pracownika instytucji kultury nagrody za szczególne osiągnięcia w pracy. Świadczy o tym – obok ogólnej reguły interpretacyjnej lex prior specialis derogat legi posteriori generali – okoliczność, iż ustawodawca wprowadzając nowelizację ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej obowiązującą od dnia 1 stycznia 2012 r. miał na uwadze przepisy ustawy o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi, wskazując wprost w art. 31a ust. 3, że dodatkowe wynagrodzenie dyrektora instytucji artystycznej za udział w roli, przedstawieniu lub koncercie nie podlega ograniczeniom z art. 5 ustawy o wynagradzaniu osób… Podobnej regulacji brak w odniesieniu do nagród za szczególne osiągnięcia w pracy

Dla usunięcia przedstawionych wyżej nieprawidłowości niezbędne jest zaniechanie przyznawania dyrektorowi instytucji kultury innych nagród niż nagrody roczne przyznane w trybie i na zasadach określonych przywołanymi wyżej przepisami ustawy o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi. Jednocześnie rozważenia wymaga kwestia wystąpienia do dyrektora GOK o dokonanie zwrotu nagród przyznanych bez uwzględnienia przepisów tej ustawy.

 Zastępca Prezesa

Regionalnej Izby Obrachunkowej

  w Białymstoku