Kontrola problemowa gospodarki finansowej w zakresie

wykonania dochodów z tytułu podatków gminy Wizna za 2013 r. i inne wybrane okresy, przeprowadzona w Urzędzie Gminy Wizna przez inspektora Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku Zespół w Łomży

         Ustalenia kontroli zostały zawarte w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 06 lutego 2015 roku (znak: RIO.IV.6002-2/14), o treści jak niżej:

Pan

                                               Zbigniew Sokołowski

            Wójt Gminy Wizna

W wyniku problemowej kontroli gospodarki finansowej w zakresie wykonania dochodów z tytułu podatków gminy Wizna za 2013 rok i inne wybrane okresy, przeprowadzonej w Urzędzie Gminy Wizna na podstawie art. 1 ust. 1 oraz art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2012 r. poz. 1113, ze zm.) przez inspektora Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku Zespół w Łomży, stwierdzono nieprawidłowości i uchybienia opisane w protokole kontroli, którego egzemplarz pozostawiono w kontrolowanej jednostce.

Zakresem kontroli objęto dochody z tytułu podatków i opłat lokalnych, dla których organem podatkowym pierwszej instancji, w myśl art. 13 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, ze zm.), jest Pan Wójt. Kontrola prowadzona była w szczególności pod kątem prawidłowości i powszechności poboru wskazanych dochodów, windykacji zaległości podatkowych oraz rachunkowości podatkowej, w tym rzetelności sporządzania sprawozdań budżetowych, co doprowadziło do następujących ustaleń.

Badanie prawidłowości i powszechności opodatkowania podatkiem rolnym i podatkiem leśnym wykazało niedociągnięcia polegające na nieprzedłożeniu do kontroli części informacji podatkowych, które stanowią podstawowy materiał dowodowy służący ustaleniu podstawy opodatkowania. W związku z powyższym organ podatkowy naruszył art. 272 Ordynacji podatkowej. W trakcie wskazanych tym przepisem czynności sprawdzających organ podatkowy powinien podjąć działania m.in. w celu ustalenia stanu faktycznego i ewentualnego wyegzekwowania prawidłowo wypełnionych informacji. Jak wykazano w opisie na str. 6-7 protokołu kontroli w poddanej badaniu próbie wymiaru podatku rolnego brak informacji stwierdzono w 14 przypadkach. Z kolei w kontrolowanej próbie podatku leśnego brakowało 5 informacji – str. 11 protokołu kontroli.   

Kontrola prawidłowości rejestracji dokumentacji podatkowej wpływającej do Urzędu Gminy wykazała naruszenie § 42 ust. 2 załącznika nr 1 do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej, jednolitych rzeczowych wykazów akt oraz instrukcji w sprawie organizacji i zakresu działania archiwów zakładowych (Dz. U. Nr 14, poz. 67). Stwierdzono brak pieczęci kancelarii ogólnej Urzędu na kontrolowanych informacjach podatkowych oraz, w większości przypadków, na podaniach o umorzenie zapłaty podatku – str. 7 i 22 protokołu kontroli. Zgodnie z przywołanym przepisem, po zarejestrowaniu przesyłki na nośniku papierowym punkt kancelaryjny umieszcza i wypełnia pieczęć wpływu na pierwszej stronie pisma lub, w przypadku gdy nie ma możliwości otwarcia koperty, na kopercie.   

Jak wskazuje opis zawarty na str. 17 protokołu kontroli, część nakazów płatniczych nie została doręczona na 14 dni przed terminem płatności podatku wynikającym z treści odpowiednio: art. 6 ust. 7 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 849, ze zm.), art. 6a ust. 6 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 1381, ze zm.) oraz art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 465, ze zm.). Zgodnie z art. 47 § 1 Ordynacji podatkowej w tego typu przypadkach termin płatności I raty zobowiązania podatkowego upływa 14 dni od dnia doręczenia. Informacja taka winna być zawarta w treści decyzji.            

Wyniki kontroli prowadzą do wniosku, że wystosowane na podstawie ustaleń poprzedniej kontroli kompleksowej zalecenie dotyczące umieszczenia informacji o terminie płatności I raty zobowiązania podatkowego upływającym 14 dni od dnia doręczenia w treści decyzji wymiarowych nie zostało zrealizowane – str. 24 protokołu kontroli.         

         Weryfikacja rzetelności i prawidłowości sporządzania sprawozdań Rb-PDP z wykonania podstawowych dochodów podatkowych gminy oraz Rb-27S z wykonania planu dochodów budżetowych jednostki samorządu terytorialnego za okres od początku roku do dnia 31 grudnia 2013 wykazała, iż naruszono przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. Nr 20, poz. 103). Jak wskazano na str. 23-24 protokołu kontroli, w wierszu dotyczącym podatku od nieruchomości, zaniżono w kolumnie 4 sprawozdania Rb-PDP (Skutki udzielonych ulg i zwolnień…) kwotę skutków o 3.635,77 zł, w wyniku nieujęcia kwoty skutków zwolnienia z podatku budynków gospodarczych lub ich części stanowiących własność emerytów i rencistów. Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 10 załącznika nr 39 do rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej tego typu skutki należało wykazać w stosownej rubryce.

Z kolei w sprawozdaniu Rb-27S nie wykazano w kolumnie „Skutki decyzji wydanych przez organ podatkowy na podstawie ustawy - Ordynacja podatkowa, obliczone za okres sprawozdawczy” skutków umorzenia należności z tytułu podatku od spadków i darowizn udzielanych w trybie art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 1115) w kwocie 2.940 zł – str. 24 protokołu kontroli.

Obecnie zasady sporządzania sprawozdań budżetowych zawarte są w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U., poz. 119).                 

Stwierdzone w trakcie kontroli nieprawidłowości i uchybienia były w głównej mierze wynikiem nieprzestrzegania przepisów prawnych dotyczących gospodarki finansowej i rachunkowości gminy w zakresie podatków i opłat lokalnych, a także niewłaściwego funkcjonowania kontroli zarządczej.

Organem wykonawczym gminy wiejskiej jest Wójt, na którym spoczywa odpowiedzialność za prawidłową gospodarkę finansową gminy (art. 30 ust. 1 i 2, art. 60 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). Wójt, jako organ wykonawczy gminy, wykonuje zadania przy pomocy Urzędu, którego jest kierownikiem (art. 33 ust. 1 i 3 ustawy). Odpowiedzialność za gospodarkę finansową Urzędu, jako jednostki sektora finansów publicznych, w tym za wykonywanie obowiązków w zakresie kontroli wewnętrznej, spoczywa na Wójcie (kierowniku jednostki) zgodnie z art. 53 ust. 1 i art. 69 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach publicznych, a także na pracownikach, którym powierzono obowiązki w zakresie gospodarki finansowej.

Wójt jest również organem podatkowym pierwszej instancji w myśl przepisu art. 13 § 1 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Obowiązki w zakresie prowadzenia rachunkowości oraz nadzorowania prac z tego zakresu spoczywały, stosownie do zakresu czynności, na Skarbniku. Prawa i obowiązki głównego księgowego (skarbnika) określają przepisy art. 54 ustawy o finansach publicznych.

Mając na uwadze ustalenia kontroli, na podstawie art. 9 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, zalecam:

1. Wyegzekwowanie od podatników brakujących informacji w sprawie podatku rolnego i leśnego.

2. Przestrzeganie zasad rejestracji przesyłek wpływających do Urzędu Gminy, zgodnie z treścią rozporządzenia wskazanego w niniejszym wystąpieniu.          

3. Umieszczanie w treści decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego (nakazu płatniczego) informacji o terminie płatności I raty zobowiązania podatkowego upływającym 14 dni od dnia doręczenia, zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej.  

4. Sporządzenie skorygowanych sprawozdań Rb-PDP oraz Rb-27S za 2013 r. oraz przekazanie ich do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku.     

5. Rzetelne realizowanie zaleceń pokontrolnych.

O sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych proszę powiadomić Regionalną Izbę Obrachunkową w Białymstoku Zespół w Łomży w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia.

Dodatkowo informuję o możliwości składania, w terminie 14 dni od daty otrzymania wystąpienia pokontrolnego, zastrzeżeń do zawartych w wystąpieniu wniosków za pośrednictwem Prezesa RIO do Kolegium Izby, zgodnie z art. 9 ust. 3-4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Bieg 30-dniowego terminu ulegnie zawieszeniu w stosunku do wniosków objętych zastrzeżeniem.

Podstawą zgłoszenia zastrzeżeń może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie.

    Prezes

Regionalnej Izby Obrachunkowej

  w Białymstoku

Do wiadomości:

Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku

Zespół w Łomży