Kontrola kompleksowa gospodarki finansowej

przeprowadzona w Urzędzie Gminy w Juchnowcu Kościelnym

przez inspektorów Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku

Ustalenia kontroli zostały zawarte w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 12 listopada  2019 roku (znak: RIOI..6001-3/19), o treści jak niżej:

Pan

Krzysztof  Marcinowicz

Wójt Gminy Juchnowiec Kościelny

           W wyniku kompleksowej kontroli gospodarki finansowej gminy Juchnowiec Kościelny za 2018 rok i inne wybrane okresy, przeprowadzonej w Urzędzie Gminy Juchnowiec Kościelny na podstawie art. 1 ust. 1 oraz art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2137) przez inspektorów Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku, stwierdzono nieprawidłowości i uchybienia opisane w protokole kontroli, którego egzemplarz pozostawiono w kontrolowanej jednostce.

Zakresem kontroli objęto regulacje wewnętrzne dotyczące ustroju i funkcjonowania gminy oraz jej jednostek organizacyjnych, funkcjonowanie kontroli zarządczej, prowadzenie rachunkowości, gospodarkę pieniężną i rozrachunki, realizację wybranych rodzajów dochodów i wydatków, w tym zagadnienie osiągania przez jednostki samorządu terytorialnego wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli, o których mowa w ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2018 r. poz. 967, ze zm.), udzielanie zamówień publicznych, realizację zadań zleconych i w ramach porozumień, gospodarowanie mieniem komunalnym, rozliczenia budżetu z jednostkami organizacyjnymi.

Badając zapisy w księgach rachunkowych, w świetle przepisów ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351) oraz rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1911, ze zm.), stwierdzono, że:

a) ewidencją księgową Urzędu Gminy są objęte również środki trwałe nieużytkowane przez Urząd, wchodzące do infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej użytkowanej przez Zakład Gospodarki Komunalnej prowadzący działalność w zakresie zbiorowego dostarczania wody i zbiorowego oczyszczania ścieków na terenie gminy Juchnowiec Kościelny. Oznacza to, że ewidencją Urzędu Gminy są objęte środki trwałe niespełniające wymogu ich przeznaczenia na potrzeby jednostki. W polityce rachunkowości przyjęto definicję środków trwałych w brzmieniu: „Środki trwałe to składniki aktywów zdefiniowane w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy o rachunkowości oraz środki trwałe stanowiące własność jednostki samorządu terytorialnego, otrzymane w zarząd lub użytkowanie i przeznaczone na potrzeby jednostki”, tj. podobną jak w § 2 pkt 5 rozporządzenia; konsekwencją przyjętej metody ewidencji jest również przyjmowanie na stan środków trwałych Urzędu uzyskiwanych aktualnie efektów inwestycyjnych w zakresie infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej – str. 12 i 14 protokołu kontroli;

b) na stan środków trwałych Urzędu przyjęto w 2018 r. nakłady poniesione na zadanie realizowane na podstawie porozumienia zawartego z powiatem białostockim pn. „Przebudowa drogi powiatowej Białystok – Niewodnica Nargilewska wraz z pętlą autobusową w Niewodnicy Nargilewskiej, w tym miejsca dla rowerów Bike&Ride”, na podstawie dowodu OT nr 5/2018 z dnia 31 grudnia 2018 r. o wartości 14.848.624,27 zł. Kontrolującym okazano przygotowany i podpisany przez Pana Wójta protokół przekazania środka trwałego (PT) powiatowi białostockiemu, sporządzony dopiero w dniu 19 czerwca 2019 r., o wartości początkowej 14.835.321,82 zł, niższej o 13.302,45 zł od wartości wykazanej w OT nr 5/2018; z ustaleń kontroli wynika jednakże, że do czasu jej zakończenia nie doszło jeszcze do przekazania nakładów na stan Powiatowego Zarządu Dróg w Białymstoku. Mając na uwadze, że nakłady na drogę powiatową nie stanowią ulepszenia żadnego ze środków trwałych gminy, wskazana kwota powinna być przekazana jeszcze w 2018 r. na stan PZD – str. 13-14 protokołu kontroli;

c) przychody zakupionych pozostałych środków trwałych w większości przypadków były ujmowane na koncie 013 „Pozostałe środki trwałe” w korespondencji z kontem 072 „Umorzenie pozostałych środków trwałych…”, zamiast zapisem Wn 013 – Ma 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami” – str. 14 protokołu kontroli;

d) do konta 800 „Fundusz jednostki” prowadzono konta analityczne służące do ustalania funduszu obrotowego (konta oznaczone 800-1-…), funduszu inwestycyjnego (konta oznaczone 800-2-…) i funduszu jednostki (kona oznaczone 800-3-…). Ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 800 jest w pewnym stopniu wzorowana na rozwiązaniach przyjętych w zarządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 1985 r. w sprawie planów kont dla jednostek gospodarki uspołecznionej (M.P. Nr 12, poz. 95). Zarządzenie to dotyczyło m.in. jednostek i zakładów budżetowych i zalecało w zakresie funduszy jednostki prowadzenie kont służących do ewidencji funduszy stanowiących równowartość środków trwałych i środków obrotowych (zespół 8) oraz funduszy inwestycyjnych (zespół 9). Zgodnie z opisem konta 800 zamieszczonym w załączniku nr 3 do rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 r., ewidencja szczegółowa do tego konta powinna zapewnić możliwość ustalenia przyczyn zwiększeń i zmniejszeń funduszu jednostki. Według treści protokołu kontroli Skarbnika Gminy poinformowano, że do konta 800 wskazane jest prowadzenie kont analitycznych w podziale na dotyczące zwiększenia funduszu jednostki i zmniejszenia funduszu jednostki, z dalszym podziałem na konta szczegółowe według poszczególnych tytułów zwiększeń i zmniejszeń wykazywanych w zestawieniu zmian w funduszu jednostki – str. 15-16 protokołu kontroli; 

e) przeksięgowano, z pominięciem konta 810 „Dotacje budżetowe…”, niewykorzystane kwoty dotacji z konta 224 „Rozliczenie dotacji budżetowych…” na zmniejszenie funduszu jednostki zapisami Wn 800 – Ma 224 w łącznej kwocie 39.296,91 zł oraz przeniesiono na koniec roku na konto 810 przypisaną zapisem Wn 224 – Ma 201 dotację nieprzekazaną w 2018 r. dla niepublicznego przedszkola w kwocie 29.302,18 zł, w wyniku czego przeksięgowane na koniec roku z konta 810 na konto 800 dotacje budżetowe były o 9.994,73 zł niższe od kwoty poniesionych wydatków dotacyjnych wynoszącej 6.215.301,45 zł. Zgodnie z obowiązującym opisem konta 810, na stronie Wn tego konta ujmuje się wartość dotacji przekazanych z budżetu w części uznanej za wykorzystane lub rozliczone, w korespondencji z kontem 224. Oznacza to, że jeżeli w rozliczeniu dotowany wykazał dotację podlegającą zwrotowi, ale nie przekazał jej dotującemu w bieżącym roku budżetowym, to dotacja podlegająca zwrotowi jest również przenoszona z konta 224 na konto 810 i jednocześnie jest dokonywany przypis należności z tego tytułu zapisem Wn 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych” – Ma 720 „Przychody z tytułu dochodów budżetowych”. Kontrola tego zagadnienia wykazała ponadto, że należności z tytułu dochodów dotyczące zwrotów dotacji przypisywano, niezależnie od rodzaju dotacji i dotowanego podmiotu, w rozdz. 75814 „Różne rozliczenia finansowe”, zamiast w rozdziałach, w których nastąpiło wydatkowanie dotacji (np. 90017 „Zakłady gospodarki komunalnej”). Wskazać też należy, że zasada przeksięgowywania z konta 224 na konto 810 dotacji uznanych za wykorzystane lub rozliczone nie powinna być stosowana w odniesieniu do dotacji należnych dotowanemu, ale nieprzekazanych w bieżącym roku budżetowym. Właściwszą metodą ujęcia należnych podmiotowi lecz nieprzekazanych mu z budżetu gminy dotacji jest zastosowanie zapisu Wn 840 „Rezerwy i rozliczenia międzyokresowe przychodów” (które zgodnie z jego opisem służy też do ewidencji innych rozliczeń międzyokresowych) – Ma 240 „Pozostałe rozrachunki” (dotacje nie są rozrachunkami z dostawcami). W następnym roku budżetowym, pod datą przekazania dotowanemu dotacji należnej za 2018 r., zobowiązanie wobec dotującego uległoby likwidacji w wyniku zapisu Wn 240 – Ma 840, jako równoległego do przekazania dotacji zapisem Wn 224 – Ma 130 – str. 17-18 protokołu kontroli;

f) jak wynika z ewidencji i sprawozdawczości Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej – którego księgi prowadzi Urząd Gminy jako jednostki obsługująca – w zakresie tworzenia i rozwiązywania odpisów aktualizujących należności od dłużników alimentacyjnych stosowane są rozwiązania skutkujące zniekształceniem pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych oraz przychodów i kosztów finansowych, polegające na bezpodstawnym zmniejszaniu odpisów aktualizujących o odpisy dokonane przed rozpoczęciem roku budżetowego i ponownym tworzeniu odpisów aktualizujących te same należności w roku budżetowym. Należy zaznaczyć, że podstawą zmniejszenia odpisów aktualizujących należności może być odpisanie tych należności z tytułu ich umorzenia (zapis Wn 290 „Odpisy aktualizujące należności” – Ma 221) lub wyegzekwowanie należności objętych odpisem aktualizacyjnym (zapisy: wpłata odsetek Wn 290 – Ma 750 „Przychody finansowe”, wpłata należności głównej – Wn 290 – Ma 720 „Przychody z tytułu dochodów budżetowych”). Z ustaleń kontroli wynika natomiast, że pozostałe przychody operacyjne w kwocie 3.422.119,02 zł, przeksięgowane na koniec roku z konta 760 „Pozostałe przychody operacyjne” na konto 860 „Wynik finansowy”, zostały ujęte na stronie Ma konta 760 w korespondencji z kontem 290, w związku z bezpodstawnym zmniejszeniem odpisów aktualizujących należności. Natomiast pozostałe koszty operacyjne w kwocie 3.615.265,48 zł wynikają głównie z odpisów „utworzonych” w 2018 r. na zaległości z tytułu należności głównych od dłużników alimentacyjnych w łącznej kwocie 3.515.299,60 zł, w tym również ponownie na zaległości powstałe przed 2018 r., w odniesieniu do których w 2018 r. bezpodstawnie zmniejszono odpisy aktualizujące utworzone w latach poprzedzających 2018 r. Ponadto, na podstawie okazanych danych można wnioskować, że w latach poprzedzających rok 2018 nie ujęto w ewidencji całości odsetek z tytułu zaległości od dłużników alimentacyjnych. W związku z tym w 2018 r. na koncie 750, poza przychodami wynikającymi z bezzasadnego rozwiązania odpisu aktualizującego w kwocie 148.547,79 zł, zapisem Wn 221 – Ma 750 dokonano przypisu należności z odsetek i ich odpisu aktualizującego na kwotę 1.068.289,80 zł – str. 29-32 protokołu kontroli;

g) w 2018 r. gmina Juchnowiec Kościelny prowadziła ewidencję centralnego rozliczenia podatku VAT w sposób, który nie odzwierciedlał rzeczywistego stanu rozrachunków gminy – jako podatnika – z urzędem skarbowym, ponieważ skutkował powstaniem nierealnych sald – str. 37-41 protokołu kontroli. W ewidencji księgowej wykazano co prawda saldo należności odpowiadające należnościom gminy z tytułu podlegającego zwrotowi przez urząd skarbowy podatku VAT wynikającego z deklaracji VAT-7 złożonych przez gminę za wrzesień, październik, listopad i grudzień 2018 r. w wysokości 1.220.895,32 zł, jednakże oprócz tego, m.in.:

- saldo to było zdublowane w księgach budżetu i księgach Urzędu Gminy jako jednostki budżetowej,

- na koncie 240-5 w ewidencji budżetu wykazano rzekome zobowiązanie budżetu wobec Urzędu Gminy z tytułu rozliczeń VAT w kwocie 928.582,18 zł. Po wpływie środków z urzędu skarbowego w 2019 r. środki w kwocie 928.582,18 zł przekazano na rachunek bieżący dochodów Urzędu, a pozostały VAT zwrócony przez urząd skarbowy (oprócz kwoty należnej zakładowi budżetowemu) zwiększył stan środków na podstawowym rachunku budżetu, ponieważ w 2018 r. przekazano środki z rachunku budżetu na zmniejszenie wydatków budżetowych Urzędu, jeszcze przed zwrotem z US. Wynika stąd, że w 2018 r. dokonywano pomniejszania wydatków Urzędu jako jednostki budżetowej o środki wynikające z rozliczenia podatku VAT. Wykazywanie zobowiązań budżetu wobec Urzędu oraz przekazywanie środków z rachunku budżetu na rachunek Urzędu należy ocenić jako nieuzasadnione transfery, nie mające oparcia w obowiązującym stanie prawnym dotyczącym centralizacji VAT, a także w ogólnych zasadach finansowania jednostek budżetowych. Możliwość przekazania nadwyżki podatku naliczonego nad należnym wynikającej z cząstkowych danych podmiotu objętego centralnym rozliczeniem przepisy prawa przewidują jedynie dla zakładu budżetowego, a i to pod warunkiem podjęcia przez organ stanowiący stosownej uchwały w tej sprawie – art. 15 ust. 4a i art. 16 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 869, ze zm.). Jest to w pełni uzasadnione, ponieważ jednostki budżetowe są podmiotami finansowanymi środkami budżetu. Sposób przekazywania środków budżetu jednostkom budżetowym regulują przepisy prawa – jednostki te otrzymują z budżetu wyłącznie środki na realizację planu finansowego wydatków, w korespondencji z kontem 223 „Rozliczenie wydatków budżetowych”, i przekazywanie im środków budżetu z innych tytułów nie ma podstaw, zwłaszcza jeżeli prowadzi dodatkowo do wypaczenia poziom wydatków budżetu, ponieważ nie wynika z rzeczywistego przebiegu operacji gospodarczych. Środki związane z rozliczeniem VAT pozostające w dyspozycji jednostki nie pochodzą w takiej sytuacji od podmiotów, u których jednostka dokonywała zakupów (na rzecz którego ponosiła wydatki), powinny więc być zaliczane do dochodów budżetu,

- na koncie 240 w ewidencji Urzędu (rejestr dochodów) wykazano na koniec 2018 r. saldo Ma w kwocie 373.431,97 zł oznaczające nierealne zobowiązanie mające związek z przekazanymi z rachunku budżetu na rachunek Urzędu środkami zakwalifikowanymi w ewidencji Urzędu na zwrot wydatków.

Kontrola sporządzania sprawozdań budżetowych i finansowych wykazała, że:

a) w sprawozdaniu Rb-27S za 2018 r. nie wykazano żadnych należności gminy z tytułu podlegającego zwrotowi przez urząd skarbowy podatku VAT, wynikających z deklaracji VAT-7 złożonych przez gminę za wrzesień, październik, listopad i grudzień 2018 r., mimo otrzymania w 2019 r. fizycznego zwrotu tych środków. Z kwoty 1.220.895,32 zł podlegającej zwrotowi od US, środki w wysokości 6.792,27 zł podlegały przekazaniu zakładowi budżetowemu, zaś 928.582,18 zł przekazano na rachunek dochodów Urzędu. Pozostałe środki pozostawiono na rachunku budżetu. Według wyjaśnienia Skarbnika W ewidencji księgowej Urzędu Gminy w Juchnowcu Kościelnym zwroty podatku VAT dokonane przez Drugi Urząd Skarbowy w Białymstoku były odnoszone na zmniejszenie tych wydatków budżetowych objętych planem finansowym urzędu, od których przysługiwało odliczenie VAT naliczonego w fakturach wykonawców. (…) Z zasad funkcjonowania konta 225 nie wynika, że należności z tego tytułu można przenieść na konto 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych”. Dochody z tytułu zwrotu podatku VAT otrzymane w następnym roku budżetowym klasyfikujemy w paragrafie 0940 „Wpływy z rozliczeń/zwrotów lat ubiegłych”. Z tego wykazanie w sprawozdaniu RB-27S za 2018 r. tych należności pozostałych do zapłaty w paragrafie 0940 wskazywałoby, że należność ta dotyczy rozliczeń za 2017 r. Należność z tytułu zwrotu podatku VAT od Drugiego Urzędu Skarbowego w sprawozdaniu RB-N za 2017 r. wykazaliśmy w wierszu N5.3, pozostałe należności oraz w kolumnie 5 grupa I (…) – str. 38 protokołu kontroli;

b) w sprawozdaniu Rb-N za 2018 r.:

- w należnościach wymagalnych z tytułu dostaw i usług (poz. N4.1) wykazano należną za 2018 r. dotację celową od powiatu białostockiego w kwocie 685.571,77 zł, która powinna być wykazana w pozostałych należnościach wymagalnych,

- pozostałe należności z tytułu podatków i składek na ubezpieczenia społeczne (N5.2) w kwocie 1.227.648,27 zł składają się m.in. z należności od urzędu skarbowego z tytułu zwrotu nadwyżki VAT naliczonego nad należnym w kwocie 1.220.856 zł, błędnie wykazanej w grupie II, zamiast w grupie I – str. 25 protokołu kontroli.

Kontrola wykazała, że w bilansie z wykonania budżetu gminy za 2018 r. finansowe zobowiązania krótkoterminowe według stanu na koniec roku są zgodne z planem rozchodów z tytułu spłat kredytów i pożyczek w budżecie gminy na 2019 r. Z analizy harmonogramów spłat określonych w aktualnych na dzień kontroli umowach kredytowych i pożyczkowych wynika jednak, że przypadające do spłaty w 2019 r. raty kapitałowe wynosiły 2.102.434 zł i były o 83.333 zł wyższe od planowanych rozchodów. Z wyjaśnień Skarbnika Gminy wynika, że różnica ta jest pochodną przyjęcia do harmonogramu spłat, stanowiącego podstawę opracowania planu rozchodów, założenia do jednej z pożyczek zaciągniętych pod koniec 2018 r. w WFOŚiGW w wysokości 500.000 zł, że zostanie ona spłacona w 2019 r. w wysokości 250.001 zł i w 2020 r. w wysokości 249.999 zł, a w umowie przyjęto, że spłaty w tych latach wyniosą odpowiednio 333.334 zł i 166.666 zł. W związku z ustaleniami kontroli zostały przedstawione Radzie Gminy projekty uchwał w sprawie zmian rozchodów w planie budżetu na 2019 r. i w WPF na lata 2019-2030, które zostały przyjęte na sesji w dniu 18 czerwca 2019 r. – str. 27 protokołu kontroli.

Z ustaleń kontroli wynika, że zaciągnięty przez gminę 12 grudnia 2018 r. kredyt bankowy w kwocie 5.000.000 zł oraz wyemitowane na podstawie umowy z 14 grudnia 2018 r. obligacje w kwocie 4.000.000 zł miały być przeznaczone na sfinansowanie planowanego deficytu budżetowego. Do tej kategorii zobowiązań należy również zaliczyć pożyczki zaciągnięte w 2018 r. w WFOŚiGW na realizację konkretnych zadań inwestycyjnych w łącznej kwocie 2.297.000 zł. Planowany na 2018 r. deficyt budżetu wynosił 25.562.529 zł i miał być pokryty nadwyżką z lat ubiegłych i wolnymi środkami w wysokości 13.062.529 oraz zobowiązaniami finansowymi (kredyty, pożyczki i wyemitowane obligacje) w kwocie 12.500.000 zł. W rzeczywistości budżet gminy za 2018 r. zamknął się deficytem w wysokości 12.936.809,21 zł, który mógł być pokryty w całości nadwyżką z lat ubiegłych i wolnymi środkami. W związku z tym wpływy z zaciągniętych w 2018 r. kredytów i pożyczek oraz wyemitowanych obligacji w łącznej kwocie 11.297.000 zł zwiększyły jedynie stan wolnych środków, o których mowa w art. 217 ust. 2 pkt 6 ustawy o finansach publicznych, wynoszący na koniec 2018 r. wysokość 11.422.719,99 zł – nie były bowiem wykorzystane na cel, na jaki zostały zaciągnięte, gdyż rzeczywisty wynik budżetu za 2018 r. nie wymagał zaciągania tego rodzaju zobowiązań. W związku z zapytaniem, dlaczego w grudniu 2018 r. zaciągnięto zobowiązania finansowe w formie emisji obligacji w wysokości 4.000.000 zł oraz w formie kredytu bankowego w kwocie 5.000.000 zł, skoro wykonany za 2018 r. deficyt budżetu gminy był o 12.625.720 zł niższy od planowanego, uzyskano następujące wyjaśnienie: W dacie zawarcia umów na organizację, prowadzenie i obsługę emisji obligacji oraz na zaciągnięcie kredytu długoterminowego nie dysponowaliśmy informacjami, pozwalającymi na podjęcie starań w celu rezygnacji lub ograniczenia kwoty zaciąganych zobowiązań finansowych. (…) W związku z tym, że nie zrealizowano w 2018 r. części zadań  inwestycyjnych wolne środki związane z rozliczeniem wyemitowanych obligacji, kredytów i pożyczek z 2018 r. zostaną wykorzystane na sfinansowanie deficytu budżetu na 2019 r., na który pierwotnie zaplanowaliśmy wydatki związane z realizacją inwestycji w wysokości 47.677.789 zł – str. 42-45 protokołu kontroli. W kontekście przedstawionego opisu wątpliwości budzi rzetelność monitorowania faktycznej realizacji założeń uchwały budżetowej, dotyczących przede wszystkim rzeczywistej konieczności poniesienia zaplanowanych na 2018 r. wydatków. Wnikliwe monitorowanie bieżącej realizacji budżetu i związanych z tym potrzeb w zakresie jego finansowania nie powinno – według ustaleń kontroli – skutkować potrzebą zaciągnięcia przez gminę w grudniu 2018 r. zobowiązań finansowych w łącznej wysokości 9.000.000 zł. Na podstawie ustaleń kontroli można wysunąć wniosek o zaciągnięciu tych zobowiązań, zaliczanych do długu, ponad potrzeby wynikające z faktycznej konieczności sfinansowania budżetu na 2018 r., co skutkuje m.in. koniecznością ponoszenia kosztów z tytułu obsługi zadłużenia niewykorzystanego na finansowanie budżetu, która to okoliczność pozostaje w sprzeczności m.in. z zasadą wyrażoną w art. 44 ust. 3 pkt 1 ustawy o finansach publicznych.

Z ustaleń zawartych na str. 188 protokołu kontroli wynika, że należy dostosować brzmienie uchwały Nr VIII/344/10 Rady Gminy Juchnowiec Kościelny z dnia 30 sierpnia 2010 r. w sprawie określenia jednostek budżetowych gminy Juchnowiec Kościelny gromadzących dochody na wydzielonym rachunku bankowym, źródeł tych dochodów i ich przeznaczenia…, do aktualnego – powstałego po reformie oświatowej – stanu w zakresie nazw szkół wymienionych w tej uchwale jako uprawnione do gromadzenia dochodów na wydzielonych rachunkach, o których mowa w art. 223 ust. 1 ustawy o finansach publicznych.

W wyniku kontroli dochodów budżetu stwierdzono uchybienie w stosowaniu klasyfikacji budżetowej w świetle przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1053, ze zm.), polegające na tym, że dochody z opłat za użytkowanie wieczyste gruntów klasyfikowano w rozdziale 01095 „Pozostała działalność”, zamiast w rozdziale 70005 „Gospodarka gruntami i nieruchomościami” – str. 54 protokołu kontroli.

Analiza dochodów gminy z opłat za użytkowanie wieczyste (str. 54-57 protokołu kontroli) wykazała, że od 2008 r. nie dokonywano aktualizacji wysokości tych opłat. Zgodnie z art. 77 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2018 r. poz. 2204, ze zm.), wysokość opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej podlega aktualizacji nie częściej niż raz na 3 lata, jeżeli wartość tej nieruchomości ulegnie zmianie. Przeprowadzenie aktualizacji opłaty przez Pana Wójta jest uzasadnione z uwagi na odległy termin poprzedniej aktualizacji, nakazujący zakładanie zmiany wartości nieruchomości. Argumentem wpływającym na zasadność przeprowadzenia aktualizacji jest też położenie gminy, dodatkowo wpływające na wartość gruntów.

Kontrola dochodów z najmu lokali mieszkalnych wykazała, że w 2018 r. stawka czynszu za lokale mieszkalne w gminie Juchnowiec Kościelny nadal wynikała z zarządzenia Nr 27.2011 z dnia 10 marca 2011 r. i wynosiła 4,98 zł/m² powierzchni użytkowej lokalu – str. 60-61 i 66-67 protokołu kontroli. W wyniku poprzednio przeprowadzonej przez Regionalną Izbę Obrachunkową kompleksowej kontroli gospodarki finansowej gminy Juchnowiec Kościelny zalecono Panu Wójtowi, pismem RIO.I.6001-19/15 z dnia 3 marca 2016 r., wydanie zarządzenia ustalającego stawkę czynszu za najem lokali mieszkalnych na poziomie uwzględniającym waloryzację stawki stosowanej od 2011 r., a także coroczne wydawanie zarządzeń zmieniających stawkę czynszu, jeżeli wymagają tego zasady polityki czynszowej określone przez Radę Gminy. Taki sposób dokonywania zmian stawki bazowej czynszu przewidywał bowiem obowiązujący na terenie gminy wieloletni program gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy na lata 2010-2014. W odpowiedzi o sposobie wykonania zaleceń poinformował Pan, że „Zobowiązano pracownika urzędu gminy do przygotowania projektu zarządzenia określającego stawkę czynszu za najem lokali mieszkalnych na poziomie uwzględniającym waloryzację stawki stosowanej od 2011 r. oraz coroczne występowanie z projektami zarządzeń zmieniających stawkę czynszu, jeżeli wymagają tego zasady określone przez Radę Gminy, jak również zobowiązano pracownika urzędu gminy do przygotowania projektu uchwały określającej zasady polityki czynszowej niezawierającej postanowień zobowiązujących do corocznego waloryzowania stawki czynsz”. Stawka czynszu za najem lokali mieszkalnych została zmieniona zarządzeniem Pana Wójta z dnia 8 kwietnia 2019 r. Z treści wieloletniego program gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy Juchnowiec Kościelny na lata 2019-2023, który został przyjęty uchwałą Nr V/90/2019 Rady Gminy Juchnowiec Kościelny z dnia 14 marca 2019 r., nie wynika, aby był Pan obecnie zobowiązany do corocznej zmiany czynszu.

W toku kontroli dochodów budżetu gminy badaniu poddano także dochody z tytułu podatków i opłat lokalnych, dla których organem podatkowym pierwszej instancji, w myśl art. 13 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, ze zm.), jest Pan Wójt. Kontrola prowadzona była w szczególności pod kątem prawidłowości i powszechności poboru dochodów, windykacji zaległości podatkowych oraz rachunkowości podatkowej, w tym rzetelności sporządzania sprawozdań budżetowych, co doprowadziło do następujących ustaleń.

Analizując akta kontroli podatkowych przeprowadzonych przez organ podatkowy stwierdzono, że osoby kontrolujące w zakresie ustalenia wartości budowli opierały się wyłącznie na informacjach przekazanych przez podatników. Mając na uwadze uprawnienia organów podatkowych w zakresie przeprowadzania kontroli wynikające m.in. z art. 286 § 1 Ordynacji podatkowej, wartość budowli powinna być ustalana w oparciu o zapisy w księgach rachunkowych podatnika. W przypadku braku informacji na ten temat w dokumentacji księgowej możliwe jest korzystanie z alternatywnych źródeł dopuszczonych przepisami prawa – str. 85 protokołu kontroli.

W trakcie weryfikacji danych wykazanych w sprawozdaniach Rb-27S i Rb-PDP sporządzonych za 2018 r. w zakresie prawidłowości prezentacji w nich skutków obniżenia górnych stawek podatków lokalnych oraz skutków udzielonych ulg, odroczeń, umorzeń i zwolnień stwierdzono, że:

a) zawyżono kwotę skutków obniżenia górnych stawek w podatku od nieruchomości od osób prawnych o 63.821,74 zł;

b) zaniżono o 27.258,10 zł kwotę skutków zwolnień w podatku od nieruchomości od osób prawnych, wynikających z zastosowania zapisów uchwały Rady Gminy Juchnowiec Kościelny Nr XIV/94/2015 z dnia 15 grudnia 2015 r. w sprawie zwolnień w podatku od nieruchomości;

c) wykazano skutki obniżenia górnych stawek podatków opłacanych przez osoby fizyczne (bez podatku od środków transportowych), do ustalenia których przyjęte zostały stawki maksymalne obowiązujące w 2019 r. Jako prawdopodobną przyczynę należy wskazać wykorzystanie wydruku analizy stawek wygenerowanego z programu wymiarowego 15 lutego 2019 r. Oprócz błędnych stawek należy zweryfikować także czy podstawy opodatkowania widniejące w wydruku przedstawiają dane na dzień 31 grudnia 2018 r. czy też są to dane na dzień wygenerowania wydruku;

d) zaniżono o 339,52 zł wartość wykazanych w sprawozdaniu skutków obniżenia  górnych stawek w podatku rolnym od osób prawnych;

e) zawyżono o 8.326,25 zł skutki obniżenia górnych stawek w podatku od środków transportowych od osób prawnych;

f) zaniżono o 2.837,05 zł skutki obniżenia górnych stawek w podatku od środków transportowych od osób fizycznych.

Mając na uwadze powyższe ustalenia należy dokonać weryfikacji danych wykazanych w sprawozdaniach ponieważ wskazują one, że w części dotyczącej wykazanych skutków obniżenia górnych stawek oraz wykazanych zwolnień w podatku od nieruchomości dane te są niezgodne z ewidencją podatkową, co stanowi naruszenie § 9 ust. 1 i 2 rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej, zgodnie z którym kierownicy jednostek, kierownicy jednostek obsługujących i naczelnicy urzędów skarbowych są obowiązani sporządzać sprawozdania rzetelnie i prawidłowo pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym, a kwoty wykazane w sprawozdaniach powinny być zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej – str. 86-87 protokołu kontroli.

           Opis zawarty na str. 93-100 protokołu kontroli wskazuje na nieprawidłowości w zakresie udzielania ulg w zapłacie należności podatkowych na podstawie art. 67a Ordynacji podatkowej. Stwierdzono, że w przypadku podatnika, którego dotyczy decyzja Fn. 3123.18.2018, w latach 2017-2019 organ podatkowy udzielał ulg w zapłacie podatku w postaci umorzenia lub rozłożenia na raty – wartość umorzonego podatku wynosi 24.568 zł, natomiast rozłożono na raty podatek o wartości 34.390 zł. Udzielanie ulg w zapłacie podatku, a w szczególności umorzenie podatku jest odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w myśl którego każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. A zatem stosowanie ulg powinno mieć miejsce tylko w wyjątkowych sytuacjach i po spełnieniu określonych warunków wynikających z przepisów prawa. Zgodnie z art. 67a § 1 Ordynacji podatkowej ustawodawca umożliwił organom podatkowym stosowanie ulg w zapłacie podatku dopiero wówczas gdy w toku postępowania zostanie wykazane, że spełnione zostały przesłanki tj. ważny interes podatnika lub/i ważny interes publiczny. Brak legalnych definicji tych kryteriów powoduje, że obowiązek ich zdefiniowania ciąży na organach podatkowych. Ich określenie powoduje, że w tracie postępowania podatkowego organ podatkowy ma obowiązek stwierdzić, czy wykazane we wniosku argumenty podatnika są zgodne  stanem faktycznym oraz mieszczą się w zakresie określonym w poszczególnych definicjach przesłanek zawartych w wyjaśnieniu do uzasadnienia prawnego. Z dokumentacji podatkowej wynika, że podatnik składając wnioski powołuje się na sytuację materialną. Należałoby zatem oczekiwać, że organ podatkowy ustali w sposób kompleksowy, jaka jest jego oraz członków jego rodziny sytuacja materialna, czy sytuacja ta jest na tyle trudna, że zapłacenie podatku rodziłoby konsekwencje zagrażające jego funkcjonowaniu lub wpłynęłoby niekorzystnie na sytuację na terenie gminy z punktu widzenia interesu publicznego. Jak wskazano w protokole, materiał dowodowy nie pokazuje bieżącej sytuacji podatnika oraz nie uwzględnia sytuacji pozostałych członków rodziny tworzących gospodarstwo domowe. A zatem nie zostało wykazane – tak przynajmniej wynika z materiału dowodowego oraz z uzasadnienia faktycznego decyzji – aby zostały spełnione przesłanki umożliwiające uzyskanie prawa do podjęcia rozważań nad zastosowaniem ulgi. Ponadto należy wskazać, że wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne, co wynika z art. 32 ust. 1 Konstytucji. W przypadku podatnika, którego dotyczą przedmiotowe decyzje, działania polegające na corocznym stosowaniu ulgi wskazują, że był on traktowany w sposób szczególny w stosunku do pozostałych podatników a pomoc jaką organ podatkowy mu udzielał poprzez ulgi w zapłacie podatku nie spowodowała, iż jego sytuacja materialna się poprawiła i był on w stanie wywiązywać się z ustawowych obowiązków. Ponadto regularne, coroczne stosowanie ulg w zapłacie należności podatkowych może nosić znamiona zwolnienia podatkowego, do stosowania, którego organ podatkowy nie umocowania.

           Kontrola powszechności i prawidłowości realizacji dochodów z tytułu podatku od nieruchomości od osób prawnych i jednostek nie mających osobowości prawnej wykazała istnienie różnorakich rodzajowo nieprawidłowości w przypadku podatników wymienionych w załączniku nr 3/4 do protokołu kontroli pod następującymi pozycjami:

a) należy zweryfikować wykazaną do opodatkowania powierzchnię budynków. Z opisu zawartego w protokole kontroli wynika, że w większości przypadków wykazana powierzchnia budynków jest mniejsza niż wskazują na to dane geodezyjne oraz ustalenia kontroli oparte na informacjach uzyskanych ze stron internetowych geoportal.gov.pl i google.pl/maps (dalej zwane portalami):

- 34; podatnik wykazał do opodatkowania budynki pozostałe o pow. 188,90 m², natomiast z ewidencji gruntów i budynków wynika, że budynek ma powierzchnię 643 m² i dwie kondygnacje, co może wskazywać, że przybliżona powierzchnia użytkowa wynosi około 962 m²,

- 36; podatnik wykazał budynki o pow. 620 m² a według danych geodezyjnych oraz ustaleń kontroli wynika, że podatnik posiada dwa budynki, których przybliżona powierzchnia użytkowa może wynieść 1.750 m²,

- 29; podatnik wykazał budynki związane z działalnością gospodarczą o pow. 1.070,88 m². Z danych geodezyjnych wynika, że w posiadaniu podatnika są dwa budynki, pierwszy ma powierzchnię zabudowy 700 m² i dwie kondygnacje a drugi 139 m² i jedną kondygnację. Łączna suma rzutów poszczególnych kondygnacji wynosi 1.539 m² tj. o 468 m² więcej,

- 31; wykazana powierzchnia budynku jest większa od danych wynikających z geodezji i ustaleń kontroli. Podatnik posiada jeden jednokondygnacyjny budynek o powierzchni zabudowy 1.395 m². Ponieważ powierzchnia zabudowy to powierzchnia mierzona po zewnętrznym obrysie budynku, jego powierzchnia użytkową jest mniejsza od powierzchni zabudowy. Tymczasem podatnik wykazał do opodatkowania pow. 1.595 m².

- 8; zadeklarowana powierzchnia budynków jest mniejsza od powierzchni ustalonej na podstawie danych geodezyjnych o około 4.500 m² oraz o około 3.336 m² w przypadku ustalonych na podstawie portalu. Służby organu podatkowego podjęły działania wyjaśniające w trakcie kontroli. Z wyjaśnień podatnika wynika, że część obiektów nie jest trwale związana z gruntem a zatem nie spełnia kryteriów pozwalających uznać je za budynki. Ponieważ do wyjaśnienia nie dołączono żadnych dokumentów, należy zweryfikować te informacje.

- 32; wykazana do opodatkowania powierzchnia budynków wynosząca 4.912,26 m² jest znacząco mniejsza od danych wynikających z danych geodezyjnych. Wynika z nich, że przybliżona powierzchnia użytkowa może wynieść około 13.912 m². Natomiast ustalenia kontroli wskazują, że przybliżona powierzchnia użytkowa może oscylować w granicach 5.700 m²,

- 23; przybliżona powierzchnia użytkowa może wynosić około 3.500 m², natomiast w deklaracji jest wykazana pow. 3.159,40 m².

- 21; podatnik wykazał do opodatkowania budynki związane z działalnością gospodarczą o pow. 10.010,78 m². Natomiast z ewidencji geodezyjnej wynika, że posiada on budynki, których suma rzutów poszczególnych kondygnacji wynosi 18.437 m². Z kolei ustalenia dokonane przy pomocy portali wskazały, że powierzchnia zabudowy jest jeszcze większa i wynosi około 21.200 m²;

b) 37 – należy wyjaśnić czy nie doszło do naruszenia art. 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1170, ze zm.), ponieważ w złożonej deklaracji podatnik wykazał do opodatkowania budynki związane z działalnością gospodarczą oraz budowle. Jak wynika z zapisów ewidencji gruntów i budynków podatnik na terenie gminy nie posiada żadnych nieruchomości własnych oraz nie jest w posiadaniu nieruchomości Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Należy zatem ustalić kto jest właścicielem budynków i budowli położonych na działkach wskazanych w protokole kontroli;

c) 35 – należy ustalić wartość budowli w związku z wykazaniem ich w wartości (453.649,18 zł), która ze względu na powierzchnię nieruchomości zajętej na działalność (24.597 m²) oraz charakter prowadzonej działalności budzi uzasadnione;

d) 24 – należy zweryfikować prawidłowość opodatkowania gruntów. W deklaracji podatkowej podatnik wykazał całość gruntów jako związanych z działalnością gospodarczą. Z ewidencji gruntów i budynków wynika, że podatnik posiada grunty o pow. 62.098 m², z których 42.597 m² to użytki rolne, 2.300 m² nieużytki oraz 7.223 m² to grunty sklasyfikowane jako lasy. Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych użytki rolne i grunty leśne nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości z wyjątkiem sytuacji gdy są zajęte na działalność gospodarczą. Również w przypadku nieużytków ich opodatkowanie jest uzależnione od faktycznego zajęcia na działalność gospodarczą, w innym przypadku korzystają ze zwolnienia z opodatkowania na mocy art. 7 ust. 10 ustawy. W trakcie kontroli na podstawie informacji wynikających ze stron portalu ustalono z dużym prawdopodobieństwem, że część gruntów nie spełnia kryteriów zajęcia na działalność gospodarczą;

e) 25 – w złożonej deklaracji podatnik wykazał do opodatkowania budynki mieszkalne o pow. 3.577,80 m² i budynki pozostałe o pow. 71 m². W ocenie kontrolujących, w kontekście charakteru prowadzonej działalności gospodarczej należy wyjaśnić, czy podatnik prawidłowo zadeklarował do opodatkowania posiadane budynki. Należy ustalić, czy faktycznie większość powierzchni pełni funkcję mieszkalną, czy też część budynku jest zajęta np. na udzielanie świadczeń zdrowotnych lub wykorzystywana na cele administracyjno-gospodarcze;

f) 19 – podatnik w złożonej deklaracji wykazał grunty pozostałe o pow. 3.424 m², które korzystają ze zwolnienia z podatku od nieruchomości na mocy uchwały Rady Gminy Juchnowiec Kościelny Nr XIV/94/2015 z dnia 15 grudnia 2015 r. Z danych wynikających z ewidencji podatkowej i geodezyjnej wynika, że podatnik posiada grunty o pow. 7,5438 ha, które są sklasyfikowane jako użytki rolne, grunty leśne i nieużytki. Tego rodzaju grunty zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości wyłącznie wówczas gdy są zajęte na działalność gospodarczą. A zatem podatnik popełnił błąd, wykazując przedmiotowe grunty jako pozostałe. W związku z powyższym zawyżona została wysokość skutków zwolnienia oraz obniżenia górnych stawek w podatku od nieruchomości wykazanych w sprawozdaniach Rb-27S i Rb-PDP za 2018 r. Poza tym ustalono, że w deklaracji na podatek rolny podatnik wykazał w deklaracji większą powierzchnię gruntów rolnych aniżeli wynika to z posiadanej dokumentacji. Z ewidencji geodezyjnej wynika, że powierzchnia użytków rolnych będących w posiadaniu podatnika wynosi 6,3774 ha a powierzchnia przeliczeniowa do naliczenia podatku 0,9048 ha. W deklaracji podatnik wykazał do opodatkowania grunty o powierzchni 7,6411 ha, z których powierzchnia przeliczeniowa do naliczenia podatku wynosi 2,5343 ha;

g) 38 – stwierdzono naruszenie art. 3 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych ponieważ podatnik wykazuje do opodatkowania nieruchomości będące własnością osób fizycznych. Obowiązujące przepisy materialnego prawa podatkowego, w przypadku podmiotów nie będących właścicielami, nie przewidują możliwości przeniesienia obowiązku podatkowego na posiadacza nieruchomości jeżeli jej właścicielem nie jest Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego;

h) 39 – w związku z niezłożeniem deklaracji podatnik naruszył zapisy art. 6 ust. 9 pkt 1 i ust. 10 w zw. z art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Z ustaleń kontroli wynika, że część posiadanych nieruchomości podatnik oddał w najem i dzierżawę podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą oraz część wykorzystywał w celach nie związanych z działalnością oświatową (parkingi dla prywatnych samochodów nauczycieli). W związku z powyższym nieruchomości te nie korzystały ze zwolnienia wynikającego z art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Z ewidencji podatkowej wynika, że podatnik nie składał deklaracji również w latach poprzedzających rok objęty kontrolą. A zatem należy ustalić wartość uszczuplonego podatku i podjąć odpowiednie działania wskazane przepisami prawa podatkowego dla tego typu sytuacji;

i) 12 – w złożonej deklaracji podatnik zawyżył o 1.265.730,20 zł wartość wykazanych budowli związanych z działalnością gospodarczą, co skutkowało zawyżeniem  podatku o 25.315 zł i zawyżeniem o taką wartość zwolnienia wynikającego z zapisów uchwały Rady Gminy Juchnowiec Kościelny Nr XXIII/194/2016 z dnia 24 listopada 2016 r. w sprawie zwolnień w podatku od nieruchomości;

j) 33 – w trakcie weryfikacji prawidłowości wykazanych podstaw opodatkowania w złożonej deklaracji stwierdzono, że zgodnie z ewidencją gruntów i budynków podatnik posiada 4.489.585,041 m² gruntów objętych przepisami ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, podlegających opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Liczba ta jest wyższa o około 347.016,051 m² od sumy powierzchni wykazanych w deklaracji podatnika oraz będących w posiadaniu innych podmiotów. Z kolei wykazana w deklaracjach (także innych podmiotów posiadających mienie gminy) łączna powierzchnia budynków wynosi 10.393,08 m². Natomiast w trakcie kontroli, w oparciu o ewidencję środków trwałych oraz zestawienie powierzchni budynków sporządzone przez pracowników Urzędu Gminy stwierdzono, że powierzchnia ta wynosi 9.377,75 m². Ponieważ  posiadana ewidencja nie daje gwarancji, że prezentowane w deklaracji dane są zgodne ze stanem faktycznym, m.in. z uwagi, że nie zawierają informacji o powierzchniach użytkowych wszystkich budynków należy zweryfikować ilość i powierzchnię wszystkich budynków będących własnością podatnika;

k) 20 – z ustaleń kontroli wynika, że ogólna powierzchnia gruntów wykazana przez podatnika w deklaracji na podatek od nieruchomości i podatek rolny (224.082 m²) była niezgodna z powierzchnią wynikającą z ewidencji geodezyjnej (223.517 m²). W trakcie kontroli podatnik złożył deklaracje korygujące za lata 2017 i 2018 wykazując do opodatkowania powierzchnię gruntów zgodną z geodezyjną – str. 93-100 protokołu kontroli.

Ustalenia opisane na str. 101-108 protokołu kontroli, dotyczące prawidłowości i powszechności opodatkowania podatkami lokalnymi osób fizycznych wskazują, że w przypadku podatników o numerach kont wymienionych poniżej należy zweryfikować dane będące podstawą naliczenia podatków:

a) 20131 – z ewidencji podatkowej i informacji podatkowej wynika, że podstawa opodatkowania budynku mieszkalnego wynosi 100 m². Ustalenia kontroli wskazują, że przybliżona powierzchnia użytkowa budynku może wynosić około 270 m²;

b) 130149 – opodatkowana powierzchnia budynku mieszkalnego wynosi 171 m². Według ustaleń kontroli jego przybliżona powierzchnia użytkowa może oscylować w granicach 250 m²;

c) 140055 – z ewidencji podatkowej i informacji podatkowej wynika, że podatnik posiada budynki mieszkalne o pow. 140 m². Przybliżona powierzchnia użytkowa ustalona podczas kontroli może oscylować w granicach 344 m²;

d) 190201 – według ewidencji podatkowej powierzchnia budynku mieszkalnego wynosi 105 m². W trakcie kontroli ustalono, że na działkach wskazanych w protokole kontroli są posadowione dwa budynki mieszkalne, których przybliżona powierzchnia użytkowa może oscylować w granicach 230 m². Dodatkowo należy wyjaśnić, jakie budynki znajdują się na działce wskazanej w protokole i czy podlegają one opodatkowaniu;

e) 1108356 – z ustaleń kontroli wynika, że część działki, która jest opodatkowana jako związana z działalnością gospodarczą, jest utwardzona. Zgodnie z art. 3 ust. 3 w zw. z ust. 9 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2019 poz. 1186) utwardzone place uznaje się za budowle a w przypadku gdy są związane z działalnością gospodarczą podlegają opodatkowaniu na mocy art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Podatnik do opodatkowania nie wykazał budowli. Również w przypadku  podatnika o nr konta 1218081 stwierdzono, że nieruchomość związana z działalnością gospodarczą jest ogrodzona. Ponieważ tego rodzaju obiekt jest budowlą w rozumieniu Prawa budowlanego, powinien być opodatkowany podatkiem od nieruchomości;

f) 1118256 – z ustaleń kontroli wynika, że dane będące podstawą opodatkowania są niezgodne z danymi zawartymi w informacji podatkowej oraz ewidencji geodezyjnej.  Podatnik jest opodatkowany w następujący sposób: grunty rolne o pow. 1.044 m² (zwolnione ze względu na klasę gruntów); grunty związane z działalnością gospodarczą o powierzchni 826 m², budynki związane z działalnością gospodarczą o pow. 75 m² i budowle o wartości 14.500 zł. W informacji podatkowej podatnik wykazał do opodatkowania grunty rolne o pow. 1.294 m², grunty związane z działalnością gospodarczą o pow. 706 m², budynki związane z działalnością gospodarczą o pow. 75 m² i budowle o wartości 14.500 m². Natomiast z ewidencji gruntów i budynków wynika, że budynek posiadany przez podatnika na działce 337/26 ma powierzchnię zabudowy 66 m². Przedmiotowa działka ma powierzchnię 1.870 m², z czego 826 m² to tereny sklasyfikowane jako Bi a pozostałe to grunty orne V klasy. Z akt podatkowych nie wynika aby organ podatkowy prowadził postępowanie, w którym kwestionowałby prawidłowość danych wykazanych w informacji podatkowej. Miedzy innymi wykazaną do opodatkowania powierzchnię gruntu związaną z działalnością gospodarczą oraz powierzchnię budynku. Mając na uwadze, że powierzchnia zabudowy to powierzchnia mierzona po zewnętrznym obrysie budynku, to w przypadku budynku jednokondygnacyjnego nie jest możliwe aby powierzchnia użytkowa była od niej większa. Natomiast w przypadku gruntów należących do osób fizycznych sam sposób sklasyfikowania nie pozwala na automatyczne opodatkowanie gruntu tylko w oparciu o zapisy geodezyjne. Organ podatkowy powinien zweryfikować dane wykazane w informacji podatkowej (art. 272 Ordynacji podatkowej) i ustalić stan faktyczny. W ocenie kontrolującego powierzchnia użytkowa budynku może wynieść około 56 m² a cała działka jest zajęta na działalność gospodarczą. W związku z powyższym podatek do zapłaty powinien wynieść 2.646 zł, tj. o 375 zł więcej aniżeli dotychczas;

g) 460011 – w wyniku błędnego wprowadzenia danych geodezyjnych do ewidencji podatkowej została zaniżona powierzchnia przeliczeniowa użytków rolnych podlegających opodatkowaniu o 0,5379 ha (grunty sklasyfikowane jako R Br IVa o pow. 3,18 ha wprowadzono jako R IVa, a nieużytki o pow. 0,49 ha wprowadzono jako W-rowy). Mamy zatem do czynienia z naruszeniem art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2019 poz. 1256, ze zm.);

h) 1118007 – w przypadku podatnika należy wyjaśnić prawidłowość opodatkowania części nieruchomości związanej z działalnością gospodarczą. Z ewidencji podatkowej wynika, że powierzchnia budynków związanych z działalnością gospodarczą wynosi 191,29 m² a powierzchnia gruntów zajętych na działalność gospodarczą 274,20 m². Ustalenia dokonane przy pomocy portali wskazują, że nieruchomość zajęta na działalność stanowi niejako odrębną część od nieruchomości mieszkalnej i jej powierzchnia wynosi około 900 m². Ponadto należy ustalić, czy podatnik nie posiada budowli związanych z działalnością gospodarczą;

i) 1238203 – mając na uwadze ustalenia kontroli dokonane w oparciu o zapisy ewidencji gruntów i budynków oraz dane portali należy zweryfikować powierzchnię opodatkowanych budynków i gruntów związanych z działalnością gospodarczą. Z ewidencji podatkowej wynika, m.in., że opodatkowana powierzchnia gruntów związanych z działalnością gospodarczą wynosi 763 m², budynku mieszkalnego 200 m² i budynków związanych z działalnością gospodarczą 175 m². Natomiast w ocenie kontrolującego powierzchnia gruntów związanych z działalnością powinna wynosić około 1.000 m², budynku mieszkalnego około 230 m², natomiast budynków handlowo-usługowych około 440 m²;

j) 230037 – z uwagi na rozbieżności, jakie wynikają z porównania danych widniejących w ewidencji podatkowej z danymi z ewidencji geodezyjnej dotyczących powierzchni opodatkowanych budynków należy zweryfikować przedmiotowe dane. Gdyby przyjąć do opodatkowania powierzchnię użytkową budynków ustaloną w oparciu o zapisy ewidencji gruntów i budynków, powierzchnia budynków związanych z działalnością gospodarczą byłaby większa o około 1.000 m² (obecnie wynosi 937,68 m²) a budynków mieszkalnych o 57,40 m² (opodatkowana powierzchnia wynosi 182,60 m²);

 k) 1218010 – opis zawarty w protokole kontroli wskazuje na prawdopodobieństwo, że całość nieruchomości jest związana (zajęta) na działalność gospodarczą. Oznaczałoby to, że opodatkowana powierzchnia gruntów stawką określaną dla działalności gospodarczej wynosi 16.390 m² a przybliżona powierzchnia użytkowa budynków może wynosić 2.856 m². W ewidencji podatkowej są opodatkowane następujące składniki majątkowe: budynki związane z działalnością gospodarczą o pow. 1.508,86 m², budynki pozostałe o pow. 433,37 m², budowle o wartości 38.880 zł, grunty związane z działalnością gospodarczą o pow. 13.039 m². W ewidencji wykazane są również nieużytki o pow. 543 m² i grunty rolne o pow. 2.165 m² (zwolnione z podatku ze względu na klasę);

l) 1248317 – mając na uwadze dane geodezyjne ustalono, że wykazana do opodatkowania powierzchnia budynku związanego z działalnością gospodarczą o pow. 664,70 m² stanowi 72% powierzchni zabudowy budynku. Ponieważ mamy do czynienia z budynkiem jednokondygnacyjnym taka proporcja wydaje się być nieadekwatna do stanu faktycznego; prawdopodobna powierzchnia może oscylować w granicach 730 m²;

ł) 1248193 – z ustaleń kontroli wynika, że wykazana do opodatkowania powierzchnia budynku (220 m²) stanowi 40% powierzchni zabudowy wynikającej z ewidencji gruntów i budynków (358 m² i jednej kondygnacji). Przybliżona powierzchnia użytkowa budynku może wynieść około 286 m². Ponadto wątpliwości budzi wykazana do opodatkowania powierzchnia gruntu oraz brak wykazania budowli. Na podstawie portali ustalono, że w praktyce większość działki (pow. 1.329 m²), bądź to poprzez związanie z budynkiem lub utwardzenie (plac, parking) jest zajęta na prowadzenie działalności gospodarczej;

m) 1248292 – według ewidencji podatkowej podatnik wykazał do opodatkowania jedynie grunty związane z działalnością gospodarczą o pow. 1.741 m² i budynki związane z działalnością gospodarczą o pow. 437,83 m². Natomiast z ustaleń kontroli wynika, że jest ona ogrodzona, częściowo utwardzona oraz znajdują się na niej obiekty budowlane, które mogą również spełniać kryteria budynków lub budowli gdyby były trwale związane z gruntem. Ich opodatkowanie może mieć wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego;

n) 350065 – w trakcie analizy danych będących podstawą obliczenia podatku stwierdzono, że w zakresie wartości opodatkowania budowli oraz powierzchni budynków, dane te mogą odbiegać od stanu faktycznego. W ocenie kontroli powierzchnia budynków związanych z działalnością może być większa o około 70 m², budynku mieszkalnego o około 30 m², gruntów związanych z działalnością gospodarczą o około 3.100 m². W przypadku budowli podatnik w trakcie kontroli złożył nową informację, w której wykazał większą wartość budowli, w wyniku czego za lata 2018-2019 kwota podatku uległa zwiększeniu o 10.294 zł;

o) 1128466 – z ewidencji geodezyjnej wynika, że w posiadaniu podatnika jest budynek, którego łączna suma rzutów poszczególnych kondygnacji wynosi 867 m² a przybliżona powierzchnia użytkowa około 693 m². Natomiast z ewidencji podatkowej wynika, że opodatkowana powierzchnia budynków wynosi 485,30 m²;

 p) 1128174 – z akt podatnika wynika, że oprócz składników związanych z działalnością gospodarczą wykazał on również grunty pozostałe o pow. 2.000 m² (sklasyfikowane są jako Ba). Ponieważ mamy do czynienia z podatnikami działającymi w formie spółki cywilnej należy uznać, że spełniają oni kryteria przedsiębiorców, o których mowa w ustawie z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 poz. 1292). W związku z powyższym, zgodnie z art. 1a ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, grunt będący w posiadaniu przedsiębiorców powinien być opodatkowany jako związany z działalnością gospodarczą;

q) 1158051 – w trakcie kontroli ustalono, że prawdopodobnie powierzchnia budynków związanych z działalnością gospodarczą wykazana do opodatkowania (410 m²) jest niezgodna ze stanem faktycznym. W wyniku działań podjętych przez pracowników Urzędu Gminy podatnik przed podpisaniem protokołu złożył nową informację, w której wykazał do opodatkowania budynki związane z działalnością gospodarczą o pow. 1.169,95 m². Opodatkowanie różnicy za lata 2018-2019 zwiększy zobowiązanie podatkowe o około 28.000 zł;

r) 320053 – do gruntów posiadanych przez podatnika i współmałżonka dołączono grunty posiadane jedynie przez podatnika, co stanowi naruszenie art. 3 ust. 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych,

s) w przypadku podatników o nr kont 400243, 20118 i 20123 w trakcie kontroli nie okazano informacji podatkowych. Brak w aktach podatkowych tych dokumentów stanowi naruszenie art. 6 ust. 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Przepis ten zobowiązuje podatników do składania informacji podatkowej w przypadku powstania obowiązku podatkowego lub zaistnienia zmian mających wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego. Ponadto jednym z celów czynności sprawdzających (art. 272 pkt 1 lit. a) Ordynacji podatkowej) jest sprawdzenie terminowości wpływu deklaracji (informacji) podatkowych.

Z kolei w wyniku kontroli realizacji dochodów z tytułu podatku od środków transportowych stwierdzono, że:

a) podatnik o nr konta 100053 błędnie ustalił datę powstania obowiązku podatkowego w przypadku pojazdu o numerze rejestracyjnym wskazanym w opisie na str. 109 protokołu kontroli. Wskazał on, że nabył pojazd w dniu 31 stycznia 2018 r. i naliczył podatek za 11 miesięcy  (1.687 zł). Ponieważ pierwsza rejestracja pojazdu na terenie RP miała miejsce w lutym 2018 r., zgodnie z art. 9 ust. 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych obowiązek podatkowy powstał od marca a podatek powinien wynieść 1.533 zł. Również podatnik o nr konta 100072 błędnie ustalił datę powstania obowiązku podatkowego. Z danych wynikających z ewidencji podatkowej wynika, że pierwsza rejestracja na terenie RP miała miejsce w sierpniu 2018 r. W związku z powyższym pojazd powinien być opodatkowany za 4 miesiące (podatek 580 zł) a nie za 5 miesięcy (725 zł);

b) podatnik o nr konta 100110 wykazał, że naczepa posiada dmc zespołu pojazdów wynoszące 34,5 tony. Na podstawie okazanych dokumentów ustalono, że parametr ten dotyczy dmc pojazdu. Należy więc przypuszczać, że dmc zespołu będzie wynosiła co najmniej 40 ton a należny podatek 1.090 zł a nie 800 zł;

c) podatnicy o nr kont 100013, 100107 i 100093 naruszyli art. 9 ust. 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych ponieważ złożyli deklaracje po terminie wynikającym ze wskazanych przepisów. Nieterminowe składanie deklaracji, w kontekście brzmienia art. 56 § 4 ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2018 poz. 1958) może  stanowić co najmniej wykroczenie skarbowe. W takich przypadkach należy każdorazowo rozważyć możliwość zawiadomienia naczelnika właściwego urzędu skarbowego o naruszeniu przez podatników przepisów materialnego prawa podatkowego – str. 108-109 protokołu kontroli.

Badaniu poddano prawidłowość i powszechność prowadzenia działań upominawczych i egzekucyjnych. W jego wyniku stwierdzono, że:

a) zapisy zawarte w § 28 ust. 3 i 5 instrukcji w sprawie zasad rachunkowości oraz planu kont dla prowadzenia ewidencji i podatków i opłat w Gminie Juchnowiec Kościelny są sprzeczne  z § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 30 grudnia 2015 r. w sprawie postępowania wierzycieli należności pieniężnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1483), po zmianach jakie nastąpiły w 2016 r. Obowiązujące przepisy, w przypadku należności mniejszej niż dziesięciokrotność kosztów upomnienia, zobowiązują wierzyciela do wysłania upomnień nie później niż po upływie 21 dni od podjęcia działań informacyjnych;

b)  w przypadku podatników o nr kont: 100027; 100109; 320054; 390022; 1358041; 2000005; 2000101; 10114; 40092; 110079; 1118235; 1308174 tytuły wykonawcze wystawiono później niż zapisano w § 28 ust. 6 instrukcji. Przepis ten wskazuje, że pracownik księgowości podatkowej niezwłocznie sporządza administracyjne tytuły wykonawcze, nie później jak po upływie 60 dni od daty doręczenia upomnienia – str. 110-112 protokołu kontroli.

Zgodnie z opisem zawartym na str. 113-115 protokołu kontroli w przypadku podatników o nr kont: 100004; 100013; 100034; 100093; 100113 stwierdzono naruszenie art. art. 53 § 1 i 2, art. 55 § 2 oraz art. 62 § 1, 2 i 4 Ordynacji podatkowej, polegające na nienaliczeniu lub nieprawidłowym naliczeniu odsetek od zapłaconych po terminie podatków. Natomiast na koncie o numerze 100074 widnieje nadpłata powstała w 2015 r. w wysokości 744,72 zł. Należy uznać, że taka sytuacja stanowi naruszenie  art. 76 § 1 i art. 77 Ordynacji podatkowej, które regulują zasady postępowania z nadpłatami. Ponieważ napłata figuruje na koncie od 2015 r. należy przypuszczać, że nie zaistniały okoliczności, które umożliwiałyby zaliczenie nadpłaty na poczet bieżących i przyszłych zobowiązań. A zatem napłata podlega z urzędu zwrotowi.

W wyniku kontroli wydatków na wynagrodzenia stwierdzono, że przyznał Pan Zastępcy Wójta dodatek specjalny na okres od 2 lipca 2018 r. do 31 grudnia 2018 r., a następnie na okres od 1 stycznia 2019 r. do 31 grudnia 2019 r. podając takie samo uzasadnienie – zwiększenie obowiązków służbowych wynikających z kierowania Referatem Planowania Przestrzennego, Ochrony Środowiska i Rolnictwa. Z ustaleń kontroli wynika, że Zastępca Wójta pełni swoją funkcję na podstawie zarządzenia z dnia 18 października 2011 r. (zakres czynności z 5 grudnia 2011 r.). Aneksem do zakresu czynności ustalonym dnia 3 grudnia 2012 r. Zastępcy Wójta powierzono kierowanie wyżej wymienionym referatem. Natomiast zmianą zakresu czynności z 29 czerwca 2018 r. usunięto to postanowienie z zakresu obowiązków, przyznając jednocześnie dodatek specjalny za dalsze wykonywanie tego zadania.

Zgodnie z art. 36 ust. 5 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1282) dodatek specjalny może zostać przyznany pracownikowi z tytułu okresowego zwiększenia obowiązków służbowych lub powierzenia dodatkowych zadań. Przywołany przepis przesądza, że dodatek specjalny jest świadczeniem o charakterze okresowym, zaś podstawą jego przyznania jest czasowe wystąpienie sytuacji zwiększenia obowiązków lub powierzenia dodatkowych zadań. Z opisanego wyżej stanu faktycznego wynika natomiast, że okoliczność przyjęta przez Pana jako podstawa przyznania dodatku specjalnego nie stanowiła w rzeczywistości zwiększenia obowiązków realizowanych przez Zastępcę Wójta, ponieważ obowiązki te Zastępca Wójta wykonywał nieprzerwanie od 3 grudnia 2012 r. „Powierzenie dodatkowych obowiązków” wynikało w tej sytuacji tylko ze zmodyfikowania przez Pana treści zakresu czynności pracownika. Zatem przyznany dodatkowy składnik wynagrodzenia nie ma oparcia w realnym zwiększeniu zadań, gdyż w dalszym ciągu wykonywane są te same obowiązki w przedmiotowym zakresie. Według wyjaśnienia: Z dniem 29 czerwca  2018r. (…) zmieniono § 10 Regulaminu, w zakresie którego wskazano stanowisko Kierownika Referatu Planowania Przestrzennego, Ochrony Środowiska i Rolnictwa. Powyższe podyktowane było to tym, iż rozważano obsadzenie tego stanowiska przez zastosowanie art. 20 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r.o pracownikach samorządowych (…) poprzez dokonanie awansu wewnętrznego. W wyniku przyczyn niezależnych od pracodawcy nie nastąpiło przeniesienie pracownika na kierownicze stanowisko urzędnicze, w związku z powyższym pracodawca w celu zapewnienia ciągłości pracy Referatu jak również jego sprawnego funkcjonowania powierzył Zastępcy Wójta na czas określony czasowe kierowanie Referatem Planowania Przestrzennego, Ochrony Środowiska i Rolnictwa do czasu wyłonienia kandydata poprzez awans wewnętrzny – str. 117-118 protokołu kontroli. Wyjaśnienie potwierdza zatem wykreowanie przez Pana – w drodze zmiany aktów wewnętrznych – i utrzymywanie od lipca 2018 r. stanu, w którym Zastępca Wójta otrzymuje dodatek specjalny za realizację obowiązków, które wcześniej (od grudnia 2012 r.) były finansowane w ramach stałych składników wynagrodzenia.

Nieprawidłowości wykazała analiza wynagrodzeń wypłacanych nauczycielom zajmującym w roku szkolnym 2017/2018 i 2018/2019 stanowiska dyrektorów i wicedyrektorów szkół prowadzonych przez gminę Juchnowiec Kościelny.

W przypadku dyrektora Szkoły Podstawowej w Kleosinie na rok szkolny 2017/2018 został zatwierdzony przez arkusz organizacyjny przydzielający dyrektorowi realizację 2 godzin ponadwymiarowych, pomimo tego, że uchwałą Nr XXX/279/2017 z dnia 25 sierpnia 2017 r. Rada Gminy Juchnowiec Kościelny zwolniła dyrektora całkowicie z obowiązku realizacji godzin zajęć dydaktycznych w tym okresie.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że sam fakt podjęcia decyzji w sprawie tego zwolnienia przez Radę Gminy był formalnie nieprawidłowy, bowiem zgodnie z § 3 uchwały Rady Gminy Nr XIII/128/04 z dnia 29 kwietnia 2004 r. określającej zasady obniżania wymiaru godzin zajęć nauczycielom pełniącym funkcje kierownicze, to Wójt Gminy w uzasadnionych przypadkach zwalnia dyrektora od obowiązku realizacji tygodniowego wymiaru godzin zajęć określonego w art. 42 ust. 3 Karty Nauczyciela, jeżeli warunki funkcjonowania placówki powodują znaczne powiększenie zadań dyrektora. W efekcie zaistnienia dwóch wykluczających się okoliczności – w świetle stanu prawnego obowiązującego na terenie gminy – tj. jednoczesnego zwolnienia dyrektora przez Radę z obowiązku realizacji godzin (bez dodatkowego zwolnienia dyrektor tej szkoły zgodnie z uchwałą Rady Gminy z 29 kwietnia 2004 r. byłby zobowiązany do realizacji tygodniowo 3 godzin zajęć) i zatwierdzenia temu dyrektorowi w arkuszu organizacyjnym 2 godzin ponadwymiarowych, powstała konieczność wypłaty dyrektorowi dodatkowego wynagrodzenia za 83 godziny ponadwymiarowe w łącznej wysokości 3.547,89 zł – str. 125 protokołu kontroli.

Według wyjaśnień złożonych przez Pana Wójta w tej sprawie: W sierpniu 2017 r. dyrektor Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Kleosinie złożył wniosek o obniżenie pensum z 4 godzin do 0 z uwagi na obowiązki związane z wygaszaniem gimnazjum, wprowadzaniem reformy oświatowej, dużą liczbą oddziałów, realizacją kilku projektów edukacyjnych, podjęcia studiów podyplomowych. W związku z powyższym rada gminy pozytywnie zaopiniowała zmniejszenie pensum do 0. Aneksem we wrześniu 2017 r. 4 godziny wychowania fizycznego przyznane dyrektorowi zostały rozdysponowane w następujący sposób: (…) oraz 2 godziny dyrektorowi szkoły (jako godziny ponadwymiarowe¹⁾) z uwagi na niemożliwość przyznania innym nauczycielom. (…) Przyznawanie dyrektorowi dodatkowych, stałych godzin zajęć dydaktycznych ponad realizowane przez niego pensum (lub obniżone pensum) w danej szkole, występuje jeżeli nastąpiły rzeczywiście wyjątkowe okoliczności organizacyjne (np. brak nauczycieli danej specjalności, którym można by przydzielić godziny ponadwymiarowe lub możliwości dodatkowego zatrudnienia nauczyciela w niepełnym wymiarze zajęć). (…) Obie instytucje (obniżki pensum i godzin ponadwymiarowych) są wzajemnie wykluczające się, a ustawodawca w pragmatyce nauczycielskiej nie zawarł zasad ustalania wymiaru godzin ponadwymiarowych dla nauczyciela korzystającego z obniżki godzin. Zauważyć jednakże należy, że ustawodawca nie zawarł zasady, że nauczyciel z obniżonym pensum nie może realizować godzin ponadwymiarowych (tak jak to ma miejsce w sytuacji nauczyciela pracującego w zwiększonym pensum). Odnosząc się do treści wyjaśnienia pragnę wskazać, że Izba nie neguje możliwości wystąpienia przypadku konieczności powierzenia godzin ponadwymiarowych nauczycielowi na stanowisku kierowniczym i korzystającemu z obniżki godzin, także w obecnym stanie prawny, jeżeli zachowane zostaną przepisy art. 35 ust. 1 i art. 42 ust. 6a Karty Nauczyciela. Jednakże opisany wyżej stan faktyczny – całkowite zwolnienie z pensum po obniżce i przyznanie godzin ponadwymiarowych – skutkował jedynie tym, iż wypłacano dodatkowe wynagrodzenie dyrektorowi, mimo tego, że realizował w tygodniu godziny zajęć, których liczba była niższa niż wymiar, który obowiązywał go na podstawie aktu prawa miejscowego podjętego przez Radę Gminy 29 kwietnia 2014 r., i który powinien zostać zrealizowany w ramach ustalonego dyrektorowi wynagrodzenia. Ponadto wątpliwości budzi w tej sytuacji rzeczywista zasadność podstaw wskazanych przez dyrektora dla całkowitego zwolnienia z pensum na rok szkolny, skoro mimo ubiegania się o to zwolnienie realizował następnie godziny ponadwymiarowe.

           Podejmowanie przez Radę Gminy uchwał w sprawie indywidualnego zwolnienia dyrektorów szkół z obowiązku realizowania wymiaru godzin zajęć po obniżce – wbrew zasadom wynikającym z § 3 uchwały z 29 kwietnia 2004 r. – stwierdzono także na rok szkolny 2018/2019.

Nieprawidłowości w tym zakresie dotyczyły również ustalenia tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych w roku szkolnym 2017/2018 dla wicedyrektora Szkoły Podstawowej w Kleosinie i dwóch wicedyrektorów Zespołu Szkół w Juchnowcu Górnym oraz w roku szkolnym 2018/2019 dwóm wicedyrektorom Szkoły Podstawowej w Kleosinie oraz dyrektora i wicedyrektora Zespołu Szkół w Juchnowcu Górnym. Obowiązkowy wymiar godzin zajęć tych nauczycieli był niezgodny z zasadami określonymi przywołaną wyżej uchwałą Rady Gminy z dnia 29 kwietnia 2004 r. (ze zmianami) w sprawie zasad udzielania i rozmiaru obniżek nauczycielom, którym powierzono stanowiska kierownicze w szkołach podstawowych, gimnazjach i przedszkolu.

W roku szkolnym 2017/2018 tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć dydaktycznych ustalony dla:

a) wskazanego w protokole kontroli jednego z wicedyrektorów Szkoły Podstawowej w Kleosinie przekraczał liczbę wynikającą z uchwały o 2 godziny tygodniowo,

b) każdego z wicedyrektorów Zespołu Szkół w Juchnowcu Górnym przekraczał liczbę wynikającą z uchwały o 1 godzinę tygodniowo.

W roku szkolnym 2018/2019 tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć dydaktycznych ustalony dla:

a) wskazanego w protokole kontroli jednego z wicedyrektorów Szkoły Podstawowej w Kleosinie przekraczał liczbę wynikającą z uchwały o 2 godziny tygodniowo,

b) wskazanego w protokole kontroli jednego z wicedyrektorów Szkoły Podstawowej w Kleosinie przekraczał liczbę wynikającą z uchwały o 1 godzinę tygodniowo,

c) dyrektora  Zespołu Szkół w Juchnowcu Górnym przekraczał liczbę wynikającą z uchwały o 1 godzinę tygodniowo (wyłącznie we wrześniu),

d) wicedyrektora Zespołu Szkół w Juchnowcu Górnym przekraczał liczbę wynikającą z uchwały o 2 godziny tygodniowo.

Według złożonego przez Pana wyjaśnienia w sprawie zatwierdzania arkuszy organizacyjnych zawierających tygodniową liczbę godzin po obniżce wykazującą rozbieżność względem zasad wynikających z uchwały Rady Gminy z 29 kwietnia 2004 r. W projektach arkuszy organizacyjnych poszczególnych szkół przedłożonych przez dyrektorów, przydzielono godziny zgodnie z ich interpretacją uśredniania etatu, które były zaopiniowane przez związki zawodowe. (…) Jednocześnie informuję, że wcześniejsze kontrole nie wykazały nieprawidłowości w przydzielaniu godzin nauczycielom (…). Z wyjaśnienia wynika zatem, że zatwierdzano po prostu proponowaną przez dyrektorów w projektach arkuszy liczbę godzin ponadwymiarowych, co w świetle uchwały świadczy o nieprawidłowości liczby godzin. Jej rozbieżność z uchwałą nie była bowiem efektem wystąpienia uzasadnionych przypadków, w których Pan Wójt mógłby zwiększyć wymiar wynikający z uchwały z 29 kwietnia 2004 r. (§ 4 ust. 2 uchwały).

Z zestawienia podpisanego przez głównego księgowego Referatu Obsługi Finansowej Jednostek Organizacyjnych Urzędu Gminy wynika, że tytułem należnego wynagrodzenia za faktycznie przepracowane a nieopłacone godziny, zrealizowane ponad obowiązujący wymiar, poszczególni nauczyciele zajmujący stanowiska kierownicze powinni otrzymać dodatkowo wynagrodzenie w wysokości: 4.953,33 zł, 3.098,40 zł 1.478,56 zł, 1.255,55 zł i 216,30 zł – str. 126-129 protokołu kontroli.

           Analiza zagadnień dotyczących funduszu sołeckiego, regulowanego przepisami ustawy z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (Dz. U. z 2014 r. poz. 301, ze zm.), wykazała, że przyjmowano do realizacji wnioski sołectw pomimo braku w dokumentacji zebrania wiejskiego informacji o drugim terminie jego przeprowadzenia, w przypadku gdy w pierwszym terminie w zebraniu wiejskim nie uczestniczyło co najmniej 1/5 uprawnionych do głosowania mieszkańców sołectwa – str. 135-136 protokołu kontroli. Sytuacja ta dotyczyła np. sołectw Juchnowiec Górny (uprawnionych 268 osób, w zebraniu wzięło udział 21 osób), Śródlesie (odpowiednio 233 osoby i 8 osób) czy Kleosin (odpowiednio 3.773 osoby i 40 osób). Według złożonego wyjaśnienia (…) zgodnie ze statutami sołectw, (…) „O ile w wyznaczonym terminie w Zebraniu Wiejskim nie uczestniczy co najmniej 1/5 uprawnionych do głosowania mieszkańców sołectwa, zebranie przeprowadza się w II terminie zebrania bez względu na liczbę jego uczestników i może się ono odbyć w tym samym dniu, po upływie 15 minut. Stąd sołtysi mieli pełną informację w tym zakresie podczas odbywających się zebrań wiejskich, jak również na bieżąco udzielano sołtysom informacji w tym zakresie. Przy składaniu wniosków sołtysi informowali, że zebrania odbywały się w drugim terminie zgodnie ze statutem. W związku z powyższym wnioski sołectw zostały przyjęte do realizacji. Jednakże w celu zapewnienia jasności zapisów, we wzorze protokołu stanowiącego załącznik do wniosku o zmianę przeznaczenia środków w ramach funduszu sołeckiego w 2018 r. dodano zapisy dotyczące drugiego terminu przeprowadzenia zebrania.

           Mając na uwadze, że zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o funduszu sołeckim wniosek w sprawie przeznaczenia funduszu soleckiego uchwala zebranie wiejskie, dokumentacja zebrania powinna jednoznacznie rozstrzygać kwestie kluczowe dla prawidłowego jego przeprowadzenia i wynikającej stąd zdolności do podejmowania uchwał.

Kontroli poddano procedurę wyłonienia wykonawcy usługi odławiania bezpańskich psów z terenu gminy Juchnowiec Kościelny oraz umieszczania i utrzymania tych zwierząt w schronisku, pod względem zgodności z obowiązującym w Urzędzie Gminy regulaminem określający zasady udzielania zamówień publicznych, których wartość nie przekracza wyrażonej w złotych równowartości 30.000 euro. Kontrola wykazała, że zaproszenia do składania ofert zostały wysłane do dwóch wykonawców. Zgodnie zaś z regulaminem pracownik merytoryczny umieszcza zaproszenie do składania ofert na stronie internetowej gminy na okres nie krótszy niż 7 dni lub przesyła zaproszenie do składania ofert takiej liczbie wykonawców, która zapewnia konkurencję oraz wybór najkorzystniejszej oferty, jednakże nie mniejszej niż trzech. Jak ustalono, zaproszenie do składania ofert nie było zamieszczone na stronie internetowej gminy, zatem wysłanie zaproszeń tylko do dwóch wykonawców stanowiło naruszenie regulaminu – str. 140-141 protokołu kontroli.

Kontroli poddano procedurę wyłonienia dostawcy oleju napędowego do zbiornika Urzędu Gminy Juchnowiec Kościelny w 2018 r., przeprowadzoną w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1843). W specyfikacji istotnych warunków tego zamówienia wskazano, że cenę oferty należy podać jako cenę ryczałtową brutto, jako wynagrodzenie ryczałtowe, niezmienne przez cały czas realizacji przedmiotu zamówienia. Kontrola wykazała, że specyfikacja zawierała w swej treści sprzeczne ze sobą postanowienia dotyczące wynagrodzenia, ponieważ w opisie przedmiotu zamówienia przewidziano, że rozliczenie będzie następowało każdorazowo po dostawie zamówionej partii na podstawie faktury VAT, w oparciu o ceny hurtowe paliw na dzień zgłoszenia zamówienia telefonicznie, faksem lub e-mailem oraz stałą marżę lub upust w wysokości określonej przez wykonawcę w ofercie (podobne postanowienie zawierał projekt umowy stanowiący załącznik do specyfikacji). Według złożonego wyjaśnienia zapisy działu XIII SIWZ w zakresie ceny ryczałtowej stanowią omyłkę, która nie miała wpływu na wybór najkorzystniejszej oferty w przedmiotowym postępowaniu – str. 142-144 protokołu kontroli.

Kontrola procedury udzielenia tego zamówienia wykazała też, że oświadczenia o braku okoliczności wyłączających udział w postępowaniu, złożone przez członków komisji i kierownika jednostki, nie zawierają daty ich złożenia, co uniemożliwia zweryfikowanie czy zostały złożone w odpowiednim momencie, za który w świetle przepisów ustawy należy uznać okres między dniem otwarcia ofert a dniem zakończenia czynności w postępowaniu. Zgodnie ze złożonym w tej sprawie wyjaśnieniem Brak dat na złożonych przez członków komisji i kierownika jednostki oświadczeniach (…) jest wynikiem niedopatrzenia pracownika urzędu gminy przygotowującego protokół z przedmiotowego postępowania – pełniącego funkcję sekretarza. W tym miejscu wskazać należy, iż brak w/w dat w żaden sposób nie wpływa na treść złożonych oświadczeń – str. 144-145 protokołu kontroli.

Kontrola wyłonienia wykonawcy przebudowy i budowy dróg w gminie Juchnowiec Kościelny (drogi gminnej Nr 106786B ul. Leśna oraz drogi gminnej nr 106829 B ul. Sienkiewicza w Kleosinie) w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie przepisów Prawa zamówień publicznych wykazała, że w specyfikacji istotnych warunków tego zamówienia jako kryteria oceny ofert wskazano cenę – 60% (max. 60 punktów), i okres gwarancji i rękojmi – 40%, z tym, że zamawiający wymagał udzielenia gwarancji i rękojmi na wykonane roboty i przedmiot zamówienia na okres nie krótszy niż 3 lata. Z zawartej umowy wynika, że odnośnie zakresu gwarancji zamawiający wskazał na obowiązek nieodpłatnych przeglądów gwarancyjnych przynajmniej jeden raz w roku oraz nieodpłatnego usuwania wad i usterek w terminie 14 dni od zgłoszenia (drugi z obowiązków nie wykraczał poza uprawnienia wynikające z rękojmi.) Należy wskazać, że uprawnienia z tytułu rękojmi przysługujące zamawiającemu wynikają wprost z przepisów Kodeksu cywilnego i w związku z tym nie powinny stanowić kryterium oceny ofert. Instytucja rękojmi za wady fizyczne i prawne przedmiotu umowy o roboty budowlane – art. 656 § 1 w zw. z art. 638 § 1 i art. 568 § 1 zd. 1 k.c. – zabezpiecza z mocy prawa roszczenia zamawiającego za wady wykonanych robót, która to odpowiedzialność w przypadku wad nieruchomości jest ponoszona przez wykonawcę przez okres 5 lat od dnia wydania rzeczy. Istotą robót budowlanych jest zaś dokonywanie przekształcenia nieruchomości (jej części składowych) – str. 148-151 protokołu kontroli.

W postępowaniu tym stwierdzono nieprawidłowość polegającą na zamieszczeniu ogłoszenia o udzieleniu zamówienia w Biuletynie Zamówień Publicznych po upływie 30 dni od dnia zawarcia umowy, co stanowi naruszenie art. 95 ust. 1 Prawa zamówień publicznych. Kontrola wykazała, że umowę z wykonawcą zawarto w dniu 6 lipca 2018 r., zaś ogłoszenie udzieleniu zamówienia zostało zamieszczone w BZP w dniu 31 sierpnia 2018 pod Nr 500209734-N-2018. Według złożonego wyjaśnienia pracownik urzędu gminy pełniący funkcję sekretarza w przedmiotowym postepowaniu rozwiązał umowę o pracę z Urzędem Gminy z dniem 30 czerwca 2018 r. zaś nowy pracownik na jego miejsce został zatrudniony w dniu 16.08.2018 r. W tym miejscu wskazać należy, że nowy pracownik w terminie od dnia 16.08.2018 r. do dnia 31.08.2018 r. był na etapie wdrażania w zakres swoich obowiązków. Od momentu rozwiązania umowy o prace przez pracownika do dnia podpisania umowy z wykonawcą w dniu 06.07.2018 r. postępowanie prowadzone było przez (…) Kierownika Referatu Inwestycji i Gospodarki Komunalnej. Z wyjaśnienia wynika, że w praktyce to kierownik tego referatu zamieścił ogłoszenie w BZP – str. 153 protokołu kontroli.

Stwierdzone w trakcie kontroli nieprawidłowości i uchybienia były w głównej mierze wynikiem nieprzestrzegania lub błędnej interpretacji przepisów prawnych dotyczących gospodarki finansowej i rachunkowości gminy oraz nieprawidłowego funkcjonowania kontroli zarządczej.

Organem wykonawczym gminy wiejskiej jest Wójt, na którym spoczywają obowiązki dotyczące m.in. przygotowywania projektów uchwał Rady Gminy, wykonywania budżetu i gospodarowania mieniem, a także ogólna odpowiedzialność za prawidłową gospodarkę finansową (art. 30 ust. 1 i 2, art. 60 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). Wójt jako organ wykonawczy wykonuje zadania przy pomocy Urzędu, działającego w strukturze organizacyjnej wskazanej w protokole kontroli, którego jest kierownikiem (art. 33 ust. 1 i 3 ustawy). Odpowiedzialność za gospodarkę finansową Urzędu, jako jednostki sektora finansów publicznych, w tym za wykonywanie obowiązków w zakresie kontroli zarządczej, spoczywa na Wójcie – kierowniku jednostki – zgodnie z art. 53 ust. 1 i art. 69 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach publicznych oraz pracownikach, którym powierzono obowiązki w zakresie gospodarki finansowej.

Wójt jest również organem podatkowym pierwszej instancji w myśl przepisu art. 13 § 1 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Obowiązki w zakresie prowadzenia rachunkowości spoczywały, stosownie do postanowień zakresu czynności, na Skarbniku Gminy. Prawa i obowiązki głównego księgowego (skarbnika) określają przepisy art. 54 ustawy o finansach publicznych.

Mając na uwadze ustalenia kontroli, na podstawie art. 9 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, zalecam:

1. Przekazanie do ksiąg Zakładu Gospodarki Komunalnej środków trwałych wchodzących w skład infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej gminy, znajdujących się na stanie Urzędu Gminy.

2. Niezwłoczne przekazywanie powiatowi białostockiemu wartości nakładów poniesionych przez gminę na drogi powiatowe w ramach udzielanej powiatowi pomocy.

3. Wskazanie Skarbnikowi na wyeliminowanie nieprawidłowości i uchybień w zakresie ewidencjonowania operacji w księgach rachunkowych, poprzez:

a) ewidencjonowanie przychodów zakupionych pozostałych środków trwałych zapisami Wn 013 – Ma 201, a ich jednorazowego umorzenia zapisami Wn 401 „Zużycie materiałów i energii” – Ma 072,

b) prowadzenie ewidencji szczegółowej do konta 800 w sposób zapewniający możliwość ustalenia przyczyn zwiększeń i zmniejszeń funduszu jednostki,

c) ewidencjonowanie z uwzględnieniem uwag zawartych w części opisowej wystąpienia operacji dotyczących niewykorzystanych i niezwróconych do końca roku dotacji udzielonych z budżetu gminy, a także zobowiązań z tytułu dodatkowych kwot dotacji podlegających przekazaniu z budżetu za dany rok w roku następnym,

d) ewidencjonowanie operacji związanych z centralnym rozliczeniem podatku VAT w sposób zapewniający odzwierciedlenie w księgach i sprawozdawczości rzeczywistego, przynajmniej na dzień bilansowy, stanu rozrachunków gminy z tego tytułu, mając na uwadze, że jedynymi realnymi rozrachunkami gminy z VAT są rozrachunku z urzędem skarbowym wynikające z deklaracji VAT-7 gminy oraz rozrachunki budżetu z zakładem budżetowym.

4. Zapewnienie prawidłowości ewidencji operacji dotyczących odpisów aktualizujących należności w księgach GOPS, jako jednostki obsługiwanej przez Urząd Gminy. W szczególności spowodowanie zaprzestania całościowego wyksięgowywania w danym roku wartości odpisów aktualizujących utworzonych na koniec poprzedniego roku i ponownego całościowego „wksięgowywania” tych odpisów na koniec danego roku, jako kwoty skorygowanej tylko o zwiększenia i zmniejszenia odpisu za dany rok.

5. W zakresie sprawozdawczości:

a) wykazywanie w sprawozdaniu Rb-27S należności od urzędu skarbowego z tytułu zwrotu VAT, które po otrzymaniu na rachunek zaliczane będą do dochodów budżetu,

b) wykazywanie w sprawozdaniu Rb-N danych w zakresie należności we właściwych grupach należności,

c) zweryfikowanie i skorygowanie danych wykazanych w sprawozdaniach Rb-27S i Rb-PDP za 2018 r. w zakresie wynikającym z ustaleń kontroli dotyczących podatków lokalnych.

6. Zapewnienie zgodności między aktualnymi harmonogramami spłat zobowiązań finansowych a kwotami rozchodów ujętymi w wieloletniej prognozie finansowej.

7. Dołożenie większej staranności w zakresie monitorowania faktycznej realizacji budżetu gminy pod kątem zasadności zaciągania zobowiązań finansowych mających służyć sfinansowaniu planowanego deficytu, mając na uwadze, że zaciąganie ich mimo braku takiej potrzeby – wynikającej z faktycznej realizacji budżetu – skutkuje ponoszeniem z budżetu zbędnych kosztów obsługi powstałego w ten sposób zadłużenia.

8. Przedstawienie Radzie Gminy projektu zmiany uchwały Nr VIII/344/10 z dnia 30 sierpnia 2010 r. dostosowującego wykaz (nazwy) jednostek oświatowych gromadzących środki na wyodrębnionym rachunku do aktualnego stanu.

9. W zakresie klasyfikacji budżetowej:

a) klasyfikowanie dochodów z tytułu zwrotów dotacji w tych rozdziałach, w których były klasyfikowane wydatki związane z przekazaniem dotacji,

b) klasyfikowanie dochodów z opłat za użytkowanie wieczyste gruntów w rozdz. 70005.

10. Zaktualizowanie wysokości opłat za użytkowanie wieczyste gruntów.

11. Przestrzeganie przepisów Ordynacji podatkowej w zakresie przeprowadzania czynności sprawdzających, w szczególności polegających na weryfikowaniu danych wykazywanych w deklaracjach ze stanem faktycznym.

12. Wyjaśnienie i wyeliminowanie wskazanych w protokole i w części opisowej wystąpienia rozbieżności w zakresie prawidłowości danych wykazanych w informacjach i deklaracjach podatkowych oraz ich zgodności z obowiązującymi przepisami. Poinformowanie Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku o efektach i skutkach finansowych tych działań.

13. Przestrzeganie przepisów Działu IV Ordynacji podatkowej w zakresie prawidłowości prowadzenia postępowania podatkowego i formalnoprawnej prawidłowości wydawanych decyzji.

14. Prawidłowe stosowanie instytucji uznania administracyjnego przy udzielaniu ulg w spłacie należności podatkowych.

15. Dostosowanie regulacji wewnętrznych dotyczących windykacji podatków i opłat do aktualnego stanu prawnego. Terminowe prowadzenie działań windykacyjnych z uwzględnieniem obowiązujących przepisów wewnętrznych. 

16. Naliczanie odsetek za zwłokę stosując obowiązujące w tym zakresie przepisy wynikające z Ordynacji podatkowej i aktów wykonawczych do ustawy.

17. Przestrzeganie ustawowych obowiązków przy gospodarowaniu nadpłatami.

18. Zaniechanie przyznawania dodatków specjalnych w sytuacji, gdy nie dochodzi w praktyce do powierzenia pracownikowi dodatkowych zadań lub zwiększenia dotychczas realizowanych przez niego obowiązków. W związku z tym zaniechanie modyfikowania zakresu czynności pracownika poprzez usuwanie z niego zadań, które w praktyce pracownik ten nadal wykonuje.

19. Podejmowanie przez Pana Wójta decyzji w sprawie indywidualnego zwolnienia dyrektora szkoły – w uzasadnionych przypadkach – z obowiązku realizowania wymiaru godzin zajęć po obniżce, ustalonego uchwałą Rady Gminy z 29 kwietnia 2004 r., mając na uwadze, że zgodnie z § 3 tej uchwały kompetencja w tym zakresie należy do Wójta, a nie do Rady.

20. Wyeliminowanie sytuacji przyznawania godzin ponadwymiarowych nauczycielowi zajmującemu stanowisko kierownicze, które to godziny powinny być realizowane w ramach pensum po obniżce ustalonego przez Radę aktem prawa miejscowego, zaś uznanie ich za ponadwymiarowe wynikało tylko z faktu indywidualnego zwolnienia nauczyciela z realizacji pensum ustalonego przez Radę, mając na uwadze, że sytuacja taka skutkuje bezzasadnym ponoszeniem dodatkowych wydatków z budżetu gminy.

21. W zakresie realizacji tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć przez dyrektorów i wicedyrektorów szkół prowadzonych przez gminę Juchnowiec Kościelny:

a) zapewnienie zgodności wymiaru pensum w arkuszach organizacyjnych szkół z obowiązującym tych nauczycieli tygodniowym wymiarem godzin zajęć ustalonym po obniżce uchwalonej przez Radę Gminy,

b) naliczenie i wypłacenie dyrektorom i wicedyrektorom wskazanym w protokole kontroli wynagrodzenia za godziny zrealizowane ponad wymiar pensum po obniżce uchwalonego przez Radę, które to godziny w latach 2017/2018 i 2018/2019 bezpodstawnie – w świetle uchwały – traktowano jako mieszczące się w ramach pensum,

c) rozważenie przedłożenia Radzie Gminy uchwały określającej odrębne zasady ustalania obniżonego pensum dyrektorom i wicedyrektorom szkół, którzy w ramach stosunku pracy realizują obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin – jeżeli wolą jednostki jest, jak wynika z wyjaśnień i stosowanej praktyki, odmienne traktowanie takich przypadków.

22. Zapewnienie należytego udokumentowania w protokole zebrania wiejskiego, na którym uchwalono wniosek sołectwa o przeznaczenie środków funduszu sołeckiego, faktu przeprowadzenia tego zebrania w II terminie, jeżeli liczba obecnych na zebraniu uniemożliwiała przeprowadzenie go w I terminie w świetle zasad wynikających ze statutu sołectwa.

23. Przestrzeganie ustalonych w Urzędzie Gminy procedur wyłaniania wykonawców zamówień publicznych o wartości nieprzekraczającej 30.000 euro.

24. W zakresie udzielania i realizacji zamówień publicznych na podstawie przepisów Prawa zamówień publicznych:

a) zapewnienie niesprzeczności postanowień zawartych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz we wzorze umowy,

b) opatrywanie datami składanych oświadczeń o braku lub zaistnieniu okoliczności uzasadniających wyłączenie z postępowania osób wykonujących czynności w postępowaniu,

c) zaniechanie wskazywania jako kryterium oceny ofert okresu rękojmi, mając na uwadze, że jest on regulowany przepisami Kodeksu cywilnego, a dodatkowo minimalne wymagania w tym zakresie ustalone przez zamawiającego były mniej korzystne niż gwarantowane przez k.c.,

d) zamieszczanie w Biuletynie Zamówień Publicznych ogłoszenia o udzieleniu zamówienia z zachowaniem 30-dniowego terminu od dnia podpisania umowy.

25. Zapewnienie rzetelnej realizacji zaleceń pokontrolnych, stosownie do udzielonej odpowiedzi o sposobie ich wykonania.

O sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych proszę powiadomić Regionalną Izbę Obrachunkową w Białymstoku w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia.

Dodatkowo informuję o możliwości składania, w terminie 14 dni od daty otrzymania wystąpienia pokontrolnego, zastrzeżeń do zawartych w wystąpieniu wniosków, za pośrednictwem Prezesa RIO do Kolegium Izby, zgodnie z art. 9 ust. 3-4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Bieg 30-dniowego terminu ulegnie zawieszeniu w stosunku do wniosków objętych zastrzeżeniem.

         Podstawą zgłoszenia zastrzeżeń może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie.

    Prezes

Regionalnej Izby Obrachunkowej

  w Białymstoku