Kontrola problemowa gospodarki finansowej

przeprowadzona w Urzędzie Miejskim w Suwałkach

przez inspektorów Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku

Zespół w Suwałkach

Ustalenia kontroli zostały zawarte w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 15 lipca 2020 roku (znak: RIO.V.6002-2/20), o treści jak niżej:

Pan
Czesław Renkiewicz

Prezydent Suwałk

W wyniku problemowej kontroli gospodarki finansowej w zakresie realizacji dochodów z gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa za lata 2018-2019 i inne wybrane okresy, przeprowadzonej w Urzędzie Miejskim w Suwałkach na podstawie art. 1 ust. 1 oraz art. 5 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2137) przez inspektorów Regionalnej Izby Obrachunkowej w Białymstoku Zespół w Suwałkach, stwierdzono uchybienia opisane w protokole kontroli, którego egzemplarz pozostawiono w kontrolowanej jednostce.

Przedmiotem kontroli były zagadnienia związane z ustalaniem i pobieraniem dochodów wynikających z realizacji przez Pana Prezydenta zadań z zakresu administracji rządowej polegających na gospodarowaniu nieruchomościami Skarbu Państwa.

Kontrola wykazała przekazywanie Wojewodzie Podlaskiemu informacji o umowach oraz innych czynnościach prawnych związanych z obrotem nieruchomościami Skarbu Państwa, które nie były kompletne w świetle art. 23 ust. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2020 r. poz. 65). W udzielonym w tej sprawie wyjaśnieniu wskazano, iż po otrzymaniu zgody Wojewody na sprzedaż nieruchomości przekazywany jest wykaz nieruchomości przeznaczonych do zbycia, natomiast po podpisaniu umowy notarialnej przekazywana jest kopia aktu notarialnego. Biorąc pod uwagę treść wyjaśnienia należy stwierdzić, że w ten sposób nie mogą być spełnione wszystkie wymagania art. 23 ust. 4 ustawy w zakresie dotyczącym zbycia, ponieważ ani wykaz nieruchomości ani akt notarialny nie zawierają wykazu uczestników przetargu albo rokowań, który powinien być przekazany Wojewodzie na podstawie art. 23 ust. 4 pkt 3 ustawy. Złożone wyjaśnienie nie odnosi się do wypełniania obowiązków informacyjnych dotyczących innych czynności prawnych niż zbycie nieruchomości (np. oddawania w najem i dzierżawę) – str. 7 protokołu kontroli. 

Czynności kontrolne w przedmiocie stosowanych stawek opłat za trwały zarząd nieruchomościami wykazały, że:

a) Głównemu Inspektoratowi Ochrony Środowiska, który nabył trwały zarząd z mocy prawa na podstawie art. 18 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 1479) zastosowano stawkę przewidzianą w art. 83 ust. 2 pkt 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, tj. w wysokości 0,3%, właściwą m.in. dla nieruchomości oddanych na siedziby organów władzy i administracji publicznej niewymienionych w art. 60 ust. 1 tej ustawy. Katalog podmiotów zawarty w art. 60 ust. 1 pkt 2 zawiera m.in. urzędy centralne, a takim urzędem zgodnie z art. 3a ustawy z dnia 22 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2020 r. poz. 995) jest Główny Inspektor Ochrony Środowiska, przy którym jako aparat pomocniczy działa Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. W świetle przywołanych przepisów właściwe było zastosowanie stawki opłaty na poziomie 1%, przewidzianej w art. 83 ust. 2 pkt 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami dla pozostałych nieruchomości. Kwota opłaty rocznej wyniesie wówczas 9.873,89 zł, tj. o 6.911,72 zł więcej od dotychczas pobieranej – str. 32-33 protokołu kontroli;

b) Wojewódzkiemu Inspektoratowi Ochrony Roślin i Nasiennictwa, który nabył nieruchomość w trwały zarząd na mocy decyzji Kierownika Urzędu Rejonowego w Suwałkach z dnia 5 listopada 1998 r., naliczana jest opłata roczna według stawki wynoszącej 1% wartości nieruchomości, co daje opłatę roczną w kwocie 2.582,83 zł. Należy zauważyć, że nieruchomość znajduje się w trwałym zarządzie z przeznaczeniem na siedzibę organu administracji publicznej, niewymienionego w treści art. 60 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zatem stawka opłaty rocznej zgodnie z art. 83 ust. 2 pkt 2 tej ustawy powinna wynosić 0,3%. Kwota zawyżenia opłaty z tego tytułu wynosi rocznie 1.807,98 zł – str. 34-35 protokołu kontroli.

           W wyjaśnieniach dotyczących zastosowanych stawek Naczelnik Wydziału Geodezji i Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miejskiego poinformował, że Pracownik prowadzący sprawę ustanowienia trwałego zarządu Głównemu Inspektoratowi Ochrony Środowiska (…) nie zastosował wyłączenia wynikającego z art. 60 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, natomiast co do stawki stosowanej wobec WIORiN, iż (…) Wysokość stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu trwałego zarządu została ustalona w wysokości 1% ceny na podstawie art. 83 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

Stwierdzone w trakcie kontroli uchybienia były wynikiem błędnej interpretacji przepisów prawnych dotyczących gospodarki nieruchomościami.

Obowiązki w zakresie reprezentowania Skarbu Państwa w sprawach gospodarowania nieruchomościami oraz gospodarowania zasobem nieruchomości Skarbu Państwa spoczywają na Panu Prezydencie, stosownie do przepisów art. 11 i art. 23 ustawy o gospodarce nieruchomościami w zw. z art. 92 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 920).

Mając na uwadze ustalenia kontroli, na podstawie art. 9 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, zalecam:

1. Przekazywanie Wojewodzie Podlaskiemu informacji o umowach oraz innych czynnościach prawnych związanych z obrotem nieruchomościami Skarbu Państwa zawierających wszystkie dane wymagane przepisami art. 23 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

2. Podjęcie działań w celu ustalenia stawki opłaty za trwały zarząd nieruchomościami przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska w wysokości 1%.

3. Podjęcie działań w celu ustalenia stawki opłaty za trwały zarząd nieruchomościami przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa w wysokości 0,3%.

4. Przeanalizowanie wszystkich obowiązujących decyzji określających opłaty za trwały zarząd nieruchomościami pod kątem prawidłowości zastosowanych w nich stawek opłat, m.in. w świetle statusu prawnego trwałego zarządcy (art. 83 ust. 2 i 3 w zw. z art. 60 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami). W przypadku stwierdzenia błędnych stawek podjęcie działań w celu ich dostosowania do przepisów ustawy.

O sposobie wykonania zaleceń pokontrolnych proszę powiadomić Regionalną Izbę Obrachunkową w Białymstoku w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia.

Dodatkowo informuję o możliwości składania, w terminie 14 dni od daty otrzymania wystąpienia pokontrolnego, zastrzeżeń do zawartych w wystąpieniu wniosków, za pośrednictwem Prezesa RIO do Kolegium Izby, zgodnie z art. 9 ust. 3-4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych. Bieg 30-dniowego terminu ulegnie zawieszeniu w stosunku do wniosków objętych zastrzeżeniem.

Podstawą zgłoszenia zastrzeżeń może być tylko zarzut naruszenia prawa poprzez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie.

    Prezes

Regionalnej Izby Obrachunkowej

  w Białymstoku