Kontrola kompleksowa gospodarki finansowej

przeprowadzona w Urzędzie Gminy Dziadkowice

przez inspektorów Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku

           Ustalenia kontroli zostały zawarte w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 25 lutego 2019 roku (znak: RIO.I.6001-15/18), o treści jak niżej:

Pan

Antoni Apoloniusz Brzeziński

Wójt Gminy Dziadkowice

           W wyniku kompleksowej kontroli gospodarki finansowej gminy Dziadkowice za 2017 rok i inne wybrane okresy, przeprowadzonej w Urzędzie Gminy Dziadkowice na podstawie art. 1 ust. 1 oraz art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 561, ze zm.) przez inspektorów Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku, stwierdzono nieprawidłowości i uchybienia opisane w protokole kontroli, którego egzemplarz pozostawiono w kontrolowanej jednostce.

Zakresem kontroli objęto regulacje wewnętrzne dotyczące ustroju i funkcjonowania gminy oraz jej jednostek organizacyjnych, funkcjonowanie kontroli zarządczej, prowadzenie rachunkowości, gospodarkę pieniężną i rozrachunki, realizację wybranych rodzajów dochodów i wydatków, w tym zagadnienie osiągania przez jednostki samorządu terytorialnego wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli, o których mowa w ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2018 r. poz. 967, ze zm.), udzielanie zamówień publicznych, realizację zadań zleconych i w ramach porozumień, gospodarowanie mieniem komunalnym, rozliczenia budżetu z jednostkami organizacyjnymi.

Wszystkie stwierdzone nieprawidłowości i uchybienia dotyczą okresu sprawowania funkcji Wójta Gminy Dziadkowice przez Mariana Skomorowskiego, który zajmował to stanowisko do listopada 2018 r.

W zakresie zagadnień organizacyjnych stwierdzono, że od dnia 1 listopada 2017 r. w Gminnym Ośrodku Kultury nie jest obsadzone stanowisko dyrektora, nie stwierdzono też udokumentowanych działań w celu obsadzenia tego stanowiska. Zgodnie ze statutem GOK, stanowiącym załącznik do uchwały Nr XIX/131/2001 Rady Gminy w Dziadkowicach z dnia 27 czerwca 2001 r., Ośrodkiem kieruje dyrektor powoływany przez organ wykonawczy gminy. Zasadę kierowania instytucją kultury przez jej dyrektora, który zarządza nią i reprezentuje ją na zewnątrz, określa art. 17 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2018 r. poz. 862, ze zm.). Efektem nieobsadzenia stanowiska dyrektora było m.in. zawarcie przez byłego Wójta „sam ze sobą” porozumienia w sprawie przystąpienia GOK do wspólnej obsługi prowadzonej przez Urząd Gminy jako jednostkę obsługującą.

Z wyjaśnień złożonych przez Pana Wójta wynika, że obecnie nie będą podejmowane działania dotyczące zatrudnienia Dyrektora GOK ponieważ były podejmowane kroki w celu likwidacji w/w instytucji kultury. Podjęto uchwałę w tym zakresie 4 września 2015 r. Została ona uchylona przez organ nadzoru. W chwili obecnej planowane jest połączenie Gminnej Biblioteki Publicznej i Gminnego Ośrodka Kultury w jedną jednostkę (instytucję kultury) – Gminne Centrum Kultury i powołanie stanowiska Dyrektora tej jednostki – str. 3 protokołu kontroli.

Stwierdzono, że poprzedni Wójt udzielał kierownikom gminnych instytucji kultury pełnomocnictw do dokonywania czynności prawnych związanych z prowadzeniem tych jednostek na podstawie art. 47 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2018 r. poz. 994, ze zm.), co stoi w sprzeczności z postanowieniami wskazanego przepisu. Regulacja zawarta w art. 47 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym dotyczy umocowania kierowników jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej. Gminny Ośrodek Kultury i Gminna Biblioteka Publiczna są instytucjami kultury, w związku z czym posiadają osobowość prawną zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Udzielone pełnomocnictwa należy zatem uznać za bezprzedmiotowe; było to przedmiotem zaleceń po poprzedniej kontroli kompleksowej – str. 4 protokołu kontroli.

Kontrolującym okazano projekty planu finansowego i plany finansowe instytucji kultury (GBP i GOK) na 2017 r. Zakres danych, jakie winny być wyodrębnione w planie finansowym instytucji kultury wynika z art. 31 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2077, ze zm.) w zw. z art. 30 tej ustawy i art. 27 ust. 4 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Analiza okazanych dokumentów wykazała, że:

a) Gminna Biblioteka Publiczna: projekt planu finansowego oraz plan finansowy posługiwały się pojęciem „rozchody” zamiast „koszty”. W projekcie planu finansowego i w planie finansowym nie uwzględniono stanu należności i zobowiązań na koniec roku oraz stanu środków pieniężnych na koniec roku,

b) Gminny Ośrodek Kultury: projekt planu finansowego oraz plan finansowy posługiwały się pojęciem „rozchody” zamiast „koszty”. W projekcie planu finansowego i w planie finansowym nie uwzględniono stanu należności i zobowiązań na początek i na koniec roku.

Analogiczne nieprawidłowości stwierdzono w zakresie planów na rok 2018. W wyniku działań kontrolnych projekty planów finansowych instytucji kultury na 2019 r. oraz plany finansowe na 2019 r. zostały sporządzone zgodnie z ustawą o finansach publicznych – str. 49-50 protokołu kontroli.

Kontrola prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym dokonywanych w nich zapisów i dowodów stanowiących ich podstawę, przeprowadzona w świetle przepisów ustawy 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2018 r. poz. 395, ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej (Dz. U. z 2017 r. poz. 760), zastąpionego od 1 stycznia 2018 r. rozporządzeniem Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1911) wykazała, że:

a) konto 133 „Rachunek budżetu” zostało podzielone na dwa konta analityczne: 133-1 „Rachunek budżetu” i 133-20 „Rachunek podatek VAT ZGK”, przy czym obroty i salda obu kont dotyczyły jednego rachunku bankowego – rachunku podstawowego budżetu. Zgodnie z zasadami funkcjonowania konta 133 określonymi załącznikiem nr 2 do rozporządzenia, służy ono do ewidencji operacji pieniężnych dokonywanych na bankowych rachunkach budżetu; jego funkcją nie jest analityczne wydzielanie rodzajów środków czy poszczególnych operacji w ramach rachunku budżetu. Właściwe jest zatem rozważenie zasadności dokonywania tego typu podziału, gdyż ewentualne wyodrębnienie rodzaju środków na tym rachunku (innych niż środki budżetu) powinno następować poprzez odpowiednie zapisy na kontach rozrachunkowych – str. 9-10 protokołu kontroli;

b) dochody wpływające bezpośrednio na rachunek budżetu ewidencjonowane są w księgach budżetu bezpodstawnym zapisem Wn 133 – Ma 222 „Rozliczenie dochodów budżetowych”, zamiast zapisem Wn 133 – Ma 901 „Dochody budżetu” – str. 11 protokołu kontroli; zgodnie załącznikiem nr 2 do rozporządzenia, na koncie 222 ujmuje się przelewy dochodów budżetowych na rachunek budżetu dokonane przez jednostki budżetowe; Urząd Gminy jako jednostka budżetowa nie posiada rachunku bankowego do realizacji dochodów (wpływają one bezpośrednio na rachunek budżetu), zatem ewidencjonowanie ich wpływu na rachunek budżetu z kontem 222 nie znajduje uzasadnienia. W wyniku poprzedniej kontroli kompleksowej przeprowadzonej przez Regionalną Izbę Obrachunkową w 2014 r. wskazywano na bezpodstawność takiego księgowania;

c) na koniec 2017 r. wykazano w ewidencji syntetycznej zaniżone po stronach Wn i Ma salda konta 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych” – str. 34 protokołu kontroli. Jak wynika z ustaleń kontroli, na stronie Wn wykazano należności w kwocie 429.557,03 zł a na stronie Ma nadpłaty w kwocie 10,84  zł. Prawidłowo saldo Wn powinno wynosić 438.697,86 zł a saldo Ma 9.151,67 zł. Jak wyjaśniono w trakcie kontroli W księgach rachunkowych występuje per saldo kont podatków, gdyż księgowane są zbiorczo na rozrachunkach dochodów (…);

d) na koncie 130-1 „Rachunek bieżący dochodów” zawyżono obroty poprzez nie zachowanie zasady czystości obrotów na kwotę 31.207,05 zł dotyczącą zmniejszenia dochodów o podatek VAT odprowadzony do urzędu skarbowego, czym naruszono postanowienia załącznika nr 3 do rozporządzenia; w efekcie w sprawozdaniu Rb-27S wykazano dochody niższe od obrotów konta 130-1 – str. 19 protokołu kontroli;

e) dokonywano zmniejszenia poniesionych wydatków budżetu o kwotę otrzymanych w trakcie roku zwrotów podatku VAT z urzędu skarbowego – otrzymane środki przelewano z rachunku budżetu na rachunek wydatków Urzędu. Zmniejszanie wydatków budżetu o wpływy podatku VAT z urzędu skarbowego nie może mieć miejsca, ponieważ nie odpowiada rzeczywistemu przebiegowi operacji gospodarczych. Zwrot VAT przez US nie oznacza, że zwrotu środków gminie dokonał kontrahent, u którego gmina dokonała zakupu dostaw, robót lub usług i poniosła na ten cel wydatki. Środki otrzymane od US pozostają w swobodnej dyspozycji gminy, a zatem powinny być zaliczone do dochodów budżetu. Na tej samej zasadzie kwotę dochodów budżetu powinny powiększać pozostające w dyspozycji jednostki środki po rozliczeniu podatku VAT należnego z naliczonym – na rachunku pozostaje bowiem kwota podatku należnego uzyskanego od kontrahentów, na rzecz których jednostka dokonała sprzedaży (np. najemców), a nie od podmiotu, u którego jednostka dokonywała zakupów. Stosowana w jednostce metoda ewidencji prowadziła do wypaczenia – poprzez zaniżenie – faktycznej kwoty wydatków, które zostały poniesione na dane zadanie w wysokości udokumentowanej wyciągami bankowymi, obrazującymi przelewy na rzecz dostawców czy wykonawców – str. 13 protokołu kontroli,

f) przyjęty sposób ewidencji centralnego rozliczenia podatku VAT prowadził do wykazania w księgach nie w pełni rzetelnego stanu rozrachunków; należność od urzędu skarbowego według stanu na koniec 2017 r. w części stanowiącej należność z tytułu dochodów budżetowych (1.502,05 zł) zdublowano w ewidencji budżetu i Urzędu, a ponadto ujęto ją jako

rzekome „zobowiązanie” budżetu wobec Urzędu Gminy. W efekcie więc wynikające z ksiąg budżetu rzekome zobowiązanie wobec Urzędu stanowiło nierealne saldo i było wynikiem bezkrytycznego stosowania zasady księgowania wszystkich rozrachunków gminy z US w księgach budżetu, która to zasada nie powinna mieć zastosowania w przypadku powstania należności z tytułu dochodów budżetowych – należności takie podlegają bowiem ujęciu wyłącznie w ewidencji jednostki budżetowej. Budżet gminy nie może posiadać zobowiązań wobec własnych jednostek budżetowych i nie prowadzi z nimi innych rozliczeń niż poprzez konta 222 i 223 w zakresie zrealizowanych dochodów i wydatków – str. 12-14 protokołu kontroli,

g) saldo należności gminy Dziadkowice z tytułu podatku VAT według stanu na koniec 2017 r., wynikające z deklaracji VAT-7 w kwocie 6.715 zł, zostało pokazane na koncie 227 w ewidencji budżetu, natomiast drugostronnie miało mu odpowiadać saldo konta 226 w ewidencji budżetu, które jednak wykazywało „zobowiązania” w kwocie wyższej od należności, wynoszącej 6.942,17 zł (w tym kwota 5.440,12 zł odpowiadająca nadwyżce podatku naliczonego nad należnym za grudzień 2017 r. wykazanej przez Zakład Gospodarki Komunalnej w Dziadkowicach). Obie kwoty wykazano w bilansie z wykonania budżetu jako odpowiednio należności od budżetów i zobowiązania wobec budżetów zniekształcając dane, które ustalane są na podstawie bilansu z wykonania budżetu (w szczególności wyliczenie wolnych środków) – str. 12-13 protokołu kontroli,

h) nie przestrzegano przyjętych rozwiązań w zakresie wartości pozostałych środków trwałych, powyżej której mają być one ujmowane w ewidencji bilansowej na koncie 013 „Pozostałe środki trwałe”. Zgodnie z przepisami wewnętrznymi, pozostałe środki trwałe, których wartość nie przekracza 200 zł (od 1 stycznia 2018 r. 500 zł) nie podlegają ewidencji, pomimo czego na stan przyjęto wiertarkę o wartości 185 zł – str. 122 protokołu kontroli.

Kontrola sporządzonej sprawozdawczości w świetle przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1015, ze zm.), zastąpionego od 2018 r. rozporządzeniem z dnia 9 stycznia 2018 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 109), oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1773) wykazała, że:

a) w sprawozdaniu Rb-27S GOPS za 2017 nieprawidłowo zaprezentowano należności pozostałe do zapłaty od dłużników alimentacyjnych w części przypadającej gminie (stanowiące zaległości) w kwocie 131.542,68 zł. Faktycznie należności wynikające z ewidencji GOPS stanowiły na dzień 31 grudnia 2017 r. kwotę 118.664,78 zł i w kwocie tej zostały poprawnie wykazane w sprawozdaniu Rb-N sporządzonym przez GOPS. Jak wykazała kontrola, różnica pomiędzy należnościami wymagalnymi wykazanymi w sprawozdaniach Rb-N i Rb-27S GOPS wynosząca 12.877,90 zł wynika stąd, że poleceniem księgowania sporządzonym z datą 31 grudnia 2017 r. dokonano „rozliczenia funduszu alimentacyjnego za zmarłych dłużników” i zdjęto ze stanu należności na wskazaną kwotę, nie dokonując jednocześnie korekty wcześniej sporządzonego sprawozdania jednostkowego Rb-27S. W efekcie sprawozdanie przestało wykazywać zgodność z ewidencją według stanu na 31 grudnia 2017 r., wbrew przepisom § 6 ust. 1 i § 9 ust. 2 rozporządzenia w sprawie sprawozdawczości budżetowej – str. 21 protokołu kontroli;

b) w sprawozdaniu jednostkowym Rb-27ZZ GOPS za 2017 r. jako plan dochodów podano 0 zł, zaś w sprawozdaniu zbiorczym Rb-27ZZ – 2.000 zł – str. 22 protokołu kontroli. Zgodnie z § 6 ust. 2 załącznika nr 39 do rozporządzenia z dnia 16 stycznia 2014 r., jednostki samorządu terytorialnego na podstawie sprawozdań jednostkowych Rb-27ZZ sporządzają sprawozdanie zbiorcze w szczegółowości sprawozdania jednostkowego (analogiczna zasada wynik  obecnie z § 6 ust. 2 załącznika nr 36 do rozporządzenia z dnia 9 stycznia 2018 r.);

c) w jednostkowym sprawozdaniu Rb-28S Urzędu Gminy za 2017 r. zaniżono kwotę zobowiązań względem wynikającej z ksiąg rachunkowych; zaniżenie o 243,90 zł odpowiada kwocie z nieopłaconej faktury za energię elektryczną, w części, za którą miała nastąpić refundacja wydatków przez GOK, ujętej na stronie Wn konta 240-105 – str. 40 protokołu kontroli.

W zakresie gospodarki kasowej kontrola wykazała że brak jest ustaleń stanowiących podstawę prowadzenia przez Urząd Gminy obsługi kasowej Zakładu Gospodarki Komunalnej – str. 25 protokołu kontroli. Postanowienia dotyczące tej kwestii wynikają jedynie z Instrukcji kasowej wprowadzonej do stosowania przez Wójta – według § 1 Instrukcji, Urząd Gminy Dziadkowice prowadzi obsługę kasową m.in. dla Zakładu Gospodarki Komunalnej Gminy Dziadkowice. Nie stwierdzono formalnych ustaleń w tym zakresie między Wójtem a kierownikiem ZGK. Również w uchwale Nr XVIII/145/17 Rady Gminy Dziadkowice z dnia 28 sierpnia 2017 r. w sprawie organizacji wspólnej obsługi finansowej jednostek organizacyjnych zaliczanych do sektora finansów publicznych, dla których organem prowadzącym jest Gmina Dziadkowice, nie wskazano na wykonywanie przez Urząd obsługi ZGK w jakimkolwiek zakresie – uchwała odnosi się jedynie do obsługi GOPS.

W zakresie dochodów budżetu sprawdzeniem objęto m.in. dochody uzyskane z najmu i dzierżawy składników majątkowych. W wyniku kontroli tego zagadnienia stwierdzono następujące nieprawidłowości:

a) kontrolowana jednostka nie posiadała regulacji określającej wysokość stawek czynszu za najem lokali mieszkalnych i socjalnych wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy. Zgodnie z § 11 uchwały Nr XIV/103/16 Rady Gminy Dziadkowice z dnia 28 grudnia 2016 r. w sprawie wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowym zasobem Gminy Dziadkowice, zasad polityki czynszowej oraz zasad wynajmowania lokali, wydanej na podstawie ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 1234, ze zm.), stawkę czynszu za 1m² powierzchni użytkowej lokalu wchodzącego w skład mieszkaniowego zasobu gminy ustala Wójt Gminy zarządzeniem. Dopiero w trakcie kontroli wydał Pan zarządzenie Nr 1/2018 z dnia 20 listopada 2018 r. w sprawie ustalenia stawek czynszu za najem lokali mieszkalnych i socjalnych wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy; określone w nim stawki sankcjonują wysokość czynszu pobieranego dotychczas od najemców – str. 51 protokołu kontroli;

b) umowy najmu lokali użytkowych położonych w budynku byłego „ośrodka zdrowia” nie odnoszą się do kwestii ponoszenia przez najemców kosztów ogrzewania oraz kosztów energii elektrycznej. Z zestawienia sporządzonego przez Skarbnika Gminy wynika, że w 2017 r. koszty ogrzewania (3 lokale użytkowe oraz trzy lokale mieszkalne) zamknęły się kwotą 20.042,38 zł, a koszty energii elektrycznej kwotą 3.015,46 zł. Z kolei wartość przypisów z tytułu opłat uiszczanych przez najemców w formie czynszu wynikającego z umów wyniosła 42.922,94 zł – str. 52-54 i 57 protokołu kontroli.

Należy wskazać, że pobierane zryczałtowane opłaty za najem lokali użytkowych nie określają w istocie stawki czynszu rozumianej jako należność wynajmującego za prawo korzystania przez najemcę z lokalu. Odrębnym rodzajem należności gminy od najemcy są ponoszone przez gminę – za najemcę – koszty utrzymania lokalu (dostarczanych do niego mediów), które najemca zobowiązany jest ponieść w całości. Do zadań gminy nie należy bowiem ponoszenie kosztów funkcjonowania innych podmiotów, w tym prowadzących działalność gospodarczą. Prawidłowo, kwoty wpłacone przez najemcę lokalu służące pokryciu ponoszonych przez gminę kosztów utrzymania i eksploatacji lokalu powinny być zarachowane na zwrot (wznowienie) wydatków w odpowiedniej podziałce klasyfikacji budżetowej wydatków. Kwestia zmodyfikowania umów zawartych z najemcami lokali użytkowych zlokalizowanych w budynku byłego „ośrodka zdrowia” w taki sposób, aby pobierany czynsz stanowił realny dochód budżetu gminy, a nie częściowy tylko zwrot ponoszonych przez gminę kosztów związanych z ogrzewaniem budynku i zużyciem energii było przedmiotem zaleceń skierowanych do poprzedniego Wójta Gminy Dziadkowice po kontroli kompleksowej przeprowadzonej w 2014 r. W odpowiedzi poprzedni Wójt stwierdził, iż „Przeanalizowane zostaną umowy z najemcami lokali użytkowych w budynku Ośrodka Zdrowia w sposób, aby czynsz stanowił realny dochód budżetu gminy”;

c) najemcy lokali mieszkalnych położonych w budynku byłego „ośrodka zdrowia” wnosili zryczałtowane opłaty za centralne ogrzewanie wynikające z przemnożenia powierzchni użytkowej przez stawkę za ogrzewanie pobieraną w danym okresie (5,20 zł za 1 m²). Nie dokonywano rozliczenia wpłat najemców z rzeczywistymi kosztami dostarczenia ciepła w danym okresie. Z art. 9 ust. 2 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 8 ustawy o ochronie praw lokatorów… wynika, że najemcy lokali mieszkalnych powinni wnosić opłaty za dostawę ciepła w wysokości niezbędnej do pokrycia ponoszonych kosztów ich dostarczenia do lokalu używanego przez lokatora. Pobierane opłaty mogą być zatem traktowane jedynie jako forma zaliczek na poczet rzeczywistych kosztów za dany okres rozliczeniowy. Po ustaleniu faktycznej wielkości kosztów dostaw ciepła, poniesionych w danym okresie, wynik rozliczenia kosztów z zaliczkami powinien być ujęty w ewidencji księgowej jako zwiększenie lub zmniejszenie stanu należności od lokatorów.

Również to zagadnienie było przedmiotem zaleceń skierowanych do poprzedniego Wójta Gminy Dziadkowice po kontroli przeprowadzonej w 2014 r. W odpowiedzi poprzedni Wójt stwierdził, iż „W okresie grzewczym 2014/2015 i latach następnych rozliczenie z najemcami lokali mieszkalnych zostanie dokonane zgodnie z kosztami wytworzenia energii cieplnej”.

Jak wynika z wyjaśnień Skarbnika Gminy, koszt ogrzania budynku w 2017 r. wyniósł 20.042,38 zł. Z kolei powierzchnia użytkowa budynku, zgodnie z wyjaśnieniami kierownika Referatu Rozwoju Gospodarczego, wynosi 363,24 m². Zatem koszt ogrzania 1 m² powierzchni użytkowej budynku w 2017 r. wyniósł 4,60 zł. Za lokale mieszkalne pobierano zryczałtowaną opłatę w wysokości 5,20 zł/m², a za lokale użytkowe nie wyodrębniano opłaty za ogrzewanie w kwotach uiszczanych przez najemców – str. 57 protokołu kontroli.

W okresie objętym kontrolą jednostka uzyskała dochody z opłat za zajęcie pasa drogowego w wysokości 2.960,20 zł. Na kwotę tę złożyły się dochody z 9 decyzji wydanych w latach 2013-2016 oraz 4 decyzji wydanych w 2017 r. – str. 58-63 protokołu kontroli. Ustalono, że w 2 przypadkach dokonano błędnego ustalenia opłaty:

a) decyzją nr RL.6853.1.2013.JB z dnia 27 sierpnia 2013 r. zezwolono na zajęcie pasa drogowego na okres 2 dni (30 m²) oraz określono powierzchnię urządzeń umieszczonych w drodze (3,51 m²) na okres od 12 września 2013 r. do 31 grudnia 2043 r. Opłata została naliczona jako 60 zł za zajęcie pasa drogowego za okres zajmowania pasa oraz 40 zł rocznie za umieszczenie urządzeń (iloczyn zajętej powierzchni 3,51 m² zaokrąglonej do 4 m² i stawki wynikającej z uchwały Rady Gminy). Zgodnie z art. 40 ust. 10 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2068, ze zm.) zajęcie pasa drogowego o powierzchni mniejszej niż 1 m² lub powierzchni pasa drogowego zajętej przez rzut poziomy obiektu budowlanego lub urządzenia mniejszej niż 1 m² jest traktowane jak zajęcie 1 m² pasa drogowego. Obowiązujące przepisy nie przewidują zaokrąglania powierzchni zajmowanych przez urządzenia, w sytuacji gdy przekraczają one 1 m², a zatem w omawianym przypadku opłatę należało wyliczyć zgodnie z faktycznie zajmowaną powierzchnią. Powinna ona wynosić 10,58 zł za 2013 r. (zamiast pobranej kwoty 12,05 zł), a od 2014 r. 35,10 zł rocznie zamiast pobieranych 40 zł. Z ustaleń kontroli wynika, że do końca 2018 r. opłatę zawyżono łącznie o 25,97 zł. Do końca 2043 r. zawyżone opłaty zostałyby pobrane w łącznej wysokości 148,47 zł;

b) decyzją nr RL.6853.7.2016.JB z dnia 19 października 2016 r. zezwolono na zajęcie pasa drogowego w koronie drogi o powierzchni 733 m² na 6 dni i powierzchni 903 m² na 15 dni oraz na umieszczenie w drodze urządzeń poza obszarem zabudowanym o powierzchni 35,15 m² i na obszarze zabudowanym o powierzchni 7,92 m² na okres od 12 listopada 2016 r. do 31 grudnia 2041 r. Opłata roczna została naliczona w wysokości 703 zł za umieszczenie urządzeń poza obszarem zabudowanym (iloczyn zajętej powierzchni – 35,15 m² i stawki 20zł/m²) oraz 79,20 zł za umieszczenie urządzeń na obszarze zabudowanym (iloczyn zajętej powierzchni – 7,92 m² i stawki 10 zł/m²).

W treści decyzji wskazano, że urządzenia umieszczone w drodze poza obszarem zabudowanym zajmują 35,15 m², a na obszarze zabudowanym – 7,92 m². Zgodnie z uchwałą stawka za umieszczenie urządzeń na obszarze zabudowanym wynosi 20 zł/m², a poza obszarem zabudowanym 10 zł/m². Zgodnie z częścią opisową decyzji opłatę należało wyliczyć w następujący sposób:

·       7,92m² x 20 zł/m² = 158,40 zł,

·       35,15m² x 10 zł/m² = 351,50 zł.

W związku ze stwierdzonymi rozbieżnościami porównano wniosek z wydaną decyzją. Ustalono, że wniosek z dnia 18 października 2016 r. dotyczył umieszczenia urządzeń poza obszarem zabudowanym (7,92 m²) i na obszarze zabudowanym (30,15 m²). W związku z powyższym prawidłowo wydana decyzja powinna zawierać następujące wyliczenie opłaty rocznej za rok 2016:

·       7,92m² x (10 zł/m² : 365 dni) x 50 dni = 10,84 zł,

·       30,15m² x (20 zł/m² : 365 dni) x 50 dni = 82,60 zł.

i za lata 2017-2041:

·       7,92m² x 10 zł/m² = 79,20 zł,

·       30,15m² x 20 zł/m² = 603 zł.

W związku z błędnymi obliczeniami i błędną treścią decyzji kontrolowana jednostka pobrała za 2016 r. opłatę zawyżoną o 13,70 zł, a za koleje lata pobiera opłatę zawyżoną o 100 zł rocznie. Łącznie pobrano nienależnie do końca 2018 r. 239,67 zł. Do końca 2041 r. zawyżone opłaty zostałyby pobrane w łącznej wysokości 2.539,67 zł

W toku kontroli dochodów budżetu gminy badaniu poddano także dochody z tytułu podatków i opłat lokalnych, dla których organem podatkowym pierwszej instancji, w myśl art. 13 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, ze zm.), jest Pan Wójt. Kontrola prowadzona była w szczególności pod kątem prawidłowości i powszechności poboru dochodów, windykacji zaległości podatkowych oraz rachunkowości podatkowej, w tym rzetelności sporządzania sprawozdań budżetowych, co doprowadziło do następujących ustaleń.

Z ustaleń kontroli wynika, że w 2017 r. organ podatkowy nie przeprowadzał kontroli podatkowych, o których mowa w art. 281 § 1 Ordynacji podatkowej. Brak jakichkolwiek działań w tym zakresie należy uznać za naruszenie przedmiotowego przepisu. Ponadto brak kontroli podatkowych ogranicza organowi podatkowemu dostęp do informacji o przedmiotach opodatkowania takich jak powierzchnia użytkowa budynków i wartość budowli oraz sposobu wykorzystania gruntów. Taka sytuacja występuje nadal, pomimo iż podczas poprzednich kontroli wskazywano na naruszenie tego przepisu – str. 63-64 protokołu kontroli

Zgodnie z opisem zawartym na str. 65-68 protokołu kontroli, w toku badania prawidłowości realizacji dochodów z tytułu podatku od nieruchomości od osób prawnych i jednostek niemających osobowości prawnej stwierdzono, że wątpliwości budzi zgodność danych wykazanych w deklaracjach podatkowych ze stanem faktycznym i obowiązującymi przepisami. Przypadki wymagające wyjaśnienia wystąpiły u podatników wymienionych w załączniku nr 3/2 do protokołu kontroli pod następującymi pozycjami:

a) 20 – ustalono, że podatnik nie wykazał gruntów związanych z działalnością z zakresu zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków. W trakcie kontroli służby organu podatkowego podjęły działania, w wyniku których wpłynęła deklaracja, w której wykazano jako zwolnione grunty związane z działalnością gospodarczą o pow. 6.200 m². Skutkiem tej korekty będzie zwiększenie kwoty zwolnienia z podatku na podstawie uchwały Nr VIII/60/15 Rady Gminy Dziadkowice o 4.960 zł i kwoty skutków obniżenia górnych stawek o 496 zł (przedstawione kwoty dotyczą skutków powstałych z deklaracji za 2017 r.). Również w przypadku podatników wymienionych pod poz. 21 i 24 stwierdzono, iż pomimo posiadania przez nich gminnych gruntów, nie zostały one wykazane. W trakcie kontroli wpłynęły korekty deklaracji. Pierwszy z podatników wykazał grunty pozostałe o pow. 600 m², natomiast drugi z podatników grunty pozostałe o pow. 1.166 m². W jego przypadku w korekcie nastąpiła zmiana powierzchnia budynków polegająca na zmniejszeniu z 1.433 m² do 530 m²;

b) 8 - wykazał do opodatkowania budynek mieszkalny o pow. 190 m². Z ustaleń kontroli wynika, że pow. zabudowy budynku wynosi około 120 m² i posiada on trzy kondygnacje. Suma rzutów poszczególnych kondygnacji będzie wynosiła około 360 m². A zatem wykazana pow. budynku stanowi około 53 % powierzchni;

c) 13 – podatnik w deklaracji wykazał do opodatkowania grunty i budynki związane z działalnością gospodarczą. W trakcie kontroli ustalono, że część posiadanych nieruchomości ma utwardzone place oraz jest ogrodzona. Zgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2018 r. poz. 1202, ze zm.) tego typu obiekty budowalne i urządzenia budowlane to budowle a ponieważ są w posiadaniu przedsiębiorcy to zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1445, ze zm.) są związane z działalnością gospodarczą i podlegają opodatkowaniu na mocy art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy;

d) 15 – podatnik wykazał do opodatkowania jedynie budynek związany z działalnością gospodarczą o pow. 91 m². Z dokumentacji podatkowej nie wynika czy obiekt ten stanowi jego własność i dlaczego nie wykazano do opodatkowania gruntów związanych z tym budynkiem. W związku z powyższym, działając w oparciu o art. 274a § 2 Ordynacji podatkowej, należy ustalić kto jest właścicielem gruntu i budynku oraz w jaki sposób jest opodatkowany grunt związany z budynkiem. Ponadto należy ustalić czy istnieją przesłanki aby to na podatniku ciążył obowiązek podatkowy w zakresie opodatkowania budynku, w kontekście brzmienia art. 3 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych;

e) 9 – podatnik wykazał do opodatkowania budynek mieszkalny o pow. 191,66 m². Ustalono, że budynek ma powierzchnię zabudowy wynoszącą około 120 m² i posiada on dwie i pół kondygnacji. Łączna suma rzutów poszczególnych kondygnacji wynosi około 300 m². A zatem podatnik wykazał do opodatkowania jedynie około 63%  powierzchni;

f) 12 – podatnik wykazał w deklaracji budynek mieszkalny podlegający opodatkowaniu o pow. 88,70 m² i powierzchnię 150 m² zwolnioną z podatku ze względu na wykorzystywanie na cele niemieszkalne. W trakcie kontroli ustalono, że budynek ma powierzchnię zabudowy około 289 m² i na części o powierzchni około 130 m² posiada trzy kondygnacje a na pozostałych 159 m² półtorej kondygnacji. Łączna suma rzutów poszczególnych kondygnacji wynosi około 506 m². Wykazane w deklaracji powierzchnie stanowią około 50% powierzchni zabudowy;

g) 14 – podatnik wykazał do opodatkowania budynek mieszkalny o pow. 55 m² oraz budynek zwolniony z podatku o pow. 135 m². Z ustaleń kontroli wynika, że powierzchnia zabudowy budynku mieszkalnego wynosi około 120 m² i prawdopodobnie posiada on trzy kondygnacje. W takim przypadku suma rzutów poszczególnych kondygnacji będzie wynosiła około 360 m². Wykazana w deklaracji powierzchnia budynku wynosi 190 m², co stanowi około 53% powierzchni zabudowy;

h) 5 – z ewidencji podatkowej wynika, że podatnik w pierwszej deklaracji wykazał do opodatkowania grunty związane z działalnością gospodarczą o pow. 1.332 m², budynki związane z działalnością gospodarczą o pow. 300 m² i budowle o wartości 6.000 zł. Organ podatkowy dokonał adnotacji w decyzji wskazując, że wykazanie do opodatkowania budowli jest działaniem nieprawidłowym. W wyniku tego podatnik złożył deklarację korygującą, w której nie wykazał do opodatkowania budowli. W trakcie kontroli w zakresie opodatkowania budynków nieprawidłowości nie stwierdzono. Natomiast należy wyjaśnić opodatkowanie gruntów. Ustalono, że z działki 25/2 o pow. 20.000 m² część, tj. 3.900 m², jest wydzielona ogrodzeniem, z której około 2.600 m² jest utwardzone. Należy zatem uznać, że ogrodzona część działki jest zajęta na działalność gospodarczą a ogrodzenie i utwardzony plac są budowlami związanymi z działalnością gospodarczą  i podlegają opodatkowaniu na mocy art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

           Analizując prawidłowość realizacji dochodów z tytułu podatku rolnego i leśnego od osób prawnych i jednostek niemających osobowości prawnej ustalono, że deklaracji nie złożyli: podmiot wymieniony w załączniku nr 3/3 do protokołu kontroli pod poz. 11 oraz podmioty wymienione w załączniku nr 3/4 pod poz. 10 i 11.

           W przypadku podatku rolnego podmiot posiada użytki rolne o pow. 7,11 ha, z których powierzchnia przeliczeniowa wynosi 0,829 ha a ewentualny podatek 109 zł. Z wyjaśnień służb organu podatkowego wynika, że przedmiotowe grunty są dzierżawione przez osobę fizyczną i to ona jest opodatkowana. Mamy zatem do czynienia z naruszeniem zapisów art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2017 r., poz. 1892, ze zm.). Natomiast w przypadku podatku leśnego pierwszy z wymienionych podmiotów posiada las o pow. 1,54 ha, natomiast drugi 0,5363 ha. W przypadku pierwszego ustalono, że grunty te są oddane w dzierżawę i to dzierżawca gruntów jest opodatkowany. Taka sytuacja stanowi z kolei naruszenie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1821, ze zm.). W przypadku drugiego podatnika, podczas kontroli w dniu 19 listopada 2018 r. złożył on deklarację, w której wykazał do opodatkowania całość posiadanych gruntów (0,5363 ha - podatek 23 zł).

           Ponadto z analizy deklaracji wynika, że podatnicy wymienieni w załączniku nr 3/3 pod poz. 2, 4 i 10 oraz w załączniku nr 3/4 pod pozycją od 6 do 9 złożyli je po ustawowym terminie, czym naruszyli art. 6a ust. 8 pkt 1 i 2 ustawy o podatku rolnym oraz art. 6 ust. 5 pkt 1 ustawy o podatku leśnym. Z wyjaśnień pracownika merytorycznie odpowiedzialnego za realizację dochodów z tytułu podatku leśnego wynika, że brak reakcji ze strony organu podatkowego na naruszenie przepisów wynikał ze złożenia przez nich deklaracji przed zakończeniem czynności sprawdzających – str. 69-71 protokołu kontroli.

Z ustaleń kontroli w zakresie prawidłowości i powszechności opodatkowania podatkami lokalnymi osób fizycznych wynika, że w przypadku podatników wymienionych w opisie na str. 71-78 protokołu kontroli należy zweryfikować dane będące podstawą naliczenia podatków. Jest to pochodną stwierdzonych przypadków naruszenia przepisów materialnego prawa podatkowego w następujących ustawach:

- art. 2 i art. 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w zakresie podstaw opodatkowania  budynków i gruntów, w związku z tym, iż ustalenia kontroli wskazują, że dane wykazane w informacjach podatkowych w sposób znaczący odbiegają od ustaleń kontroli dokonanych przy wykorzystaniu informacji wynikających ze stron internetowych geoportal.gov.pl oraz google.pl/maps,

- art. 2 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 1a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych poprzez niezgłaszanie do opodatkowania utwardzonych placów oraz ogrodzeń jako obiektów technicznych będących budowlami w rozumieniu Prawa budowlanego, wobec których stan faktyczny wskazuje, że są one związane z działalnością gospodarczą, w związku z czym podlegają opodatkowaniu,

- art. 4 ust. 1 pkt 1 i ust. 5 ustawy o podatku rolnym poprzez wadliwe ustalanie podstaw opodatkowania dla gruntów gospodarstw rolnych dla, których jest to liczba hektarów przeliczeniowych ustalana na podstawie powierzchni, rodzajów i klas użytków rolnych wynikających z ewidencji gruntów i budynków oraz zaliczenia do okręgu podatkowego,

- art. 3 ust. 5 ustawy o podatku rolnym poprzez łączne opodatkowane gruntów stanowiących współwłasność małżeńską podatników oraz gruntów stanowiących wyłączną własność jednego z małżonków,

- art. 1 ust. 1 i 2, oraz art. 3 i art. 7 ustawy o podatku leśnym w związku z wadliwym ustalaniem przedmiotu opodatkowania, podstawy opodatkowania oraz stosowaniem zwolnień.

Kontrola realizacji dochodów z tytułu podatku od środków transportowych wykazała nieprawidłowości w przypadku podatników wymienionych pod wskazanymi pozycjami w załączniku nr 3/6 do protokołu kontroli:

a) 8 – w przypadku pojazdu wskazanego w protokole kontroli podatnik wykazał dmc (15 ton) niezgodne z danymi posiadanymi przez Starostwo Powiatowe (18,50 tony). Przy obecnie obowiązującym sposobie określenia stawek podatkowych błąd ten nie ma wpływu na wysokość należnego podatku,

b) 16 – w załączniku do deklaracji podatnik wykazał, że pojazd ma innym system zawieszenia. Z danych Starostwa wynika, że pojazd ma zawieszenie pneumatyczne. Przyjęta wartość podatku (1.500 zł) odpowiada opodatkowaniu pojazdów posiadających zawieszenie pneumatyczne. Brak reakcji organu podatkowego na tę pomyłkę może wskazywać na niekompletne prowadzenie czynności sprawdzających,

c) 13 – nie założono karty kontowej i nie dokonano przypisu pomimo, iż w dniu 16 lutego 2017 r. podatnik złożył deklarację, w której wykazał podatek w wysokości 1.500 zł. Taka sytuacja stanowi naruszenie § 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 października 2010 r. w sprawie zasad rachunkowości oraz planów kont dla organów podatkowych jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 208, poz. 1375 ze zm.), zgodnie z którym organ podatkowy powinien założyć konto i dokonać przypisu należności w zadeklarowanej wysokości. Z ewidencji podatkowej wynika, że przedmiotowy pojazd wykazał w deklaracji również leasingobiorca i to on opłacał podatek. Mamy zatem do czynienia z naruszeniem art. 9 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, zgodnie z którym obowiązek podatkowy ciąży na właścicielu pojazdu. Artykuł 62b § 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej umożliwia dokonywanie wpłat na poczet podatku przez inny podmiot (nie podatnika). Inną kwestią pozostaje ustalenie czy przedmiotowy pojazd powinien być opodatkowany na terenie gminy Dziadkowice. Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych obowiązek podatkowy w zakresie podatku od środków transportowych, z zastrzeżeniem ust. 2, ciąży na osobach fizycznych i osobach prawnych będących właścicielami środków transportowych. Jako właścicieli traktuje się również jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, na które środek transportowy jest zarejestrowany, oraz posiadaczy środków transportowych zarejestrowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako powierzone przez zagraniczną osobę fizyczną lub prawną podmiotowi polskiemu. W przypadku pojazdów leasingowanych właścicielem pojazdu jest leasingodawca a zatem na nim będzie ciążył obowiązek podatkowy. W związku z powyższym zgodnie z art. 9 ust. 7 ustawy organem właściwym w sprawach podatku od środków transportowych jest organ podatkowy, na którego terenie znajduje się miejsce zamieszkania lub siedziba podatnika, a w przypadku przedsiębiorstwa wielozakładowego lub podmiotu, w którego skład wchodzą wydzielone jednostki organizacyjne – organ podatkowy, na terenie którego znajduje się zakład lub jednostka posiadająca środki transportowe podlegające opodatkowaniu. W przypadku współwłasności środka transportowego organem właściwym jest organ podatkowy odpowiedni dla osoby lub jednostki organizacyjnej, która została wpisana jako pierwsza w dowodzie rejestracyjnym pojazdu.

W przypadków części pojazdów posiadana dokumentacja nie pozwala na zweryfikowanie prawidłowości naliczenia podatku. Jedyną dokumentacją, jaką posiada organ podatkowy, są informacje przesyłane przez Starostwo Powiatowe w Siemiatyczach. Dane zawarte w tych dokumentach nie zawierają wszystkich niezbędnych informacji. W związku z powyższym nie można na ich podstawie dokonać czynności sprawdzających w zakresie wskazanym treścią art. 272 Ordynacji podatkowej;

e) 1 i 10 – naruszenie art. 9 ust. 6 pkt 1 i 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w związku z nieterminowym złożeniem deklaracji. Pierwszy z podatników pojazd nabył w dniu 30 czerwca 2018 r. a deklaracja wpłynęła w dniu 8 września 2017 r. W przypadku drugiego pojazdy zostały zakupione w dniu 27 lipca 2017 r. a deklaracje wpłynęły w dniu 28 sierpnia 2017 r. Tymczasem zgodnie z przywołanym przepisem podatnik ma obowiązek składać, w terminie do dnia 15 lutego, właściwemu organowi podatkowemu, deklaracje na podatek od środków transportowych na dany rok podatkowy, sporządzone na formularzu według ustalonego wzoru, a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu – w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku oraz odpowiednio skorygować deklaracje w razie zaistnienia okoliczności mających wpływ na powstanie lub wygaśnięcie obowiązku podatkowego, lub zmianę miejsca zamieszkania, lub siedziby – w terminie 14 dni od dnia zaistnienia tych okoliczności. Naruszenie przedmiotowego przepisu to zgodnie z art. 56 § 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1999 r. Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2018 r. poz. 1958) co najmniej wykroczenie skarbowe. Nie stwierdzono aby organ podatkowy wnioskował do odpowiednich organów o wszczęcie postepowania – str. 79-81 protokołu kontroli.

Z kolei z opisu zawartego na str. 80-86 protokołu kontroli wynika, że w większości kontrolowanych decyzji rozstrzygających kwestię zastosowania ulg w zapłacie należności podatkowych stwierdzono przypadki naruszenia art. 210 § 4 Ordynacji podatkowej, ponieważ decyzje nie zawierały uzasadnienia faktycznego w formie przewidzianej przepisami. Każda z decyzji, na podstawie której udzielono ulgi w zapłacie podatku lub która nie uwzględnia w całości żądania strony powinna zawierać uzasadnienie faktyczne zawierające w szczególności wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, którym dał wiarę, oraz przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności. Opis zawarty w kontrolowanych decyzjach nie spełnia tych wymogów ponieważ w większości powiela jedynie argumentację zawartą we wnioskach. Brakuje analizy materiału dowodowego i opisania wyciągniętych wniosków. W konsekwencji należy wskazać, że sposób prowadzenia postępowania podatkowego narusza przepisy Działu IV Ordynacji podatkowej, a w szczególności art. 120 i art. 121 § 1, z których wynika, że organy podatkowe działają na podstawie przepisów prawa oraz, że postępowanie podatkowe powinno być prowadzone w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych. Te dwie generalne zasady zobowiązują organ podatkowy aby w swym działaniu dochowywał szczególnej staranności i podejmował decyzje w oparciu o materiał dowodowy, który będzie przedstawiał stan faktyczny i pozwoli na dogłębną analizę przesłanek wskazanych we wniosku. Ponadto zgodnie z art. 122 Ordynacji podatkowej organ podatkowy jest zobowiązany do podejmowania w toku postępowania wszelkich niezbędnych działań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy (art. 187 § 1 Ordynacji). Przepisy ustawy w treści art. 181 wskazują również katalog dokumentów, które w toku postępowania mogą stanowić istotny dowód. Między innymi wymieniono w nim: deklaracje podatkowe, opinie biegłych, księgi podatkowe itp.. Organy podatkowe mają również obowiązek dokonania, na podstawie zebranego materiału dowodowego, oceny czy dana okoliczność została faktycznie udowodniona (art. 191 Ordynacji). Jej wyrażenie powinno się znaleźć w uzasadnieniu faktycznym decyzji (art. 210 § 4). Przede wszystkim powinno ono wskazywać przesłanki, jakimi kierował się organ wydając rozstrzygnięcie a w szczególności wskazania faktów uznanych za udowodnione, przyczyn dla których innym dowodom odmówiono wiarygodności oraz przepisów prawa zastosowanych w sprawie. Przestrzeganie wskazanych norm uwiarygodnia podjęte przez organ podatkowy rozstrzygnięcia i uniemożliwia stawianie ewentualnych zarzutów postępowania niezgodnie z przepisami. Materiał dowodowy w większości decyzji nie pozwala na uwiarygodnienie podawanych we wniosku argumentów. Powoduje to, iż niemożliwe jest również wskazanie na występowanie przesłanek wskazanych w art. 67a § 1 Ordynacji podatkowej, umożliwiających wykorzystanie przysługujących uprawnień w postaci tzw. uznaniowości administracyjnej do podjęcia rozstrzygnięcia. Przywilej ten uzyskiwany jest dopiero wówczas, gdy zostanie dowiedzione, że istnieje ważny interes podatnika lub publiczny. W innym przypadku organ podatkowy nie ma uprawnień do zastosowania ulgi. Natomiast ich występowanie umożliwia dowolne dysponowanie tym uprawnieniem.

Należy wskazać, iż prawidłowość prowadzenia postępowania podatkowego w przypadku stosowania ulg w zapłacie należności podatkowych była przedmiotem analizy podczas poprzedniej kontroli przeprowadzonej przez Regionalna Izbę Obrachunkową. Wówczas również stwierdzono nieprawidłowości w zakresie formalnoprawnej zgodności prowadzonego postępowania oraz wydawanych decyzji z przepisami Ordynacji podatkowej. Pomimo wskazania tych naruszeń opisanych miedzy innymi w protokole w tej materii nie zaszła znacząca poprawa.

Kontrola powszechności i terminowości prowadzenia działań upominawczych, którą  przeprowadzono na grupie podatników wymienionych w załączniku nr 3/8 do protokołu kontroli wykazała, że:

a) w zakresie terminowości prowadzenia działań upominawczych w przypadku podatników wskazanych w tabeli zamieszczonej na str. 92-94 protokołu kontroli stwierdzono naruszenie § 5 rozporządzenia Ministra Finansów w z dnia 20 maja 2014 r. w sprawie trybu postępowania wierzycieli należności pieniężnych przy podejmowaniu czynności zmierzających do zastosowania środków egzekucyjnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 656) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 30 grudnia 2015 r. w sprawie postępowania wierzycieli należności pieniężnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2367, ze zm.). Z danych tych wynika, że posiadane zaległości przekraczały wysokość dziesięciokrotności kosztów upomnienia a zatem organ podatkowy był zobowiązany do niezwłocznego wysyłania upomnień. Terminy, w jakich prowadzono działania upominawcze wskazują, że dla znaczącej liczby podatników istotnie przekraczał on okres dwóch miesięcy. W związku z powyższym działania te nie mogą być uznane za prowadzone niezwłocznie,

b) w przypadku podatników wymienionych w tabeli na str. 94-95 protokołu kontroli stwierdzono nie wystawienie tytułów wykonawczych pomimo, iż wcześniej dostarczono im upomnienia a zaległy podatek nie został uiszczony. Nie wystawianie tytułów wykonawczych stanowi naruszenie art. 6 § 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym  w administracji (Dz. U. z 2018 r, poz. 1314, ze zm.). Przepis ten stanowi, że w razie uchylania się zobowiązanego od wykonania obowiązku wierzyciel powinien podjąć czynności zmierzające do zastosowania środków egzekucyjnych,

c)  w przypadku podatników wymienionych w tabeli na str. 96 protokołu kontroli czas, jaki upłynął od dostarczenia upomnienia do momentu dostarczenia tytułu do właściwego urzędu skarbowego przekraczał ponad dwa miesiące. Taka sytuacja stanowi naruszenie § 6 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie trybu postępowania wierzycieli należności pieniężnych przy podejmowaniu czynności zmierzających do zastosowania środków egzekucyjnych oraz § 9 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie postępowania wierzycieli należności pieniężnych.

Dokonano oceny prawidłowości danych wykazanych w sprawozdaniach Rb-27S i Rb-PDP za 2017 r., w zakresie zaprezentowanych skutków obniżenia górnych stawek podatków oraz udzielonych ulg, odroczeń i umorzeń, w wyniku czego stwierdzono konieczność zweryfikowania prawidłowości skutków obniżenia górnych stawek w podatku od środków transportowych. Z ustaleń wynika, że kwota ta powinna wynosić 60.145,31 zł, natomiast w sprawozdaniach wykazano kwotę 57.467,88 zł (osoby prawne 13.075,44 zł, osoby fizyczne 44.392,44 zł) – str. 98 protokołu kontroli.

Kontrola realizacji obowiązków inwentaryzacyjnych wykazała, że na podstawie zarządzenia Nr 10/17 Wójta Gminy Dziadkowice z dnia 14 grudnia 2017 r. został powołany zespół spisowy do przeprowadzenia spisu z natury składników majątkowych na dzień 31 grudnia 2017 r., przy czym spisem należało objąć m.in. „weryfikację sald”. Podobnie zarządzeniem Nr 5/16 z dnia 6 grudnia 2016 r. powołano komisję inwentaryzacyjną do przeprowadzenia spisu z natury składników majątkowych na dzień 31 grudnia 2016 r., którym to spisem należało objąć: m.in. grunty oraz „weryfikację sald”. Przedłożone do kontroli zarządzenia nieprawidłowo określają metody inwentaryzacji poszczególnych składników w świetle przepisów art. 26 ustawy o rachunkowości. Właściwą metodą inwentaryzacji gruntów jest porównanie danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacja wartości tych składników – art. 26 ust. 1 pkt 3 ustawy. Z kolei spisem z natury nie można objąć „weryfikacji sald”, ponieważ jest to jedna z metod inwentaryzacji aktywów i pasywów wymienionych w art. 26 ust. 1 pkt 3 ustawy, a nie nazwa składnika podlegającego inwentaryzacji – str. 124 protokołu kontroli.

W zakresie ewidencji majątku gminy kontrolą objęto m.in. zdjęcie z ewidencji księgowej działki Nr 33/43 w Kątach o pow. 0,041 ha i wartości ewidencyjnej 800 zł. Jak ustalono, nieruchomość ta została sprzedana w dniu 8 lutego 2016 r. Zdjęcia nieruchomości ze stanu dokonano natomiast w dniu 2 stycznia 2017 r., w księgach 2017 r. Pomimo zbycia nieruchomości w dniu 8 lutego 2016 r., działka ta została zinwentaryzowana w drodze weryfikacji sald (taka metoda została podana w treści arkusza spisu z natury) na dzień 31 grudnia 2016 r. Świadczy to o nierzetelnym przeprowadzeniu inwentaryzacji gruntów, który nie ujawnił nierzetelnego stanu ksiąg na koniec 2016 r., albowiem zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o rachunkowości nieruchomość ta powinna zostać wyksięgowana z konta 011 „Środki trwałe” w 2016 r. – str. 118 protokołu kontroli.

Kontrolą objęto również likwidację środków trwałych na kwotę 16.840,12 zł, dokonaną na podstawie protokołu z dnia 30 maja 2017 r. w sprawie przekazania środków trwałych do firmy recyklingowej. Ze stanu zdjęto drukarki laserowe, komputery, monitory i telewizor. Do protokołu została załączona karta przekazania odpadów, na której wskazano rodzaj odpadu jako zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne o masie 1,040 Mg. Okazany protokół z 30 maja 2017 r. nie został podpisany przez Wójta. Zarządzeniem Nr 6/12 z dnia 14 września 2012 r. wprowadzone zostały w Urzędzie Gminy zasady w sprawie gospodarki majątkiem trwałym, inwentaryzacji majątku i zasad odpowiedzialności za powierzone mienie. Zgodnie z § 13 Instrukcji, likwidacji środków zniszczonych, nieprzydatnych dokonuje komisja powołana przez kierownika jednostki sporządzając protokół, w którym podaje przyczyny i sposób fizycznej likwidacji. Protokół zatwierdzony przez kierownika jednostki komisja przekazuje niezwłocznie głównemu księgowemu celem naniesienia zmian w ewidencji księgowej – str. 120 protokołu kontroli.

W zakresie podstaw władania nieruchomościami przez jednostki organizacyjne (str. 115-117 protokołu kontroli) nie okazano dokumentów, na podstawie których instytucje kultury (Gminny Ośrodek Kultury oraz Gminna Biblioteka Publiczna) władają nieruchomościami. Ustalono, iż GOK oraz GBP prowadzą działalność w budynku ujętym w ewidencji księgowej GOK, podczas gdy grunt pod budynkiem stanowi ujęty jest w ewidencji Urzędu Gminy jako stanowiący własność gminy.

Mając na względzie, że gmina jest właścicielem gruntu, na którym posadowiony jest budynek, oraz brak dowodów na ustanowienie użytkowania wieczystego na rzecz GOK, należy w świetle art. 48 k.c. przyjąć, że gmina jest również właścicielem budynku. Budynek powinien zatem znajdować się w księgach Urzędu Gminy, a nie GOK, stosownie do zasad wynikających z art. 3 ust. 1 pkt 15 i ust. 4 ustawy o rachunkowości, a także przepisu § 2 pkt 5 zawartego w obu rozporządzeniach określających zasady rachunkowości jednostek samorządu terytorialnego i ich jednostek budżetowych oraz zakładów budżetowych – z 5 lipca 2010 r. i z 13 września 2017 r.

Kontrola wykazała też, że po utworzeniu uchwałą Nr XIII/87/2000 Rady Gminy w Dziadkowicach z dnia 16 czerwca 2000 r. Gminnego Zakład Usług Komunalnych w Dziadkowicach (obecnie Zakład Gospodarki Komunalnej w Dziadkowicach) nie przekazano temu zakładowi budżetowemu w drodze decyzji o ustanowieniu trwałego zarządu żadnej nieruchomości, którą faktycznie włada Zakład. W księgach Urzędu Gminy znajdują się niżej wymienione nieruchomości gruntowe, którymi faktycznie włada ZGK w Dziadkowicach:

- nr 34/2, 34/3 i 34/5 w Dziadkowicach,

- nr 201-0 i 201/3 o łącznej powierzchni 0,67 ha położone w miejscowości Kąty, na których znajduje się budynek oczyszczalni,

- nr 32/20 o powierzchni 0,34 ha położona w miejscowości Hornowo, na której znajduje się hydrofornia,

- nr 164/3 o powierzchni 0,4365 ha położona w miejscowości Dołubowo, na której znajduje się hydrofornia.

Poza tym – pomimo braku formalnego przekazania – budynki hydroforni, oczyszczalni oraz siedziby ZGK, a także sieć wodociągowa i kanalizacyjna znajdują się w ewidencji ZGK.

Stosownie do postanowień art. 43 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 10 i art. 45 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2018 r. poz. 2204, ze zm.), formą prawną władania nieruchomościami przez gminną jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej jest trwały zarząd, ustanawiany w drodze decyzji administracyjnej. Ustanowienie trwałego zarządu stanowi podstawę ujęcia nieruchomości w księgach jednostki organizacyjnej, na rzecz której został on ustanowiony, co wynika z § 2 pkt 5 obu rozporządzeń określających zasady rachunkowości jednostek samorządu terytorialnego i ich jednostek budżetowych oraz zakładów budżetowych (obowiązującego do końca 2017 r. i od 2018 r.). Z przepisów tych wynika brak uzasadnienia dla stanu, w którym część nieruchomości objętej trwałym zarządem znajduje się w księgach Urzędu (grunt) a część w księgach jednostki, na rzecz której ustanowiono trwały zarząd (zabudowa).

Stwierdzone w trakcie kontroli nieprawidłowości i uchybienia były w głównej mierze wynikiem nieprzestrzegania lub błędnej interpretacji przepisów prawnych dotyczących gospodarki finansowej i rachunkowości gminy oraz nieprawidłowego funkcjonowania kontroli zarządczej.

Organem wykonawczym gminy wiejskiej jest Wójt, na którym spoczywają obowiązki dotyczące m.in. przygotowywania projektów uchwał Rady Gminy, wykonywania budżetu i gospodarowania mieniem, a także ogólna odpowiedzialność za prawidłową gospodarkę finansową (art. 30 ust. 1 i 2, art. 60 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). Wójt jako organ wykonawczy wykonuje zadania przy pomocy Urzędu, działającego w strukturze organizacyjnej wskazanej w protokole kontroli, którego jest kierownikiem (art. 33 ust. 1 i 3 ustawy). Odpowiedzialność za gospodarkę finansową Urzędu, jako jednostki sektora finansów publicznych, w tym za wykonywanie obowiązków w zakresie kontroli zarządczej, spoczywa na Wójcie – kierowniku jednostki – zgodnie z art. 53 ust. 1 i art. 69 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansach publicznych oraz pracownikach, którym powierzono obowiązki w zakresie gospodarki finansowej.

Wójt jest również organem podatkowym pierwszej instancji w myśl przepisu art. 13 § 1 pkt 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Nieprawidłowości i uchybienia zaprezentowane w niniejszym wystąpieniu dotyczą okresu sprawowania funkcji Wójta przez Mariana Skomorowskiego.

Obowiązki w zakresie prowadzenia rachunkowości spoczywały, stosownie do postanowień zakresu czynności, na Skarbniku Gminy. Prawa i obowiązki głównego księgowego (skarbnika) określają przepisy art. 54 ustawy o finansach publicznych.

Mając na uwadze ustalenia kontroli, na podstawie art. 9 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, zalecam:

1. Zapewnienie rzetelnej realizacji wniosków pokontrolnych, stosownie do udzielonej odpowiedzi o sposobie ich wykonania, mając na uwadze nieprawidłowości w tym zakresie w czasie pełnienia funkcji przez poprzedniego Wójta. Pragnę ponadto wskazać, że niezgodne z prawdą informowanie o wykonaniu wniosków pokontrolnych stanowi czyn zagrożony karą grzywny, stosownie do art. 27 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, a także, iż powtarzające się naruszanie przepisów ustaw może stanowić podstawę wystąpienia Izby do Wojewody Podlaskiego o wezwanie Wójta do zaprzestania naruszeń w trybie art. 96 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym.

2. Niezwłoczne podjęcie działań w celu obsadzenia stanowiska Dyrektora GOK bądź połączenia GOK z GBP w jedną instytucję kultury.

3. Anulowanie pełnomocnictwa udzielonego kierownikowi GBP na podstawie art. 47 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, jako bezprzedmiotowego, oraz zaniechanie w przyszłości udzielania kierownikom instytucji tego rodzaju pełnomocnictw.

4. Zobowiązanie Skarbnika do wyeliminowania nieprawidłowości i uchybień w zakresie ewidencji księgowej, poprzez:

a) ewidencjonowanie dochodów wpływających bezpośrednio na rachunek budżetu zapisem Wn 133 – Ma 901; zaprzestanie stosowania dla tych operacji konta 222,

b) ustalanie na koncie syntetycznym 221 prawidłowych sald po stronie Wn i Ma, zgodnych z danymi ewidencji analitycznej,

c) przestrzeganie zasady czystości obrotów na koncie 130; w tym celu stosowanie technicznego zapisu ujemnego dla operacji zmniejszenia dochodów o kwoty VAT odprowadzone do urzędu skarbowego,

d) w zakresie ewidencji centralnego rozliczenia podatku VAT:

- zaprzestanie odnoszenia na zmniejszenie wydatków budżetu kwot podatku VAT pozostającego w dyspozycji jednostki po dokonaniu jego rozliczenia lub zwrotu z urzędu skarbowego; zaliczanie tych kwot do dochodów budżetu,

- ewidencjonowanie operacji w sposób zapewniający odzwierciedlenie w księgach rzeczywistego stanu rozrachunków, mając na uwadze, że realnymi rozrachunkami z tego tytułu są rozrachunki gminy z urzędem skarbowym (wynikające z deklaracji VAT-7 gminy) oraz rozrachunki budżetu gminy z ZGK (wynikające z zasad rozliczeń podatku VAT z zakładem budżetowym, uchwalonych przez Radę Gminy), natomiast nie mogą występować zobowiązania budżetu wobec własnych jednostek budżetowych w związku z centralnym rozliczeniem podatku VAT; uwzględnienie w tym zakresie uwag zawartych w części opisowej wystąpienia, w szczególności dotyczących braku możliwości prawidłowego zaksięgowania w ewidencji budżetu należności z tytułu dochodów budżetowych oraz braku rzetelności wykazywanych sald zobowiązań wobec własnych jednostek budżetowych,

e) ujmowanie w ewidencji księgowej na koncie 013 pozostałych środków trwałych o wartości przyjętej przepisami wewnętrznymi,

f) wyksięgowywanie z ewidencji wartości zbytych nieruchomości w roku, w którym nastąpiło zbycie,

g) wyksięgowywanie środków trwałych objętych likwidacją wyłącznie na podstawie protokołu zatwierdzonego przez kierownika jednostki (Wójta), jak tego wymagają przepisy wewnętrzne obowiązujące w Urzędzie Gminy.

5.  W zakresie sprawozdawczości:

a) wykazywanie w jednostkowym rocznym sprawozdaniu Rb-27S GOPS (obsługiwanego przez Urząd) należności pozostałych do zapłaty zgodnie z danymi ksiąg rachunkowych; w przypadku zmian stanu ewidencyjnego na dzień 31 grudnia, mających miejsce już po sporządzeniu sprawozdania rocznego, sporządzanie stosownej korekty tego sprawozdania,

b) zachowanie zgodności między danymi sprawozdania zbiorczego i sprawozdanie jednostkowego Rb-27ZZ w zakresie planu dochodów,

c) wykazywanie w sprawozdaniu jednostkowym Rb-28S rzetelnych danych w zakresie zobowiązań z tytułu wydatków,

6. Formalne umocowanie kwestii prowadzenia przez Urząd Gminy obsługi kasowej ZGK, mając na uwadze wskazania zawarte w części opisowej wystąpienia, w szczególności zaś okoliczność, że wykonywanie takich czynności na rzecz innej jednostki nie może znajdować podstawy wyłącznie w instrukcji wewnętrznej wydanej przez Wójta.

7. W zakresie dochodów z najmu i dzierżawy składników majątkowych:

a) ustalenie odrębnie kwoty czynszu za najem lokali użytkowych, a odrębnie zasad zwrotu ponoszonych przez gminę kosztów mediów i innych kosztów związanych z korzystaniem z lokalu przez najemcę, mając na uwadze, że powinny one zapewniać pokrycie w całości ponoszonych przez gminę kosztów,

b) okresowe rozliczanie z najemcami lokali mieszkalnych opłat wniesionych za c.o. z faktycznymi kosztami wytworzenia energii cieplnej,

c) rozliczenie z najemcami lokali mieszkalnych położonych w budynku byłego „ośrodka zdrowia” zawyżenia opłat za ogrzewanie wynikających z porównania w trakcie kontroli kosztów ogrzania w 2017 r. 1 m² lokalu oraz pobranych opłat; poinformowanie o wysokości rozliczonych kwot w odpowiedzi o sposobie wykonania zaleceń.

8. W zakresie dochodów za zajęcie pasa drogowego:

a) zaokrąglanie powierzchni zajętego pasa drogowego do 1 m² na potrzeby ustalenia opłaty wyłącznie w przypadku zajęcia pasa drogowego o powierzchni mniejszej niż 1 m² lub powierzchni pasa drogowego zajętej przez rzut poziomy obiektu budowlanego lub urządzenia mniejszej niż 1 m², jak to wynika z art. 40 ust. 10 ustawy o drogach publicznych,

b) zobowiązanie odpowiedzialnego pracownika do dołożenia należytej staranności w zakresie zachowania zgodności wydawanych decyzji z wnioskiem podmiotu ubiegającego się o zajęcie pasa lub umieszczenie urządzenia,

c) zmianę decyzji nr RL.6853.1.2013.JB z dnia 27 sierpnia 2013 r. poprzez ustalenie rocznej opłaty za umieszczenie urządzenia w pasie drogowym na poziomie 35,10 zł zamiast pobieranych 40 zł. Rozliczenie z adresatem decyzji opłaty pobranej do końca 2018 r. w kwocie zawyżonej łącznie o 25,97 zł,

d) nr RL.6853.7.2016.JB z dnia 19 października 2016 r. poprzez ustalenie rocznej opłaty za umieszczenie urządzenia w pasie drogowym na poziomie 603 zł zamiast pobieranych 703 zł. Rozliczenie z adresatem decyzji opłaty pobranej do końca 2018 r. w kwocie zawyżonej łącznie o 239,67 zł.

9. Przestrzeganie przepisów Ordynacji podatkowej w zakresie prowadzenia kontroli podatkowych oraz czynności sprawdzających.

10. Wyjaśnienie i wyeliminowanie wskazanych w protokole i w części opisowej wystąpienia rozbieżności w zakresie prawidłowości danych wykazanych w informacjach i deklaracjach podatkowych oraz ich zgodności z obowiązującymi przepisami. W odpowiedzi na zalecenia przedstawienie wyników poszczególnych ustaleń zawartych w protokole kontroli i części opisowej wystąpienia pokontrolnego oraz ich skutków finansowych.

11. Przestrzeganie przepisów Działu IV Ordynacji podatkowej w zakresie prawidłowości prowadzenia postępowania podatkowego i formalno-prawnej zgodności wydawanych decyzji.

12. Przestrzeganie obowiązujących przepisów w zakresie powszechności i terminowości prac upominawczych i egzekucyjnych.

13. Zweryfikowanie i ewentualne skorygowanie danych wykazanych w sprawozdaniach Rb-27S i Rb-PDP za 2017 rok.

14. Określanie w zarządzeniach w sprawie przeprowadzenia inwentaryzacji właściwych metod inwentaryzacji poszczególnych aktywów i pasywów.

15. Zapewnienie rzetelnego przeprowadzania inwentaryzacji gruntów.

16. Formalne uregulowanie podstaw władania nieruchomością przez instytucje kultury. Przeniesienie wartości budynku zajmowanego przez instytucje kultury z ksiąg GOK do ksiąg Urzędu, jeżeli przyjęta podstawa władania nieruchomością zajmowaną przez instytucje kultury będzie inna niż przekazanie jej przez gminę na własność instytucji lub poprzez ustanowienie prawa użytkowania wieczystego.

17. Ustanowienie trwałego zarządu nieruchomościami, którymi włada faktycznie Zakład Gospodarki Komunalnej. Dokonanie odpowiednich przesunięć między ewidencją księgową Urzędu i ZGK w zakresie ujętych w nich gruntów i budynków, tak aby uzyskać stan polegający na ujęciu w księgach ZGK wyłącznie gruntów i budynków, na których ustanowiony zostanie decyzjami pana Wójta trwały zarząd na rzecz ZGK.

18. Zapewnienie rzetelnej realizacji wniosków pokontrolnych.

O sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych proszę powiadomić Regionalną Izbę Obrachunkową w Białymstoku w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia.

Dodatkowo informuję o możliwości składania, w terminie 14 dni od daty otrzymania wystąpienia pokontrolnego, zastrzeżeń do zawartych w wystąpieniu wniosków, za pośrednictwem Prezesa RIO do Kolegium Izby, zgodnie z art. 9 ust. 3-4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Bieg 30-dniowego terminu ulegnie zawieszeniu w stosunku do wniosków objętych zastrzeżeniem.

Podstawą zgłoszenia zastrzeżeń może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie.

Zastępca Prezesa

Regionalnej Izby Obrachunkowej

  w Białymstoku