Kontrola problemowa gospodarki finansowej

przeprowadzona w Biurze Obsługi Szkół w Raczkach

przez inspektora Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku

Zespół w Suwałkach

           Ustalenia kontroli zostały zawarte w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 22 marca 2018 roku (znak: RIO.V.6002-1/18), o treści jak niżej:

Pan

Mariusz Zalewski

Kierownik Biura Obsługi Szkół

w Raczkach

W wyniku problemowej kontroli gospodarki finansowej Biura Obsługi Szkół w Raczkach za 2017 rok i inne wybrane okresy, przeprowadzonej na podstawie art. 1 ust. 1 oraz art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach  obrachunkowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 561) przez inspektora Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku Zespół w Suwałkach, stwierdzono nieprawidłowości i uchybienia opisane w protokole kontroli, którego egzemplarz pozostawiono w kontrolowanej jednostce.

Zakresem kontroli objęto zagadnienia organizacyjne, funkcjonowanie kontroli zarządczej, księgowość i sprawozdawczość, gospodarkę pieniężną i rozrachunki, plan finansowy, realizację wybranych dochodów i wydatków, w tym zagadnienie osiągania przez jednostki samorządu terytorialnego wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli, o których mowa w ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2017 r. poz. 1189, ze zm.), gospodarkę składnikami majątku, inwentaryzację, rozliczenia z budżetem gminy.

                      Analiza zakresów czynności pracowników wykonujących zadania związane z gospodarką finansową i rachunkowością Biura oraz obsługiwanych jednostek wykazała brak postanowień odnoszących się do zastępstwa pracowników w czasie ich nieobecności. Kwestia ustalenia zastępstw ma podstawowe znaczenie dla zapewnienia ciągłości działania jednostki sektora finansów publicznych wymaganej standardami kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych ogłoszonymi komunikatem Nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 r. (Dz. Urz. Min. Fin. Nr 15, poz. 84). W trakcie kontroli uchybienia w tym zakresie usunięto poprzez sporządzenie aneksów do zakresów czynności, w których ustalono zastępstwa poszczególnych pracowników – str. 4 protokołu kontroli.

W kwestii wyposażenia kontrolowanej jednostki w majątek stwierdzono, że Biuro zajmuje pomieszczenia w budynku byłej agronomówki na podstawie „umowy najmu o charakterze nieodpłatnym” zawartej w dniu 2 stycznia 2007 r. na czas nieokreślony pomiędzy ówczesnym Kierownikiem Biura a Wójtem Gminy Raczki. Zgodnie z przepisami art. 43 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 10 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2018 r. poz. 121, ze zm.) formą prawną władania nieruchomościami przez jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej jest trwały zarząd. Ustanawiany jest on w drodze decyzji, której elementy określają przepisy art. 45 ust. 2 ustawy. Również w zakresie podstawy władania przez szkoły nieruchomościami zabudowanymi budynkami szkolnymi stwierdzono brak decyzji Wójta ustanawiających trwały zarząd. W księgach rachunkowych szkół ujęta jest mimo tego wartość budynków szkolnych (bez gruntów, na których budynki te są posadowione), co nie ma uzasadnienia zarówno w świetle § 2 pkt 5 obowiązującego w okresie objętym kontrolą rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2017 r. poz. 760), jak i § 2 pkt 5 obowiązującego od 1 stycznia 2018 r. rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1911) – str. 4-5 protokołu kontroli.

W wystąpieniu wystosowanym na podstawie ustaleń kontroli kompleksowej gminy Raczki wskażę Wójtowi Gminy na obowiązek wydania decyzji ustanawiających trwały zarząd nieruchomościami, którymi faktycznie władają jednostki budżetowe gminy oraz przeniesienia na tej podstawie wartości gruntów, którymi władają te jednostki, z ewidencji Urzędu do ewidencji każdej z nich.

Biuro Obsługi Szkół w Raczkach jest jednostką obsługującą Szkołę Podstawową w Raczkach oraz Gimnazjum w Raczkach od 1 stycznia 2017 r., na podstawie uchwały Nr XVI/136/16 Rady Gminy Raczki z dnia 18 października 2016 r. Stwierdzono, że jako podstawa prowadzenia rachunkowości szkół nadal traktowane są przepisy wewnętrzne wydane przez ich dyrektorów. Stosownie do art. 10c ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1875, ze zm.), obowiązki w zakresie rachunkowości i sprawozdawczości szkół przejęte zostały w całości przez Biuro jako jednostkę obsługującą. Zatem, mając na uwadze art. 4 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2018 r. poz. 395, ze zm.), do obowiązków Pana Kierownika należy także określenie przyjętych zasad (polityki) rachunkowości każdej jednostki obsługiwanej. Do zakończenia kontroli przepisy te nie zostały przez Pana wydane.

Z ustaleń kontroli wynika, że stosowane przepisy wewnętrzne dotyczące prowadzenia rachunkowości w obsługiwanych szkołach i BOS zostały opracowane według jednakowego wzoru i zawierają analogiczne postanowienia. W konsekwencji w polityce rachunkowości Biura znajdują się zapisy odnoszące się do ewidencji środków dydaktycznych i zbiorów bibliotecznych (str. 56 protokołu kontroli) oraz ewidencji oleju opałowego i artykułów żywnościowych (str. 58 protokołu kontroli), które nie znajdują zastosowania w Biurze, a tylko w obsługiwanych szkołach. Wskazania wymaga, że regulacje składające się na politykę rachunkowości (w tym zakładowe plany kont) powinny być adekwatne do zdarzeń gospodarczych zachodzących faktycznie w danej jednostce – str. 7-8 protokołu kontroli.

                      Dalsza analiza regulacji wewnętrznych opisujących przyjęte w jednostce i obsługiwanych szkołach zasady rachunkowości, przeprowadzona pod kątem zgodności z przepisami ustawy o rachunkowości i rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont… wykazała, że:

a) nie określono w jej treści przyjętych zasad klasyfikacji zdarzeń (opisów funkcjonowania kont), wbrew art. 10 ust. 1 pkt 3 lit. a) ustawy – str. 9 protokołu kontroli,

b) w zakładowym planie kont przewidziano konta 770 „Zyski nadzwyczajne” i 771 „Straty nadzwyczajne”. Konta te od 1 stycznia 2016 r. zostały wyłączone ze standardowego planu kont dla jednostek budżetowych, zawartego w załączniku nr 3 do rozporządzenia. Jednocześnie usunięto wiersze służące wykazywaniu danych z pochodzących z tych kont z zawartego w rozporządzeniu wzoru rachunku zysków i strat (wariant porównawczy). Od czasu nowelizacji rozporządzenia nie ma zatem podstaw do wydzielania tego typu operacji. Zakładowy plan kont przewidywał również konto 014 „Zbiory biblioteczne”, niemające zastosowania w księgach BOS. Zakładowe plany kont stosowane w BOS i obsługiwanych szkołach nie uwzględniały natomiast kont 080 „Środki trwałe w budowie (inwestycje)” i 810 „Dotacje budżetowe, płatności z budżetu środków europejskich oraz środki z budżetu na inwestycje” – niezbędnych dla prawidłowej ewidencji wydatków majątkowych. Stwierdzono, że w 2017 r. zapisów na kontach 080 i 810 dokonywano w Szkole Podstawowej w Raczkach w związku z wystąpieniem wydatków majątkowych w tej szkole – str. 9-10 protokołu kontroli,

c) jako element prowadzonych ksiąg rachunkowych wymieniono wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz). Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz) sporządzają jednostki, które uprzednio nie prowadziły ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą. W pozostałych jednostkach rolę inwentarza spełnia zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej oraz zestawienie sald kont ksiąg pomocniczych, sporządzane na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych – str. 10 protokołu kontroli,

d) w zasadach prowadzenia rachunkowości postanowiono, iż do zobowiązań danego okresu (miesiąca) sprawozdawczego ujmuje się dowody księgowe, które wpłynęły do komórki księgowości do 9-go dnia następnego miesiąca. Należy wskazać, że zgodnie z załącznikiem nr 44 do obowiązującego w kontrolowanym okresie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1015, ze zm.) oraz z załącznikiem nr 40 do obecnie obowiązującego rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 9 stycznia 2018 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej (Dz. U. z 2018 r. poz. 109), jednostkowe sprawozdania roczne Rb-28S jednostki budżetowej należy sporządzić nie później niż do 1 lutego następnego roku. Mając na uwadze ten termin należy ocenić ogólne wyznaczenie 9 dnia następnego miesiąca za nieuzasadnione w kontekście stycznia następnego roku. Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o rachunkowości w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty. Jak wynika z ustaleń kontroli, wszystkie dokumenty dotyczące zobowiązań 2017 r., które wpłynęły w styczniu 2018 r. zostały prawidłowo ujęte do ksiąg 2017 r. – str. 11 protokołu kontroli.

Analiza zapisów dokonanych w księgach rachunkowych, pod kątem zgodności z ustawą o rachunkowości oraz obowiązującym w okresie objętym kontrolą rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont… wykazała stosowanie – w celu zachowania czystości obrotów na koncie 130 „Rachunek bieżący jednostki” – zapisów niezgodnych z zasadami funkcjonowania konta 130 określonymi w załączniku nr 3 do rozporządzenia z dnia 5 lipca 2010 r. Stwierdzono bowiem dokonywanie zapisów ujemnych dla zwrotów wydatków, zamiast – zgodnie z danymi wyciągu – zapisu dodatniego dla otrzymanego zwrotu, a następnie technicznego zapisu ujemnego po obu stronach konta 130 dla zachowania czystości obrotów. Ujemne zapisy stosowano m.in. do operacji dotyczących dokonywanych przez nauczycieli wpłat za paliwo zużyte podczas wyjazdów uczniów autobusami należącymi do BOS.

Opis konta 130 zawarty w rozporządzeniu z dnia 5 lipca 2010 r. przewidywał wprost obowiązek zachowania pełnej zgodności zapisów między jednostką a bankiem oraz zachowanie zasady czystości obrotów poprzez stosowanie technicznego zapisu ujemnego po obu stronach konta 130. Opis zasad funkcjonowania konta 130 zawarty w załączniku nr 3 do rozporządzenia obowiązującego od 1 stycznia 2018 r. nadal przewiduje obowiązek zachowania zasady czystości obrotów, jednakże nie zawiera już postanowień odnoszących się do stosowania technicznego zapisu ujemnego oraz zwrotu wyrażającego wprost obowiązek zachowania pełnej zgodności zapisów między jednostką a bankiem. Przewidziano, że zapisy na koncie 130 są dokonywane na podstawie dokumentów bankowych, a stosowana technika księgowości ma zapewnić możliwość prawidłowego ustalenia wysokości obrotów oraz niezbędne dane do sporządzenia obowiązujących sprawozdań. Dopuszczono też wprost stosowanie dowodów księgowych innych niż dokumenty bankowe, jeżeli jest to konieczne dla zachowania czystości obrotów.

W procesie interpretacji obowiązujących od 1 stycznia 2018 r. zasad ewidencji na koncie 130 należy w ocenie Izby uwzględnić również zawarty w rozporządzeniu opis funkcjonowania kont korespondujących z kontem 130, a także przepisy ustawy o rachunkowości. Istotne znaczenie ma mianowicie fakt, że z opisu żadnego z kont zespołu 2 czy 4 nie wynika od 1 stycznia 2018 r., aby mogły być na nim dokonywane zapisy ujemne. Na przykład w opisach wszystkich kont zespołu 4 służących do ewidencji kosztów przewidziano księgowanie zmniejszenia kosztów po stronie Ma, a zatem na koncie 130 zapis dotyczący tych operacji powinien być ujęty po stronie Wn, a następnie dla zachowania czystości obrotów na tym koncie niezbędne staje się zastosowanie technicznego zapisu ujemnego na podstawie dowodu wewnętrznego (polecenia księgowania). Z kolei ustawa o rachunkowości tylko w jednym miejscu przewiduje możliwość stosowania zapisów ujemnych, wskazując w art. 25 ust. 1 pkt 2, że stwierdzone błędy w zapisach księgowych poprawia się przez wprowadzenie do ksiąg rachunkowych dowodu zawierającego korekty błędnych zapisów, dokonywane tylko zapisami dodatnimi albo tylko ujemnymi. Spośród stwierdzonych w kontrolowanej jednostce zapisów ujemnych na koncie 130 żaden nie dotyczył korekty błędnego zapisu, lecz stanowił ujęcie w księgach operacji gospodarczej – str. 15-17 protokołu kontroli.

                      W wyniku kontroli stwierdzono, że do konta 130 prowadzone były 4 subkonta: 130-1-1 „Dochody”, 130-1-2 „Wydatki”, 130-1-3 „Subwencje i śr. UG” i 130-1-4 „Depozyty”. Wprowadzenie takiego podziału analitycznego do konta 130 oraz dokonywanie przeksięgowań pomiędzy tymi kontami powoduje, że obroty po obu stronach konta syntetycznego 130 są ponad dwukrotnie wyższe niż osiągnięte w danym roku dochody i wykonane wydatki. W 2016 r. obroty konta zostały zawyżone o kwotę 851.053,92 zł, odpowiadającą operacji przeksięgowania wydatków między subkontami (842.818,32 zł) i zwrotu do budżetu gminy środków niewykorzystanych do końca roku (8.000 zł), a także z ewidencjonowania na subkoncie 130-1-4 środków niestanowiących środków budżetowych (235,60 zł). Zgodnie z opisem konta 130 zawartym w rozporządzeniu konto to służy do ewidencji stanu środków pieniężnych oraz obrotów na rachunku bankowym z tytułu wydatków i dochodów budżetowych objętych planem finansowym. Środki ewidencjonowane na subkoncie 130-1-4 powinny zostać wydzielone na inny rachunek bankowy niż rachunek bieżący (konto 139 „Inne rachunki bankowe”). Natomiast w sytuacji wpływu środków depozytowych lub mylnych wpłat na rachunek bieżący obroty dotyczące ich wpływu i zwrotu powinny być usuwane technicznym zapisem ujemnym, jako niedotyczące dochodów lub wydatków. Kontrola wykazała, że w obsługiwanych szkołach ewidencja na koncie 130 przebiegała analogicznie, co również powodowało zawyżenie obrotów konta 130 w porównaniu z wysokością osiągniętych w danym roku dochodów i wykonanych przez szkoły wydatków – str. 14-15 protokołu kontroli.

Ponadto w zakresie zapisów dokonywanych w ewidencji księgowej, zbadanych w świetle ustawy o rachunkowości i rozporządzenia z dnia 5 lipca 2010 r., stwierdzono, że:

a) sporządzane w jednostce dokumenty PK – Polecenie księgowania nie zawierały numeru identyfikacyjnego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy – str. 12 protokołu kontroli,

b) sumy obrotów wykazane w okazanych zestawieniach obrotów i sald kont księgi głównej wykazują różnice między stroną Wn i stroną Ma. Wynika to z ujmowania w zestawieniu obrotów i sald także kont pozabilansowych, na których nie obowiązuje zasada podwójnego zapisu określona w art. 15 ust. 1 ustawy. Konta pozabilansowe nie są kontami księgi głównej, zatem zgodnie z zasadami określonymi w art. 18 ustawy nie mogą być ujmowane w zestawieniach obrotów i sald kont księgi głównej – str. 12 protokołu kontroli,

c) ewidencja szczegółowa do konta 221 „Należności z tytułu dochodów budżetowych” występującego w księgach rachunkowych szkół nie była prowadzona według dłużników, wbrew wymogom wynikającym z załącznika nr 3 do rozporządzenia – str. 13 protokołu kontroli,

d) zapisy dokonywane w ewidencji szczegółowej do konta 234-1 „Rozrachunki z tytułu pożyczek mieszkaniowych”, prowadzonej ręcznie w formie kartotek, nie spełniają wymogów określonych w art. 23 ust. 2 ustawy, ponieważ nie zawierają: daty dokonania operacji gospodarczej (potrącenia spłaty z wynagrodzenia), określenia rodzaju i numeru identyfikacyjnego dowodu księgowego stanowiącego podstawę zapisu oraz jego daty (jeżeli różni się ona od daty dokonania operacji), a także daty zapisu. Na kartotekach wskazywano: imię i nazwisko dłużnika, wysokość przyznanej pożyczki wraz z należnymi odsetkami (przypis), kwotę spłaty (tj. potrącenia z wynagrodzenia ze wskazaniem miesiąca i roku, np. „XII 2017”) oraz saldo – str. 13 protokołu kontroli,

e) ewidencja szczegółowa do konta 234-2 „Potrącenia z tytułu wynagrodzeń” nie była prowadzona według tytułów rozrachunków. Zgodnie z opisem do konta 234 „Pozostałe rozrachunki z pracownikami” zawartym w załączniku nr 3 do rozporządzenia z 5 lipca 2010 r. ewidencja szczegółowa prowadzona do konta 234 powinna zapewnić możliwość ustalenia stanu należności, roszczeń i zobowiązań według tytułów rozrachunków – str. 23 protokołu kontroli,

f) przelewy wynagrodzeń księgowane były w korespondencji z kontem 234-2. Zgodnie z opisem konta 234 zawartym w załączniku nr 3 do rozporządzenia konto to służy do ewidencji należności, roszczeń i zobowiązań wobec pracowników z innych tytułów niż wynagrodzenia. Natomiast zobowiązania z tytułu wynagrodzeń oraz przelewy wynagrodzeń powinny być księgowane na koncie 231 „Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń”. Od lutego 2018 r., w związku z ustaleniami kontroli, jednostka dokonuje przelewów wynagrodzeń zapisem Wn 231 – Ma 130 – str. 13 protokołu kontroli,

g) fakturę zakupu odkurzacza i myjki wysokociśnieniowej  zaksięgowano zapisem Wn 401 „Zużycie materiałów i energii”– Ma 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami” oraz Wn 013 „Pozostałe środki trwałe”– Ma 072 „Umorzenie pozostałych środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz zbiorów bibliotecznych”. Zgodnie z opisem konta 072 zawartym w załączniku nr 3 do rozporządzenia umorzenie jest księgowane w korespondencji z kontem 401. Prawidłowa ewidencja powinna przebiegać następująco: Wn 013 – Ma 201 oraz Wn 401 – Ma 072 – str. 57 protokołu kontroli,

h) nie prowadzono ewidencji planu wydatków w formie konta pozabilansowego 980 „Plan finansowy wydatków budżetowych”. Zgodnie z opisem funkcjonowania tego konta zawartym w załączniku nr 3 do rozporządzenia konto 980 służy do ewidencji planu finansowego wydatków budżetowych dysponenta środków budżetowych – str. 17 protokołu kontroli. Z załącznika nr 2/1 do protokołu kontroli wynika, że jednostka posiada ewidencję planu wydatków, jednakże nie jest ona oznaczona jako prowadzona w formie odrębnego konta pozabilansowego.

           Przedstawione uchybienia dotyczące ewidencji operacji na poszczególnych kontach podlegają analogicznej ocenie na podstawie przepisów obowiązującego od 1 stycznia 2018 r. rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 r.

W zakresie dochodów budżetowych stwierdzono, że dochody jednostki wykazane w rozdz. 80114 „Zespoły obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół” w wysokości 116 zł dotyczyły wynagrodzenia płatnika z tytułu terminowego wpłacenia podatku dochodowego od osób fizycznych. Na kwotę potrącanego co miesiąc z bieżących zobowiązań wynagrodzenia płatnika sporządzano odrębne polecenie przelewu, w którym wynagrodzenie to wskazywano jako wydatek (ujęty następnie na subkoncie wydatków) i jako dochód (ujęty następnie na subkoncie dochodów), mimo że operacja gospodarcza faktycznie polegała na zmniejszeniu kwoty podlegającej przelaniu do urzędu skarbowego. Szczegółowy przebieg operacji opisano na str. 21 protokołu kontroli; analogicznie ewidencjonowano je w obsługiwanych szkołach.

Tworzenie przez jednostkę dokumentów mających obrazować rzekomy wpływ i wypływ środków na rachunku jednostki nie ma uzasadnienia w przypadku wynagrodzenia płatnika, ponieważ nie obrazuje rzeczywistego przebiegu operacji gospodarczej. Brak przelewów od i do podmiotu, który przyznaje wynagrodzenie, powoduje, że nie ma podstaw do wykazywania dochodów i wydatków budżetu związanych z tymi operacjami oraz tworzenia dokumentów mających takie operacje imitować. Pozostaje to wbrew zasadzie kasowego ustalania wyniku budżetu, wyrażonej w art. 40 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2077, ze zm.) i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r., a od 1 stycznia 2018 r. § 5 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 r.

W odniesieniu do dochodów uzyskiwanych przez Gimnazjum w Raczkach (str. 32-34 protokołu kontroli) stwierdzono, że główną pozycję w strukturze dochodów (ponad 89%) stanowiły wpływy z najmu sali gimnastycznej. Wysokość opłat za korzystanie z sali została ustalona przez Wójta Gminy Raczki zarządzeniem Nr 264/17 z dnia 9 sierpnia 2017 r. Analiza wszystkich 13 umów zawartych przez dyrektora Gimnazjum w Raczkach w 2017 r. wykazała, że w ich treści nie wskazywano sposobu ustalenia wysokości opłaty za udostępnienie sali (liczby godzin korzystania), w związku z czym niemożliwym było sprawdzenie, czy opłaty te ustalane są zgodnie z zasadami określonymi zarządzeniem Wójta. Na kwestię tę wskazałem dyrektorowi Gimnazjum odrębnym pismem.

Faktury na kwoty podane w umowach wystawiała główna księgowa BOS. Stwierdzono niezgodność między terminem płatności wskazanym w umowie (wynoszącym 14 dni od daty zawarcia umowy) a terminem płatności na fakturze (14 dni od daty wystawienia faktury). W praktyce płatności następowały w terminie wynikającym z faktury, z wyjątkiem wpłat od dwóch kontrahentów, które nastąpiły z opóźnieniem 4 i 7 dni. Od nieterminowo wnoszonych wpłat za najem sali nie naliczano odsetek, czym naruszono § 8 ust. 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 5 lipca 2010 r. (obecnie § 11 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 r.), zobowiązujący do ujęcia w księgach odsetek należnych według stanu na koniec kwartału, oraz art. 42 ust. 5 ustawy o finansach publicznych, zobowiązujący jednostki sektora finansów publicznych do ustalania wszystkich przypadających im należności, w tym cywilnoprawnych.

W zakresie wydatków budżetowych kontrola wykazała przekroczenie limitów wydatków na łączną kwotę 29.431,77 zł, w tym w rozdz. 80113 „Dowożenie uczniów do szkół” par. 3020 „Wydatki osobowe niezaliczone do wynagrodzeń” – 301,86 zł, w par. 4170 „Wynagrodzenia bezosobowe” – 156 zł, w par. 4210 „Zakup materiałów i wyposażenia” – 22.205,44 zł; w rozdziale 80114 w par. 4010 – 5.915,51 zł, w par. 4110 „Składki na ubezpieczenia społeczne” – 702,77 zł, w par. 4300 „Zakup usług pozostałych” – 150,19 zł. Realizacja wydatków przy braku limitu w planie finansowym BOS nastąpiła w dniach 19, 21, 27 i 28 grudnia 2017 r., natomiast zmiany planu dostosowującej go do wykonania dokonano w dniu 29 grudnia 2017 r., na podstawie zawiadomienia przekazanego przez Wójta w tym samym dniu – str. 27-30 protokołu kontroli, załączniki nr 2-4 do protokołu kontroli.

Przedstawiona nieprawidłowość narusza zasadę nieprzekraczalności limitów określonych w planie finansowym wydatków wynikającą z art. 44 ust. 1 pkt 2, art. 52 ust.1 pkt 2 i art. 254 pkt 3 ustawy o finansach publicznych. Stwierdzone przekroczenia planu wydatków świadczą o niewłaściwym wykonywaniu obowiązków przez główną księgową, która opatrywała podpisami dowody księgowe skutkujące przekroczeniem planu wydatków. Stosownie do art. 54 ust. 3 pkt 3 ustawy o finansach publicznych złożenie podpisu przez głównego księgowego oznacza m.in., że zobowiązania wynikające z operacji mieszczą się w planie finansowym jednostki.

Pośród wydatków bieżących sprawdzeniu poddano m.in. wydatki z tytułu wynagrodzeń pracowników BOS i obsługiwanych szkół. Badając wydatki poniesione na wynagrodzenia pracowników administracji i obsługi stwierdzono, że dyrektor Szkoły Podstawowej w Raczkach przydzielił kierownikowi świetlicy z dożywianiem dodatek funkcyjny w wysokości 600 zł, podczas gdy – zgodnie z obwiązującym w 2017 r. regulaminem wynagradzania pracowników niebędących nauczycielami zatrudnionych w Szkole Podstawowej w Raczkach wprowadzonym zarządzeniem z dnia 8 maja 2009 r. oraz po uwzględnieniu zatrudnienia kierownika świetlicy w wymiarze ¾ etatu – dodatek funkcyjny mógł wynosić maksymalnie 330 zł. W wyniku analizy zmiany regulaminu wynagradzania wprowadzonej od dnia 1 stycznia 2018 r. ustalono, że po uwzględnieniu zatrudnienia w wymiarze ¾ etatu dodatek funkcyjny dla kierownika świetlicy może maksymalnie wynosić 510 zł. Z powyższego wynika, że w 2017 r. dodatek ten był wypłacany w wysokości zawyżonej o 270 zł, zaś w 2018 r. o 90 zł w porównaniu do maksymalnej wysokości dopuszczonej w regulaminie wynagradzania – str. 36-37 protokołu kontroli. Stosowne uwagi w tym zakresie przekazałem odrębnym pismem dyrektorowi Szkoły Podstawowej w Raczkach.

W zakresie wydatków poniesionych na wynagrodzenia nauczycieli stwierdzono, że według § 7 regulaminu wynagradzania nauczycieli wprowadzonego uchwałą Nr XXII/113/09 Rady Gminy Raczki z dnia 23 stycznia 2009 r. dodatek funkcyjny przysługuje dyrektorowi w wysokości zależnej od liczby oddziałów w szkole: dyrektor szkoły liczącej 6-10 oddziałów – od 200 zł do 600 zł, dyrektor szkoły liczącej powyżej 10 oddziałów – od 300 zł do 750 zł. Kontrola wykazała nieprawidłowości w przydzieleniu dodatku funkcyjnego dla dyrektora Gimnazjum w Raczkach. W latach szkolnych od 2014/2015 do 2017/2018 w Gimnazjum w Raczkach funkcjonowało maksymalnie 10 oddziałów, w związku z czym dodatek funkcyjny dla dyrektora tej szkoły mógł wynosić w tym okresie najwyżej 600 zł. Tymczasem Wójt Gminy Raczki przydzielał dyrektorowi Gimnazjum dodatek funkcyjny w wysokości 750 zł, tj. zawyżonej o 150 zł w stosunku do maksymalnej wysokości dopuszczonej regulaminem. Z wyliczeń zawartych na str. 42 protokołu kontroli wynika, że łącznie w okresie od września 2014 r. do marca 2018 r. (do momentu zakończenia kontroli), tj. przez okres 43 miesięcy, dyrektorowi Gimnazjum wypłacono dodatek funkcyjny w wysokości zawyżonej o 6.450 zł.

Na kwestię tę zwrócę uwagę Wójtowi Gminy Raczki w wystąpieniu wystosowanym na podstawie ustaleń kompleksowej kontroli gospodarki finansowej gminy Raczki, formułując stosowne wnioski pokontrolne.

Nieprawidłowości stwierdzono też w zakresie wydatków na wynagrodzenia nauczycieli zajmujących stanowiska kierownicze w Szkole Podstawowej w Raczkach. Kontrola wykazała, że wicedyrektorowi SP wypłacany jest dodatek z tytułu pełnienia funkcji opiekuna stażu na podstawie pisma dyrektora SP w Raczkach z dnia 4 września 2017 r., którym wyznaczono wicedyrektora na opiekuna stażu nauczyciela kontraktowego odbywającego staż w okresie od 1 września 2017 r. do 31 maja 2018 r. oraz przyznano z tego tytułu dodatek funkcyjny w wysokości 30 zł miesięcznie. Należy wskazać, że postanowienia art. 9c ust. 4 Karty Nauczyciela uniemożliwiają, aby opiekunem stażu w szkołach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego był nauczyciel zajmujący stanowisko kierownicze. Stanowią one, że nauczycielowi stażyście i nauczycielowi kontraktowemu odbywającemu staż dyrektor szkoły przydziela spośród nauczycieli mianowanych lub dyplomowanych opiekuna, z tym że w przedszkolach, szkołach i placówkach, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2 (niepublicznych oraz publicznych prowadzonych przez podmioty inne niż jednostki samorządu terytorialnego), opiekunem nauczyciela stażysty i nauczyciela kontraktowego może być również nauczyciel zajmujący stanowisko kierownicze. Łącznie w okresie od września 2017 r. do marca 2018 r. (do momentu zakończenia kontroli), tj. przez okres 7 miesięcy, wicedyrektorowi wypłacono dodatki za pełnienie funkcji opiekuna stażu w łącznej wysokości 210 zł, mimo braku możliwości jej pełnienia według przepisów prawa – str. 43 protokołu kontroli. Stosowne uwagi w tym zakresie przekazałem odrębnym pismem dyrektorowi Szkoły Podstawowej w Raczkach.

                      Dokonując analizy liczby godzin ponadwymiarowych przydzielonych dyrektorom obsługiwanych szkół w arkuszach organizacyjnych ujawniono przypadki naruszenia przepisów art. 35 ust. 1 w zw. z art. 42 ust. 6 Karty Nauczyciela. Zgodnie z art. 35 ust. 1 Karty Nauczyciela, w szczególnych wypadkach, podyktowanych wyłącznie koniecznością realizacji programu nauczania, nauczyciel może być obowiązany do odpłatnej pracy w godzinach ponadwymiarowych zgodnie z posiadaną specjalnością, których liczba nie może przekroczyć 1/4 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć, a przydzielenie nauczycielowi większej liczby godzin ponadwymiarowych może nastąpić wyłącznie za jego zgodą, jednak w wymiarze nieprzekraczającym 1/2 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Na podstawie art. 42 ust. 7 pkt 2 Karty Nauczyciela Rada Gminy Raczki w uchwale Nr VIII/50/15 z dnia 28 października 2015 r. określiła zasady udzielania i rozmiar obniżek tygodniowego wymiaru zajęć nauczycielom, którym powierzono stanowiska kierownicze. Zgodnie z § 1 uchwały tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin dyrektora szkoły liczącej 6 i więcej oddziałów wynosi po obniżce 3 godziny, zaś wicedyrektora szkoły liczącej 12 i więcej oddziałów wynosi po obniżce 10 godzin. Zatem tygodniowy dopuszczalny limit planowanych i realizowanych godzin ponadwymiarowych nie powinien przekraczać dla dyrektorów SP i Gimnazjum 3 godzin, zaś dla wicedyrektora SP 5 godzin tygodniowo, co wynika bezpośrednio z dyspozycji cytowanych wyżej przepisów. Tymczasem, jak wynika z arkuszy organizacyjnych oraz aneksów do arkuszy, na rok szkolny 2016/2017 wicedyrektorowi Szkoły Podstawowej w Raczkach przydzielono 10 godzin ponadwymiarowych, zaś dyrektorowi Gimnazjum w Raczkach – 4 godziny ponadwymiarowe. Nieprawidłowości wykazała również analiza arkuszy organizacyjnych na rok szkolny 2017/2018: dyrektorom obu szkół przydzielono po 4 godziny ponadwymiarowe, zaś wicedyrektorowi SP 9 godzin ponadwymiarowych – str. 39-40 protokołu kontroli.

Należy zwrócić uwagę, że z dniem 1 września 2018 r. wejdzie w życie dodany do art. 42 Karty Nauczyciela ust. 6a – na mocy art. 76 pkt 22 lit. c) w zw. z art. 147 pkt 3 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2203) – zgodnie z którym dyrektorowi i wicedyrektorowi szkoły oraz innym nauczycielom, o których mowa w art. 42 ust. 6, korzystającym z obniżonego tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć, nie przydziela się godzin ponadwymiarowych, chyba że jest to konieczne dla zapewnienia realizacji ramowego planu nauczania w jednym oddziale, a za zgodą organu prowadzącego szkołę także gdy jest to konieczne dla zapewnienia realizacji ramowego planu nauczania w więcej niż jednym oddziale.

Na kwestię zatwierdzania arkuszy organizacyjnych szkół zawierających zgodną z obowiązującymi przepisami liczbę godzin ponadwymiarowych nauczycieli pełniących funkcje kierownicze zwrócę uwagę Wójtowi Gminy Raczki w wystąpieniu wystosowanym na podstawie ustaleń kompleksowej kontroli gospodarki finansowej gminy Raczki, formułując stosowne wnioski pokontrolne.

           Kontroli poddano prawidłowość ustalenia przez BOS danych na potrzeby sporządzenia przez Wójta Gminy Raczki sprawozdania, o którym mowa w art. 30a ust. 4 Karty Nauczyciela, dotyczących przede wszystkim struktury zatrudnienia na poszczególnych stopniach awansu zawodowego nauczycieli oraz faktycznych wydatków na wynagrodzenia nauczycieli poniesionych w 2017 r. – str. 44-46 protokołu kontroli. Kontrola wykazała nieprawidłowości w odniesieniu do nauczycieli mianowanych:

a) błędnie ustalono średnioroczną liczbę etatów nauczycieli mianowanych w okresie od stycznia do sierpnia 2017 r. (zawyżono o 0,61 etatu) oraz w okresie od września do grudnia 2017 r. (zawyżono o 0,81 etatu). Przyczyną było omyłkowe przyjęcie do obliczeń niewłaściwej liczby etatów nauczycieli,

b) kwotę wydatków na wynagrodzenia nauczycieli mianowanych zawyżono o 30 zł, co wynikało z błędu przy przepisywaniu kwoty z formularza służącego do obliczeń.

Skutkiem stwierdzonych nieprawidłowości było wypłacenie nauczycielom mianowanym dodatków uzupełniających za 2017 r. w łącznej kwocie 23.470,10 zł (stanowiącej ujemną różnicę wykazaną w kolumnie 10. sprawozdania), podczas gdy – jak wykazała kontrola – przy prawidłowych obliczeniach w kolumnie tej powinna zostać wykazana różnica dodatnia w wysokości 8.689,21 zł, której wystąpienie jest równoznaczne z brakiem podstaw do wypłaty nauczycielom mianowanym jednorazowych dodatków uzupełniających. W trakcie kontroli została sporządzona korekta sprawozdania z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli za 2017 r. Kontrolowana jednostka uzyskała od wszystkich nauczycieli mianowanych złożone na piśmie oświadczenia w sprawie wyrażenia zgody na dokonanie potrącenia z wynagrodzenia za pracę należności z tytułu bezpodstawnie wypłaconego jednorazowego dodatku uzupełniającego. Potrącenia kwoty 23.470,10 zł dokonano z wynagrodzeń wypłaconych nauczycielom mianowanym w dniu 1 marca 2018 r.

           Z ustaleń kontroli w zakresie prawidłowości stosowania klasyfikacji budżetowej, określonej przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1053, ze zm.), wynika błędne zaliczenie do par. 4410 „Podróże służbowe krajowe” wydatków poniesionych na koszty podróży służbowych odbywanych w celu wzięcia udziału w szkoleniach, które powinny zostać ujęte w par. 4700 „Szkolenia pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej”. Jak wynika z rozporządzenia, do kosztów szkoleń należy zaliczyć wszystkie koszty związane ze szkoleniem, w tym również ponoszone koszty dojazdów, zakwaterowania i wyżywienia uczestników – str. 48 protokołu kontroli.   

Kontrola wydatków z tytułu odpisów na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych wykazała, że przelewów środków na rachunek ZFŚS dokonano w łącznej kwocie 12.251 zł, otrzymanej w wyniku bezpodstawnego zaokrąglenia kwoty 12.251,82 zł stanowiącej naliczony w rzeczywistości odpis. Przelewów środków dokonano niezgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2191, ze zm.), w myśl którego równowartość dokonanych odpisów i naliczonych zwiększeń na dany rok kalendarzowy pracodawca przekazuje na rachunek bankowy funduszu w terminie do dnia 30 września tego roku, z tym że w terminie do dnia 31 maja tego roku przekazuje kwotę stanowiącą co najmniej 75% równowartości planowanych odpisów – kwotę 3.063 zł podlegającą przekazaniu do 30 września przekazano na rachunek ZFŚS w dniu 4 października 2017 r.

W wyniku kontroli gospodarowania środkami ZFŚS ustalono, iż koszty związane z prowadzeniem rachunku Funduszu zaliczane były na zmniejszenie Funduszu. Koszty te za 2017 r. wyniosły 138 zł. Obowiązek administrowania środkami Funduszu spoczywa, zgodnie z art. 10 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, na pracodawcy. Ustawa nie przewiduje możliwości wykorzystania środków Funduszu na pokrycie kosztów obsługi bankowej rachunku ZFŚS, ponieważ w pojęciu działalności socjalnej nie mieści się administrowanie środkami funduszu zgromadzonymi na wyodrębnionym rachunku bankowym. W związku z tym koszty związane z prowadzeniem obsługi bankowej winny obciążać koszty działalności podstawowej jednostki – str. 47 protokołu kontroli.

Sprawdzeniem objęto również zagadnienie udzielania zamówień publicznych. W kontrolowanej jednostce od 1 stycznia 2017 r. obowiązuje „Regulamin udzielania zamówień publicznych o wartości nieprzekraczającej kwoty wskazanej w art. 4 pkt 8 Ustawy – Prawo zamówień publicznych”, wprowadzony zarządzeniem Nr 7/2016 Pana Kierownika z dnia 2 listopada 2016 r. Z ustaleń kontroli wynika, że dyrektorzy obsługiwanych szkół pisemnie potwierdzili zapoznanie się z postanowieniami regulaminu. Z treści regulaminu nie wynika, aby jego postanowienia miały zastosowanie w obsługiwanych przez BOS szkołach. Również z uchwały Rady Gminy w sprawie powierzenia BOS w Raczkach obsługi szkół nie wynika, aby Biuro miało wykonywać zadania z zakresu prowadzenia postępowań o udzielenie zamówień publicznych jednostek obsługiwanych. Dyrektorzy szkół – jako kierownicy odrębnych jednostek organizacyjnych – powinni wprowadzić odrębne regulaminy udzielania zamówień publicznych obowiązujące w szkołach, zatem dokumentowanie przez nich faktu zapoznania się z procedurami obowiązującymi w innej jednostce jest bezprzedmiotowe, na co wskażę dyrektorom odrębnymi pismami – str. 49 protokołu kontroli.

W celu zbadania prawidłowości udzielania i realizacji zamówień publicznych w świetle przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1579, ze zm.) analizie poddano postępowanie przeprowadzone w trybie przetargu nieograniczonego na dostawę oleju napędowego do pojazdów dowożących dzieci do szkół (str. 50-55 protokołu kontroli). Kontrola wykazała następujące nieprawidłowości:

a) wartość zamówienia została ustalona w dniu 4 lutego 2016 r. przez pracownika Biura na kwotę 130.900 zł netto (stanowiącą równowartość 30.982,98 euro), podczas gdy prawidłowo powinna ona wynosić 31.354,04 euro. Przyczyną błędnego przeliczenia złotych na euro było przyjęcie nieaktualnego kursu euro w wysokości 4,2249 zł. W dniu ustalania szacunkowej wartości zamówienia średni kurs złotego w stosunku do euro wynosił 4,1749 na podstawie rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2015 r. w sprawie średniego kursu złotego w stosunku do euro stanowiącego podstawę przeliczenia wartości zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2254),

b) powołując komisję przetargową do przeprowadzenia postępowania ówczesny p.o. Kierownika BOS nie określił zakresu obowiązków członków komisji w sposób zapewniający indywidualizację odpowiedzialności za wykonywane czynności oraz przejrzystość prac komisji, tj. elementów wymaganych przez art. 21 ust. 3 Prawa zamówień publicznych.

Sprawdzenie prawidłowości opracowania specyfikacji istotnych warunków zamówienia wykazało, że zawierała ona niejednoznaczne zapisy dotyczące podstaw ustalenia ceny ofertowej. Z pkt 3.7. s.i.w.z. zatytułowanego „Wymagania stawiane wykonawcy” wynika, że podstawą do wyliczenia średniej ceny paliw przedstawionej w formularzu cenowym jest cena 1 litra oleju napędowego obowiązująca na dzień wskazany w ofercie (od 16 do 19 lutego 2016 r.) – bez doprecyzowania czy chodzi o cenę „na dystrybutorze” czy cenę producenta paliw. Natomiast z pkt 15.5. s.i.w.z. wynika, że podstawą powinna być cena producenta na dany dzień lutego 2016 r. Wyłoniony w postępowaniu wykonawca nie załączył do oferty żadnego dokumentu potwierdzającego cenę producenta paliw na dany dzień. W związku z powyższym nie jest możliwe stwierdzenie poprawności naliczenia oferowanego rabatu, tj. zweryfikowanie czy podstawę do naliczenia upustu faktycznie stanowiła cena netto producenta paliwa. Wymóg dołączenia wydruku ze strony internetowej producenta o cenie 1 litra ON lub cennika, kopii oficjalnej decyzji producenta lub kopii faktur sprzedaży wystawionych przez producenta na rzecz wykonawcy zamieszczono w s.i.w.z. w pkt 15. „Opis sposobu obliczenia ceny”, nie zaś w pkt 8. „Informacje o oświadczeniach i dokumentach”, które mają złożyć wykonawcy.

W formularzu ofertowym nie było odniesienia do cen producentów paliw, jako obiektywnej wartości wyjściowej dla ceny zawartej w ofercie i późniejszych zmian cen przez wykonawcę. Tym samym w momencie wyboru oferty nie był znany wskaźnik obliczenia przez dostawcę oferowanej ceny względem ceny zakupu u producenta. W przypadku zmiany cen ze względu na podwyżki cen paliw przez producenta nie jest więc możliwe ustalenie, czy wykonawca zachował stosunek oferowanej ceny do ceny producenta. Przedstawiona w ofercie cena bez odniesienia do ceny zakupu paliwa od producenta nie gwarantowała więc prawidłowości wyceny poszczególnych dostaw na warunkach oferty wybranej jako najkorzystniejsza.

Z ustaleń kontroli wynika, że wskazana w ofercie wykonawcy cena netto 1 litra ON (na dzień 19 lutego 2016 r.) w wysokości 3 zł nie odpowiada cenie producenta. Wykonawca w ofercie przedłożył świadectwo jakości paliwa ON EKODIESEL ULTRA BIO od producenta PKN ORLEN S.A. Na podstawie archiwum cen paliw spółki PKN ORLEN stwierdzono, iż na dzień 19 lutego 2016 r. obowiązywała cena oleju napędowego Ekodiesel w wysokości 2.962 zł/m3, co odpowiada 2,96 zł/l ON. Biorąc pod uwagę ceny rynkowe wskazana w ofercie cena budzi również uzasadnione wątpliwości, czy mogła być ceną „na dystrybutorze” wykonawcy.

Również umowa zawarta z wykonawcą zawiera niejasne postanowienia. W § 2 ust. 3 umowy strony ustaliły ”niezmienną procentową wartość marży/upustu” dodanego lub odliczanego od ceny netto producenta, w wysokości 1,7%. Jednakże w umowie brak jakichkolwiek postanowień określających sposób dokumentowania ceny zbytu rafinerii i stosowanego upustu wskazanego w ofercie.

Kontrola realizacji zamówienia wykazała, że wystawiane przez wykonawcę faktury nie zawierały informacji wymaganych w umowie, tj. nie wskazywały marki i numeru rejestracyjnego pojazdu ani imienia i nazwiska oraz czytelnego podpisu osoby pobierającej paliwo. Z danych zamieszczonych na fakturze nie wynikało, jaka cena obowiązywała na dystrybutorze w dniu pobrania paliwa, ani jaka była cena producenta. Zamawiający nie korzystał z prawa do żądania od wykonawcy przedłożenia dokumentu potwierdzającego cenę obowiązującą w dniach tankowania. Brak danych dotyczących ceny paliwa „na dystrybutorze” w dniu tankowania oraz ceny producenta nie pozwala na zweryfikowanie zgodności realizacji zamówienia z postanowieniami zawartej z wykonawcą umowy, z zastrzeżeniem kwestii niejasności jej postanowień i warunków postępowania.

Wystawiane przez wykonawcę faktury wyznaczały krótszy (14-dniowy) termin płatności, podczas gdy w umowie przewidziano 30-dniowy termin na zapłatę liczony od daty dostarczenia faktury. Faktury nie były oznaczane datą wpływu do jednostki. Jak wynika z ustaleń kontroli, zobowiązania regulowano w terminie wskazanym na fakturze.

Uchybienia stwierdzono także w obszarze inwentaryzacji. Polegały one na udokumentowaniu inwentaryzacji wartości niematerialnych i prawnych w formie właściwej dla spisu z natury. Stosownie do art. 26 ust. 1 pkt 3 ustawy o rachunkowości inwentaryzację wartości niematerialnych i prawnych należy przeprowadzić drogą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników. Analogiczne postanowienia zawarto w § 4 ust. 3 instrukcji inwentaryzacyjnej wprowadzonej zarządzeniem Pana Kierownika z dnia 12 października 2017 r. – str. 61 protokołu kontroli.

Stwierdzone nieprawidłowości i uchybienia były w głównej mierze wynikiem nieprzestrzegania przepisów prawnych dotyczących gospodarki finansowej i rachunkowości jednostek budżetowych oraz nieprawidłowego funkcjonowania kontroli zarządczej, a także nieprawidłowych działań organu prowadzącego szkoły obsługiwane przez BOS.

Odpowiedzialność za gospodarkę finansową jednostki sektora finansów publicznych, w tym za wykonywanie obowiązków w zakresie kontroli zarządczej, spoczywa na Panu Kierowniku oraz kierowniku każdej obsługiwanej jednostki, zgodnie z art. 53 ust. 1 i 5 oraz art. 69 ust. 1 pkt 3 ustawy o finansach publicznych. Ponosi Pan także ogólną odpowiedzialność, jako kierownik zamawiającego (BOS), za przygotowanie i przeprowadzenie postępowań o udzielenie zamówień publicznych – art. 18 ust. 1 Prawa zamówień publicznych.

Obowiązki w zakresie prowadzenia rachunkowości należą do głównego księgowego, stosownie do zakresu czynności i postanowień art. 54 ustawy o finansach publicznych.

Mając na uwadze ustalenia kontroli, na podstawie art. 9 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, zalecam:

1. Wprowadzenie przez Pana Kierownika przepisów wewnętrznych składających się na dokumentację opisującą przyjęte zasady rachunkowości obsługiwanych szkół, z uwzględnieniem specyfiki działalności każdej ze szkół oraz z odpowiednim zastosowaniem wniosków pokontrolnych zawartych poniżej w pkt 2, sformułowanych w celu wyeliminowania nieprawidłowości stwierdzonych w dokumentacji opisującej przyjęte zasady rachunkowości BOS.

2. Dokonanie zmian w dokumentacji opisującej przyjęte zasady rachunkowości BOS, poprzez:

a) określenie w treści przyjętych regulacji wszystkich elementów wymienionych przepisami art. 10 ust. 1 ustawy o rachunkowości, przy uwzględnieniu uwag zawartych w części opisowej wystąpienia,

b) usunięcie postanowień przewidujących prowadzenie wykazu składników aktywów i pasywów (inwentarza) jako elementu ksiąg rachunkowych,

c) wyeliminowanie z zakładowego planu kont BOS kont 014, 770 i 771 oraz uzupełnienie tego planu o konta 080 i 810, niezbędne dla prawidłowej ewidencji wydatków majątkowych,

d) wyeliminowanie postanowień mających zastosowanie wyłącznie w szkołach,

e) doprecyzowanie przyjętej regulacji przewidującej ogólną zasadę ujmowania zobowiązań i kosztów do poprzedniego miesiąca na podstawie dokumentów, które wpłynęły do 9 dnia następnego miesiąca, o stosowne postanowienia odnoszące się do końca roku budżetowego, mając na uwadze termin sporządzania rocznego sprawozdania Rb-28S oraz zasadę memoriału określoną w art. 6 ust. 1 ustawy o rachunkowości.

3. Zobowiązanie głównej księgowej do wyeliminowania uchybień w zakresie ewidencjonowania operacji w księgach, poprzez:

a) księgowanie zapisami dodatnimi na koncie 130 operacji gospodarczych polegających na zwrotach wydatków; w celu zachowania czystości obrotów na koncie 130 stosowanie dla ujętych w ten sposób zwrotów wydatków technicznych zapisów ujemnych po obu stronach subkonta wydatków,

b) prowadzenie ewidencji na koncie 130 w sposób zapewniający wykazywanie jako jego obrotów zbiorczych (syntetycznych) wyłącznie obrotów stanowiących sumę zrealizowanych dochodów i wydatków jednostki,

c) zaprzestanie ewidencjonowania operacji związanych z przyznanym jednostce wynagrodzeniem płatnika podatku dochodowego jako dochodu i wydatku jednostki – ze względu na brak kasowej realizacji tej operacji gospodarczej,

d) nadawanie sporządzanym w jednostce dowodom PK numerów identyfikacyjnych wymaganych przez art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości,

e) sporządzanie zestawień obrotów i sald z wyłączeniem kont pozabilansowych,

f) prowadzenie ewidencji analitycznej do konta 221 według poszczególnych dłużników,

g) dokonywanie w ewidencji szczegółowej prowadzonej dla rozliczeń z pracownikami z tytułu pożyczek udzielanych z ZFŚS zapisów posiadających wszystkie cechy wymagane ustawą o rachunkowości dla zapisu księgowego,

h) prowadzenie ewidencji szczegółowej do konta 234-2 według tytułów rozrachunków,

i) księgowanie przyjęcia na stan pozostałych środków trwałych zapisami Wn 013 – Ma 201 lub 130, a ich jednorazowego umorzenia Wn 401 – Ma 072,

j) naliczanie odsetek od nieterminowych wpłat za udostępnienie sali gimnastycznej i ujmowanie ich w księgach Gimnazjum na koniec każdego kwartału,

k) prowadzenie ewidencji księgowej planu wydatków jednostki w formie konta pozabilansowego 980.

4. Zapewnienie zgodności terminu płatności wskazywanego na wystawianych fakturach z terminem płatności wynikającym z umów najmu sali gimnastycznej przy Gimnazjum w Raczkach zawieranych przez dyrektora Gimnazjum.

5. Dokonywanie wydatków do wysokości limitów określonych w aktualnej wersji planu finansowego.

6. Zobowiązanie odpowiedzialnego pracownika do dołożenia należytej staranności przy przygotowywaniu danych stanowiących podstawę sporządzenia przez Wójta Gminy Raczki sprawozdania z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli w zakresie ustalania liczby etatów nauczycieli oraz kwoty wydatków poniesionych na wynagrodzenia nauczycieli.

7. Klasyfikowanie w par. 4700 wydatków na podróże stanowiące dojazdy związane ze szkoleniami.

8. W zakresie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych:

a) zaprzestanie zaokrąglania naliczonego odpisu na Fundusz,

b) przekazywanie równowartości naliczonych odpisów na rachunek ZFŚS w wysokości i terminach ustalonych ustawą o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych,

c) pokrywanie ze środków budżetowych jednostki kosztów związanymi z prowadzeniem rachunku bankowego ZFŚS,

d) zwiększenie Funduszu o kwotę 138,82 zł, stanowiącą sumę kosztów prowadzenia rachunku ZFŚS w 2017 r. oraz zaniżenia odpisu wynikającego ze stosowania zaokrągleń.

9. W zakresie zamówień publicznych:

a) przeliczanie wartości szacunkowej zamówienia według aktualnie obowiązującego kursu złotego w stosunku do euro, określonego rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów,

b) ustalanie zasad działania komisji przetargowej w sposób zapewniający indywidualizację odpowiedzialności jej członków za wykonywane czynności oraz przejrzystość prac komisji,

c) konstruowanie w specyfikacji istotnych warunków zamówienia zasad ustalania cen ofertowych za paliwa poprzez odnoszenie ich do cen producentów paliw, mając na uwadze umożliwienie dokonania wyboru oferty zawierającej faktycznie najkorzystniejsze warunki na rynku oraz późniejszego egzekwowania zaoferowanych warunków w przypadku zmiany cen producentów, jako okoliczności niezależnej od wykonawcy,

d) dołożenie należytej staranności przy opracowywaniu dokumentacji postępowania w celu zapewnienia jednoznaczności jej postanowień, jako jednego z warunków przygotowania i przeprowadzenia postępowania w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji, jak tego wymaga art. 7 ust. 1 Prawa zamówień publicznych

e) egzekwowanie od wykonawcy dokumentowania ceny dostawy w sposób określony w umowie oraz określania zgodnych z umową terminów płatności.

10. Dokumentowanie inwentaryzacji wartości niematerialnych i prawnych w sposób właściwy dla metody porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników.

O sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych proszę powiadomić Regionalną Izbę Obrachunkową w Białymstoku Zespół w Suwałkach w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia.

           Dodatkowo informuję o możliwości składania, w terminie 14 dni od daty otrzymania wystąpienia pokontrolnego, zastrzeżeń do zawartych w wystąpieniu wniosków, za pośrednictwem Prezesa RIO do Kolegium Izby, zgodnie z art. 9 ust. 3-4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Bieg 30-dniowego terminu ulegnie zawieszeniu w stosunku do wniosków objętych zastrzeżeniem.

           Podstawą zgłoszenia zastrzeżeń może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie.

Do wiadomości:

1. Wójt Gminy Raczki

2. Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku

Zespół w Suwałkach

                Prezes

Regionalnej Izby Obrachunkowej

          w Białymstoku

           W wyniku kontroli w ww. jednostce skierowano pisma z dnia 22 marca 2018 roku, do dyrektorów szkół:

Pani

Wiesława Jasionowska

Dyrektor Gimnazjum

w Raczkach

           Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku przeprowadziła w okresie styczeń-marzec 2018 r. problemową kontrolę gospodarki finansowej Biura Obsługi Szkół w Raczkach, obejmując nią również elementy gospodarki finansowej jednostek, dla których Biuro prowadzi obsługę finansowo-księgową, w tym Gimnazjum w Raczkach. Z ustaleń zawartych w protokole kontroli podpisanym 2 marca 2018 r. przez kierownika i głównego księgowego BOS w Raczkach wynika, że wystąpiły nieprawidłowości i uchybienia dotyczące kierowanej przez Panią jednostki, w tym takie, dla wyeliminowania których niezbędne jest podjęcie przez Panią stosownych działań, a także spowodowane nieprawidłowymi działaniami organu prowadzącego.

Kontrola zagadnień dotyczących dochodów z majątku wykazała, że w zawieranych przez Panią Dyrektor umowach najmu sali gimnastycznej nie wskazywano sposobu ustalenia wysokości opłaty za udostępnienie sali (liczby godzin korzystania). W konsekwencji niemożliwym jest sprawdzenie, czy opłaty te ustalane są zgodnie z zasadami przyjętymi w zarządzeniu Wójta Gminy Raczki Nr 264/17 z dnia 9 sierpnia 2017 r. Niezbędne jest zatem uwzględnienie przez Panią, aby w zawieranych umowach najmu sali znajdowały się wszystkie postanowienia mające wpływ na ustaloną odpłatność.

W BOS w Raczkach obowiązuje „Regulamin udzielania zamówień publicznych o wartości nieprzekraczającej kwoty wskazanej w art. 4 pkt 8 Ustawy – Prawo zamówień publicznych”, wprowadzony zarządzeniem Nr 7/2016 Kierownika BOS z dnia 2 listopada 2016 r. Z ustaleń kontroli wynika, że Pani Dyrektor pisemnie potwierdziła zapoznanie się z postanowieniami regulaminu. Należy wskazać, że z treści regulaminu nie wynika, aby jego postanowienia miały zastosowanie również w obsługiwanych przez BOS szkołach. Także z uchwały w sprawie powierzenia BOS w Raczkach obsługi szkół nie wynika, aby Biuro miało wykonywać zadania z zakresu prowadzenia postępowań o udzielenie zamówień publicznych jednostek obsługiwanych. Pani Dyrektor – jako kierownik odrębnej jednostki organizacyjnej – powinna wprowadzić odrębny regulamin udzielania zamówień publicznych obowiązujący w kierowanej przez Panią szkole, zatem dokumentowanie faktu zapoznania się z procedurami obowiązującymi w BOS jest bezprzedmiotowe.

                      Kontrola wykazała nieprawidłowości dotyczące wynagrodzeń. Analiza liczby godzin ponadwymiarowych przydzielonych Pani Dyrektor w arkuszach organizacyjnych (z uwzględnieniem zmian wprowadzonych aneksami) ujawniła naruszenie przepisów art. 35 ust. 1 w zw. z art. 42 ust. 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2017 r. poz. 1189, ze zm.). Zgodnie z art. 35 ust. 1 Karty Nauczyciela, w szczególnych wypadkach, podyktowanych wyłącznie koniecznością realizacji programu nauczania, nauczyciel może być obowiązany do odpłatnej pracy w godzinach ponadwymiarowych zgodnie z posiadaną specjalnością, których liczba nie może przekroczyć 1/4 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć, a przydzielenie nauczycielowi większej liczby godzin ponadwymiarowych może nastąpić wyłącznie za jego zgodą, jednak w wymiarze nieprzekraczającym 1/2 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Na podstawie art. 42 ust. 7 pkt 2 Karty Nauczyciela Rada Gminy Raczki w uchwale Nr VIII/50/15 z dnia 28 października 2015 r. określiła zasady udzielania i rozmiar obniżek tygodniowego wymiaru zajęć nauczycielom, którym powierzono stanowiska kierownicze. Zgodnie z § 1 uchwały tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin dyrektora szkoły liczącej 6 i więcej oddziałów wynosi po obniżce 3 godziny. Zatem tygodniowy dopuszczalny limit planowanych i realizowanych godzin ponadwymiarowych nie powinien przekraczać dla Pani Dyrektor 3 godzin tygodniowo, co wynika bezpośrednio z dyspozycji cytowanych wyżej przepisów. Tymczasem, jak wynika z arkuszy organizacyjnych oraz aneksów do arkuszy na lata szkolne 2016/2017 i 2017/2018 Pani Dyrektor przydzielono 4 godziny ponadwymiarowe, przy wymiarze obowiązkowym wynoszącym 6 godzin.

Należy też zwrócić uwagę, że z dniem 1 września 2018 r. wejdzie w życie dodany do art. 42 Karty Nauczyciela ust. 6a – na mocy art. 76 pkt 22 lit. c) w zw. z art. 147 pkt 3 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2203) – zgodnie z którym dyrektorowi i wicedyrektorowi szkoły oraz innym nauczycielom, o których mowa w art. 42 ust. 6, korzystającym z obniżonego tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć, nie przydziela się godzin ponadwymiarowych, chyba że jest to konieczne dla zapewnienia realizacji ramowego planu nauczania w jednym oddziale, a za zgodą organu prowadzącego szkołę także gdy jest to konieczne dla zapewnienia realizacji ramowego planu nauczania w więcej niż jednym oddziale.

Stwierdzono też, że otrzymuje Pani dodatek funkcyjny w zawyżonej wysokości. W regulaminie wynagradzania nauczycieli wprowadzonym uchwałą Nr XXII/113/09 Rady Gminy Raczki z dnia 23 stycznia 2009 r. określono, że dodatek funkcyjny przysługuje dyrektorowi w wysokości zależnej od liczby oddziałów w szkole: dyrektor szkoły liczącej od 6 do 10 oddziałów – od 200 zł do 600 zł, dyrektor szkoły liczącej powyżej 10 oddziałów – od 300 zł do 750 zł. W latach szkolnych od 2014/2015 do 2017/2018 w Gimnazjum w Raczkach funkcjonowało maksymalnie 10 oddziałów, w związku z czym dodatek funkcyjny dla Pani Dyrektor mógł wynosić w tym okresie najwyżej 600 zł. Tymczasem Wójt Gminy Raczki przydzielał Pani Dyrektor dodatek funkcyjny w wysokości 750 zł, tj. zawyżonej o 150 zł w stosunku do maksymalnej wysokości dopuszczonej regulaminem przyjętym przez Radę. Z wyliczeń zawartych w protokole kontroli wynika, że łącznie w okresie od września 2014 r. do marca 2018 r. (do momentu zakończenia kontroli), tj. przez okres 43 miesięcy, Pani Dyrektor wypłacono dodatek funkcyjny w wysokości zawyżonej o 6.450 zł.

Na kwestie związane z wysokością otrzymywanego przez Panią dodatku funkcyjnego oraz wymiarem realizowanych przez Panią (według arkuszy organizacyjnych) godzin ponadwymiarowych zwrócę uwagę Wójtowi Gminy Raczki – jako osobie pełniącej wobec Pani funkcję pracodawcy oraz jako wykonującemu obowiązki organu prowadzącego w zakresie zatwierdzania arkuszy organizacyjnych Gimnazjum – w wystąpieniu wystosowanym na podstawie ustaleń kompleksowej kontroli gospodarki finansowej gminy Raczki, formułując stosowne wnioski pokontrolne.

Do wiadomości:

1. Wójt Gminy Raczki

2. Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku

Zespół w Suwałkach

               Prezes

Regionalnej Izby Obrachunkowej

          w Białymstoku

Pan

Artur Łuniewski

Dyrektor Szkoły Podstawowej

w Raczkach

           Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku przeprowadziła w okresie styczeń-marzec 2018 r. problemową kontrolę gospodarki finansowej Biura Obsługi Szkół w Raczkach, obejmując nią również elementy gospodarki finansowej jednostek, dla których Biuro prowadzi obsługę finansowo-księgową, w tym Szkoły Podstawowej w Raczkach. Z ustaleń zawartych w protokole kontroli podpisanym 2 marca 2018 r. przez kierownika i głównego księgowego BOS w Raczkach wynika, że wystąpiły nieprawidłowości dotyczące kierowanej przez Pana jednostki, w tym takie, dla wyeliminowania których niezbędne jest podjęcie przez Pana stosownych działań, a także spowodowane nieprawidłowymi działaniami organu prowadzącego.

W BOS w Raczkach obowiązuje „Regulamin udzielania zamówień publicznych o wartości nieprzekraczającej kwoty wskazanej w art. 4 pkt 8 Ustawy – Prawo zamówień publicznych”, wprowadzony zarządzeniem Nr 7/2016 Kierownika BOS z dnia 2 listopada 2016 r. Z ustaleń kontroli wynika, że Pan Dyrektor pisemnie potwierdził zapoznanie się z postanowieniami regulaminu. Należy wskazać, że z treści regulaminu nie wynika, aby jego postanowienia miały zastosowanie również w obsługiwanych przez BOS szkołach. Także z uchwały w sprawie powierzenia BOS w Raczkach obsługi szkół nie wynika, aby Biuro miało wykonywać zadania z zakresu prowadzenia postępowań o udzielenie zamówień publicznych jednostek obsługiwanych. Pan Dyrektor – jako kierownik odrębnej jednostki organizacyjnej – powinien wprowadzić odrębny regulamin udzielania zamówień publicznych obowiązujący w kierowanej przez Pana szkole, zatem dokumentowanie faktu zapoznania się z procedurami obowiązującymi w BOS jest bezprzedmiotowe.

                      Analiza liczby godzin ponadwymiarowych przydzielonych w arkuszach organizacyjnych (z uwzględnieniem zmian wprowadzonych aneksami) Panu Dyrektorowi oraz wicedyrektorowi SP w Raczkach ujawniła przypadki naruszenia przepisów art. 35 ust. 1 w zw. z art. 42 ust. 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2017 r. poz. 1189, ze zm.). Zgodnie z art. 35 ust. 1 Karty Nauczyciela, w szczególnych wypadkach, podyktowanych wyłącznie koniecznością realizacji programu nauczania, nauczyciel może być obowiązany do odpłatnej pracy w godzinach ponadwymiarowych zgodnie z posiadaną specjalnością, których liczba nie może przekroczyć 1/4 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć, a przydzielenie nauczycielowi większej liczby godzin ponadwymiarowych może nastąpić wyłącznie za jego zgodą, jednak w wymiarze nieprzekraczającym 1/2 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Na podstawie art. 42 ust. 7 pkt 2 Karty Nauczyciela Rada Gminy Raczki w uchwale Nr VIII/50/15 z dnia 28 października 2015 r. określiła zasady udzielania i rozmiar obniżek tygodniowego wymiaru zajęć nauczycielom, którym powierzono stanowiska kierownicze. Zgodnie z § 1 uchwały tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin dyrektora szkoły liczącej 6 i więcej oddziałów wynosi po obniżce 3 godziny, zaś wicedyrektora szkoły liczącej 12 i więcej oddziałów wynosi po obniżce 10 godzin. Zatem tygodniowy dopuszczalny limit planowanych i realizowanych godzin ponadwymiarowych nie powinien przekraczać dla Pana Dyrektora 3 godzin, zaś dla wicedyrektora 5 godzin tygodniowo, co wynika bezpośrednio z dyspozycji cytowanych wyżej przepisów. Tymczasem, jak wynika z arkuszy organizacyjnych oraz aneksów do arkuszy, wicedyrektorowi SP w roku szkolnym 2016/2017 przydzielono 10 godzin ponadwymiarowych, zaś w roku szkolnym 2017/2018 przydzielono 9 godzin ponadwymiarowych – przy wymiarze obowiązkowym wynoszącym 10 godzin. Natomiast w odniesieniu do Pana Dyrektora stwierdzono, że w roku szkolnym 2017/2018 liczba godzin ponadwymiarowych wynosi 4 godziny – przy tygodniowym wymiarze obowiązkowym wynoszącym 6 godzin.

Należy też zwrócić uwagę, że z dniem 1 września 2018 r. wejdzie w życie dodany do art. 42 Karty Nauczyciela ust. 6a – na mocy art. 76 pkt 22 lit. c) w zw. z art. 147 pkt 3 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2203) – zgodnie z którym dyrektorowi i wicedyrektorowi szkoły oraz innym nauczycielom, o których mowa w art. 42 ust. 6, korzystającym z obniżonego tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć, nie przydziela się godzin ponadwymiarowych, chyba że jest to konieczne dla zapewnienia realizacji ramowego planu nauczania w jednym oddziale, a za zgodą organu prowadzącego szkołę także gdy jest to konieczne dla zapewnienia realizacji ramowego planu nauczania w więcej niż jednym oddziale.

Na kwestię dotyczącą wymiaru godzin ponadwymiarowych realizowanego przez Pana i przez wicedyrektora Szkoły (według arkuszy organizacyjnych) zwrócę uwagę Wójtowi Gminy Raczki – jako wykonującemu obowiązki organu prowadzącego w zakresie zatwierdzania arkuszy organizacyjnych Szkoły – w wystąpieniu wystosowanym na podstawie ustaleń kompleksowej kontroli gospodarki finansowej gminy Raczki, formułując stosowne wnioski pokontrolne.

Kontrola wydatków poniesionych na wynagrodzenia nauczycieli wykazała, iż przyznał Pan wicedyrektorowi Szkoły, na okres od 1 września 2017 r. do 31 maja 2018 r., dodatek z tytułu pełnienia funkcji opiekuna stażu w kwocie 30 zł miesięcznie. Należy wskazać, że postanowienia art. 9c ust. 4 Karty Nauczyciela uniemożliwiają, aby opiekunem stażu w szkołach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego był nauczyciel zajmujący stanowisko kierownicze. Stanowią one, że nauczycielowi stażyście i nauczycielowi kontraktowemu odbywającemu staż dyrektor szkoły przydziela spośród nauczycieli mianowanych lub dyplomowanych opiekuna, z tym że w przedszkolach, szkołach i placówkach, o których mowa w art. 1 ust. 2 pkt 2 (niepublicznych oraz publicznych prowadzonych przez podmioty inne niż jednostki samorządu terytorialnego), opiekunem nauczyciela stażysty i nauczyciela kontraktowego może być również nauczyciel zajmujący stanowisko kierownicze. Łącznie w okresie od września 2017 r. do marca 2018 r. (do momentu zakończenia kontroli), tj. przez okres 7 miesięcy, wicedyrektorowi wypłacono dodatki za pełnienie funkcji opiekuna stażu w łącznej wysokości 210 zł, mimo braku możliwości jej pełnienia według przepisów prawa.

Badając wydatki poniesione na wynagrodzenia pracowników administracji i obsługi Szkoły stwierdzono zaś, że przydzielił Pan kierownikowi świetlicy z dożywianiem dodatek funkcyjny w wysokości 600 zł, podczas gdy – zgodnie z regulaminem wynagradzania pracowników niebędących nauczycielami zatrudnionych w Szkole Podstawowej w Raczkach wprowadzonym zarządzeniem z dnia 8 maja 2009 r. oraz po uwzględnieniu zatrudnienia kierownika świetlicy w wymiarze ¾ etatu – dodatek funkcyjny mógł wynosić maksymalnie 330 zł. W wyniku zmiany regulaminu wynagradzania wprowadzonej przez Pana od dnia 1 stycznia 2018 r. ustalono, że po uwzględnieniu zatrudnienia w wymiarze ¾ etatu dodatek funkcyjny dla kierownika świetlicy może wynosić maksymalnie 510 zł. Z powyższego wynika, że w 2017 r. dodatek ten był wypłacany w wysokości zawyżonej o 270 zł, zaś w 2018 r. – o 90 zł w porównaniu do maksymalnej wysokości dopuszczonej w Regulaminie wynagradzania.

Reasumując, dla usunięcia przedstawionych nieprawidłowości w zakresie wynagrodzeń pracowników Szkoły niezbędne jest podjęcie przez Pana Dyrektora stosownych działań, polegających na:

a) zaniechaniu powierzania wicedyrektorowi Szkoły funkcji opiekuna stażu nauczycielom,

b) przyznaniu kierownikowi świetlicy dodatku funkcyjnego w wysokości zgodnej z regulaminem wynagradzania bądź dokonaniu stosowanej zmiany regulaminu, w wyniku której otrzymywane wynagrodzenie będzie z nim zgodne.

Do wiadomości:

1. Wójt Gminy Raczki

2. Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku

Zespół w Suwałkach

                Prezes

Regionalnej Izby Obrachunkowej

           w Białymstoku